چابهار، ساتراپی چهاردهم هخامنشی

تور چابهار

چابهار در جنوب شرق ایران، در استان سیستان و بلوچستان، جایی که دریای عمان به اقیانوس هند می‌پیوندد، قرار دارد. می‌توان آن را گرم‌ترین نقطه کشور در زمستان و خنک‌ترین بندر جنوبی در فصل تابستان دانست. شاید به‌نظر عجیب برسد که این شهر خنک‌ترین بندر ایران در گرمای تابستان است. اما به علت نزدیکی به اقیانوس هند، تابستان‌ها در معرض بادهای موسمی قرار می‌گیرد؛ که هوای خنکی در این منطقه به‌وجود می‌آورد. به‌طورکلی این شهر در طول سال کم‌ترین تغییرات آب و هوایی را دارد و میزان رطوبت تنها در دو ماه اردیبهشت و خرداد بالا می‌رود. دلایل نام‌گذاری این شهر متفاوت است. برخی افراد معتقدند به دلیل آب‌ و هوای همیشه‌ بهاری و معتدل آن، به چابهار (چهاربهار) معروف شده است. از سوی دیگر، ساکنان این شهر که از بلوچ‌های ایران هستند، در زبان خود آن را چهبار می‌گویند. به عقیده برخی، در زمان گذشته مردم به این بندر چه بار می‌گفتند و از تجار و مسافران درباره باری که داشتند سوال می‌کردند. در طول زمان چه بار به چابهار تغییر یافته است.

لیستی از دیدنی‌های چابهار با عکس

به طور کلی، جاذبه‌های چابهار بسیار متنوع و دیدنی هستند. شرکت در تور چابهار چه برای طبیعت‌گردان و چه دوست‌داران تاریخ، مناسب است. در این منطقه انواع پدیده‌های ژئوتوریستی جذاب و آثار تاریخی از دوران مختلف وجود دارد. زیرا علاوه ‌بر موقعیت جغرافیایی که سبب ایجاد پدیده‌های مختلف زمین‌شناسی شده، نیمه شرقی فلات ایران، یکی از مراکز مهم باستان‌شناسی کشور است. استان‌های خراسان، کرمان و سیستان و بلوچستان در این قسمت قرار دارند. در ادامه به معرفی برخی دیدنی‌های چابهار با عکس می‌پردازیم.

تلگراف‌خانه چابهار

ساختمان قدیمی تلگراف‌خانه، یکی از مناطق دیدنی چابهار است که در بافت جنوبی شهر، در حاشیه شرقی خیابان مولوی روبه‌روی مهمان‌سرای کشتیرانی است. در اواخر دوره قاجار، زمانی‌که این بندر به اشغال پرتقالی‌ها درآمده بود، ساخته شد. این بنا یکی از قدیمی‌ترین ساختمان‌های سنگی موجود در چابهار است که امروزه مالکیت دولتی دارد. با توجه به کتیبه سنگی جلوی آن، در سال 1869 میلادی (1248 شمسی) ساخته شده. امروزه از آن به‌عنوان اداره پست شهر استفاده می‌شود. در تلگراف‌خانه چابهار می‌توانید معماری مختص مناطق گرمسیری یعنی رواق‌های هلالی دورتادور را ببینید. از دیگر ویژگی‌های بنا استفاده از سنگ‌های رسوبی ماسه‌ای ساحلی در اندازه‌های مختلف است.

قدمگاه خضر

این بنا که در جنوب غربی چابهار در محلی به نام سپوزه قرار گرفته، یکی از مناطق دیدنی‌ چابهار است که بازدید از آن خالی از لطف نیست. خواجه خضر از مشایخ مورداحترام بلوچ‌هاست. او مقبره‌ای ندارد؛ اما قدمگاهی دارد که پیروانش در آن به دعا و مطالبه درخواست‌های‌شان می‌پردازند. مردم بومی بر این باورند که خضر زنده و پاسدار لنج‌ها و قایق‌های‌شان است. زنان طبق رسمی قدیمی، جمعه‌ها به این قدمگاه رفته و شمع روشن کرده و دعا می‌کنند. همچنین برخی از دریانوردان پس از صید، به این قدمگاه رفته و شمع روشن می‌کنند و به راز‌ونیاز می‌پردازند. درگذشته مراسم خاصی در این قدمگاه برگزار می‌شد که امروزه رونق زیای ندارد. مردم، قربانی خرما و یا حلوا به قدمگاه برده و میان افراد تقسیم می‌کردند.

