سهم ناچیز «دختران دهه 60 » در آمار ازدواج / آمار عجیب طلاق و جدایی دهه هفتادی ها

به گزارش رکنا به نقل از آرمان امروز، در تازه ترین اظهارنظر و نگرانی از این بابت انسیه خزعلی، معاون رئیس جمهــور در امــور زنان و خانــواده در خصوص برنامــه دولت برای جلوگیری از افزایش تجرد بــه خصوص در میان دختــران و افزایش ســن ازدواج گفته این موضوع یک معضل ً است: »حقیقتا اساسی اســت چرا که ما بیش از اینکه بحث کودک همسری را داشته باشیم، بحث بــالا رفتن ســن ازدواج و تجرد قطعی را داریم کــه باید برای آن چاره اندیشی کرد. یکی از مسایلی که سبب افزایش سن ازدواج و تجرد قطعی شده است، موضوعات »اقتصادی« است که دولت بایــد در این زمینه حمایت های الزم را از این افراد داشته باشد که سعی کردیم از دهه شصتی ها این حمایت را داشته باشــیم.

دهه شصتی‌ها؛علاقه‌ای به ازدواج ندارند

عامل دیگر افزایش سن ازدواج یا تجرد، فرهنگی اســت که امیدواریم دستگاه های متولی به خوبی در این میدان وارد شوند.« این گفته ها در شرایطی مطرح می شود که اوج این موضوع در سال 94 خود را نشان داد و آمار مجرد بودن دهه شصتی ها در اوج و صدر جــدول ثبت احوال قرار گرفت، هر چند که در همان ســال ازدواج دهه هفتادی ها رکورد شکست. دکتر شهلا کاظمی پور جمعیت شناس معتقد است: تعداد متولدشــدگان دختر و پسر ما همیشه نسبت مساوی داشته اند و این نســبت در دهه های مختلف هم حفظ شده است. فقط در یک دهه یعنی دهه ۶0 ما با رشــد چشــمگیر زاد و ولد رو به رو بودیم به طوری که پســران دهه ۵0 تعداد کمتــری از دختران دهه۶0 بودند و تعدادی از پســران دهه ۶0 هم ترجیح می دادنند کــه با دختران دهه 70 ازدواج کنند. بــه همین دلیل این موضوع فقط دختــران آخر دهه ۵0 تا آخر های دهه ۶0 را شــامل می شود.« هر چند این یکی از دلایلی اســت که باعث شده دهه شــصتی ها نامشان به تناســب دهه های دیگر کمتر در دفتر ازدواج دیده شــود، اما موضوع دیگری که وجود دارد، علا قه نداشتن این گروه به ازدواج اســت.

بالا رفتن سن ازدواج دهه شصتی‌ها

دکتر محسن ایمانی، کار شــناس تحکیم خانواده نیز در این رابطه می گوید: دهه شــصتی ها به خاطر مشکلات داخلی و خارجی که کشور با آن روبرو بود، امکان رفاه نسبی را از بین برده بود. از طرفی خانواده ها نیز مشغول جنــگ و پیامدهای بعــد از آن بودند. بحران هایی که جنگ بــه وجود آورده بود، دلیلی شد بر اینکه دهه شصتی ها علاقه ای به ازدواج نداشــته باشند، چرا که امکانات زندگی مناسب را نداشتند. نبود کار، مشکلات اقتصادی و وضعیت نابســامان جامعه، موانعی برای ازدواج این دهه شــده بود. از طرفی این گروه ترغیب شدند به سمت و سوی دانشگاه و داشــتن مدرک برونــد و این خود به خود ســن ازدواج و توقع برای ازدواج را بالا برد.« علاقمندان به ازدواج اما همانقدر که دهه شصتی ها علاقه شان را بــه ازدواج از دســت داده اند و چوب خط توقعاتشان بالا رفته است، به همان اندازه دهه هفتادی هــا رکوردار ازدواج شــده اند و به تبع آن طــلاقه افزایش داشــته اســت.

از نظر دکتــر ایمانی، روان شناس و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس یکی از دلایلی که باعث شــده تا دهه هفتادی ها میل و تمایل به ازدواجشــان گل کند، همین ازدواج نکردن دهه شصتی‌هاست. عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس می گوید: »آسیب های ناشــی از عدم ازدواج دهه شــصتی ها، بحث هایــی را مطرح کرد و زنگ خطــری برای جامعــه به صدا درآورد. بالا رفتن ســن ازدواج و پائین آمدن تولد ها، بحرانی را پیشروی جامعه قــرار داد. ازدواج نکــردن برای جامعه یک معضل شــد، وقتی دهه هفتادی ها و خانواده ها با این بحران معضل مواجه شدند، ازدواج این گروه رونق گرفت. از ســویی با پایان جنگ و ایجاد امنیت و کســب و کار، ناخودآگاه آرامش روانی به خانواده ها بازگشت، آرامشی که این اجازه را به خانــواده می داد تا بچه های دهه هفتادی بتوانند ازدواج کنند.« نسل هایی با توقعات کم نداشــتن مهارت ها در ســنین پایین و مشــکلات اقتصادی و ملکــی، عواملی نیست که نسل های گذشته ما با آن ها سر و کار نداشــته باشند. اما نسل های قبل، نه تنها زندگی هایشان کوتاه مدت نبــود، بلکه معتقد بودند زن و شــوهر زمانــی از هم جدا می شــوند که مرگ بین آن هــا حکمفرمایی کند. مردمانی که بــا کمتریــن امکانــات، آرام ترین زندگی هــا را می گذراندند.

