چگونه دمای کارت گرافیک کامپیوتر را کنترل کنیم؟

تقریباً کارت گرافیک یکی از مهم ترین اجزای هر سیستمی است که با توجه به قدرت و مصرف بالا، هیچ عجیب نیست که کاربران اقدام به چک کردن دمای کارت گرافیک کنند. در این نوشتار به شما می‌گوییم چطور تست دما بگیرید و فهمیدن دمای کارت گرافیک چگونه انجام می‌شود.

با وجود اینکه کارت‌های گرافیک امروزی بسیار بزرگ هستند و اغلب مواقع از کولرهای عظیم الجثه بهره می‌برند، اما خود تراشه‌ها آنها چندان بزرگ نیستند و همین تراکم بالای ترانزیستورها باعث می‌شود دفع گرما از قطعات حساس چون GPU بسیار باشد. به همین دلیل هیچ عجیب نیست که حساسیت خاصی درباره دمای آن وجود داشته باشد و کاربران به دنبال روش‌های چک کردن دمای GPU باشند.

هم‌زمان برخی از کاربران می‌خواهند بفهمند دمای کارت آنها چقدر بالا می‌رود، درست اینجاست که می‌خواهند تست دمای کارت گرافیک بگیرند. اما چه راه‌هایی برای فهمیدن دمای کارت گرافیک یا ثبت آن وجود دارد؟

پیش از اینکه به موضوع مهم دمای کارت گرافیک و نمایش آن بپردازیم، باید در نظر داشته باشید که دمای GPU به سرعت تغییر می‌کند و تابع میزان بار (لود)، فرکانس و میزان گرما است. بنابراین دمای گرافیک همیشه ثابت نیست و هر لحظه می‌تواند تغییر کند، از همین رو اگر بخواهید دمای کارت گرافیک خود را بفهمید، باید دنبال بیشینه، میانگین و کمینه دما باشید.

برای نمونه اگر در حین اجرای یک بازی اقدام به چک کردن دمای کارت گرافیک کنید، مقدار آن کاملاً به میزان سنگین بودن صحنه بازی بستگی دارد. از همین رو مفاهیمی چون کمینه، بیشینه و میانگین دمای کارت گرافیک اهمیت می‌یابد.

روش‌های تشخیص دمای کارت گرافیک

روش‌های متنوعی برای فهمیدن دمای کارت گرافیک وجود دارد که از نصب برنامه‌های جانبی گرفته تا خود درایور سازنده و قابلیت‌های موجود در ویندوز را شامل می‌شود. با این حال شاید مشهورترین روش‌های نمایش دمای کارت گرافیک کامپیوتر، استفاده از برنامه GPU-Z و MSI Afterburner باشد.

برنامه GPU-Z راه آسان برای چک کردن دمای GPU است و دمای آنی GPU را به همراه نمودار تغییرات دما، بیشینه، کمینه و میانگین دما به شما نمایش می‌دهد. برای نمونه شما می‌توانید بازی یا بنچمارک مورد نظرتان را اجرا کنید تا برنامه GPU-Z بیشینه و میانگین دمای گرافیک را ثبت کند.

برای چک کردن دمای کارت گرافیک با برنامه GPU-Z کافی است به سربرگ Sensor بروید و دمای مورد نظرتان را از بین بیشینه دما، کمینه دما، میانگین دما یا دمای کنونی انتخاب کنید. برای این کار بر روی فلش کنار GPU Temperature کلیک چپ کنید. همچنین شما می‌توانید با زدن تیک Log To File، یک فایل گزارش از دمای کارت گرافیک تهیه کنید.

روش دوم که برای فهمیدن دمای کارت گرافیک در بازی‌ها و بنچمارک‌ها مناسب‌تر است، نصب برنامه مشهور MSI Afterburner است. این برنامه امکان نمایش نمودارهای دما، نرخ فریم دهی، فرکانس، ولتاژ ها و... در بازی‌ها و برنامه‌ها را به صورت OSD به شما می‌دهد.

کافی است پس از نصب برنامه به منوی تنظیمات آن رفته و از سربرگ مونیتورینگ، OSD را فعال کنید.