بندر چابهار و مناطق دیدنی آن

بندر چابهار دروازه ترانزیت در شرق ایران است که موقعیت استراتژیکی ویژه‌ای دارد. این بندر 2 اسکله بزرگ برای بارگیری، به نام‌ شهید کلانتری و شهید بهشتی دارد. در چابهار چندین اسکله صیادی نیز وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها اسکلـه صیادی تیس، رَمین و بِریس هستند. اسکله تیس در داخــل محوطــه منطقــه آزاد و رمیــن در 10 کیلـومـتری و بریس در 60 کیلومتری چابهار قرار دارند. در سفر خود به چابهار حتما از لنج‌ها، قایق‌های ماهیگیری و صیدهـای گونـاگون ماهی و شاه‌میگو در این اسکله‌ها دیدن کنید.

ساحل صخره‌ای، آکواریوم طبیعی در چابهار

بی شک یکی از مناطق بکر چابهار اینجاست. ساحل صخره‌ای، صخره‌های بزرگی در کناره‌های دریای عمان است که در اثر پیشروی آب دریا و فرسایش سنگ‌های رسوبی به‌وجود آمده است. یکی از دیدنی‌ترین سواحل جنوبی ایران، این بخش از ساحل هنگام غروب خورشید است. زیرا در این ساحل صخره‌هایی وجود دارند که در برخی نقاط با خزه‌ها و دیگر رستنی‌ها سبزرنگ شده‌ و حفره‌هایی که در آن‌ها می‌توانید موجودات دریایی را ببینید. به همین دلیل این ساحل مانند آکواریومی طبیعی است که با انواع ماهی‌های رنگین بیننده را شگفت‌زده می‌کند.

خلیج چابهار

یکی از مناطق دیدنی چابهار، این خلیج مدور است. خلیج چابهار، بزرگترین خلیج جنوب شرقی ایران و منطقه‌ای تجاری و ترانزیتی است. اینجاست که می‌توانید زیباترین طلوع و غروب خورشید در دریا را ببینید. بندر چابهار در شرق و بندر کُنارک در غرب این خلیج، بزرگ‌ترین بنادر تجاری کشور در دریای عمان هستند.

خلیج گواتر، پایان جاده‌های ایران

از دیگر مناطق بکر چابهار، خلیج گواتر است که بین ساحل مکران و دریای عمان قرار دارد. این نقطه انتهای جاده‌های زمینی ایران است و در سمت راست آن رودخانه باهوکلات در ایران و در چپ، رودخانه نهر دشت در پاکستان قرار دارند. این خلیج از گذشته اهمیت تجاری داشته و تاجران از طریق آن به هند و آفریقا سفر می‌کردند. در این منطقه پرورش و صادرات میگو رواج دارد.

تالاب صورتی لیپار

شاید دیدنی‌های چابهار با عکس تالاب صورتی در ذهن برخی افراد تداعی شود. در جاده ساحلی چابهار به سمت گواتر، در نزدیکی روستای رَمین، یکی از مناطق بکر چابهار توجه شما را به‌خود جلب می‌کند. دریاچه‌ای صورتی در تنگه‌ای مشرف به کوه ایجاد شده که در کنار ساحل زرد رنگ و گونه‌های مختلف درخت و درختچه، منظره چشم‌نوازی ایجاد کرده است. همچنین، می‌توانید از پرنده‌نگری در اطراف این دریاچه لذت ببرید. زیرا انوع پرنده‌های بومی و مهاجر مانند چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووسکن، باقرقره، تیهو، عقاب دشتی در اطراف این تالاب وجود دارند.

تپه‌های گل‌فشان

از دیگر مناطق دیدنی چابهار، تپه‌های گل فشان است. این تپه‌ها یکی از جاذبه‌های منحصربه‌فرد در دنیاست. در شمال غربی چابهار و در نزدیکی روستای کهیر، سه تپه کوچک گل‌فِشان به ارتفاع 10 تا 20 متر وجود دارند. امروزه تنها یکی از این تپه‌ها فعال است که از آن گِلی سرد و طوسی‌رنگ بیرون می‌ریزد.

