شتاب آبرسانی به روستاها واحیای بارقه‌های امید در دل مردم بلوچستان

به گزارش ایرنا آبرسانی به روستاهای شهرستان چابهار و دشتیاری قصه دیرینه دارد از تامین آب با گالن های ۲۰ لیتری در شهر و هوتک‌ها در روستاها(گودال های دست ساز برای جمع‌آوری آب‌های باران و استفاده انسان واحشام) تا چشم انتظاری برای اجرای شبکه های پایین دست ۲ سد پیشین و زیردان و عدم بهره مندی مردم از آب های بیکران اقیانوس هند، جان باختن تعدادی کودک و زن و مرد روستایی براثر غرق شدن در هوتگ و یا طعمه گاندوها شدن در چند سال اخیر سرخط خبرها و رسانه های داخلی و خارجی بوده است.

اما این موارد در سالهای اخیر با روی کار آمدن دولت تدبیر وامید وارد فاز جدیدی شده و با تعریف پروژه های مختلف و کلنگ زنی طرح های مهم آبرسانی و تلاش برای تکمیل طرح های نیمه تمام امید را به مردم بازگردانده و بزودی شاهد ارتقای شاخص ها در حوزه آب خواهیم بود.

در ابتدا بد نیست برای اطلاع مردم وضع موجود روستاهای استان سیستان وبلوچستان و اعتبارات ابلاغی آمار و ارقام ارائه شود تا بهتر بتوان خدمات دولت را در این حوزه ترسیم کرد.

۱۰ درصد از اعتبارات آبرسانی کل کشور به سیستان وبلوچستان اختصاص دارد

از مجموع پنج هزار و ۵۹۴ روستای دارای سکنه استان سیستان وبلوچستان با جمعیت یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر تعداد ۸۳۶ روستا با جمعیتی حدود ۳۲۰ هزار نفر (۲۲ درصد جمعیت روستایی استان سیستان وبلوچستان) در روستاهای شهرستانهای چابهار، کنارک ،دشتیاری ،قصرقند وبخش مرکزی شهرستان نیکشهر ساکن هستند و از سال ۱۳۹۴ تاکنون، اقدامات زیربنایی مهمی در آبرسانی به جمعیت روستایی استان انجام شده است،

در قالب طرح ملی" آبرسانی به تک روستاها و تکمیل مجتمع های آبرسانی اولویت دار روستایی" با تحت پوشش قرار گرفتن ۲ هزار و ۱۹۴ روستای استان با جمعیت ۷۵۳ هزار نفر (۵۶ درصد جمعیت روستایی استان)، یکهزار و ۵۹۹ روستای بالای ۲۰ خانوار و ۵۹۵ روستای زیر ۲۰ خانوار زیرپوشش این طرح قرار گرفته اند.

بر این اساس از سال ۱۳۹۳ تا پایان سال ۱۳۹۸ اعتباری به میزان ۶ هزار و ۵۰ میلیارد ریال برای تامین آب آشامیدنی روستایی استان تخصیص یافته است که از این حیث بالاترین میزان تخصیص اعتبار در سطح کشور بوده است(در مجموع کل اعتبارات اختصاص یافته ملی و استانی در بازه زمانی یادشده در حدود ۱۱ هزار میلیارد ریال بوده است).

قابل توجه است که تقریبا به طور متوسط هر ساله معادل ۱۰ درصد از اعتبارات کل کشور به بخش آبرسانی روستایی سیستان‌وبلوچستان تعلق گرفته که از این حیث در کشور رتبه اول بوده به عنوان مثال در سال ۹۸ مبلغ ۲۳۰ میلیارد تومان معادل ۱۰.۶ درصد کل کشور و در سال ۹۹ نیز ۱۵۶ میلیارد تومان (۹۶ میلیارد تومان صندوق و۶۰ میلیارد تومان بودجه عمومی) معادل ۱۰ درصد کشور به این استان تعلق گرفته است.

این در حالیست که از کل اعتبارات استان سیستان وبلوچستان بیش از ۵۰ درصد آن به طرح های حوزه شهرستانهای چابهار، کنارک، دشتیاری، قصرقند و نیکشهر اختصاص یافته است.

وضعیت آبرسانی به شهرستان چابهار

شهرستان چابهار به لحاظ موقعیت جغرافیایی و ظرفیت های آن براساس مطالعات انجام شده یکی از ۱۴ منطقه مهم و استراتژیک دنیا محسوب می شود، این شهرستان معادل هفت درصد از مساحت استان را به خود اختصاص داده است.

از شمال به شهرستان سرباز، از شرق به شهرستان دشتیاری، از غرب به شهرستان کنارک و از جنوب به دریای عمان(مکران) محدود شده است.

این شهرستان دارای ۲۷۲ روستا و اقلیم فراخشک گرم و میانگین بارش سالانه آن طی ۱۰ سال گذشته ۱۱۴ میلیمتر بوده است.

