سود دلالان، چندین برابر باغداران / دولت به نهادههای تولید میوه ارز دولتی نمیدهد
گران شدن مولفههای موثر بر تولید، واسطه گری دلالان و ضعف نظارت باعث گرانی میوه شده است.
گروه کشت و صنعت بازارنیوز - سیدسهند شریف زاده؛ سیدجعفر حسینی، کارشناس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور پیرامون دلایل گرانی میوه گفت: محصولات باغی برای تولید و به ثمر نشستن به مولفههای مهمی از جمله؛ کودهای پایه و سموم (نهاده تولید)، ماشین آلات کاشت، داشت و گاها برداشت، نیروی انسانی و کارگری و در نهایت به سیستم حمل و نقل و نگهداری و انبارداری وابسته است.
سود باغداران ناچیز است
وی افزود: بخشی از این عوامل مخصوصا در حوزه تولید گران شده است. کودهای پایه و سموم به علت عدم تخصیص ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی قیمت شان به ۵ تا ۷ برابر افزایش پیدا کرد همچنین ماشین آلات به علت تورم گرانتر شده است. دستمزد نیروی انسانی متاثر از شرایط سخت اقتصادی جامعه بالا رفته است. در مجموع، همه این عوامل به انضمام ریسک سرما و آفت زدگی هزینه تولید میوه را بالا برده، اما این در حالی است که باغدار با سود کم میوه را تولید میکند.
دلالان عامل اصلی گرانی اند
حسینی خاطر نشان کرد: مشکل اصلی پس از تولید میوه به وجود میآید که کشاورزان و باغداران به علت هزینههای سنگین بین مرحله تولید تا مصرف، قادر نیستند تولیداتشان را مستقیم به بازار عرضه کنند. اگر قرار است باغداران و کشاورزان سود کم کسب کنند، ترجیح میدهند میوه با قیمت ارزان به دست مصرف کننده نهایی برسد. اما متاسفانه دلال گری و واسطه بازی از مزرعه تا مغازه زیاد است و محصول چند دست و هربار با نرخ سود نامتعارف میچرخد تا به دست مصرف کننده برسد.
ضعف نظارت بر بازار وجود دارد
کارشناس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور افزود: دلیل دیگر گرانی مشخص نبودن مسئول تنظیم بازار است. قانون انتزاع مشخصا مسئولیت تنظیم بازار را به عهده وزارت جهاد کشاورزی گذاشته است، اما در حال حاضر این مسئولیت دوباره به سمت وزارت صمت برگشته است. همین موضوع باعث ایجاد سردرگمی و چالش در بازار و در نتیجه کاهش نظارت شده است که به تبع آن با افزایش قیمت و تخلف در حوزه میوه رو به رو هستیم.
میادین میوه و تره بار واسطهها را از بین میبرد
حسینی گفت: دولت با ایجاد میادین مستقیم برای عرضه محصول، میتواند محصولات کشاورزی و میوه را ارزانتر به دست مصرف کننده نهایی برساند. دولت با برنامه ریزی دقیق میتواند فاصله تولید کننده و مصرف کننده را کوتاه کند تا ارتباط مستمر بین مغازه دار و کشاورز ایجاد شده و جلوی رانت گرفته شود.
احتکار قیمت گوجه را بالا برد
وی با اشاره به افزایش قیمت گوجه گفت: گوجه فرنگی دو گونه دارد. یک گونه برای میادین میوه و تره بار و یک گونه برای کارخانه رب گوجه فرنگی برداشت میشود. گوجه میدانی به علت سرعت بالا و کیفیت بیشتر هزینه بالاتری میبرد، اما گوجه کارخانهای زودتر برداشت میشود. این دلایل باعث اختلاف قیمت در گوجه محصول میدانی و کارخانهای میشود. البته واسطه گری و احتکار در قیمت گوجه مخصوص میادین میوه و تره بار بسیار تاثیر میگذارد.