کوه‌های مریخی یا مینیاتوری

اگر درباره سیاره مریخ کنجکاو هستید، به جنوب شرقی کشور خودمان سفر کنید. در مسیر چابهار به خلیج گواتر، سمت چپ شما پدیده‌ها زمین‌شناسی ویژه‌ای به نام کوه‌های مریخی وجود دارند. این کوه‌ها از دیگر مناطق دیدنی چابهار‌اند که به‌خاطر نحوه فرسایش و نوع خاص رسوبی‌شان، مانند ناهمواری‌های سطح سیاره مریخ هستند. در مسیر چابهار تا نزدیکی خلیج گواتر، از یک سو منظره این کوه‌های شگفت‌انگیز و از سوی دیگر منظره دریا را در کنار خود دارید. کوه‌های مینیاتوری یا کوه‌های مریخی از پدیده‌های ژئومورفولوژی مختص این منطقه است که در هیچ جای کشور وجود ندارد. فرسایش آبی و بادی روی لایه‌های نرم، اشکال و احجام متنوع و زیبایی ایجاد کرده است. جاده چابهار به کهیر و چابهار به بریس محل مناسبی برای مشاهده این عوارض است. این کوه‌ها، از دیدنی‌های چابهار با عکس‌های جذاب‌اند که بیننده را مشتاق سفر به این شهر می‌کنند.

روستای تیس

در دهانه خلیج چابهار، روستایی با قدمت 2000 ساله وجود دارد. از میان این روستا که در 5 کیلومتری شمال غربی چابهار است، رودخانه لاوری می‌گذرد و خلیج چابهار در غرب آن قرار گرفته. در اطراف این روستا ‏کوه‌های شهبازبند، فیل‌بند و لاوری قرار دارند. همچنین یکی از مراکز مهم سوزن دوزی استان سیستان و بلوچستان است. در نزدیکی این روستا، جاذبه‌های دیدنی بسیاری وجود دارند.

گودانگریز یا گودال انگلیس

در شمال غربی روستای تیس، در دامنه کوه فیل‌بند و در جنوب دره تیس گودالی قرار دارد که به آن گودانگریز یا گودال انگلیس می‌گویند. به گفته مردم بومی، در اواخر حکومت قاجار و اوایل حکومت پهلوی، انگلیسی‌ها به کمک تعداد زیادی از کارگران بــلوچ این منطقه را حفر کرده‌اند. در این حفاری، مقداری سفال، اشیاء برنزی، آهنی و سنگی پیدا کرده و غارت کرده‌اند.

گورستان‌ تاریخی قبرهای جنانی‌گچ

در روستای تیس، در دامنه کوه فیل‌بند و جنوب دره تیس، قبور جنانی‌گچ قرار دارند. حتما با شنیدن نام قبرهای جنانی انتظار مشاهده یکی از دیدنی‌های چابهار با عکس وهم آور یا ترسناک را دارید؛ اما این گورستان‌ چیزی جز حدود 200 قبر کهنه در محوطه‌ای قدیمی نیست. اهالی بومی معتقدند که این گورستان محل اقامتگاه جن‌ها بوده. این قبور، در یک ســـرازیری ملایم قرار دارند و شبیه به قبرهای سیراف در بوشهر هستند. تفاوت این قبور در مقایسه با بوشهر، در تعداد و جهت آن‌هاست. در این منطقه چند قبر ایستاده و یک مقبره پلکانی نیمه‌سالم با سرپوش صندوقچه‌ای ساخته شده از سنگ و گچ وجود دارد. این مقبره که بدون لوحه و تزیینات خارجی است، احتمالا در دوران اسلامی ساخته شده.

گورستان قدیمی دشتیاری

گورستان دشتیاری با حدود 3 هزار قبر مربوط به‌ دوره آهن و پیش از تاریخ است. سر آوریل اشتین این قبرها را در سال 1932 کشف کرده‌است. این قبور نوعی سفال خشن قرمز یا نخـــــــودی با روکش سفید دارند. در بعضی از آن‌ها آثاری مانند مانده‌های غذا و یا آثار سنگی و فلزی دیگر مشاهده‌شده است.

گورستان تپه نهادی

این گورستان در دامنه کوه فیل بند و جنوب روستای تیس قرار دارد. قبور آن متعلق به دوران قبل و بعد از اسلام است. بسیاری از قبرهای این گورستان از بین رفته و تنها 3 قبر در کنار هم قابل توجه است. دو قبر بزرگ و یک قبر کوچک در میان آن دو که احتمال می‌دهند این قبرها بعد از وقوع یک حادثه کنده شده‌اند. زیرا در هر سه، اجساد به‌صورت دسته‌جمعی دفن شده‌اند. نمونه چنین قبرهای گروهی در گورستان کارتاژ در لبنان نیز وجود دارد.