جمعیت کل شهرستان معادل ۲۰۳ هزار نفر است که از این جمعیت ۹۶ هزار نفر معادل ۴۷ درصد در روستاها زندگی می کنند.

براساس آمارهای موجود بهره مندی شهرستان چابهار از آب آشامیدنی سالم هم اینک معادل ۴۸ درصد است.

وضعیت آبرسانی به شهرستان دشتیاری

شهرستان دشتیاری در منتهی الیه جنوب شرقی ایران قرار گرفته و از طرف شمال به شهرستان راسک از غرب به شهرستان چابهار از شرق به کشور پاکستان و از جنوب به آبهای آزاد دریای عمان ختم می‌شود.

۸۵ کیلومتر خط ساحلی با دریای عمان و ۱۳۲ کیلومتر مرز خشکی با پاکستان دارد به این ترتیب امکان دسترسی به آبهای آزاد از این طریق برای شهرستان دشتیاری جایگاه ویژه‌ایی را به وجود آورده است. مساحت منطقه دشتیاری حدود ۶ هزار کیلومتر مربع است، جمعیت کل شهرستان دشتیاری معادل ۸۰ هزار نفر است که از این جمعیت تعداد ۷۴ هزار نفر معادل ۹۳ درصد در روستاها زندگی می کنند.

اکنون از ۱۵۸روستا، ۵۸ روستا دارای شبکه آبرسانی و ۱۰۰روستا فاقد شبکه بوده و درصد بهره مندی از آب آشامیدنی سالم معادل ۴۰ درصد است.

تمامی روستاهای فاقد تاسیسات و روستاهایی که در شبکه توزیع آب بهداشتی ندارند به صورت سیار آبرسانی می شوند.

اقدامات انجام شده برای تامین آب حوزه شهرستانهای چابهار ودشتیاری

پروژه های آبرسانی روستایی بزرگ و مهمی در شهرستان های چابهار و دشتیاری مشتمل بر ۴۷۴ روستا با جمعیت ۱۷۵هزار نفر که اغلب فاقد شبکه آب شرب و بهداشتی بوده یا تاسیسات و منابع آبی آنها بطور کامل از بین رفته اند در دست اجرا قرار گرفته که شامل: مجتمع ۲۶۱ روستایی تلنگ، پلان و پیرسهراب( زیر مجموعه سد زیردان) و مجتمع ۲۱۳ روستایی زیرمجموعه سدپیشین که آبرسانی تعدادی از روستاهای شهرستانهای قصرقند وراسک نیز در قالب طرح های یادشده قرار می گیرند.

در حال حاضر ۱۸۵ روستای فاقد شبکه با جمعیت ۴۵ هزار نفر در قالب مجتمع تلنگ، پلان و پیرسهراب از منابع آبی پایدار سد زیردان و با استفاده از سیستم پکیج تصفیه آب در مدار بهره برداری قرار گرفته است وجهت ضد عفونی کردن آب احداث سامانه الکترولیز نمک طعام در حال اجراست و در شرایط فعلی آب با پودر پرکلرین گندزدایی می شود.

مهمترین پروژه ها و اقدامات در دست اجرا

تکمیل شبکه توزیع آب شرب ۵۲ روستای باقیمانده از دهستان تلنگ(زیر مجموعه سد زیردان) با جمعیت ۲۹ هزار نفر که پیش بینی می شود این پروژه در آینده نزدیک در مدار بهره برداری قرار گیرد.

تهیه اسناد مناقصه اجرای تصفیه خانه مجتمع تلنگ، پلان و پیرسهراب با ظرفیت نهایی

تکمیل عملیات اجرایی خطوط انتقال روستاهای زیر مجموعه مخزن صفرزهی شامل ۱۲۱ روستا از مجتمع تلنگ، پلان وپیرسهراب که ارتقاء کمی را در پی داشته وآب شرب روستاها پایدار خواهد شد.

تکمیل مطالعه آبرسانی به مجتمع ۲۶ روستایی کمبل سلیمان و وشنام ها از زیر مجموعه سد زیردان که جهت اجرا نیاز به اعتباری معادل ۵۷ میلیارد تومان دارد.برای این طرح نقشه برداری تکمیل شده ونیازمند تامین اعتبار است.

اجرای تاسیسات آب آشامیدنی زیر مجموعه سد پیشین

مجتمع ۲۱۳ روستایی زیرمجموعه سد پیشین که با تعداد ۲۱۳ روستا و جمعیت تحت پوشش ۱۰۵ هزار و ۶۶۳ نفر از محل اعتبارات استانی ، ملی و صندوق توسعه ملی با پیشرفت فیزیکی ۱۱ درصد در دست اجراست. اعتبار هزینه شده در این پروژه تا پایان سال گذشته ۴۱۶ میلیارد ریال بوده و برای تکمیل آن ۶ هزار و ۱۹۶ میلیارد ریال اعتبار دیگر مورد نیاز است و در سال جاری نیز ۱۴۸.۳ میلیارد ریال از محل منابع ملی و استانی مصوب و ابلاغ شده است.

