” بی اختیاری ادرار”چیست؟علائم ودرمان

توضیحات یک متخصص اورلوژیستمرد

چهار نوع بی اختیاری ادرار وجود دارد که یکی از آنها بر اثر استرس و اظطراب شدید رخ می دهد.

این نوع بیماری بیشتر در زنان رایج است و به علت به هم خوردن زاویه طبیعی گردن مثانه رخ می دهد.

استرس موجب شل شدن مجاری ادرار می شود و زایمان ها هم می تواند باعث آسیب به مثانه شوند.

بی اختیاری ممکن است درهنگام سرفه، عطسه، خنده های شدید، راه رفتن، پریدن و یا حتی در حالت های خوابیده و نشسته نیز رخ دهد.

معمولا برای درمان این نوع بی اختیاری ادرار از جراحی استفاده می شود و جدید ترین روش، درمان اسلینگ است که از طریق واژن انجام می گیرد و زاویه گردن مثانه تصحیح می شود.

در این نوع از بیماری، فرد به محض احساس، سریعا کنترل خود را از دست می دهد و کنترلی بر مجاری ادراری خود ندارد.

این افراد به دلیل عدم تخلیه به موقع ادرار دچار این مشکل می شوند، جدار مثانه شکل غیر طبیعی دارد و انقباض های غیر طبیعی در مثانه صورت می گیرد.

در این نوع از بی اختیاری ادرار از درمان دارویی استفاده می شود و نیاز به جراحی وجود ندارد.

بی اختیاری ادرار حقیقی

این نوع بیماری در زنان به علت دستکاری مجاری ادرار ایجاد می شود و ارتباط غیر طبیعی مثانه و واژن و یا مثانه و مقعد بوجود می و ادرار خود به خود از واژن خارج می شود.

در این نوع بیماران درمان جراحی است، درمان دارویی وجود ندارد و باید راه غیر طبیعی مثانه را ترمیم کنیم و در مردها از دریچه های مصنوعی برای درمان استفاده می شود.

بی اختیاری ،نوع سر ریز کننده (OVERFLOW) یا پارودوکسیکال

این نوع بی اختیاری به دلیل کوچک بودن مثانه است و بیشتر در میان مردها شایع است، این بیماران همیشه احساس می کنند که مثانه آنها پر است.

در بیشتر موارد بیماران باید جراحی کنند و درمان دارویی در این نوع بیماری نیز موثر نیست.

جوانان به خاطر رعایت طهارت و یا وسواس شدیدی که دارند ممکن است دچار این بیماری شوند و علت ایجاد آن، توجه بیش از حد به تمیزی و پاک بودن و شستن زیاد می باشد.

در این نوع، عامل ژنتیکی و یا عمل های قبلی تاثیر ندارد و بیشتر به دلیل رفتار بیمارگونه بیمار است که سعی می کند کاملا مثانه را تخلیه کند.

بی اختیاری ادرار -دائمی

در این نوع خاص، که غالبا پس از جراحی پروستات رخ می دهد، کنترل بر ادرار از بین می رود و این بی اختیاری متاسفانه دائمی است .

مصاحبه ایسنابا دکترحسن جمشیدیان(متخصص ارولوژی)-استاددانشگاه علوم پزشکی تهران

***

توضیحات مدیریت سایت-پیراسته فر:

اسلینگ چیست ؟

یکی از گزینه‌ها برای درمان بی اختیاری ادار- قرار دادن مثانه در «اسلینگ» است. اسلینگ بافتی است که موجب بالا نگه داشتن مثانه و جلوگیری از خروج ناگهانی ادرار می‌شود.

برای افزایش ظرفیت ذخیره سازی مثانه با استفاده ازماده ای ” اسلینگ” می توان” مثانه”در بالاترین موقیعت طبیعی قرار داد.

مواد سازنده این اسلینگ ممکن است از جنس عضلات، رباط، بافت و یا تاندون­های بر گرفته از بدن خود زن یا از حیواناتی مانند خوک باشد. همچنین ممکن است از جنس مواد مصنوعی از قبیل پلاستیک ­های سازگار با بافت­ های بدن و یا پلیمرهای دارای قابلیت جذبی باشد که با گذشت زمان تجزیه می­شوند.

