صنعت تجهیزات آزمایشگاهی در رقابت با برندهای جهانی

این موضوع در مصارف صنعتی و تحقیقاتی مصداق های بیشتری پیدا می کند، چون در این موارد کاربرد اغلب اوقات، وسایلی که برای انجام راحت تر و دقیق تر کارها استفاده می شوند برتری قابل توجهی را به کاربران خود در مقایسه با عملکرد نیروی انسانی غیرمسلح می دهند. تجهیزات آزمایشگاهی به وضوح جزو این دسته از ادوات قرار می گیرند که حضورشان می تواند برای تحقیقات در حوزه های مختلف حیاتی باشد.

تجهیزات آزمایشگاهی در جهان

در سطح جهان شاید بتوان شیمی را طلایه دار علومی دانست که نیاز به تولید وسایل آزمایشگاهی در سطح صنعتی را مطرح کردند. گرچه شیمی در شکل قدیمی تر خود یعنی کیمیاگری سابقه ای چند هزار ساله دارد، اما واقعیت این است که در اکثر این زمان، وسایل و ابزارهای مورد نیاز برای آن یا با تغییر کاربری ابزارهای مشاغل دیگر مثل کشاورزی و ریخته گری به کار برده می شد یا در تعداد بسیار کم به دست شیشه گران و آهنگران برای کیمیاگر طراحی و ساخته می شد.

به عنوان یکی از قدرت های بزرگ درگیر در تحولات ابتدای قرن بیستم، این آلمانی ها بودند که تولید صنعتی وسایل آزمایشگاهی را آغاز کردند. بسیاری از تجهیزاتی که حتی حالا هم در مراکز تحقیقاتی استفاده می شوند، ابتکار محققان این کشور بود و نیاز به تولید آنها در مقیاس صنعتی حس می شد. این تولید با وقوع جنگ جهانی اول شتاب گرفت و به سرعت بقیه کشورهای اروپایی هم به سمت تولید انبوه تجهیزاتی رفتند که به محققان و دانشمندان آنها کمک می کرد تا در محیط آزمایشگاه، تئوری ها و تست های خود را بر روی مواد و کالاهایی انجام بدهند که هم برای جنگ و هم برای سالم نگه داشتن مردم پشت جبهه ها مورد نیاز بودند.

شرکت بزرگ آلمانی مرک (Merck) در این زمان به عنوان بزرگترین تولیدکننده مواد دارویی و شیمیایی و همچنین تجهیزات علوم زیستی، شیمی و بیوتکنولوژی شناخته شد، عنوانی که هنوز هم در قالب زیرمجموعه های این برند به نام های سیگما آلدریچ، ای ام دی میلیپور، ساپلکو، اس ای اف سی، بیورلیانس و میلی کیو حفظ شده است. این شرکت طی دو جنگ جهانی به تولید محصولات خود و توسعه هرچه بیشتر ادامه داده است و امروزه بیش از 300 هزار محصول در این حوزه را تولید می کند.

شاخه آمریکایی سیگما آلدریچ از زمان جنگ جهانی دوم خود را از شرکت مادر جدا کرد و امروز می توان این برند را با 9600 پرسنل متخصص و فعالیت در بیش از 40 کشور دنیا، یکی از بزرگان این بازار به حساب آورد. تولیدات اصلی آن کیت های تشخیصی، ادوات مرتبط با تحقیقات بیوتکنولوژی، شیمی آلی، داروسازی و تشخیص بیماری هستند.

مهمترین رقیب بین المللی این دو برند را می توان در شرق آسیا پیدا کرد، جایی که برند SPL کره جنوبی از سال 1997 بازار تولیدات آزمایشگاهی با پایه پلیمر را در دست گرفته است. عمده تولیدات این برند از پلیمرها و به خصوص پلاستیک های پیشرفته ای استفاده می کنند که خواص آنها را به شکل های مختلف بهبود می بخشد. بنابراین SPL فرصت پیدا می کند تا در بازاری که تحت سلطه مرک آلمان قرار دارد، تولیدات منحصر به فرد خود را عرضه کرده و نیاز مشخصی را پاسخ بدهد. این همان مسیری است که بسیاری از برندهای کمتر شناخته شده و کوچکتر جهانی در پیش گرفته اند: چون پایین کشیدن غول های آلمانی و آمریکایی در این حوزه دشوار است، برندهای کوچکتر به سراغ تولیداتی رفته اند که متقاضیان تخصصی داشته و با عرضه سطح کیفی بالاتر، برای خودشان مشتری پیدا کرده اند.

