پرسش‌های یک تشکل دانشجویی درباره بافت تاریخی شیراز

این تشکل دانشجویی در مطلب ارسالی روز دوشنبه به رسانه‌ها به توضیحات جعفر زاهدی مدیرکل وقت راه و شهرسازی استان فارس واکنش نشان داده و پرسش‌هایی را درباره سرنوشت بافت تاریخی شیراز مطرح کرده است.
این پرسش‌ها در حالی مطرح شد که محمودرضا طالبان یکشنبه 10 بهمن‌ماه جاری با حکم صادره از سوی وزیر راه و شهرسازی سکاندار اداره کل راه و شهرسازی فارس شد و در آیینی در روز جاری، رسما این مسئولیت را تحویل خواهد گرفت.

پاسخ قابل تقدیر اما ...
گویا پاسخ مدیرکل راه و شهرسازی به نامه ارسالی از مجمع دانشجویی آرمان (عدالتخواه) دانشگاه شیراز نتوانست رضایت فعالان این تشکل را جلب کند و اظهارات وی برای منتقدین این طرح قانع کننده نبود.
این تشکل دانشجویی در نامه دیگری اعلام کرد که هر چند مصاحبه سرپرست اداره کل راه و شهرسازی در پاسخ به سؤالات مطرح شده، قابل تقدیر است اما آن مصاحبه نه تنها گره ذهنی ما را باز نکرد که باعث ایجاد سوالات و ابهامات بیشتری نیز شد.
مجمع دانشجویی آرمان (عدالتخواه) دانشگاه شیراز اضافه کرد: دکتر زاهدی مدیرکل (وقت) راه و شهرسازی فارس ضمن اشاره به طرح فرمودند که طرح تفصیلی اجرایی حرم شاهچراغ (ع) و بافت پیرامونی آن با پیشنهاد میدانگاه بین رو حرم و هشت بهشت بخش مهمی از بافت تاریخی در محدوده بین حرمین است اما سوال اینجاست دقیقا کدام محدوده؟ و آیا این به معنای از بین رفتن زیست اطراف حرم و زیست محدوده نیست؟
این تشکل در ادامه نوشت: چه تضمینی وجود دارد و چگونه بناست که هیچ بنای تاریخی ارزشمند و ثبتی نه تنها تخریب نشده، که هیچ آسیبی هم نبیند؟ مجری طرح باید به مردم فهیم و دغدغه مند شیراز تضمین دهد که اگر کوچکترین آسیب یا تخریب به هرگونه ابنیه و آثار ثبتی و ارزشمند وارد شد به مسئول ذی ربط فورا گزارش داده شده و شدیدترین برخورد با خاطی صورت بگیرد و دستگاه های متولی مربوطه نیز در این مورد هیچ گونه چشم پوشی را نداشته باشند.
در ادامه نامه مجمع دانشجویی آرمان آمده است: این ابهامات ما را واداشت تا حضورا مساله را مطرح و دنبال کنیم. اما متأسفانه در حد شعار به شفافیت ارزش قائل شدند و هیچ گونه طرحی در اختیار ما قرار نگرفت؛ ما به عنوان شهروند و بخشی از مردم، و بر اساس قانون حق داریم که از تصمیماتی که به نحوی به ما و شهر ما مرتبط می‌شود مطلع باشیم.
این تشکل دانشجویی افزود: اگر طرح (های) پیشنهادی نکات محرمانه ای ندارند و قابل دفاع هستند شایسته و بایسته بود مسئول محترم به افکار عمومی احترام گذاشته و طرح( های ) پیشنهادی را در اختیار درخواست کنندگان قرار داده تا اساتید و متخصصین نیز در این باره نظرات خودشان را اعلام کنند اما دریغ.
مجمع دانشجویی آرمان در نامه خود اعلام کرد: ما دانشجویان عدالتخواه این نوع مخفی کاری و محافظه کاری را محکوم میکنیم. همچنین امیدواریم لااقل مسئول بعدی اداره کل راه و شهرسازی، که منتخب دولت انقلابی جناب آقای رئیسی هستند، ضمن اصلاح این رویه، این « حق » را برای مردم قائل شده و به آن جامه عمل بپوشانند.

