نتانیاهو در سراشیبی سقوط

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ رژیم صهیونیستی از ابتدای سال 2023 میلادی با مشکلات جدی داخلی مواجه و طرح اصلاحات قضایی موجب شد جامعه صهیونیستی به دوقطبی ­ترین حالت ممکن برسد. اختلافات بر سر این طرح به حدی شدید بود که حتی نظامیان نیز به آن ورود کردند و هشدار دادند در صورت تصویب، از خدمت سر باز می­زنند. گسترش شکاف اجتماعی موجب شد از میزان اقبال به بنیامین نتانیاهو، کابینه و کنست (مجلس رژیم صهیونیستی) به شدت کاسته شود.

به مدت 9 ماه شنبه ها مراکز اصلی شهرهای بزرگ سرزمین های اشغالی محل تجمع ده­ها هزار معترض بود. گاهی جمعیت اعتراضات به بیش از 200 هزار نفر می­رسید. در میان این تحولات، حمله غافلگیرانه حماس هفتم اکتبر 2023 میلادی رخ داد. شکست اطلاعاتی و امنیتی در این عملیات محرز بود، اما نتانیاهو در مسند نخست­ وزیری تا امروز مسئولیت آن را نپذیرفته و همین موضوع بارها با اعتراض مردم مواجه شده است.

جایگاه حزب صهیونیسم مذهبی به ریاست اسموتریچ، وزیر دارایی افت چشمگیری داشته است، تا جایی که در چند هفته اخیر حتی نمی ­تواند کمینه آرا را کسب کند

روند سیاست­های نتانیاهو در جنگ غزه و نبرد با حزب­ الله در مرزهای شمالی با انتقادات تندی از سوی تحلیلگران و افکار عمومی رژیم صهیونیستی مواجه شده است. در همین راستا نتیجه نظرسنجی مؤسسه دموکراسی رژیم صهیونیستی درباره عملکرد مقام های در جنگ غزه نشان داد، هرتزی هالوی رئیس ستاد ارتش بالاترین امتیاز و اسموتریچ، وزیر دارایی کمترین امتیاز را از طرف مردم کسب کردند. براین اساس میان صهیونیست ها ترتیب بیان شده به این شکل است؛ هالوی، گالانت، بنی­گانتز، نتانیاهو و بن­گویر (با درصد مشابه)، اسموتریچ.

همچنین در نظرسنجی ­های هفتگی معاریو در 6 ماه گذشته همواره اقبال به بنی ­گانتز برای پست نخست­ وزیری به مراتب بیشتر از نتانیاهو بوده است و در بعضی هفته ­ها اختلاف میان این دو به 20 درصد می­رسید. افزون بر این، وضعیت آرای حزب لیکود برابر حزب وحدت داخلی بنی ­گانتز نیز خوب نبود. در تمام نظرسنجی ­های انجام شده از ابتدای جنگ غزه، لیکود همواره کمتر از 20 کرسی به دست می ­آورد، اما کرسی ­های حزب وحدت داخلی گاهی تا 43 کرسی افزایش می­ یافت. نکته مهم در تحلیل نتیجه نظرسنجی ­ها این است که بنی ­گانتز میان رأی ­دهندگان لیکود از نتانیاهو اقبال بیشتری دارد که همه اش متأثر از جایگاه رو به ضعف نتانیاهو در یک سال گذشته است.

علاوه بر این، به دنبال برگزاری انتخابات شهرداری ­ها در فوریه سال جاری، نظرسنجی انجام شده به وسیله آریل فینکلشتاین در مؤسسه دموکراسی رژیم صهیونیستی نشان داد حمایت لیکود از نامزدی خاص در مقایسه با تأثیری که حمایت یش عتید به ریاست لاپید (رئیس مخالفان در کنست) از نامزدی دیگر دارد، با تبعات منفی بیشتری همراه است.[1] به این معنا که حمایت لیکود، شانس آن نامزد را برای پیروزی در انتخابات کاهش می­دهد. این موضوع به طور مستقیم متأثر از عملکرد نتانیاهو در جنگ غزه و حتی پیش از آن در لایحه اصلاحات قضایی است.

جایگاه حزب صهیونیسم مذهبی به ریاست اسموتریچ، وزیر دارایی افت چشمگیری داشته است، تا جایی که در چند هفته اخیر حتی نمی­تواند کمینه آرا را کسب کند. کمینه آرا در کنست (مجلس رژیم صهیونیستی) 3.2 درصد است. حزبی که دست­کم بتواند 3.2 درصد آرا به دست آورد، یعنی توانسته است چهار کرسی در کنست داشته باشد، اما با توجه به رویکرد اسموتریچ در حوزه خزانه ­داری، بودجه و همچنین اظهاراتش درباره وضعیت اسیران رژیم صهیونیستی، اقبال عمومی به این حزب تندرو به شدت کم است.

اسموتریچ حدود دو ماه قبل در اظهارنظری رسمی اعلام کرد، در جنگ غزه چیزهایی مهم­تری از آزادی اسیران صهیونیست وجود دارد. این سخنان با واکنش تند افکار عمومی رژیم صهیونیستی مواجه شد که خودش را در سقوط آرا در نظرسنجی ­ها نشان داد.

