پذیرش باشگاههای فوتبال در بورسهای اوراق بهادار
کامران سلمانی قرائی / کارشناس مسوول تحقیق و توسعه بورس اوراق بهادار تهران در دنیای کنونی، با توجه به اینکه گردش مالی عظیمی در بخش ورزش و بهخصوص فوتبال جریان دارد، این حوزهها از نظر اقتصادی دارای اهمیت زیادی هستند و ورود باشگاهها به بورس میتواند باعث افزایش کارآیی، سودآوری و توسعه آنها شود. با اینکه اکثر باشگاههای فوتبال در سراسر دنیا به طور خصوصی اداره میشوند، برخی از باشگاههای فوتبال از جمله منچستریونایتد و آرسنال از انگلیس، یوونتوس، رم و لاتزیو از ایتالیا و برخی دیگر از باشگاهها در بورسهای اوراق بهادار کشور خود پذیرفته شدهاند و سهام آنها توسط عموم مردم مورد معامله قرار میگیرد.
ورود باشگاههای فوتبال به بورس این امکان را برای آنها فراهم میکند تا بتوانند منابع مالی موردنیاز برای توسعه فعالیتهای خود همچون ساخت و توسعه استادیومهای ورزشی، توسعه فعالیتهای جاری، سرمایهگذاری در پرورش جوانان و... را تامین کنند و شرایط باشگاه را بهبود ببخشند. این امر باعث میشود تا مسیر باشگاهها برای سرمایهگذاری، درآمدزایی و پیشرفت و توسعه در زمینههای مالی و عملکرد ورزشی هموار شود. بررسیها نشان میدهد که ورود باشگاههای فوتبال به بورس و تغییر حاکمیت شرکتی آنها باعث بهبود اداره باشگاهها شده و همچنین به دنبال شفافسازی اطلاعات مدیریتی و مالی، باشگاه سود بیشتری کسب کرده است.
پذیرش در بورسهای اوراق بهادار نیازمند برآوردن الزاماتی است که باشگاههای فوتبال نیز مانند سایر شرکتهای پذیرفتهشده باید آنها را رعایت کنند. بررسی الزامات پذیرش باشگاههای فوتبال در بورسهای اوراق بهادار معتبر دنیا همچون بورسهای ایتالیا، فرانکفورت، آمستردام، یورونکست و استانبول نشان میدهد که این باشگاهها میتوانند در هر یک از بازارهای معاملاتی بورس مربوطه پذیرفته شوند. تجربیات جهانی نشان میدهد که بسیاری از باشگاههای پذیرفتهشده همچون یوونتوس ایتالیا، دورتموند آلمان، گالاتاسرای ترکیه و آژاکس هلند در بازار اصلی بورس مربوطه پذیرفته شدهاند.
نکته دیگری که وجود دارد این است که بورسهای اوراق بهادار الزامات پذیرش خاص و متفاوتی را برای باشگاههای فوتبال نسبت به سایر شرکتهای پذیرفتهشده در بورس در نظر نمیگیرند و این باشگاهها نیز مانند سایر شرکتهای پذیرفتهشده باید الزامات پذیرش بازار مربوطه را رعایت کنند. از جمله الزامات لازم میتوان به حداقل سهام شناور آزاد، حداقل ارزش بازاری، حداقل تعداد سهامدار، سابقه سودآوری، حداقل سابقه فعالیت و انتشار صورتهای مالی برای سهسال مالی آخر قبل از پذیرش اشاره کرد. از لحاظ افشای اطلاعات نیز این امر صادق بوده و باشگاهها مانند سایر شرکتهای حاضر در بازار مربوطه، ملزم به افشای اطلاعات از جمله گزارشهای مالی دورهای هستند.
یکی از موضوعات مهم برای سرمایهگذاران به منظور خرید سهام باشگاههای بورسی و همچنین از دغدغههای اصلی مسوولان بورسی برای پذیرش باشگاههای فوتبال، وضعیت سودآوری باشگاهها و منبع کسب درآمد آنهاست. نگاهی به منابع درآمدی باشگاههای فوتبال نشان میدهد که آنها از منابع مختلفی همچون انتقال بازیکنان، فروش بلیت بازیها، حق پخش تلویزیونی، تبلیغات و اسپانسرها کسب درآمد میکنند.