درخواست قبلی تشکل دانشجویی: شفاف سازی
در نامه قبلی این مجمع دانشجویی خطاب به مدیرکل راه و شهرسازی فارس آمده بود که با توجه به ضرورت رعایت مبانی حکومت‌داری اسلامی، موضوع شفافیت و دسترسی آزاد مردم به اطلاعات غیرِسری از اهمیت بسیاری برخوردار است و به دلیل توصیه و دستور به شفافیت در کلام امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب؛ مسئولان تمام دستگاه‌ها از جمله مدیرکل راه و شهرسازی استان فارس مطابق ماده پنج بند سه فصل یک قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، موظفند اطلاعات خواسته شده موضوع قانون مذکور را در حداقل زمان ممکن و بدون تبعیض در اختیار مردم قرار دهند.
مجمع دانشجویی آرمان (عدالت‌خواه) دانشگاه شیراز در این نامه خواستار توضیحات مفصل و با ذکر جزئیات در رابطه با مصوبات تصویب شده در خصوص تعیین تکلیف طرح پیرامون حرم های مطهر حضرت شاهچراغ (ع) و حضرت سید علاءالدین حسین (ع) در سفر هیأت دولت شده و از مدیرکل راه و شهرسازی درخواست کرده بود که پاسخ خود در این زمینه را از طریق رسانه‌های مختلف عمومی در دسترس عموم مردم قرار دهد.
این تشکل همچنین با طرح پرسش‌هایی در این خصوص خطاب به مدیرکل راه و شهرسازی نوشته بود که به طور کامل و شفاف بگویید طرح میدانگاه و هشت بهشت به چه معنا، با چه الزام، ادله و هدفی بناست که اجرایی گردد و اعتبارات لازم جهت اجرای این طرح‌ها چه میزان برآورد شده است و محل تامین این اعتبارات چیست؟
مشخص شدن محدوده دقیق تمامی طرح‌ها و همچنین شفاف سازی در رابطه با تعداد ملک شخصی و تعداد خانه‌های تاریخیِ دارای ارزش و ثبتی که مشمول این طرح می‌شوند از دیگر مطالبات این مجمع دانشجویی بود.