علاوه بر کاهش مشروعیت و اقبال به سیاستمداران راست­گرا میان مردم، بررسی مؤسسه دموکراسی رژیم صهیونیستی نشان می­دهد از زمان آغاز جنگ غزه، درصد اعتماد عمومی به کابینه و کنست که در حال حاضر اکثریتش در اختیار راست­گرایان است، کاهش محسوسی داشته و میزان اعتماد به کابینه از 28 درصد در تابستان 2023 میلادی به 23 درصد در مارس سال جاری میلادی رسید.

در همین بازه زمانی اعتماد به کنست نیز از 24 درصد به 19 درصد کاهش یافت.[2] همچنین اکثریت صهیونیستها به عملکرد وزارتخانهها انتقاد دارند و 90 درصد مردم بر این باورند وزارتخانهها آمادگی لازم برای فعالیت در شرایط جنگی را نداشتند و غافلگیر شدند.[3]

با توجه به این وضعیت، یکی از مطالبات ده­ها هزار معترض صهیونیست که عصرهای شنبه یا در هفته های مختلف گردهم می­آیند، برگزاری انتخابات زودهنگام است. در این راستا نتیجه نظرسنجی مؤسسه «Sample» نشان داد، 30 درصد صهیونیستها از برگزاری فوری انتخابات حمایت میکنند و 34 درصد موافق برگزاری انتخابات بلافاصله پس از جنگ هستند.[4] یعنی در مجموع 66 درصد خواهان این هستند کابینه نتانیاهو زودتر از موعد قانونی خود کنار رود.

طبق قانون، کابینه می­تواند سه سال دیگر در قدرت باشد، اما اکثریت صهیونیست­ها تمایلی به این ندارند و حاضر هستند هزینه برگزاری انتخابات زودهنگام دیگر را بپردازند، ولی احزاب راست­گرا در قدرت نباشند. از دید صهیونیست ها، پیام­های احزاب رادیکال کابینه نتانیاهو درباره اخراج ساکنان غزه، شهرک­سازی در نوار غزه و احتمال استفاده از بمب اتمی در این منطقه که در ابتدای جنگ مطرح شد، به مشروعیت این رژیم در محیط بین­الملل آسیب می­رساند.

از دید کارشناس صهیونیست، بن گویر (وزیر امنیت داخلی) و اسموتریچ (وزیر دارایی) درک درستی از تحولات ندارند و نتانیاهو فقط با آنها همسو می شود. مدیریت بد به این معنی است جنگی که در بالاترین سطح مشروعیت برای رژیم صهیونیستی آغاز شد، به یکی از بدترین بحران‌های مشروعیت در تاریخش تبدیل شده است. در این میان رژیم صهیونیستی ممکن است به اهداف جنگ دست نیابد یا در روابط خود با آمریکا و غرب هزینه­های سنگینی بپردازد و همه اینها، فقط به خاطر ضعف نتانیاهو در برابر اعضای ائتلافی کابینه اش است.[5]

در میانه این مشکلات، نتانیاهو نشان داد بیش از آنکه نگران کمبودهای ارتش در زمینه حفظ امنیت باشد، جلب نظر حریدی­ها (یهودیان اولتراارتدکس) برایش مهم است، لذا موضوع تمدید معافیت سربازی جوانان حریدی به مهم ترین تصمیم اجتماعی رژیم صهیونیستی تبدیل شده است و با توجه به درگیر شدن این رژیم در جنگ چند وجهی بیش از هر تصمیمی آینده آن را تحت تأثیر قرار خواهد داد.

از دید مردم و تحلیلگران رژیم صهیونیستی، در این مقطع تاریخی ملاحظات کابینه راستگرا در اولویت قرار گرفته است و نتانیاهو نیز برای حفظ مسند و ائتلافش با احزاب حریدی ترجیح می­دهد به این نابرابری دامن بزند و امنیت و بقای رژیم صهیونیستی را به خطر بیندازد.

نتیجه نظرسنجی مؤسسه «Sample» نشان داد، 30 درصد صهیونیست ها از برگزاری فوری انتخابات حمایت می کنند و 34 درصد موافق برگزاری انتخابات بلافاصله پس از جنگ هستند

با توجه به این نکات، نپذیرفتن مسئولیت شکست اطلاعاتی و امنیتی در هفتم اکتبر، ناکامی در آزاد کردن اسیران صهیونیست، ناتوانی در پیشبرد مذاکرات با حماس، تیرگی مناسبات رژیم صهیونیستی با آمریکا در این برهه حساس به دلیل اختلاف دیدگاه میان نتانیاهو و جو بایدن رئیس جمهور آمریکا ازجمله دلایلی است که می­شود از آنها به عنوان متغیرهای کاهش اقبال مردم به نتانیاهو نام برد.

علاوه بر این، افزایش خطر انزوای سیاسی رژیم صهیونیستی در محیط بین ­الملل، طولانی شدن جنگ و افزایش آسیب­ های اجتماعی و اقتصادی در داخل رژیم صهیونیستی و احتمال اعمال تحریم­ های تسلیحاتی علیه صهیونیست ها به دلیل تأکید ویژه نتانیاهو بر حمله به رفح بخش دیگری از دلایلی است که به عنوان متغیرهای کاهش اقبال مردم به نتانیاهو مطرح می شود.

_________________________________________________________
[1] . https://www.calcalist.co.il/local_news/article/ryyw88qna

[2] . https://www.ynet.co.il/news/article/sjpufxxct

[3] . https://www.israelhayom.co.il/news/local/article/15311625

[4] . https://www.inn.co.il/news/631814

[5]. https://www.maariv.co.il/journalists/opinions/Article-1082985