جست‌وجویی برای یافتن امیرهای ایرانی حامی فردوسی

خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ: بهمن بازرگانی، پژوهشگر حوزه فلسفه و زیبایی شناسی و نویسنده کتاب‌هایی چون «ماتریس زیبایی: پست مدرنیسم و زیبایی»، «نقد پلورالیستی»، «پارادایم کثرت گرا: امیدها و بیم‌ها» و «زمان بازیافته: خاطرات سیاسی بهمن بازرگانی» در یادداشت کوتاهی به معرفی کتاب «پنج گفتار در زمان و زندگانی فردوسی» نوشته مهدی سیدی پرداخته است. این کتاب در سال گذشته (۱۳۹۷) با شمارگان پانصد نسخه، ۳۱۸ صفحه و بهای ۴۰ هزار تومان توسط نشر نی در دسترس مخاطبان قرار گرفته است.

درباره کتاب «پنج گفتار: در زمان و زندگانی فردوسی» نوشته مهدی سیدی، ویرایش دکتر محمد دهقانی: کتاب شامل پنج گفتار است در ٣١٨ صفحه. کتاب را که شروع به خواندن می‌کنی متوجه می‌شوی که مهدی سیدی با پژوهش در تاریخ قرن‌های چهارم و پنجم هجری کلیشه‌های رایج درباره رابطه فردوسی با سلطان محمود غزنوی را با بهره گیری از روش بینارشته‌ای ادبی- تاریخی به پرسش کشیده است. او همانند یک خبرنگار داده‌های مربوط به رقیب‌ها و دشمن‌های بالقوه و بالفعل سلطان محمود را در طیف وسیعی شامل شاه‌ها و امیرهای سامانی و صفاری و آل زیار و قراختایی‌ها از یک سو و نیز وضعیت خلیفه بغداد نشین و خلیفه فاطمی مصر و اینکه هر یک از آنها در موضع ضعف و قوت در اجرای کدام سیاست‌ها می‌کوشیدند، با استناد به مدارک تاریخی و نیز با غربال کردن داده‌های موجود و جدا کردن داده‌های سره و ناسره در روشن کردن رابطه فردوسی و سلطان محمود کوشیده است.

حتا آنجا که به جهت فقدان مدارک به حدس متوسل می‌شود حدس او به توجه به جمیع جهات مجاب کننده است. سیدی در دو گفتار نخست کتاب به طور پیگیر و همانند یک کارآگاه سخت کوش و خستگی ناپذیر می‌خواهد هویت امیر یا امیرهای ایرانی را که هم از نظر سیاسی و هم به ویژه از نظر مالی پشتیبان فردوسی بوده‌اند، پیدا کند. کتاب او مجاب کننده است و خواندنی.

تیراژ کتاب (فقط پانصد نسخه) ناراحت کننده است. چه بر سر بازار کتاب و کتابخوان‌های علاقه‌مند به شعر و ادبیات و فردوسی و تاریخ و میهن ما رفته است که نشر نی تعداد نسخه‌های چاپ نخست کتاب را تا به این حد اندک وارد بازار کرده است؟