ناباروری زن و طلاق، فلانی اجاقش کوره؟

نازایی زن و طلاق از جمله موضوعاتی است که هنوز در پرونده های طلاق شاهد آن هستیم. با این که علم پزشکی در زمینه ناباروری پیشرفت‌های زیادی کرده و زوج‌های زیادی با روش‌های نوین به فرزند خود رسیده اند، اما عده‌ای نیز پس از تلاش‌های درمانی به نقطه‌ای می‌رسند که باید درباره زندگی مشترک بدون فرزند یا جدایی تصمیم بگیرند. این تصمیم برای خانواده‌هایی که مشکل نازایی برای زن وجود داشته و زوج‌هایی که مردان دارای مشکلات ناباروری هستند متفاوت می‌شود. در این مقاله به تصمیم طلاق در شرایطی می‌پردازیم که مسئله نازایی مربوط به زن باشد.

در فرهنگ سنتی ایرانی داشتن بچه‌ای از پوست و گوشت مرد برای او از هر چیزی مهمتر بوده است. در گذشته که یافته‌های پزشکی مطرح نبود همیشه بچه‌دار نشدن به نازایی زن نسبت داده می‌شد و معمولا تصمیم خانواده‌ها جدا شدن و ازدواج شوهر و یا ازدواج مجدد او بود تا بچه‌دار شود. امروزه هم با پیشرفت پزشکی و درمان‌های ناباروری باز هم زوج‌هایی به دلیل عدم توانایی مالی و یا شکست در درمان موفق به بچه‌دار شدن نمی‌شوند.

شاید فرهنگ سنتی تا حدودی تغییر یافته باشد اما در نهایت فرهنگ نقش پررنگی در تصمیم‌گیری‌ها دارد. پس در کنار این مسئله باید تلاش کنیم تا با افزایش آگاهی خودمان از رابطه و مسائل مهم آن بیش از اندازه تحت تاثیر فرهنگ گذشتگانمان قرار نگیریم و بتوانیم تصمیمی منطقی بگیریم.

ممکن است شما پیش از مشخص شدن نازایی همسرتان مشکلات مهم دیگری داشته اید که موفق به حل آن‌ها نشده بودید و امروز که ناباروری همسرتان را دلیل محکمی برای جدایی می‌دانید به طلاق فکر می‌کنید. در این شرایط باید به این توجه کنید که اگر رابطه شما با همسرتان بهبود پیدا می‌کرد و همه اختلافات شما حل می‌شد باز هم ترجیح می‌دادید که به خاطر نازایی او را ترک کنید؟

بالعکس این حالت نیز امکان‌پذیر است. در شرایطی که فرزنددار شدن برای شوهر بسیار مهم است و به همین دلیل از شرایط ناباروری همسرش ناراحت است و همینطور همسر او به خاطر نازایی احساس گناه و افسردگی می‌کند، این احساسات ناخوش‌آیند خود را در جروبحث‌ها و مشاجرات زناشویی نشان می‌دهند.

با همسرتان جلسه‌ای ترتیب بدهید و به طور جدی درباره ارزش‌های زندگی مشترک خود صحبت کنید. در این جلسه لیستی از اهداف و ارزش‌های مهم و مشترک خود در زندگی مشترکتان را فراهم کنید و توجه کنید که فرزند داشتن چندمین هدف از زندگی شما است و در این زندگی مشترک تا چه حد نقش پررنگی دارد. نقش آن را در خوشبختی خود چند درصد می‌دانید.

حتی زوج‌هایی که مشکل نازایی ندارند پس از مدتی که از ازدواجشان می‌گذرد با کنایه‌ها و پرسش‌های مستقیم خانواده نزدیک و یا آشنایان دور خود درباره فرزنددار شدن روبرو می‌شوند. اگر پس از مدتی تلاش و عدم موفقیت برای بچه‌دار شدن، خانواده‌ها در جریان نازایی قرار بگیرند این مشکل دوچندان شده و گاهی حرف‌ها و کنایه‌ها جای خود را به دخالت و پیشنهاد مستقیم می‌دهد. ممکن است اطرافیان طلاق یا فرزندخواندگی را به شما پیشنهاد کنند. اما مهمترین نکته در این جا آن است که شما با همسرتان مسئول تصمیم‌گیری برای خانواده خود هستید و نباید به دیگران اجازه دهید تا برای زندگی مشترک شما تصمیم بگیرند.

