قصد وزارت آموزش و پرورش استخدام مبصر است نه معلم/ معلم های بازنشسته عموما فاقد انگیزه های لازم برای تدریس هستند

​به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، سامان سلامیان ، پژوهشگر حوزه آموزش در گفت و گو با رکنا گفت: نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور به وزارت آموزش و پرورش اجازه دادند تا در صورت نیاز، نسبت به بکارگیری معلمان بازنشسته اقدام کند. این خبر در حالی منتشر شده است که متقاضیان دانشگاه فرهنگیان همچنان در انتظار ثبت نام بعد از اعلام حذف محدودیت سنی، هستند. با این‌که مدت ها، پذیرش در دانشگاه فرهنگیان دارای شرط سنی بود و عده ای استدلال می‌کردند که پذیرفته شدن میانسالان و ورود به تدریس در سال‌های بعد، از کارایی معلم خواهد کاست، با خبر شدیم که پذیرش دانشگاه فرهنگیان برای متاهلین دارای دو فرزند تا ۴۵ سال سن هم بلامانع خواهد بود!

وی در ادامه تاکید کرد: همچنین گروهی از قبول شدگان در بخش علمی، آزمون استخدامی آموزش و پرورش به دلایل غیرعلمی، به کار دعوت نشده اند. این اخبار این سوالات را در ذهن مخاطبِ دلسوز نظام تعلیم و تربیت به وجود می آورد که آیا بالاخره کمبود معلم داریم؟ اختلاف سنی زیاد بین معلم و دانش‌آموز، مناسب است یا خیر؟

سامان سلامیان گفت: آیا این موضوع درست است که معلم بازنشسته دارای تجربه کافی در برخورد با دانش آموز و ارائه دروس است؛ اما واقعا این حکم کلی است؟ پس ملاک های دیگر از جمله حوصله، انگیزه، به روز بودن و همزبانی با شاگردان چه می شود؟

این پژوهشگر حوزه آموزش در ادامه با تاکید بر اینکه دانش‌آموز امروزی، بومیان عصر دیجیتال هستند. آنها کارآفرین، مطلع، تنوع طلب و بسیار کم‌تمرکز هستند، گفت: دایره تمرکز و توجه این نسل، نهایتا ۴ تا ۸ ثانیه است؛ بنابراین نسل جدید نیاز به آموزش خرید و فروش رمزارزها، روانشناسی جدید بر پایه هوش مصنوعی ، اطلاعات به روز در مورد برنامه‌‌نویسی و اینترنت و شبکه‌های اجتماعی و دانستنی های حقوقی دارند و همه اینها را از یک بازنشسته که دعوت به کار شده است نمی توان انتظار داشت. درک متقابل دانش آموز و معلم، در بین عموم معلمان بازنشسته و محصل‌ها وجود ندارد. نسل جدید توان دارد که خارج از مدرسه، درس را از محتوای اینترنت و یوتیوب یاد بگیرد و زمان طلایی حضور در کلاس را به رفع اشکال بپردازد.

وی تاکید کرد: نسل جدید، گوشی به دست و آشنا با هوش مصنوعی است، کدام بازنشسته بی حوصله‌ای طاقت آموزش به این نسل همه چیزدان را دارد؟ نسل جدید ریز درس و تدریس خلاصه را می‌پسندد و اصلا حوصله تفصیل و تدریس قدیمی و خشک را ندارد. زبان محاوره و درک مطلب نوجوان امروزی، به شدت با زبان یک معلم بازنشسته متفاوت است. خود این بزرگواران در مکالمه و تعامل با فرزندان خود، عموما دچار مشکل می شوند، حال چگونه می‌توانند یک کلاس ۳۰ نفری متشکل از نسل جدید را کنترل کنند؟ هدف آموزش و پرورش است یا استخدام مبصر-معلم؟

سامان سلامیان با اشاره به اینکه معلم های بازنشسته، در سنین بالای 50 سال، عموما فاقد انگیزه های لازم برای تدریس هستند، گفت: مخصوصا که ارزش ریالی پرداختی ها در شرایط تورمی اقتصاد کنونی، نمی‌تواند تغییری مشهود در زندگی ایشان به وجود آورد. سن بازنشستگی، سن انجام کارهای نکرده و زندگی نزیستم آدمی است و نه تکرار مکررات!

او با اشاره به اینکه در کشورهای پیشرو که می توانند الگوی ما نیز باشند، تمرکز آموزش روی ابزار دیجیتال و هوش مصنوعی است که متاسفانه بازنشستگان خود در این مسیر عموما یادگیرنده هستند تا معلم، گفت: دوران کرونا ناتوانی نسبی میانسالان و بازنشستگان را در استفاده از ابزارهای نوین آموزشی نسبت به وضوح محصلین نشان داد. آموزش نوین جمعی و مشارکتی است بر مبنای شبکه اجتماعی در حالیکه این توانایی در عموم بازنشستگان وجود ندارد و به طور علمی نیز بررسی نشده است! آموزش جدید باید مفرح باشد و بر اساس بازی‌وار سازی مطالب. یادگیری باید بازی محور باشد. (بازی کامپیوتری و بر پایه نت و شبکه اجتماعی)‌ حال در نظر بگیرید که کدام‌یک از بازنشستگان چنین توانی را برای رقابت با محصلین جدید دارد؟

سامان سلامیان تاکید کرد: آموزش جدید نوین و چند وجهی است. کار با ابزارهای آموزشی جدید، دوره‌های آموزشی زیادی برای خود بازنشستگان لازم دارد. آموزش مدرن، تلفیقی و هیبریدی است، محصل اصل درس را از محتوای ویدئویی و شبکه های مجازی می‌گیرد و زمان کلاس به رفع اشکال پرداخته می‌شود. بازنشسته های کنونی کدام یک از مهارت.های بالا را دارند؟

او در پایان افزود: برای به کارگیری بازنشسته‌ها به عنوان معلم در کلاس درس، کار پژوهشی انجام نشده و نتیجه آن مبهم است. مثل برخی کشورها، از تجربه معلمان بازنشسته‌ می توان برای تربیت معلم جدید سود برد. نسل جدید، فرزند زمانه خویشتن است و مطالبات خود را دارد و شاید در کلاس‌هایی با معلم بازنشسته و خسته، حاضر به نشستن نباشد.