چک کردن دمای کارت گرافیک کار آسانی است، اما حالا که دمای آن را فهمیدید، احتمالاً درباره دمای نرمال کارت گرافیک می‌پرسید.

دمای استاندارد GPU چقدر است

هرچند تراشه‌های مختلف دارای میزان گرما و دمای متفاوتی هستند، معمولاً استانداردهای نانوشته ولی پذیرفته شده ای درباره دمای نرمال کارت گرافیک وجود دارد. البته باید دقت داشته باشید که دمای کارت گرافیک در حالت بلا استفاده (کار با ویندوز)، کارهای گرافیکی، گیمینگ و تست استرس بسیار می‌تواند متفاوت باشد.

برای نمونه دمای یک کارت گرافیک در استفاده عادی یا وب‌گردی می‌تواند در بازه 40 تا 45 درجه باشد اما در کار با فتوشاپ به 55 درجه برسد و در گیمینگ شاهد دمای تا 70 درجه نیز باشید. بنابراین دمای کارت گرافیک کاملاً به میزان لود آن و سرعت چرخش فن‌ها بستگی دارد.

سرعت چرخش فن‌های کارت گرافیک معمولاً بر اساس یک نمودار با دمای GPU تغییر می‌کند و هرچقدر که دما بالاتر برود، با سرعت بیشتری می‌چرخند. اما اگر به صورت دستی سرعت چرخش فن‌ها را دستکاری کرده باشید، ممکن است شاهد عملکرد خنک‌تر یا داغ‌تر باشید.

به طور کلی می‌توان گفت دمای نرمال کارت گرافیک تقریباً در بازه 65 تا 80 سانتی‌گراد است. البته آنچه که اشاره شد مربوط به بیشیمه دما در گیمینگ است و این احتمال وجود دارد که در بنچمارک‌ها و تست‌های استرس شاهد دماهای بالاتر باشد.

کارت گرافیک قوی‌تر می‌توانند داغ‌تر باشند؛ هرچند که اغلب کولر قوی‌تری هم دارند و دمای آنها چندان بالا نمی‌رود. در طرف مقابل کارت‌های گرافیک میان‌رده اقتصادی که کولرهای تک فن یا ضعیف‌تر دارند، ممکن است دمای 80 درجه یا بیشتر داشته باشند که مطلوب نیست.

پس از فهمیدن دمای کارت گرافیک، اگر بیش از حد بالا بود، بهتر است وضعیت تهویه کیس، کثیف بودن فن‌های کارت گرافیک و دستکاری نشدن فن‌های آن را بررسی کنید. همچنین اگر تهویه کیس شما قوی نیست، شاید بهتر باشد حالت‌های خاموش شدن خودکار فن‌ها در دماهای پایین (نظیر Zero Db) را غیرفعال کنید. این قابلیت‌ها باعث می‌شوند هنگامی که دمای GPU بالا نیست، فن‌ها خاموش شوند که منجر به افزایش دمای کلی کارت و قطعات دیگر آن می‌شود.

تنظیم دمای GPU

برای اینکه بتوانید دمای کارت گرافیک را پایین بیاورید، سه راه وجود دارد. اولین و آسان‌ترین آنها افزایش دستی سرعت چرخش فن کارت گرافیک است. ممکن است یک کارت گرافیک با وجود رسیدن به دمای 80 درجه هنوز تنها با 60 درصد سرعت چرخش فن‌های خود کار کند تا نویز را پایین نگه دارد. شما می‌توانید با افزایش دستی سرعت فن‌ها از طریق برنامه‌هایی چون Afterburner، دمای کارت گرافیک را پایین بیاورید. با این حال معمولاً این کار با افزایش چشمگیر نویز و کاهش طول عمر فن‌ها همراه است.

برای نتیجه بهتر می‌توانید نمودارهای سرعت چرخش فن‌ها را تنظیم کنید که از حوصله این نوشتار خارج است.

راه سوم برای کاهش دمای کارت گرافیک، سویچ به حالت‌های Silent یا غیرفعال کردن اورکلاک کارخانه‌ای کارت گرافیک است. اگر یک کارت اورکلاک شده دارید یا پروفایل OC آن را فعال کرده‌اید، بازگشت به فرکانس‌های پیشفرض می‌تواند به کاهش دما حسابی کمک کند. همچنین باید در نظر داشت اورکلاک کردن موجب افزایش دمای کارت گرافیک می‌شود.