پاسخ اداره کل راه و شهرسازی به مطالبات مجمع دانشجویی
مدیرکل وقت راه و شهرسازی فارس 26 دی‌ماه 1400 در پاسخ به این نامه در رابطه با شفاف سازی مصوبات تعیین تکلیف طرح‌های پیرامون حرم‌های مطهر شاهچراغ (ع) و سید علاءالدین حسین (ع) اعلام کرد که در طرح توسعه حرم‌های مطهر شاهچراغ (ع) و سید علاالدین حسین (ع)، هیچگونه پیشنهادی برای تخریب خانه‌های تاریخی واجد ارزش و یا ثبتی وجود ندارد.
مدیرکل وقت راه و شهرسازی فارس: در طرح توسعه حرم‌های مطهر شاهچراغ (ع) و سید علاالدین حسین (ع)، هیچگونه پیشنهادی برای تخریب خانه‌های تاریخی واجد ارزش و یا ثبتی وجود نداردبه گفته جعفر زاهدی با توجه به موقعیت خاص شهر شیراز و شهرت جهانی آن که مرهون وجود آثار، ابنیه و بقاع مذهبی در سراسر این استان است فرایند بررسی طرح از سطوح ملی به سطح استانی و محلی یعنی کمیته فنی و کمسیون ماده پنج ارجاع شده است.
زاهدی به خبرگزاری جمهوری اسلامی همچنین گفت: مهمتر از آن نامگذاری این شهر به عنوان سومین حرم اهل بیت (ع) توسط رهبر معظم انقلاب و وجود ظرفیت‌های بالقوه فراوان در آن با توجه ضرورت بررسی پیرامون حرم مطهر بر مبنای تکلیف سازمانی و تاکید وزیر راه و شهرسازی بر تعیین تکلیف طرح در بازه زمانی مناسب، این طرح اندیشیده شده است.
وی ادامه داد: طرح مورد اشاره تحت عنوان طرح تفصیلی اجرایی حرم شاهچراغ (ع) و بافت پیرامونی آن با پیشنهاد میدانگاه بین دو حرم مطهر و هشت بهشت از گذشته از طرف آستان مطرح شده و به بخش مهمی از بافت تاریخی در محدوده بین حرم شاهچراغ (ع) و سیدعلاء‌الدین حسین (ع) گفته می‌شود.
او اظهار داشت: اجرای طرح توسعه حرم های مطهر، احیای ابنیه تاریخی رها شده با الگوی گردشگری مذهبی میان بافتی حرمین یاد شده و نیز ساماندهی هشت امامزاده موجود به عنوان محرک حفاظت فعال برای بافت تاریخی را شامل خواهد شد.
مدیرکل وقت راه و شهرسازی فارس بیان کرد: تحقق این هدف با بکارگیری پتانسیل‌های محدوده از جمله وجود امامزادگان، بقاع و ابنیه تاریخی در ارتقای پیوستگی بافت تاریخی و حرم های مطهر واجد اهمیت است و در طی زمان با فعال و پویانمایی زمینه‌های اقامتی، پذیرایی، صنایع دستی بومی، خدمات گردشگری، فرهنگی و مذهبی باعث ایجاد سرزندگی، رونق و ارتقای اقتصادی بافت خواهد بود.
زاهدی گفت: طرح در مراحل بررسی و تصویب است و اعتبارات لازم و محل تامین آنها نیز متعاقبا مشخص می شود و تخصیص خواهد یافت.
وی بیان کرد: همچنین محدوده طرح از شمال خیابان لطفعلی خان زند، از شرق خیابان روزبهان، از جنوب مجموعه بین الحرمین و از غرب خیابان ۹ دی را در محدوده تقریبی ۵۷ هکتار شامل خواهد شد.
او افزود: پیرو مصوبات شورای عالی معماری و شهرسازی ایران تحت شماره ۳۰۰/ ۲۲۳۲۴ مورخ ۲۹ تیرماه ۱۳۹۴، کل محدوده پروژه ۵۷ هکتاری جزو بافت فرهنگی تاریخی شیراز بوده که در بافت موصوف تعداد ۳۳۵ پلاک تاریخی پیش بینی و مساحتی افزون بر یک سوم کل مساحت محدوده را به خود اختصاص خواهد داد.
وی بیان کرد: در طرح در دست بررسی توسعه حرم‌های مطهر (ع)، هیچگونه پیشنهادی جهت تخریب خانه‌های تاریخی واجد ارزش و یا ثبتی وجود ندارد.
مدیرکل وقت راه و شهرسازی فارس، انتشار نامه از سوی مجمع دانشجویی آرمان (عدالتخواه) دانشگاه شیراز را بیانگر روحیه مطالبه گری و قانون مداری آنها دانست و افزود: این اقدام بیانگر عمق دغدغه مندی و احساس مسئولیت توام با دلسوزی نسبت به مسائل کلان شهری و مشخصا حفظ و صیانت از ابنیه و آثار دارای ارزش معنوی، مذهبی و فرهنگی شهر تاریخی شیراز و مایه امیدواری، مسرت و مباهات متولیان امور شهری است.

تغییرات مدیریتی در اداره کل راه و شهرسازی فارس
نامه دوم تشکل مجمع دانشجویی آرمان دانشگاه شیراز همزمان با ایجاد تغییرات مدیریتی در اداره کل راه و شهرسازی استان فارس و در حالی که محمودرضا طالبان به عنوان مدیرکل جدید راه و شهرسازی استان فارس منصوب شد، در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت. خبرگزاری جمهوری اسلامی آماده انعکاس دیدگاه‌های سکاندار جدید راه و شهرسازی استان در این باره است.