امید چیست و منابع آن کدامست ؟

وقتی دارایی‌های ذاتی، دارایی‌های اجتماعی، دارایی‌های اقتصادی، دارایی‌های آموزشی و دارایی‌های معنوی افزایش می‌یابد، امید فرد بالا می‌رود.
به گفته زیست شناسان تکاملی مانند رایان گرگوری (Ryan Gregory) و الیور ریپل (Oliver Riepell)، اتفاق نظر بر این است که هومو ارکتوس (Homo erectus) اولین جد انسان بود که توانایی ایستادن و راه رفتن را به صورت عمودی روی دو پا به دست آورد. این پیشرفت تکاملی به او امکان استفاده از دو دست را برای ساخت ابزار، شکار و کارهای موثرتر در محیط را داد. خیلی بعد، جانشین هومو ارکتوس یعنی هومو ساپینس (Homo sapiens) لوب پیشانی (مغز متفکر فعلی انسان) را به دست آورد، این مزیت قابل توجه نسبت به هومو ارکتوس به او و فرزندانش (یعنی ما) این توانایی را داد که به صورت ذهنی به آینده نگاه کنند و بتوانند رویاپردازی کنند، تصور کنند، و چیزهایی را تجسم کنند که هنوز بخشی از واقعیت نیستند. بنابراین، ظرفیت امید که از آن به عنوان “مزیت تکاملی بزرگ” یاد می‌شود، متولد شد.
امید، باور و احساسی است که آرزوهای فرد دست یافتنی می‌کند و آنچه را که فرد می خواهد ممکن می‌سازد. امید فراتر از تخیل یا رویاپردازی صرف است. به ما اطلاع می دهد، به ما اطمینان می دهد و به ما انگیزه می دهد، تقویت می کند و به ما انرژی می دهد تا کار کنیم. وقتی امید زیاد است، ترس‌ها، نگرانی‌ها و شک‌های شما به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد که منجر به حالت شجاعت آگاهانه می‌شود و شجاعت برای عمل انرژی می‌آورد.
امید دارای مولفه های شناختی، عاطفی و حرکتی است که ترکیب آن به ابزاری عملی برای بقای روزمره انسان به ویژه در مواقع اضطراری تبدیل می شود. به عبارت دیگر، امید مستلزم دانش و تفکر، متضمن احساسات و عواطف و مستلزم عمل و اجراست. با توجه به الگوی ساختاری امید که به طور تجربی توسط اوبایووانا (Obayuwana) استخراج شده است، پنج منبع وجود دارد که انسانها امید خود را از آنها می گیرند:

• منبع شماره یک امید، خودتان هستید، قدرت نفس شما، ویژگی های با فضیلت، نقاط قوت، نظم و انضباط و عزت نفس شما که مجموعاً دارایی های ذاتی شما نامیده می شوند.
  دومین منبع امید، خانواده، دوستان، همکاران و اطرافیان شما هستند که از آنها انتظار حمایت، عشق، همدلی و درک دارید و در مجموع به آنها دارایی های اجتماعی انسانی شما می گویند.
  سومین منبع امید، احساس کفایت مادی، کفایت منابع درک شده و سرپرستی خوب شما است که در مجموع دارایی های اقتصادی شما نامیده می شود.
  چهارمین منبع امید، عقل، تجربه، مهارت، کنجکاوی، دانش و آگاهی شماست که در مجموع به عنوان دارایی های آموزشی شما شناخته می شوند.
  پنجمین منبع امید، اخلاق، ایمان و اعتقادات شماست که در مجموع دارایی های معنوی شما نامیده می شوند.