در نهایت گزینه سوم برای کاهش دمای کارت گرافیک، تقویت تهویه کیس از طریق نصب فن‌های اضافی یا قوی‌تر است. اگر فشار هوای داخل کیس شما بیشتر باشد، گرما بهتر دفع می‌شود و شاهد کاهش کلی دمای قطعات خواهید بود.

البته راه‌های دیگری چون آندرولت کردن و آندرکلاک کردن گرافیک هم وجود دارد که جز در خصوص افراد با تجربه، توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند به افت کارایی و ناپایداری منجر شود.

مشاهده دمای کارت گرافیک بدون نرم‌افزار

ممکن است بخواهید بدون نصب یا اجرای هرگونه برنامه اضافی دمای کارت گرافیک را بفهمید. در این صورت Task Manager ویندوز را اجرا کنید و به سربرگ Performance بروید. اگر کارت گرافیک شما از این قابلیت پشتیبانی کند، در بخش GPU می‌توانید دمای کارت گرافیک را بدون نرم‌افزار ببینید.

حداکثر دمای کارت گرافیک چقدر است؟

بیشینه دمای مجاز هر GPU متفاوت بوده و از سوی سازنده آن تعیین می‌شود. با این حال دماهایی چون 100 درجه سانتی‌گراد بیش از حد بالا بوده و نباید بگذارید کارتتان به آن برسد. در صورتی که دمای کارت گرافیک شما تقریباً از 90 درجه عبور می‌کند، مشکل داغ شدن بیش از حد دارد که می‌تواند ناشی از خرابی فن‌ها، تهویه نامناسب فن، دستکاری سرعت چرخش و اورکلاک غیر اصولی باشد.

نمایش دمای کارت گرافیک کامپیوتر با استفاده از روش‌های یاد شده به شما کمک می‌کند جلوی هرگونه افزایش بیش از حد دما را بگیرید. البته در شرایط استاندارد و بدور از هرگونه دستکاری، لازم نیست نگرانی خاصی درباره دمای کارت‌های سالم و با عمر کم داشته باشید. اما اگر کارت گرافیک شما قدیمی است یا چند سال از عمر آن می‌گذرد و دمای بالایی دارد، شاید وقت تعویض خمیر و سرویس کردن آن فرا رسیده باشد.

از نشانه‌های داغ کردن کارت گرافیک، دمای بالا به رغم سرعت چرخش بالای فن‌ها است. همچنین نویز زیاد فن‌ها بیانگر تلاش آنها برای کاهش دما است که معمولاً نشان می‌دهد با سرعت بیش از حد نرمال کار می‌کنند.

پرسش‌های متداول

آیا دمای 80 درجه سانتی‌گراد برای کارت گرافیک گرم است؟

به طور کلی بیشینه دمای 80 درجه در گیمینگ بالا نیست، اما اگر کارت گرافیک شما ضعیف و کم مصرف است، شاید بخواهید وضعیت تهویه و فن‌ها را بررسی کنید.

حداکثر دمای نرمال GPU چقدر باید باشد؟

دمای نرمال گرافیک بسته به مدل آن متفاوت است، با این حال می‌توان گفت 65 تا 80 درجه طبیعی است.

دمای کارت گرافیک هنگام بازی چقدر باشد اوکی است؟

{4seo_faq_answer_startاگر دمای کارت گرافیک شما از 80 درجه فراتر نمی‌رود و فن‌های آن با صدای آزار دهنده کار نمی‌کنند، مشکلی وجود ندارد.

دمای کارت گرافیک خیلی بالا چقدر است؟

دمای گیمینگ بیش از 90 درجه را می‌توان غیرعادی و نشانه داغ شدن کارت گرافیک تلقی کرد.

آیا 90 درجه برای کارت گرافیک خیلی گرم است؟

{4seo_faq_answer_startبله، دمای 90 درجه برای کارت گرافیک بالا است و باید آن را از نظر سلامت فن‌ها، خشک نشدن خمیر و تهویه کیس بررسی کرد.