طبیعی است که هدف شما از ازدواج مانند بسیاری از زوج‌های دیگر تشکیل خانواده‌ای خوشبخت با تربیت فرزندانی شاد بوده است. اما در فرهنگ ما متاسفانه نظر بسیاری از خانواده‌ها آن است که اگر در زندگی زوجی فرزند نباشد دیگر این زندگی سر و سامان پیدا نخواهد کرد و به نحوی آن را شکست‌خورده می‌دانند.

احتمالا حضور فرزند در خانواده نقش مهمی در رسیدن به اهداف شما از تشکیل خانواده دارد اما باید توجه داشت که اهمیت داشتن فرزند برای هر زوجی با دیگران متفاوت است و تا حد زیادی این مسئله شخصی است. فراموش نکنید که زندگی زوج‌های زیادی حتی با حضور فرزند با شکست روبرو شده‌اند و از هم جدا شدند و بالعکس زوج‌های زیادی بدون فرزند سال‌ها با احساس خوشبختی در کنار هم زندگی کرده‌اند.

اگر شما و همسرتان زوجی هستید که با ناباروری درگیر هستید و تمام روش‌های درمانی را امتحان کرده‌اید بعید است که به گزینه فرزندخواندگی توجه نکرده باشید. بسیاری از مرد زمانی که با این پیشنهاد روبرو می‌شوند می‌گویند "من می‌خواهم فرزندی از گوشت و پوست خودم داشته باشم". این نیازی طبیعی برای همه انسان‌هاست که علاقه دارند فرزند خودشان را پرورش دهند، اما فرزندخواندگی هم برای خانواده و جامعه فواید زیادی دارد.

باید توجه داشته باشید که اگر فرزند خواندگی در سن مناسب باشد و محیط تربیتی مناسبی را برای فرزندخوانده خود فراهم کنید از بسیاری از مشکلات در آینده جلوگیری می‌کنید. موضوع دیگر آن که طلاق به خاطر ناباروری مرد نیز می توانست اتفاق بیافتد، پس شاید لازم باشد به موضوع از یک زاویه دیگر نیز بنگرید.

شاید شما احساس خوش‌آیندی بابت نگهداری از حیوانات خانگی نداشته باشید. در فرهنگ غرب حیوانات خانگی را به عنوان عضوی از اعضای خانواده می‌پذیرند این در حالی است که در فرهنگ سنتی ایرانی ها هم افراد علاقه زیادی به نگهداری از حیواناتی مانند گربه و پرنده‌های خانگی نشان می‌دادند. مفید بودن این راهکار برای زوج‌های بدون فرزند از آن جهت است که همه انسان‌ها به طور طبیعی به مراقبت کردن، رسیدگی و محبت به یک موجود زنده علاقه دارند. پس زمانی که راه حل‌های دیگر به هر دلیل به نتیجه نرسیدند، حضور یک حیوان خانگی مناسب می‌تواند تا حدودی این بخش از نیاز شما را پوشش دهد.

قانون برای درخواست طلاق از طرف مردان محدودیت خاصی ندارد به جز آن که باید حقوق زن اعم از مهریه، نفقه و اجرت‌المثل به طور کامل بنا بر شرایط قانونی پرداخت شده باشد. قانون در صورتی که مرد خواهان جدایی باشد چندان به دلیل درخواست طلاق توجه نمی‌کند و تنها شرط را پرداخت کامل حقوق قانونی زن می‌داند.

مواردی که باید پیش از تصمیم خود در مورد طلاق مورد بررسی قرار دهید از این قرار است:

1- اهمیت فرزندآوری برای زندگی مشترک خود را با همسرتان بررسی کنید.

2- توجه داشته باشید که میل به داشتن فرزند به خاطر نیاز فطری و ارزشی خودتان است یا تحت تاثیر حرف اطرافیان و جامعه برای شما پررنگ شده است.

3- با کمک یک مشاور خانواده یا متخصص روانشناسی بررسی کنید که آیا اختلافات دیگری با همسر خود دارید که در کنار ناباروری شما را می‌رنجاند و اگر برای حل این مشکلات ارتباطی تلاش کنید باز هم جدایی بهترین راه حل است؟

توجه: به یاد داشته باشید که هیچ کس نمی‌تواند به شما بگوید که تصمیم درست چیست و این خود شما هستید که با بررسی تمام موارد مهم با همکاری شریک زندگی‌تان باید برای این زندگی مشترک تصمیم بگیرید.