تنبیە فیزیکی عامل تشدید پرخاشگری در کودکان

کودکان هم مانند بزرگسالان دچار عصبانیت و گاه پرخاشگری می‌شوند که این مسئله در صورت بی توجهی ممکن است در آینده آن‌ها اثرات غیرقابل جبران داشته باشد.

زمانی که بدانیم نطفه رفتار صحیح انسان در مواجهه با موضوعات گوناگون از کودکی او ایجاد می‌شود، آنگاه اهمیت آموزش صحیح برخورد و جلوگیری از بروز پرخاشگری در سن پایین بیش از پیش نمایان می‌شود.

یک مشاور روانشناختی در سنندج می‌گوید: خشم یک احساس نرمال و طبیعی است که همه ما در برهه‌ای از زندگی خود آن را تجربە کردەایم، اما اگر از کنترل خارج شود بە صورت پرخاشگری بروز می‌کند و منجر به آسیب جسمی و روانی بە خود و دیگران می‌شود.

معمولا تنش و تغییر سبب ایجاد اضطراب در کودک می‌شود و کودک این اضطراب را بە صورت پرخاش از خود بروز می‌دهد.

وی با تاکید بر اینکە والدین از سرزنش کودکان پرخاشگر بپرهیزند، عنوان کرد: باید در رابطە با کودک پرخاشگر بە این نکتە توجە کرد کە کودک قادر بە کنترل تکانەهای خود نیست و معمولا بە دلیل عدم قدرت کلامی، احساسات خود را بە صورت پرخاش، جیغ‌زدن و … بروز می‌دهد.

بە گفتە این مشاور روانشناختی، والدین تاثیر بسیار زیادی در کنترل پرخاش کودکان دارند و بهترین الگویی هستند کە می‌توانند کودک را بە سمت آرامش و یا پرخاشگری سوق دهند.

سن بروز پرخاش در کودک

شیوا ابراهیمی اضافە کرد: طبق مطالعات انجام شدە، در چهار ماهگی نشانەهایی از خشم و عصبانیت در کودک بروز می‌کند کە این نشانەهای خشم از ۱٨ ماهگی تا ۲۱ ماهگی بە بالاترین میزان خود می‌رسد.

رفتار پرخاشگری ممکن است کلامی یا فیزیکی باشد و کودکانی کە بیشتر در معرض تحقیر و مقایسە باشند یا کودکی کە از مرکز توجە طلبی دیگران دور می‌شود، احساسات خود را بە صورت خشم و پرخاشگری ابراز می‌کند.

دلایل پرخاش در کودکان

ابراهیمی در ادامە بە عوامل مهم در بروز پرخاشگری در کودک اشارە کرد و افزود: یکی از دلایل پرخاش مشکلات فیزیولوژی همچون کمبود ویتامین b12 و یا کمبود آهن در کودکان است.

زمانیکە والدین برای درمان پرخاش کودک بە روانشناس مراجعە می‌کنند، اولین چیزی کە مورد بررسی قرار می‌گیرد مشخصات فیزیولوژی کودک است کە مشخص شود کودک دچار کم‌خونی، کمبود آهن و مشکل پزشکی نیست.

ابراهیمی خاطرنشان کرد: علاوە بر مشکلات فیزیولوژی، اختلالات رفتاری، ترومای عاطفی و در معرض نمایش فیلم‌های خشن یکی از دلایل بروز پرخاش در کودکان است کە متاسفانە بسیاری از والدین نسبت بە این دلایل بی‌توجە هستند.

راهکارهای کنترل خشم در کودک

اولین کار در درمان پرخاش کودک، شناسایی علت‌های آن است و اگر پرخاش در حد خفیف باشد والدین می‌توانند با شیوەها و روش‌های مختلف آن را مدیریت کنند، اما گاهی اوقات پرخاشگری شدید بودە و نیازمند دارو درمانی است کە می‌تواند ناشی از بیش‌فعالی کودک باشد.

ابراهیمی افزود: کودکانی کە دچار بیش‌فعالی هستند، کنترل پرخاش از دست آن‌ها خارج بودە و نیازمند دارو درمانی هستند.

وی دومین راە درمان پرخاشگری را تجویز تکنیک‌های رفتاری دانست و گفت: والدین باید هموارە این پیام را بە کودک خود منتقل کنند کە “عصبانیت آری؛ پرخاشگری نە!” بە این معنی کە عصبانیت یک واکنش طبیعی است و کودک در طول زندگی خود بارها و بارها آن را تجربە خواهد کرد، لذا باید بە کودک یاد داد تا در زمان عصبانیت خط قرمزهایی را برای خود مشخص کند تا آسیبی بە دیگران وارد نشود.

شیوا ابراهیمی در ادامە این گفت‌وگو راهکارهای کنترل خشم را در جنسیت متفاوت دانست و گفت: بە دلیل همزمانی فعالیت دو نیم کرە مغز در خانم‌ها، از قدرت کلامی بهتری برخوردارند، لذا بهترین راە برای کنترل خشم در بانوان نقاشی، نوشتن و یا حرف زدن است و در آقایان استفادە از کیسە بوکس و دارت است؛ لذا والدین با این راهکارها می‌توانند راەهای کنترل خشم را بە کودکان خود بیاموزند.

گوش دادن بە موسیقی دلخواە و یا نوشیدن یک لیوان آب سرد نیز تکنیک‌هایی برای حفظ آرامش و کنترل خشم است.

سادەترین راە و البتە موثرترین راە برای کنترل خشم، استفادە از تکنیک ریلکسیشن است، در این روش چند لحظە ایست کنید و همە تمرکز و توجە خود را جمع کنید و از تکنیک شمارش معکوس و تصویرسازی اعداد در ذهن و کشیدن نفس‌های عمیق برای کنترل خشم خود بهرە ببرید، زیرا این کار سبب دور شدن هورمون‌های منفی ذهن خواهد شد.

از تنبیە فیزیکی کودکان پرخاشگر بپرهیزید.

وی با بیان اینکە در دنیای مدرن امروز دیگر شیوەهای تربیتی سنتی گذشتە جوابگو نیست از والدین درخواست کرد تا از تنبیە فیزیکی برای کنترل خشم کودک خود پرهیز کنند، زیرا تنبیە فیزیکی سبب تشدید رفتارهای پرخاشگرانە در کودک و سرانجام بە یک عادت تبدیل می‌شود.

والدین می‌توانند با بهرەگیری از روش اقتصاد ژتونی، عادت‌های بد کودک را حذف و با تشویق و تقویت رفتارهای درست، پرخاش کودک را مهار و کنترل کنند.