این پنج دسته از دارایی ها، پنج منبع امید انسان را تشکیل می دهند و به عنوان پنج دارایی ضروری انسان نیز شناخته می شوند. وقتی این دارایی ها تقویت می شوند، امید افزایش می یابد. به بیان ساده، وقتی دارایی‌های ذاتی، دارایی‌های اجتماعی، دارایی‌های اقتصادی، دارایی‌های آموزشی و دارایی‌های معنوی افزایش می‌یابد، امید فرد بالا می‌رود.
در ادامه داستانی واقعی وجود دارد که اساساً یک آزمایش ناخواسته انسانی است و به ما نشان می دهد که امید چیست، چرا به آن نیاز داریم و از کجا می آید:
در 5 آگوست سال 2010، 33 معدنچی در یک معدن طلا در شیلی در پی انفجار تصادفی و در نتیجه ریزش دیواره های معدن گیر افتادند. بلافاصله ارتباط این معدنچیان با دنیای بیرون و بقیه بشریت کاملا قطع شد.
آنها بدون هیچ وسیله ای برای ارتباط با خانواده و دوستان خود در عمق 700 متری زیرزمین به شکلی درمانده محبوس شدند. هوا بسیار گرم بود و آنها برای اقامت طولانی مدت در معدن آماده نبودند، فقط دو روز غذا و آب اضطراری داشتند. آنها نمی دانستند که مصیبت آنها در عمق 700 متری زیر سطح زمین چقدر طول می کشد و همراه در گرما، گرسنگی و تاریکی به سر می‌بردند.
در چنین شرایط سختی، معدنچیان فکر می‌کردند که آیا شیلیایی ها با فرض اینکه همه آنها کشته شده اند از نجات آنها دست کشیده اند؟. حتی اگر سعی می‌کردند تصوری خوشبینانه داشته باشند که می‌توانند نجات پیدا کنند، فکر اینکه نمی‌دانستند در نهایت چه مدت، چه زمانی یا چگونه می‌توانند نجات یابند، بسیار عذاب‌آور بوده است. ساعت ها عدم قطعیت مطلق.
یک هفته تمام گذشت و هفته دوم بدون هیچ ارتباطی با دنیای بیرون گذشت. در این زمان، وضعیت اسفناک معدنچیان مردم در سراسر جهان را مجذوب خود کرده بود، اما هیچ کس نمی دانست که آیا همه یا هیچ یک از این 33 مرد هنوز زنده هستند یا خیر.
با علاقه عمیق پژوهشی ام به مطالعه امید، شروع به تعجب کردم که اگر این معدنچیان هنوز زنده باشند، چگونه می توانند با چنین شرایط بسیار سختی کنار بیایند. امیدوار بودند یا ناامید؟ اگر ناامید بودند، با خود یا یکدیگر چه می‌گفتند؟ اگر امیدوار بودند، برای مقابله و زنده نگه داشتن امید در حالی که در برابر مرگ قریب الوقوع بودند، چه می کردند؟
خوشبختانه، پس از 17 روز اولین تماس با دنیای خارج ممکن شد و مهمتر از آن، گزارش شد که تمام 33 معدنچی زنده هستند. این داستانی واقعی از بقای انسان به واسطه امید بود. پس از عملیات نجات، مقر سایت نجات معدنچیان شیلی توسط مردم شیلی به کمپ امید ملقب شد.
ما می دانستیم که اگر شکست بخوریم، همه ما محکوم به فنا خواهیم بود. ماریو سپولودا (Mario Sepulveda)، یکی از معدنچیان نجات یافته به یاد می آورد، هر زمان که یکی از افراد به سمت ناامیدی می‌رفت، همه دور هم جمع می شدند تا روحیه خود را حفظ کنند.
از شواهد دقیق توسط 33 معدنچی، مشخص شد که امیدی که باعث زنده ماندن آنها شده است از کجا آمده است:

• شجاعت فردی و اراده جمعی (دارایی های ذاتی).
  همکاری، همراهی و کمک از یکدیگر (دارایی های اجتماعی).
  نظارت خوب و کارآمد از حداقل منابع (دارایی های اقتصادی).
  مشارکت و بهره برداری از مهارت ها، دانش و تخصص (دارایی های آموزشی و تخصصی).
  مناجات و موعظه های روزانه سازمان یافته (دارایی های معنوی).