موزه مشاغل آذربایجان،در شهر تبریز اولین موزه مشاغل در ایران است. موزه بازار و مشاغل تبریز، بهوسیله یکی از شهرداریها در یک ساختمان قدیمی با معماری سنتی اداره میشود.این موزه که در جنب بازار تاریخی تبریز و همگون با معماری این بازار جهانی احداث شده است برای اولین بار در کشور دایر میشود. طرحهای معماری خاص و سنتی درمحیط داخلی و خارجی موزه مشاغل تبریز بسیار چشمگیر و در نوع خود بی نظیر است. این موزه توسط کلکسیوندار مطرح تبریز آقای سرابی و برادرشان مجهز شده است.این دو برادر با نگهداری و خرید بسیاری از نمونههای بهجا مانده از لوازم، اشیا و وسایل قدیمی مربوط به مشاغل قدیمی تبریز، کارشان را شروع کردند. آنان هزینه زیادی برای درست کردن و طراحی این موزه زیبا، متحمل شدند.بعد از جمعآوری تمام اشیا و لوازم مورد نیاز برای دکانها، تکمیل لوازم و وسایل مشاغل گذشته بازار سنتی تبریز، بالاخره این موزه را احداث کردند.
شایان ذکر است این موزه در سه طبقه اجرا شده است که یک طبقه به موزه بازار و طبقات دیگر به نمایشگاه تصاویر مشاغل بازار و سایر کارهای هنری اختصاص یافته است.از جمله امکانات جالب این موزه میتوان به تجهیز موزه با استفاده از وسایل قدیمی مشاغل مختلف و پخش صدای مشاغل مختلف در داخل غرفه آن صنف اشاره نمود که در نوع خود در کشور منحصر بفرد است.این موزه در فضائی به وسعت ۲ هزار مترمربع، کنار یخچال تاریخی صادقیه در شمال بازار تبریز و حاشیه مهران رود احداث شده است.
این موزه ، فصل جدیدی از توجه به مشاغل قدیمی و احیاء سنتهای تاریخی فرهنگی مردم تبریز را به نمایش گذاشته است.
موزه مشاغل آذربایجان انتهای بازار تبریز، نقطه اتصالی بازار به مهرانه رود یا همان پل قاری، کنار یخچال بزرگ تبریز قرار گرفته. بازدید از این موزه به صورت رایگان امکانپذیر است. ساعات بازدید موزه، از ساعت ۹ صبح تا دو بعد از ظهر است.وارد سالنی میشوید که دور تا دور آن مغازه و دکانهایی قرار دارد که نمونههایی از اصلیترین و حرفهایترین مشاغل آذربایجان و ایران را گردآوری کرده و به نمایش گذاشتهاند. مشاغلی که امروزه با وجود تغییر زندگی مردم، پیشرفت کردهاند و یا بعضی از آنها با مرور زمان و در طی سالها دیگر کارایی نداشته و از بین رفتهاند.
البته شاید هنوز هم در برخی شهرها و روستاهای کشور، بتوانیم این مشاغل را پیدا کنیم. تمامی دکانهایی که در موزه قرار دارند در گذشته بهصورت واقعی و با همین نام، شماره تلفن، آدرس و وسایل در بازار تبریز بودند.دکانهایی که در موزه بازار و مشاغل تبریز قرار دارد شامل: دکان، عکاسی، داروخانه (در گذشته به آن دواخانه میگفتند)، رنگرزی (در زبان ترکی به آن بویاقچی میگویند)، دوزندگی یا خیاطی، اداره تلگراف، تجارتخانه، صحافخانه، عطاری، آهنگری، بقالی، بنکداری و نجاری است.
ورود به موزه مشاغل، مانند این است که وارد تونل زمان شدهایم و در بازار، سراهای قدیمی و بافت سنتی بازار قدم میگذاریم. تمامی وسایل کاری که در دکانها قرار دارد، از گذشته بهجا مانده است. حتی دکور و تزیینات آنها، دقیقا شبیهسازی شده مثل گذشته و شکل واقعیشان است.بههمین دلیل برای حفاظت از این آثار نفیس و قدیمی که به نوعی عتیقه هستند، اجازه ورود به داخل دکانها داده نمیشود. برای امنیت دکانهای داخل موزه، در آنها قفل است و امکان ورود به هیچکدام از آنها نیست و نمیتوانیم از نزدیک به لوازم و وسایل دست بزنیم.
در نورپردازی فضای داخل موزه، از چراغهای دیواری با طرحهای قدیمی و کلاسیک و چراغهای سقفی قدیمی، استفاده کردهاند. در طراحی سقف ساختمان موزه، از طرح آجری به رنگهای قهوهای، فیروزهای و سفید استفاده شده. لوسترهایی بزرگ و مشعل مانند از سقف آویزان است که جلوهای بسیار زیبا و اصیل بهبنا میدهد.همچنین در این موزه برای تداعی هرچه بهتر بافت سنتی بازارهای قدیمی، بلندگوهایی در سردر دکانها کار گذاشته شده است. با نزدیک شدن به دکانها صدای مشتریان، مسئولان دکان، تجارتخانه، تلگرافخانه، همچنین همهمه مردمی که در بازار در حال رفت و آمد هستند، در موزه طنینانداز میشود و شما را به حال و هوای بازارهای قدیمی میبرد.
آدرس و ساعات کاری موزه مشاغل
موزه مشاغل آذربایجان انتهای بازار تبریز، نقطه اتصالی بازار به مهرانه رود یا همان پل قاری، کنار یخچال بزرگ تبریز قرار گرفته. بازدید از این موزه به صورت رایگان امکانپذیر است. ساعات بازدید موزه، از ساعت ۹ صبح تا دو بعد از ظهر است.