غاری که بن لادن سالها در آن پنهان شد

تورا بورا یا توره بوره یا به زبان پشتون، توره بوړه به معنای غار سیاه، مجموعه غار پیچیده‌ای در بخشی از سفیدکوه در رشته کوه‌های شرق افغانستان است.

این غارها در ولسوالی پچیر و اگام ننگرهار تقریباً 50 کیلومتر (31 مایل) غرب از تنگهٔ خیبر و 10 کیلومتر (6.2 مایل) شمال مرز مناطق قبیله‌ای دولت فدرال تحت ادارهٔ پاکستان واقع شده‌ است.

توره بوره به عنوان دژ شناخته‌شدهٔ طالبان در زمان جنگ علیه اتحاد جماهیر شوروی در دههٔ 1980 استفاده می‌شد و از قضا نزدیک پاکستان، مرکز پرورش و صادرات تروریست به دنیا بود.

از زمان حملات القاعده در نیویورک و واشنگتن و سه ماه قبل از آن در سال 2001، دولت امریکا به دنبال بن لادن بوده؛ اما در اواسط دسامبر سال 2001 آنها تنها چند مایلی با او فاصله داشتند.

اگر بن لادن دستگیر یا کشته می‌شد، تروریست‌ها در وضعیت بدی قرار می‌گرفتند و آمریکا می‌توانست ادعا کند در جنگ اعلام شده علیه تروریست‌ها پیروز شده است.

بن لادن برای آمادگی فرار در صورت حمله آمریکا، صدها ساعت را صرف دور زدن و کاوش در مناطق اطراف پناهگاه خود کرده بود.

یازده پسرش که مجبور به همراهی پدرشان بودند ناراحت بودند. گروهی ۲۰ نفره از خدمات ملی مخفی سازمان سیا از مرکز فعالیت‌های ویژه و گروه پنجم نیروهای ویژه تحت نام «جاوبریکر» توسط هلیکوپتر وارد جلال‌آباد، افغانستان برای شروع یک عملیات علیه طالبان شدند.

در تاریخ 5 دسامبر 2001 جنگجویان ائتلاف شمال کنترل غارهای کوهستانی جنگجویان القاعده را گرفتند. تیم «جاوبریکر» و تیم اِس‌اِف مجهز به لیزر سفلام بمب افکنی‌های نیروی هوایی را هدایت کردند.

بدون توقف، حملات هوایی سنگینی از جمله بمب‌های هدایت لیزری و موشک به مدت 72 ساعت انجام شد، همه این نیروهای ویژه که مخصوص حمله به یک نقطه مشخص بودند و نه حمله در این گستره وسیع، تنها 80 تن بودند و این راه را برای فرار بن لادن بیش از پیش باز کرد! با هدایت این نیروهای ویژه، 317514 کیلوگرم معادل 700 هزار پوند بمب روی این منطقه ریخته و به کشته شدن گروه بزرگی از همراهان بن لادن منجر شد؛ گروهی که مجموعاً بیش از 300 تن نبودند. وقتی آنها توانستند به خانه بن لادن برسند و حتی کت او را یافتند، گروهی از متحدین افغانی‌شان، خواستار مذاکره با اعضای القاعده برای تسلیم، شدند و دقیقاً در همین مقطع بن لادن فرصت فرار پیدا کرد؛ اقدامی که محصول حضور نفوذی‌های القاعده در صف افغانی‌های همراهی آمریکایی‌ها بود. یکی از زندانیان گوانتانامو به نام هارون شیرزاد به بدهی 7هزار دلاری بن لادن اشاره کرد. بن لادن قول داده بود به یکی از یارانش که با او همکاری کرد که نیروهای ویژه را منحرف نماید، کمک کند. دو زندانی دیگر ادعا کرده اند که بن لادن توانست از میان خطوط نیروهای ائتلافی بگذرد و به پناهگاهی برود که خانه ی یکی از دوستداران او در نزدیکی جلال آباد بود.

با این حال پس از عملیات ترور بن لادن در یک می 2011 توسط نیروهای ویژه آمریکایی در ویلایی حفاظت شده توسط سازمان اطلاعات پاکستان در شهر ایبت‌آباد پاکستان، مشخص شد که او توانسته بوده به پاکستان بگریزد و ده سال در پاکستان اقامت کند. اغلب غارهای تورا بورا منهدم شد اما غاری که بن لادن در آن ساکن بود، تخریب نشد.

تصاویر این عملیات را در کنار تصاویر کنونی این منطقه و غار بن لادن می‌بینید که اکنون به انبار غذای احشام تبدیل شده است.