البته برعکس آنچه که گفته می شودعمل جراحی سرپایی است !

چون این جراحی مستلزم برش­ های عمیقی می­ باشد، بستری شدن در بیمارستان اجتناب ناپذیر است.

لوله­ ی انعطاف­ پذیر و نازکی “کاتتر” از طریق مجرای خروجی مثانه یا دیواره شکمی در درون مثانه جای داده می­ شود.

ممکن است تا ۳ روز پس از عمل در بیمارستان بستری شوید. در منزل نیز باید به مدت ۳ هفته استراحت نیازداشته باشید.

جراحی اسلینگ مجاری ادرار ازعمل های پیچیده وپرخطرمی باشد!

ممکن است مشکلاتی در دفع ادرار پس از عمل جراحی برای بیماربوجودبیاوردویا به یکی از اندام­ها “مثانه، مجرای خروجی مثانه “آسیبی واردشود،مضافاً احتمال عفونت در محل برش جراحی​ غیرمنتظره نیست

=

ورزش کگل

بهترین راه حل، تقویت عضلات اطراف دریچه مجرای ادراری است. ورزش “کگل ” است.

عضلاتی که به کمک آنها جریان ادرار را قطع می‌کنید به داخل جمع کنید درست مانند وقتی که سعی می‌کنید ادرار خود را نگه دارید ۱۰ ثانیه در این حالت باقی بمانید و بعد عضلات را رها کنید. روزی ۳ تا ۴ بار این حرکت را انجام دهید. هرچه این عضلات قوی‌تر شوند کنترل شما روی مثانه‌تان بیشتر خواهد شد.

ماساژ درمانی و تحریک مغناطیسی و یا هیپنوتیزم نیز یکی ازدرمانهای بی اختیاری ادرار در برخی از کشورها است

***

درمانهای خانگی-سنتی بی اختیاری ادرار

بی اختیاری ادرار از دیدگاه طب سنتی

عملکرد مثانه به این صورت است که ادرار را نگهداری کند تا بشر نه تنها نیاز به تخلیه مداوم ادرار نداشته باشد، بلکه قادر باشد به هنگام نیاز، ادراری را که اندک اندک از کلیه و از راه حالب ها در مثانه جمع شده است، در زمان و جایگاه مناسب و به طور کاملاً اختیاری به یکباره و به طور کامل تخلیه کند.

شکل بلوطی مثانه و جنس بافت آن که از الیاف عصبی تشکیل یافته و حتی جایگاه آن که در پایین بدن است آن را مستعد می سازد که به خوبی از عهده این فعل برآمده و ادرار را که ماده دفعی به حساب می آید از نزدیکترین راه به بیرون بدن دفع نماید.

مزاج مثانه به واسطه دارا بودن بافت رباطی عصبی، سرد است این مزاج پایه و همچنین دور بودن این عضو از قلب که مرکز حرارت بدن است و سر و کار داشتن مثانه با ادرار که ماهیت مائی سرد دارد، آن را مستعد امراض سرد میکند .

یکی از مهمترین دلایل بی اختیاری ادرار از دیدگاه طب سنتی سردی و تری عارض بر مثانه و عضله آن است که یا منشأ بیرونی دارد، مثل آب و هوای سرد، وزش بادهای شمالی سرد، نشستن در مکانهای سرد، شغل خاص مثل ماهیگیران و سروکارداشتن مدام آنها با آب، استحمام مکرر با آب سرد، نوشیدن مایعات سرد، مصرف ترشیجات که سردکننده مثانه اند و وجود وسواس برای طهارت از نجاسات و کثرت استفاده از آب سرد در دستشویی و یا منشأ درونی دارد، مثل اطفال و کهنسالان که مزاج غالب بر بدن ایشان رطوبت است یا هنگام وجود بیماری های سرد و مرطوب در کل بدن که مثانه را نیز تحت تأثیرقرار دهد.

از دیگر عوامل بی اختیاری ادرار ، سوء مزاج عارض بر جرم مثانه به دلیل سردی و تری (رطوبت) است که آن نیز به نوبه خود قوت مثانه را برای نگهداری ادرار کاهش میدهد.