دولت به نهادههای تولیدی ارز دولتی اختصاص نداده است
حسینی در پایان افزود: متاسفانه در سال ۹۹، سموم و کودهای پایه از لیست ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف شد و در لیست تخصیص ارز نیمایی قرار گرفت. به همین دلیل سموم بین ۳ تا ۵ برابر و کودهای پایه بین ۵ تا ۷ برابر افزایش قیمت داشته اند. به عنوان نمونه کود با قیمت سابق ۶۰ هزار تومان الان به ۵۰۰ هزار تومان رسیده است و هم چنین سم لیتری ۹۰ هزار تومان به قیمت ۴۵۰ هزار تومان رسیده است.
سود باغداران ناچیز است
وی افزود: بخشی از این عوامل مخصوصا در حوزه تولید گران شده است. کودهای پایه و سموم به علت عدم تخصیص ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی قیمت شان به ۵ تا ۷ برابر افزایش پیدا کرد همچنین ماشین آلات به علت تورم گرانتر شده است. دستمزد نیروی انسانی متاثر از شرایط سخت اقتصادی جامعه بالا رفته است. در مجموع، همه این عوامل به انضمام ریسک سرما و آفت زدگی هزینه تولید میوه را بالا برده، اما این در حالی است که باغدار با سود کم میوه را تولید میکند.
دلالان عامل اصلی گرانی اند
حسینی خاطر نشان کرد: مشکل اصلی پس از تولید میوه به وجود میآید که کشاورزان و باغداران به علت هزینههای سنگین بین مرحله تولید تا مصرف، قادر نیستند تولیداتشان را مستقیم به بازار عرضه کنند. اگر قرار است باغداران و کشاورزان سود کم کسب کنند، ترجیح میدهند میوه با قیمت ارزان به دست مصرف کننده نهایی برسد. اما متاسفانه دلال گری و واسطه بازی از مزرعه تا مغازه زیاد است و محصول چند دست و هربار با نرخ سود نامتعارف میچرخد تا به دست مصرف کننده برسد.
ضعف نظارت بر بازار وجود دارد
کارشناس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور افزود: دلیل دیگر گرانی مشخص نبودن مسئول تنظیم بازار است. قانون انتزاع مشخصا مسئولیت تنظیم بازار را به عهده وزارت جهاد کشاورزی گذاشته است، اما در حال حاضر این مسئولیت دوباره به سمت وزارت صمت برگشته است. همین موضوع باعث ایجاد سردرگمی و چالش در بازار و در نتیجه کاهش نظارت شده است که به تبع آن با افزایش قیمت و تخلف در حوزه میوه رو به رو هستیم.
میادین میوه و تره بار واسطهها را از بین میبرد
حسینی گفت: دولت با ایجاد میادین مستقیم برای عرضه محصول، میتواند محصولات کشاورزی و میوه را ارزانتر به دست مصرف کننده نهایی برساند. دولت با برنامه ریزی دقیق میتواند فاصله تولید کننده و مصرف کننده را کوتاه کند تا ارتباط مستمر بین مغازه دار و کشاورز ایجاد شده و جلوی رانت گرفته شود.
احتکار قیمت گوجه را بالا برد
وی با اشاره به افزایش قیمت گوجه گفت: گوجه فرنگی دو گونه دارد. یک گونه برای میادین میوه و تره بار و یک گونه برای کارخانه رب گوجه فرنگی برداشت میشود. گوجه میدانی به علت سرعت بالا و کیفیت بیشتر هزینه بالاتری میبرد، اما گوجه کارخانهای زودتر برداشت میشود. این دلایل باعث اختلاف قیمت در گوجه محصول میدانی و کارخانهای میشود. البته واسطه گری و احتکار در قیمت گوجه مخصوص میادین میوه و تره بار بسیار تاثیر میگذارد.
دولت به نهادههای تولیدی ارز دولتی اختصاص نداده است
حسینی در پایان افزود: متاسفانه در سال ۹۹، سموم و کودهای پایه از لیست ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف شد و در لیست تخصیص ارز نیمایی قرار گرفت. به همین دلیل سموم بین ۳ تا ۵ برابر و کودهای پایه بین ۵ تا ۷ برابر افزایش قیمت داشته اند. به عنوان نمونه کود با قیمت سابق ۶۰ هزار تومان الان به ۵۰۰ هزار تومان رسیده است و هم چنین سم لیتری ۹۰ هزار تومان به قیمت ۴۵۰ هزار تومان رسیده است.