بازی دو سر بُرد برای دولت و خودرودارها

این روزها آلودگی هوا در کلان‌شهرها به یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشور تبدیل شده است. استفاده از LPG یا گاز مایع به عنوان سوخت خودروهای سبک و سنگین که در اروپا به سوخت پاک معروف است می‌تواند بخش زیادی از آلودگی هوا را کاهش دهد.

انگلستان به طور گسترده LPG را در ناوگان اتوبوس‌رانی خود استفاده کرده و آمریکا نیز اخیراً به جایگزین کردن سوخت اتوبوس مدارس از گازوئیل به LPG روی آورده است. استفاده از LPG در خودروها در ایران نیز می‌تواند از بُعد آزاد شدن بنزین برای صادرات به نفع دولت، از بُعد قیمت سوخت به نفع خودرودارها و مردم و نهایتاً از بُعد زیست محیطی به نفع همه کشور باشد؛ اما موضع وزارت نفت در قبال عرضه قانونمند این سوخت پاک برای خودروها کاملاً نامعلوم است و سال‌ها است که فرآیند LPG سوز کردن خودروها به صورت زیرزمینی انجام می‌شود.

در همین ارتباط رضا رحیمی، کارشناس انرژی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه LPG یا گاز مایع، ترکیبی از هیدروکربن‌های پروپان و بوتان است، گفت: گاز مایع دارای ارزش حرارتی ۴۶.۱ مگاژول بر کیلوگرم و عدد اکتان ۱۱۰ است.

وی افزود: چون عدد اکتان این سوخت فسیلی بیش‌تر از عدد اکتان بنزین (۸۵-۹۷) است معمولاً باعث کارکرد بهتر موتور و جلوگیری از کوبش آن می‌شود. همچنین به دلیل انتشار آلاینده کمتر نسبت به بنزین و گازوئیل، راهکاری برای کاهش آلودگی هوا خواهد بود.

این کارشناس انرژی اظهار داشت: در حال حاضر در دنیا حدود ۲۷ میلیون خودروی LPG سوز وجود دارد که سالانه ۲۶.۲ میلیون تن LPG مصرف می‌کنند. ترکیه با ۴ میلیون و ۶۴۶ هزار دستگاه خودرو LPG سوز و روسیه و کره جنوبی به ترتیب با ۳ میلیون و ۲ میلیون دستگاه در صدر کشورهایی هستند که از گاز مایع به عنوان سوخت خودرو استفاده می‌کنند. این در حالی است که ترکیه، کره جنوبی و استرالیا حتی در برهه‌هایی اقدام به اعطای وام و تشویق برخی خودروهای پرمصرف نظیر تاکسی‌ها به LPG سوز کردن خودرو کرده اند. در ترکیه حدود ۴۰ درصد از کل ناوگان وسایل نقلیه مسافری این کشور را این خودروها تشکیل می‌دهند و ۹۵ درصد از تاکسی‌های کره جنوبی LPG سوز هستند.

به گزارش خبرنگار مهر، حدود ۱.۵ میلیون خودروی LPG سوز در ایران وجود دارد که به صورت غیر استاندارد اقدام به نصب مخزن کرده و سوخت گیری می‌کنند و استفاده از این سوخت در خودروها غیر قانونی تلقی می‌شود. این کار معمولاً با تخلیه سیلندر (کپسول) های گاز روستایی به درون مخزن خودرو انجام می‌شود یا اینکه اخیراً جایگاه‌هایی به صورت زیرزمینی یا در بعضی کارگاه‌ها احداث شده اند که عملاً حکم یک جایگاه پمپ سوخت را دارند اما در ابعاد بسیار کوچک‌تر و شاید غیراستاندارد.

علیرغم تمایل و استقبال زیاد مردم از این سوخت، متأسفانه دولت استفاده از این سوخت در ناوگان حمل و نقل را هنوز به رسمیت نشناخته و از ایجاد جایگاه‌های رسمی سوخت‌گیری در سطح شهرها امتناع کرده که همین امر باعث هرج و مرج، نابسامانی و عدم توازن در توزیع گاز LPG در کشور و کمیاب شدن این سوخت در روستاها شده است. و مشخص نیست که این نوع استفاده غیر مجاز و سوخت‌گیری داخل گاراژهای خارج از شهر تا کی می‌خواهد ادامه یابد.

رحیمی در بخش دیگری با بیان اینکه سال گذشته کل گازمایع تولیدی کشور ۸.۵ میلیون تن بوده که از این مقدار ۷۷ درصد آن صادر شده است، تصریح کرد: متأسفانه در برهه‌هایی از زمان نیز به دلیل ایجاد مشکلات تحریمی در صادرات گازمایع، سوخت مذکور توسط مشعل‌های پالایشگاهی یا تزریق به خط لوله گاز طبیعی سوزانده شده است که برآورد می‌شود نزدیک به ۹۰ میلیون دلار از منابع کشور در این میان به هدر رفته است. این در حالی است که سوخت مذکور می‌توانست به صورت قانونی در خودروهای سبک و سنگین کشور استفاده شود.