آخرین علت ” استرخا ” یا سستی و شلی عضله محیط بر گردن مثانه به دلیل سردی و رطوبت است که در نتیجه آن قادر به انقباض گردن مثانه و نگهداری ادرار نمی باشد.

درمان بی اختیاری ادرار

جهت درمان بی اختیاری ادرار می توان از مقطر پنج گیاه ( ضد بلغم) پارسی طب بهره گرفت.

مقطر پنج گیاه پارسی طبحاصل ترکیب عصاره گیاهان گرم و خشکی است که عملکرد درمانی آن­ها در مورد بی اختیاری ادرار به این صورت است که سو مزاج سرد عارض شده بر ناحیه مثانه را به سمت اعتدال سوق داده و باعث دفع خلط بلغم اضافی از بدن می شود در صورتی که محصولات مشابه معمولاً سردی و رطوبت کبد و مغز را هم دفع می­کنند که موجب مشکلات عدیده دیگری می شود استفاده از مقطر ضد بلغم پارسی طب این عوارض را ندارد. و در مدت زمان کوتاهی تمام عوارض و مشکلات مربوط به غلبه خلط بلغم را برطرف می کند.

چنین می توان ناحیه مثانه را با روغن های گرم و خشکی مثل روغن سیاهدانه ماساژ داد.

رژیم غذایی افرادی که بی اختیاری ادرار دارند باید رژیم ضد بلغم در نظر گرفته شود.از مصرف برنج سفید آب کش شده ، عدس، ماهی ، ماکارونی و لازانیا، قهوه ، نسکافه و چای، ماست و دوغ و کشک، هندوانه و قارچ ، ترشی، سماق ، گوشت گاو، نان فانتزی، سرکه و آبغوره پرهیز شود.

چند توصیه :

مایعات بین و بلافاصله بعد ازغذا مصرف نشود. همزمان مواد خام و پخته (مثل ماست ،ترشی ، میوه ها و سالاد با انواع خورشت ها و … ) مصرف نشود. هم­چنین باید توجه کرد در طول شب به ویژه چند ساعت قبل از خواب، مایعات کم­تری نوشیده شود. بهتر است از خوردن هندوانه، مرکبات، ماست، دوغ و غذاهایی که خاصیت سرد دارند خودداری شود. بهتر است از خوردن مواد غذایی محرک مانند قهوه، فلفل، مواد کافیین‌دار، نوشابه‌های گازدار، کنسروها، غذاهای آماده و فست‌ فود خودداری شود.

منبع:این نوع درمان خانگی:پارسی طب است

سایت سلامت نیز به این موارداشاره داشته است:

-چنانچه بیماری در اثر افزایش سردی مزاج فرد بیمار باشد، مصرف سعد، خولنجان، گلنار، کندر توصیه میگردد. این مواد را با یکدیگر مخلوط نموده کمی عسل به آن افزوده و میل کنید.

– مالیدن روغنهای گرم مانند روغن گردو و روغن نارگیل بر روی عانه و اطراف مجاری ادرار مفید است.

-چنانچه بی اختیاری ادرار ناشی از گرمی مزاج فرد بیمار باشد، مقداری طباشیر، گلنار فارسی، گل ارمنی، خرفه و تخم کاهو را بکوبید و با لعاب کتیرا و لعاب به دانه مخلوط کرده، میل نمایید.

-از دیگر راهکاری طب سنتی برای درمان این بیماری، مصرف تخم شنبلیله است. به این منظور روزی یک مثقال از آن را دم کرده و یک استکان میل کنید.

-جوشانده بیست گرم برگ خشک گزنه در یک لیتر آب برای درمان زیادی بول و بی اختیاری در دفع ادرار مفید است.

-یکی از درمانهای گیاهی این بیماری مصرف برگ ذغال اخته فرنگی است. مقدار ۳۰ گرم برگ ذغال اخته فرنگی را با یک لیتر آب حرارت دهید تا به جوش آید. سپس آن را صاف کرده و مقداری شکر به آن اضافه کنید. این روش برای درمان بی اختیاری ادرار در کودکان مفید است.