نسلی که قدر زندگیشان را می‌دانند

ایمانی عضو هیــات علمی دانشــگاه تربیت مدرس می گوید: »نسل های قبل با سختی های بیشتری مواجه بودند، اما ارزش زندگی را بهتر درک می کردنــد. آن ها از صفر شروع کرده بودند، به همین دلیل قدر زندگیشان را خوب می دانستند، اما در دنیای حال همه چیز را خانواده ها فراهم کرده اند. انسان دلش نمی خواهد آنچه را که با ســختی به دست آورده به راحتی از دست دهد. در گذشته ازدواج، اولین تجربه عشقی افراد بود. به همین دلیل حس بیشتری بین زوجین وجود داشت. ایمان و اعتقــادات دینی نیز امنیتی به زندگی خانوادگی بخشیده بود. توقعات زوجیــن در دنیــای قدیــم کمتر بود، امکانات در این حد نبود و چشــم و هم چشــمی اصلا وجود نداشــت. اگر هم کسی می خواست حسادت کند، چیزی وجود نداشت که حسادت برانگیز باشد. در قدیم خانواده ها از صفر زندگیشــان را آغاز می کردند، به همین دلیل وقتی چیزی بدست می آوردند برای حفظ آن تلاش می کردند. احساس نیاز ها، افراد را به تکاپو وا می داشت، اما الان آماده بودن خانه هــا برای زوج های جوان، هیجان و انگیزه ای را به وجود نمی آورد.« چیزی که مسلم است و ناراحت کننده به نظر می رسد، حجم زیاد پرونده های طــلاق در دادگاه های خانواده اســت. پرونده هایی که می شــد به یک زندگی مشــترک ختم شــود و مهر ابطالی به نام طــلاق پایش نخــورد. پرونده هایی که عمر تشــکیل آن خیلی کوتاه است و بی شــک با رعایت چند نکته کلیدی در زندگی چنین سرنوشتی برای آن ها رقم نمی خورد. مهارت هایی برای زندگی وجود دارد که بــا در نظر گرفتن آن ها می توان مســیر زندگی را هموار کرد و آمار طلاق ها را به طرز معجزه آســایی کاهش داد. در ایــن میان البته والدین و مشــاورین می توانند نقش کلیدی و مهمی را ایفا کنند.«

مورد‌عجیب‌ هفتادی‌ها

امیر کریمی نسب- پژوهشگر اجتماعی و فرهنگی: هر چه طول زندگی بیشتر شود، ثبات زندگی بیشتر خواهد شد، این یک قانون است. زندگی متاهلی طولانی تر، حکایت از سازش بیشتر زوجین دارد. آنهایی که تازه ازدواج کرده اند احتمال جدایی شان بیشتر است، به همین دلیل اســت که آمار جدایی در سن های پایین تر بیشتر دیده می شود. از طرفی به همین دلیل اســت که می گوییم دهه هفتادی ها آمار جدایی شان بالا تر است، چون به تازگی ازدواج کرده اند و درنتیجه احتمال جدایی آن ها نیز بیشتر است. از طرفی آمار قطعی درخصوص این مطلب که آمار جدایی دهه هفتادی ها بیشتر است و دهه شصتی ها تجرد دارند، به صورت رسمی و مستقل ارائه نشده است. درنتیجه به جد نمی توان گفت که این امر صحت دارد. بنابراین نمی توان گفت که آمار جدایی دهه هفتادی ها بالاتر است که اگر این باشد، باید به جست و جوی علت پرداخت. اینکه چرا فرزندان یک دهه به نسبت دهه دیگر افزایش آمار جدایی دارند، خود معضل بزرگی محسوب می شود. با این حال اگر چنین فرضیه ای درست باشد، علت را نباید در شخص جست و جو کرد. علت را باید در فرهنگ، سیاست، اقتصاد و جامعه ارزیابی کرد. راه حال تحلیل و بررسی شاخصه هایی که باعث این اتفاق می شوند؛ اگر این شاخصه ها شناخته شوند گام اول برای حل این مشکل نیز خود به خود برداشته خواهد شد. نبود امکانات اقتصادی و معیشتی، مشکلات تهیه مسکن، چشم و هم چشمی هایی که منجر به افراط می شود و همچنین آموزش های غلط و نداشتن تجربه در میان متولدین دهه هفتاد شاید یکی از دلایل افزایش آمار جدایی در میان آن ها باشد. قبل از اینکه جهت پیکان را به سمت کسی بگیریم و او را مقصر قلمداد کنیم، باید موارد زیرساختی درست شود. منظور همان ساختارهای اجتماعی است که اگر درست باشند، بی شک افراد انگیزه بیشتری برای زندگی کردن دارند و با میل بیشتری به ادامه زندگی فکر می کنند، نه اینکه به راحتی راه دادگاه را در پیش بگیرند. در نظر داشته باشیم که خواست ازدواج فی النفسه کاهش یافته و این مساله به خاطر موانع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است که در جامعه وجود دارد. جامعه به غیر از دادن آموزش های صحیح و درست در این زمینه، باید تبلیغاتی در خصوص زندگی های مستحکم نیز ارائه کند و از طرفی سدهایی را که این نسل پیش روی خود دارند، باید بردارد.