سلامت جسم و روان مکمل یکدیگر هستند.

احمد ذوالقدری‌ها صبح امروز (۲۹ مهرماه) در جمع خبرنگاران، درخصوص ارتباط سلامت روان و عوامل اجتماعی، اظهار کرد: سلامت روان حالتی از رفاه روانی است که افراد را قادر می‌سازد تا با استرس‌های زندگی کنار بیایند، توانایی‌های خود را درک کنند، خوب یاد بگیرند و خوب کار کرده و به جامعه خود کمک کنند. این مهم یک جزء جدایی‌ناپذیر از سلامت و رفاه است که زیربنای توانایی‌های فردی و جمعی ما برای تصمیم‌گیری، ایجاد روابط و شکل دادن به جهانی است که در آن زندگی می‌کنیم.

سلامت جسم و روان مکمل یکدیگر هستند و روی هم تاثیر می‌گذارند و عوامل موثر بر سلامت روانی نیز شامل عوامل فردی، اجتماعی، خانوادگی، محیطی و ژنتیکی است.

این روانپزشک با اشاره به تعریف سازمان جهانی بهداشت که سلامت روان را یکی از مولفه‌های سلامتی می‌داند، گفت: برخی عناصر مراقبت از سلامت ذهنی شامل خواب مناسب، فعالیت فیزیکی کافی و روابط بین فردی است.

وی در پاسخ به اهمیت نقش دین و باورهای مذهبی در سلامت روان، عنوان کرد: عقاید و باورهای مذهبی در دسته عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی قابل بررسی است. همچنین باورهای مذهبی و اعتقاد به نظارت یک نیروی بزرگ‌تر بر انسان و زندگی او، تحمل سختی‌ها را برای فرد راحت‌تر می‌کند و در مطالعات انجام شده نیز احتمال اقدام به خودکشی در افراد دین‌دار کمتر از افراد غیر مذهبی است.

مقادیر اندک استرس به افراد کمک می‌کند تا ضرب‌الاجل‌ها را رعایت کنند، برای ارائه‌ها آماده باشند، سازنده باشند و به موقع برای رویدادهای مهم حاضر شوند. با این حال، استرس طولانی مدت می‌تواند مضر باشد. چراکه اگر استرس طاقت‌فرسا و طولانی شود، خطر مشکلات سلامت روان و پزشکی افزایش می‌یابد.

مشاور علمی برنامه‌های سلامت روان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زنجان با بیان اینکه همه افراد بدون توجه به سن، جنس، درآمد یا قومیت در معرض خطر ابتلا به یک اختلال سلامت روان هستند، افزود: شرایط اجتماعی و مالی، تجارب نامطلوب دوران کودکی، عوامل بیولوژیکی و شرایط پزشکی زمینه‌ای، همگی می‌توانند سلامت روانی فرد را شکل دهند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان با اشاره به اینکه بسیاری از افراد مبتلا به اختلال سلامت روان در یک زمان بیش از یک بیماری دارند، گفت: توجه به این نکته ضروری است که سلامت روانی خوب به تعادل ظریف عوامل بستگی دارد و چندین عنصر ممکن است در ایجاد این اختلالات نقش داشته باشند.

مشاور علمی برنامه‌های سلامت روان معاونت بهداشت دانشگاه دومین فعالیت جهت بهبود سلامت روان را، مراقبت از بدن خود ذکر کرده و افزود: این مراقبه از نظر جسمی در بهبود سلامت روان حائز اهمیت است و در این راستا خوردن وعده‌های غذایی مغذی، خودداری از استعمال دخانیات، نوشیدن مقدار زیادی آب، کاهش افسردگی و اضطراب و بهبود خلق و خوی با ورزش، خواب کافی و به اندازه (محققان بر این باورند که کمبود خواب به میزان بالایی از افسردگی در دانشجویان کمک می‌کند) حتماً مفید است.

افرادی که دارای روابط خانوادگی یا اجتماعی قوی هستند به طور کلی سالم‌تر از افرادی هستند که شبکه حمایتی ندارند. لذا با اعضای خانواده و دوستان حمایت‌کننده برنامه‌ریزی کنید یا به دنبال فعالیت‌هایی باشید که بتوانید با افراد جدید ملاقات کنید، مانند یک باشگاه، کلاس یا گروه پشتیبانی.

این روانپزشک بخشنده بودن را از دیگر موارد بهبود سلامت روان عنوان کرده و یادآورشد: وقت و انرژی خود را داوطلبانه برای کمک به شخص دیگری اختصاص دهید. با انجام کاری ملموس برای کمک به کسی که نیاز دارد، علاوه بر داشتن احساس خوب، با افراد جدید نیز ملاقات خواهید کرد.

چه بخواهیم و چه نخواهیم، استرس بخشی از زندگی است. لذا تمرین مهارت‌های مقابله‌ای خوب، آزمودن استراتژی‌های یک دقیقه‌ای استرس، ورزش، پیاده‌روی در طبیعت و لبخند زدن و طنز زندگی را دیدن (تحقیقات نشان می‌دهد که خنده می‌تواند سیستم ایمنی بدن شما را تقویت کند، درد را کاهش دهد، بدن شما را آرام کند و استرس را کاهش دهد.) در بهبود سلامت روان بسیار مهم هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان با یادآوری این جمله که “ذهن خود را آرام کنید”، ادامه داد: مراقبه، ذهن آگاهی و یا دعا را امتحان کنید چراکه تمرینات تمدد اعصاب و دعا می‌تواند وضعیت ذهنی و دیدگاه شما را نسبت به زندگی بهبود بخشد.در واقع، تحقیقات نشان می‌دهد که مدیتیشن ممکن است به شما کمک کند احساس آرامش کنید و اثرات درمان را افزایش دهید.

ذوالقدری‌ها با اشاره به اهمیت تعیین اهداف واقع‌بینانه، افزود: هدف خود را از نظر تحصیلی، حرفه‌ای و شخصی مشخص و مراحل نیاز برای تحقق اهداف خود را یادداشت کنید. هدف بلند با واقع‌بینی داشته باشید و بیش از حد برنامه‌ریزی نکنید. زمانی که به سمت هدف خود پیش می‌روید، از احساس موفقیت و ارزشمندی فوق‌العاده‌ای برخوردار خواهید شد.

اگرچه کارهای روزمره ما را کارآمدتر، احساس امنیت و ایمنی ما را افزایش و کمی می‌تواند یک برنامه خسته‌کننده را قابل تحمل کند. اما مسیر دویدن خود را تغییر دهید، یک سفر جاده‌ای برنامه‌ریزی کنید، در پارکی متفاوت قدم بزنید، چند تابلو جدید تهیه کنید یا یک رستوران جدید را هم امتحان کنید.