-دم کرده گیاه علف چای یا هزار چشم نیز برای درمان خانگی سنگ کلیه، بیماری های جهاز تنفسی و بی اختیاری در ادرار مفید است.

سایت”شفاسنتر”هم به این موارداشاره دارد:

داروهای دیورتیک

داروهای دیورتیک (ادرارآور) معمولا برای مقابله با پرفشاری خون و نارسایی قلبی استفاده می‌شوند. مصرف این داروها به دلیل افزایش میزان ادرار تولید شده، باعث دفع هر چه بیشتر آب و نمک از طریق کلیه‌ها می‌شوند. مصرف این داروها در افرادی که دچار مشکل بی‌اختیاری ادرار یا مستعد آن هستند باعث تشدید مشکل می‌شود. در این صورت لازم است مصرف برخی نوشیدنی‌ها مثل قهوه و چای که ادرارآور هستند، محدود شود. با پزشک‌تان مشورت کنید تا ساعت مصرف داروها را طوری تنظیم کند که مجبور نباشید شب‌ها برای رفتن به دستشویی بدخواب شوید. بیدار شدن‌های مکرر در طول شب برای رفتن به دستشویی باعث خستگی فرد شده و خطر زمین خوردن در سالمندان را هم بالا می‌برد.

آنتی‌هیستامین‌ها

داروهای آنتی‌هیستامین برای درمان آلرژی‌ها همانند درماتیت تماسی تجویز می‌شوند. این داروها در افرادی که دچار مشکلاتی مثل احتباس ادرار و بی‌اختیاری سرریز هستند باعث تشدید نشانه‌ها می‌شود. (بی‌اختیاری سرریزی به نشت ادرار که حین احتباس ادراری بوجود می‌آید گفته می‌شود که در پی پرشدن بیش از حد مثانه اتفاق می‌افتد. در این صورت بدون اراده فرد، مثانه تخلیه می‌شود.) این مشکل جزو عوارض جانبی این قبیل داروهاست. اگر شما هم متوجه این عوارض شده‌اید بهتر است با پزشک‌تان مشورت کرده و از داروهای جایگزین استفاده کنید.

داروهای مسکن

داروهایی که پایه مورفین دارند و برای تسکین درد مصرف می‌شوند باعث بروز احتباس ادرار بدون احساس دفع آن می‌شوند. به این‌صورت که مثانه پر شده و فرد احساس دفع نداشته و نتیجتا بی‌اختیاری سرریز اتفاق می‌افتد. بهتر است از مصرف خودسرانه این قبیل مسکن‌ها بپرهیزید. حتما با پزشک مشورت کرده تا داروی جایگزین تجویز شود. حتی در بعضی موارد لازم است مصرف دارو قطع شود.

داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب

داروهای ضدافسردگی «سه حلقه‌ای» که برای مقابله با افسردگی، و «بنزودیازپین‌ها» که به عنوان درمان مکمل اختلالات اضطرابی تجویز می‌شوند، امکان بروز بی‌اختیاری ادراری را بالا می‌برند. این داروها قدرت عضلانی اسفنکتر پیشابراه را کاهش داده و به مشکل بی‌اختیاری ادراری ناشی از فشار، دامن می‌زنند. این داروها همچنین روی مرکز کنترل ادرار تاثیر گذاشته و قدرت کنترل نیاز به دستشویی را پایین می‌آورند. در واقع باعث بروز بی‌اختیاری مختلط یعنی بی‌اختیاری ناشی از فشار و بی‌اختیاری فوریتی می‌شوند. البته داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین تاثیر برعکس داشته و برای بهبود مشکل بی‌اختیاری ناشی از فشار مفید هستند.

اگر دچار بی‌اختیاری یا در معرض آن هستید، بهتر است با پزشک مشورت کرده و تا حد امکان از داروهای جایگزین استفاده کنید.

برای اطلاع بیشتراز”تمرین کگل” باتصویر-به این لینک مراجعه کنید

تمرینات”کگل”Kegel exerciseچیست؟ورزشی برای کنترل ماهیچه ها