قلعه پرتقالی‌ها

در این بندر کوچک از دوران هخامنشی و ساسانی تا دوره اسلامی حوادث تاریخی متعددی رخ داده است. در عصر صفویه کشورهایی مانند پرتغال در ایران نفوذ کردند. در این زمان اکثر نوار ساحلی و جزایر جنوب کشور در بخش‌های دریای عمان و خلیج‌فارس به اشغال این دولت درآمد. از یادگاری‌های آن دوران، قلعه پرتقالی‌های تیس است. این قلعه بالای تپه‌ای مرتفع و مشرف به روستا و خلیج تیس، با استفاده از تخته‌سنگ‌های ماسه‌ای، آهکی و ملاط گچ و آهک ساخته‌شده. اما امروزه بخش اعظم قسمت بالایی آن از بین رفته. بخش مرکزی ضلع غربی فضای داخلی قلعه دوطبقه بوده و در آن یک برج دیده‌بانی به ارتفاع 15 متر وجود داشته است.

کاربرد این مناره برای دیدبانی بوده چون بر دهانه خلیج تیس اشراف داشته و از فاصله زیادی در دریا دیده می‌شود. سبک ساخت و نوع مصالح به‌کار رفته در این برج و گوشواره آن سلجوقی است. تعمیرات بعدی که در اتاق‌ها و ایوان‌ها انجام‌شده بیشتر به سبک صفوی و قاجاریـه است. در قسمت سقف قلعه چوب‌هایی به‌کار رفته که احتمالاً از مکان‌های دیگری به این محل آورده شده‌اند. به‌طور خلاصه آثاری از معماری چند دوره تاریخی در این قلعه قابل مشاهده است.

قلعه پیروزگت

این قلعه بر فراز تپه‌ای در وسط دره تیس، قرار دارد. باتوجه به معماری بنا آن را به دوران اشکانیان نسبت می‌دهند. از سوی دیگر، برخی ساخت آن را به ساسانیان نسبت می‌دهند. زیرا نام قلعه "پیروزگت" است که در زبان بلوچی "گت" به معنی سردار و رئیس بوده و پیروز نام یکی از پادشاهان ساسانیست. آثاری از اطاقک‌هایی برای دیدبانی در ضلع شمالی و جنوبی قلعه دیده‌می‌شود. در قسمت‌های شرقی، غربی و مرکز دژ، آثاری از سکوهای بلند که از سنگ تراشیده ساخته شده‌اند وجود دارد که احتمالا برای اجتماع، عبادت یا نشستن ساکنان قلعه بوده‌اند. سنگ‌های به‌کار رفته در این بنا از جنس خود تپه و آهکی نیستند. احتمالا از جای دیگری به این محل آورده شده‌اند. آثاری از زراعت و آبادانی در اطـراف آن دیده می‌شود. راه ورود به تپه سخت و خطرناک است و به کمی ماجراجویی برای رفتن و بازدید این قلعه نیاز دارید. در قسمت پایین تپه و اطراف آن باقی‌مانده‌های دیوارهای سنگی بزرگ، قلوه‌سنگ و ساروج با قدمت خیلی زیاد قرار دارند. علاوه بر دیوارهای بزرگ و ضخیـم قلعه، اثر خندقی بـه عـرض 3 متر و عمق متفاوت، قبل از دیوار اصلی وجود دارد. در اطراف دژ، قسمتی از آب انبارهای آن زمان باقی‌مانده است. همچنین، روى تپه ‏هاى پراکنده، آثارى از سکونت افراد به‌صورت جداگانه دیده مى‏‌شود که احتمالا محل سکونت طایفه‌ها یا خانواده‌هاى مأموران قلعه بوده است.

قلعه بلوچ‌گت

این قلعه در ۵ کیلومتری شمال غربی روستای تیس، بالای کوه بلندی قرار دارد. آثاری از دیوار و یک برج دیده‌بانی از آن باقی مانده. همچنین، بقایای دو آرامگاه هرمی شکل از جنس سنگ و ساروج که مربوط به دوره اسلامی‌اند در اطرافش دیده می‌شود. از حصار و باروی اطرف محوطه اصلی هم آثاری به جا مانده است. ظاهرا در صخره، برای تامین آب مورد نیازشان چند چاه کنده بودند. به‌علاوه، آب‌انبارهایی از سنگ و گچ و ساروج هم بالای قلعه ساخته بودند که با ابزار مخصوص خود، آب را از پایین قلعه به آب‌انبارهای‌شان منتقل می‌کرده‌اند. قلعه بلوچ‌گت از نظر آب‌رسانی، دید کافی به دریا و دور بودن از مهاجمان، موقعیت خاصی داشته است.