همچنین در راستای کاهش مشکلات آبرسانی روستاهای شهرستانهای دشتیاری، تهیه اسناد و شروع فراخوان جهت استفاده از تسهیلات ماده ۵۶ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت برای سرعت بخشیدن به برخورداری روستای زیر مجموعه سد پیشین به مبلغ برآوردی ۲۰۰۰ میلیاردریال شامل احداث آبگیر، تصفیه خانه و بخشی از خطوط انتقال در دست اقدام است.

اجرای شبکه آب آشامیدنی مجتمع دلگانها

یکی دیگر از پروژه های شاخص در دست اجرا، تامین آب آشامیدنی بهداشتی از طریق تکمیل و اجرای شبکه توزیع مجتمع ۲۵ روستایی دلگان ها با جمعیت ۸۵۰۰ نفر (۱۳ روستای باقی مانده) و اتصال به خط انتقال مجتمع تلنگ تا پایان سالجاری است که شاخص آب شرب شهرستان دشتیاری را ۱۱ درصد ارتقا خواهد داد. اعتبار هزینه شده این پروژه از محل منابع صندوق توسعه ملی و منابع استانی ۸۷ میلیارد ریال است که برای تکمیل آن علاوه بر ۳۹ میلیارد ریال اعتبار مصوب سال جاری به ۳۲ میلیارد ریال دیگر نیاز است این پروژه هم اینک ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

اجرای تاسیسات آب مجتمع پسابندر و آب آشامیدنی روستای بریس

از محل اعتبار این پروژه ها عملیات آبرسانی به روستاهای نوار ساحلی شهرستان دشتیاری با تامین آب و اجرای شبکه توزیع روستاهای فاقد تاسیسات آب بریس، پسابندر، پشت، گواتر و شم‌ها با جمعیت هفت هزار و ۳۰۰ نفر از طریق آب شیرین کن پسابندر در دستور کار قرار گرفته و در سالجاری از محل منابع استانی ۲۲.۲۵ میلیارد ریال و منابع صندوق توسعه ۲۰ میلیارد ریال مصوب و برای اتمام پروژه نیز به ۴۲۸ میلیارد ریال اعتبار نیاز است، این پروژه اکنون پنج درصد پیشرفت فیزیکی دارد که با تکمیل عملیات اجرایی آن شاخص شهرستان دشتیاری ۱۰ درصد دیگر ارتقا پیدا خواهد کرد.

اجرای شبکه آب آشامیدنی اسلام آباد وکچ یوسف

با اجرای ۲۰ کیلومتر شبکه توزیع و ۶ کیلومتر خطوط انتقال آب ۱۲ هزار نفر جمعیت روستایی تا پایان سال۱۴۰۰ تحت پوشش آب آشامیدنی سالم و بهداشتی قرار خواهند گرفت و این روستاها از آبرسانی سیار حذف و شاخص شهرستان حدود ۲درصد ارتقا می یابد این پروژه اکنون با صرف ۱۰ میلیارد ریال ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و علاوه بر ۷.۱۲ میلیارد ریال اعتبار سال جاری به مبلغ ۴۲.۵ میلیارد ریال جهت تکمیل نیاز دارد.

احداث تاسیسات و تصفیه خانه آب بند شیرگواز

در قالب این پروژه عملیات خط انتقال از محل تصفیه خانه تا بند شیرگواز و خرید و نصب یک دستگاه پکیج تصفیه خانه آب به ظرفیت ۱۰۰ لیتر بر ثانیه با کلیه لوازم وتجهیزات مورد نیاز براساس مطالعات انجام شده صورت می پذیرد اعتبار مصوب سال جاری این پروژه ۲۰ میلیارد ریال بوده و برای تکمیل آن به ۴۰میلیارد ریال نیاز است.

اجرای خطوط انتقال و تاسیسات آب آشامیدنی روستاهای هوتگت، سولدان و رهگام‌ها

با اختصاص ۸۵ میلیارد ریال اجرای ۶۸ کیلومتر خطوط انتقال و شبکه آب آشامیدنی پیش بینی شده با پیشرفت فیزیکی ۲۶ درصد خاتمه می یابد اعتبار اختصاص یافته از محل منابع استانی در سالجاری ۱۷.۵ میلیارد ریال است.

طرح های آبرسانی یادشده که به همت دولت در جنوب سیستان و بلوچستان به اجرا در آمده در طول تاریخ این منطقه بی سابقه بوده و می تواند بسیاری از مشکلات مردم را مرتفع و باعث ماندگاری روستاییان در روستاهایشان شود.