تجهیزات آزمایشگاهی در ایران

در ایران هم تجهیزات آزمایشگاهی همزمان با ورود مدرنیته به ایران و تغییر ساختار صنایع ما در اوایل سده 1300 هجری شمسی آغاز شد. دوران جنگ های جهانی برای ایران با تغییرات عمده در ساختار صنعت، دانشگاه و سیاست های کلی کشور همراه بود و در همین زمان بود که کم کم پای آزمایشگاه های تخصصی به کشورمان باز شد. با این وجود، تا جایگزین شدن نمایندگان خارجی در بازار ایران و قدرت گرفتن تولیدکنندگان داخلی هنوز مسیر طولانی و ناهمواری در پیش بود. به همین دلیل است که حتی بزرگترین تولیدکنندگان داخلی لوازم آزمایشگاه به زحمت 50 سال سابقه کار دارند و هنوز هم در حال تلاش برای تأمین کامل نیاز داخلی هستند، گرچه برخی تلاش کرده اند به بازارهای بین الملل هم پا بگذارند.

در ایران می توان برندهایی را نام برد که عمدتاً حیات خود را مدیون همکاری اولیه با محققان خارجی و سپس ایستادن روی پای خودشان هستند. ایبرسکو یا زیست کاوش ایرانیان چنین شرکتی است که امروزه بیش از پنج هزار نوع ماده شیمیایی، تجهیزات محیط کشت و بسیاری از مواد اولیه علوم زیستی را عرضه می کند. در طرف دیگر تولیدکنندگان، دستگاه سوکسله، فور، انکوباتور، بن ماری و هودها را داریم که سردمدار آنها برندهای شیماز و ورقا تجهیز، تجهیزات آزمایشگاهی بخشی هستند. این شرکت ها چند دهه سابقه داشته و به مرور خود را در بازار جا انداخته اند. مثل بازارهای جهانی، مواردی هم وجود دارد که برندها در یک حوزه تخصصی اقدام به تولید محصول با کیفیت بالا می کنند که مثال عمده در این حوزه برند بخشی در زمینه تجهیزات سنجش پروتئین و چربی نمونه های آلی به کمک فرآیند کجلدال است.

حالا که با شرایط بازار بهتر آشنا شدیم، وقت آن رسیده که چالش های تولیدکنندگان داخلی را هم بررسی کنیم تا متوجه شویم که چرا هنوز در بازار داخل، برندهای خارجی حضور فعال دارند.

تولیدکنندگان ایرانی با چه چالش هایی روبرو هستند؟

سیر ورود لوازم تحقیقاتی به ایران به وضوح می تواند بخشی از چالش موجود را به شما نشان بدهد. از آنجایی که این صنعت در کشورمان با همکاری برندهای خارجی آغاز شده است، هنوز وابستگی در طراحی و ساخت به این تولیدکنندگان بین المللی دیده می شود و بنابراین کمتر برند داخلی را می توان پیدا کرد که استقلال کامل از همتایان خارجی خود داشته باشد. این موضوع به خصوص در مورد مواد اولیه مصداق دارد و عمده مواد اولیه مورد نیاز برای تولید وسایل آزمایشگاهی وارداتی هستند. علت اینکه قیمت تمام شده این محصولات نیز اغلب بالاست به این نکته برمیگردد. این نکته را در کنار حضور مستمر تولیدات همان همکاران خارجی در بازار ایران قرار بدهید تا متوجه شوید که با چه حوزه فعالیت شلوغ، درهم تنیده و پرریسکی روبرو هستید.

در سمت دیگر، چالش عدم سودآوری مناسب را داریم. ایران تحت تحریم های شدید بین المللی است و بدون پا گذاشتن به عرصه های جهانی، بازار برای بسیاری از برندهای نوظهور و جوان محیط رقابتی سنگینی به حساب می آید. به خصوص اگر شرکت مورد نظر در یک حوزه مشخص وارد رقابت شده باشد و تولیدات متعددی عرضه نکند، بدون حضور در بازارهای خارجی شانس موفقیت پایینی دارد. گفته می شود که با حمایت نهادهای مسئول می توان این مشکلات را حل کرد و طرح هایی مثل دانش بنیان در همین مسیر قدم می گذارند، اما بسیاری از این طرح ها به دلایل مختلف قادر نیستند این صنعت را در ایران به شکل موثر تحت حمایت خودشان بگیرند. نتیجه این است که گرچه بسیاری از این فعالان اقتصادی می توانند نیازهای داخل را کم و بیش برطرف کنند، اما چون سقف فعالیت هایشان به مراتب کوتاه تر از سقف پتانسیل کاری آنهاست، رشد چندانی را تجربه نمی کنند.

منبع : bakhshilab.co

هشدار! این مطلب صرفا برای آشنایی شما با کسب‌وکار مهمان منتشر شده است و سایت چطور هیچ مسئولیتی را در رابطه با آن نمی‌پذیرد. اطلاعات بیشتر