سید علی صالحی؛ شاعری که بی‌خواب شعر فارسی بوده!

آیین نکوداشت «سیدعلی صالحی» و رونمایی از مجموعه شعر «لولی‌وش واژه‌ها» که در نشر چشمه منتشر شده با همکاری خانه اندیشمندان علوم انسانی، روز جمعه ۲۷ بهمن ۱۴۰۲ در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.

رسول رخشا، شاعر در سخنانی در این مراسم گفت: امروز گردهم آمده‌ایم که به ستایش شاعری بپردازیم که خود ستایشگر بی‌بدیل واژه، کلمه و شعر است. سیدعلی صالحی در تمام این سال‌ها بی‌خواب شعر فارسی بوده و نخوابیده است. وی متولد ایذه خوزستان است. ۵۰ سال از ۶۸ سال عمرش را با شعر و ادبیات فارسی گذرانده است. از اولین شعرهایش در مسجدسلیمان نیم قرن می‌گذرد. در تمام این سال‌ها او نوشته است. گرچه علاوه بر شعر، رمان و نقد هم نوشته است، اما ما او را با شعرهایش به یاد می‌آوریم.

او افزود: سیدعلی صالحی شاعری باهوش، مغرور، آرام و پُرکار است. او زندگی‌اش چنان با شعر تنیده شده است که جدا کردنشان محال به نظر می‌رسد. او شاعری حرفه‌ای و تمام‌وقت است. صالحی همواره و همیشه ردای شاعری را بر دوش خود حمل می‌کند. او در سال ۵۶ جایزه شعر فروغ را گرفت. بعد‌ها او تئوریسین شعر گفتار شد. شعر صالحی یک موسیقی محزون و روان را در خود جای داده است. در شعر او فیزیک و متافیزیک توأمان وجود دارد. امید، اعتراض، اندوه و انتقاد اجتماعی در لایه‌های شعرش انکارناپذیر است.

سهم ارزنده صالحی در روشن نگه داشتن چراغ شعر

حافظ موسوی، دیگر شاعر حاضر در مراسم نیز در سخنانی گفت: امروز در خانه اندیشمندان علوم انسانی گرد هم آمدیم که شاعری را بزرگ بداریم. اینجا خانه کسانی است که به انسان می‌اندیشند و شاعر کسی است که به طبیعی‌ترین و زلال‌ترین زبان انسان یعنی شعر سخن می‌گوید. شعر بیان عواطف انسان است. سیدعلی صالحی ۵۰ سال از عمرش را به پای شعر ریخته و سرنوشتش با شعر و کلمه گره خورده است. او در زمینه شعر در کنار افرادی مانند شمس لنگرودی، از شاخص‌ترین شاعران دهه ۶۰ بودند.

او افزود: سرآغاز مهم‌ترین شعر‌های صالحی در دهه ۷۰ است. او در میان هیاهوی دهه ۷۰ به نوعی از شعر رسید که از حیث زبان شاعرانه و فرم، مختص خود اوست. زبان شعر صالحی عینا همان زبان گفتار روزمره نیست. تفاوت او با دیگران در این است که وی با برجسته کردن بخش‌هایی از ظرفیت زبان گفتار و آمیختن آن با زبان ادبی، یک سبک شخصی برای خود درست کرده است. صالحی با انتشار حدود ۵۰ کتاب شعر، سهمی ارزنده در روشن نگه داشتن چراغ شعر فارسی داشته است. امید، یکی از واژه‌های پربسامد شعر اوست.

شعر صالحی برایم هوا بود

همچنین گروس عبدالملکیان، شاعر در سخنانی بیان کرد: باعث شادمانی و افتخار من است که در مراسم نکوداشت سیدعلی صالحی نقش کوچکی داشته باشم. ابتدا با این سوال شروع می‌کنم که کار شاعر در این جهان چیست؟ شاعر چیزی را پیدا می‌کند که پنهان شده است. صالحی در این سال‌ها هم در مقولات ازلی ابدی و هم مقولات تاریخی اجتماعی، مسائلی را در شعرش پیدا کرده و همچنین به شکل عمیقی آن‌ها را پنهان کرده است.

او افزود: شاعران بزرگ، جهان می‌سازند و شاعران کوچک‌تر در جهان آن‌ها زندگی می‌کنند. صالحی در جهان نیما زندگی کرده است، اما اندک اندک از آن جهان رخت بربسته و جهان خودش را ساخته است. شاعری دو استعداد می‌خواهد؛ یکی، استعداد بیان خویشتن و دیگری، استعداد با همذات‌پنداری جهان خود را بسط دادن. صالحی به روشنی این استعداد بزرگ را نمایش داده است. برخی شاعران منظره و برخی دیگر پنجره می‌سازند، اما شعر صالحی برای من در اوایل جوانی، نه منظره بود و نه پنجره، بلکه برایم هوا بود.

شاعران پشتوانه درجه یک این سرزمین بوده‌اند

سیدعلی صالحی هم در آیین نکوداشت خود ضمن خواندن برخی از شعرهایش، اظهار کرد: از انتشارات معتبر چشمه و خانه اندیشمندان علوم انسانی تشکر می‌کنم. من سخنران و خطیب نیستم و فقط شاعرم و دست تک تک افرادی را که به این مراسم آمده‌اند، می‌بوسم. این حضور نشان می‌دهد که چقدر معجزه در کلمه است. شعر صاحب معجزه بسیج کردن است. در تمام طول تاریخ، پشتوانه درجه یک این سرزمین، شاعران بوده‌اند.

بر اساس گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، در پایان مراسم، از کتاب «لولی‌وش واژه‌ها» رونمایی شد.