دژ تازه قلعه راز و جرگلان

بقایای دژ تازه قلعه راز و جرگلان ، مربوط به سده‌ های میانی دوران‌ پس از اسلام است. در شهرستان راز و جرگلان، غلامان، روستای تازه قلعه واقع شده است. این اثر در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۳۲۶۸ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.

دژ تازه قلعه در میان مردم منطقه به قلعه موسوم است. اما با توجه به کوچکی ابعاد و نداشتن استحکامات رایج قلعه، از این اثر به‌عنوان دژ نظامی یاد می ‌شود. با توجه به شناسایی نشدن مدارک کافی باستان‌ شناسی برای گاه نگاری این اثر صحبت از تاریخ ساخت و استفاده این دژ کمی مشکل است. مهم‌ترین مواد تاریخ ‌گذاری یک محوطه باستانی قطعه سفال ‌های آن است که در این بنا تنها دو قطعه شناسایی شده که برای تاریخ ‌گذاری کافی نبوده اما با توجه به کثرت و تعدد استقرار گاه‌ های دوران اوایل تا متأخر اسلامی (قرون ۶ تا ۱۰ هجری قمری) در منطقه به نظر می ‌رسد این دژ یک بنای نظامی با کارکرد دیده‌ بانی و دفاعی از قرون اواسط اسلامی باشد.