درخت مکرزن (انجیر معابد)

یکی از دیدنی‌های چابهار با عکس عجیب، همین درخت است. درختان بزرگی به نام انجیر معابد در نوار ساحلی جنوب کشور، از جمله چابهار می‌رویند. در داخل آن‌ها، شیره سفیدرنگی وجود دارد که کاربردهای درمانی از جمله کاهش درد دندان دارد. تاج آن‌ها، بزرگ و پهـن است و میوه‌های‌شان نارنجی‌رنگ، به درشتی فندق و قابل‌خوردن هستند. نکته عجیبی که ظاهرشان را با بقیه درختان متفاوت می‌کند رشد رو به پایین شاخه‌هاست. شاخه‌های درخت انجیر معابد به‌جای رشد به سمت بالا، به سمت زمین رفته و در خاک فرومی‌روند. به این ترتیب تنه این درخت روز به روز بزرگ‌تر می‌شود. به‌طورکلی این درختـان قدمتی بالای صدسال دارند و در نزدیکی زیارتگاه‌ها قرار داشته یا قبلاً زیارتگاه بوده‌اند. در سایر نقاط جهان هم مقدس ‌اند. مثلا بودائی‌ها معتقدند که شاهزاده سیدهارتا با نشتن در زیر این درخت روشن فکر شده و از آن زمان یک بودا شده است. در حال حاضر می‌توانید در روستاهای رمین، تیس کوپان، ماشی، لیپار، کوپان از این درختان بازدید کنید.

غارهای بان مسیتی

در نزدیکی روستای تیس و دامنه کوه‌ها شهبازبند، غارهایی قرار دارند که به بان میستی مشهورند. باتوجه به نام آن‌ها، احتمالا در گذشته پرستش‌‍گاه بوده‌اند. زیرا در زبان بلوچی، بان به معنی مرد صالح و خدارست و میستی به معنی پرستش‌گاه است. از میان این سه غار، یک غار طبیعی و دوتای دیگر مصنوعی‌اند. غار طبیعی به شکل نیم دایره‌ای در دامنه کوه تراشیده شده. درون این غار مقبره‌ گچی کوچکی قرار دارد. این مقبره از یک مکعب کوچک که گنبد کوچکی بر فرازش قرار گرفته، تشکیل شده. روی دیواره‌های مقبره گچ‌کاری شده و با جوهر قرمز و بنفش، خطوط و علامت‌هایی شبیه به خط گجراتی و هندی ایجاد شده است.

در فاصله هفت قدمی سمت راست این غار، غار مصنوعی اول با 80 سانتی‌متر ارتفاع دهانه و سقفی کوتاه قرار دارد که آثاری از تراشکاری در آن دیده می‌شود. غار سوم نیز، در فاصله 50 متری سمت چپ غار طبیعی، با 20 سانتی‌متر دهانه قرار گرفته است. در سطح زمین تا ورود به دهانه غارها، پلکانی وجــود داشته که آثاری از آن باقی‌مانده است.

مقبره سید غلام‌رسول

یکی از آثار به ثبت رسیده در فهرست ملی ایران، این آرامگاه است. در 5 کیلومتری شمال غربی خلیج چابهار آرامگاهی سفید رنگ به سبک معماری هندی قرار دارد. این بنا به عقیده برخی در دوران تیموریان و به عقیده دیگر افراد مربوط به دوران سلجوقیان است. اما با توجه عناصر معماری سلجوقی در آن، می‌توان گفت که زمان سلجوقیان ساخته شده و در دوره‌های بعدی تکمیل شده است. در زمان تیموریان عناصری از معماری هندی و در عهد صفوی نیز نقاشی‌های روی دیوارها به آن افزوده شده. پس از ورود به صحن اصلی این بنا در گوشه غربی آن، مقبره اصلی را می‌بینید که روی صفه‌ای به ارتفاع 1و نیم متر قرار گرفته است. در چهار گوشه زیارتگاه هم چهار مناره کوتاه ساخته شده‌اند. گنبد سفید رنگش روی ساقه‌ای استوانه‌ای شکل قرار دارد. روی سر در ورودی آن، تزئینات زیبا و نقاشی ستاره‌های مشبک وجود دارند. پس از ورود به آرامگاه با طاق نماهای مقرنس‌کاری شده و نقش‌های اسلیمی زیبای زیر گنبد مواجه می‌شوید. این طاق نماها محل روشن کردن شمع در آرامگاه هستند. نقوش اسلیمی گنبد نیز طرح‌های هندسی و گیاهی گل، گیاه و ستاره‌های زرد، قرمز، آبی و سفید رنگ هستند.

سید غلام رسول چه کسی بود؟

درباره این شخص روایات مختلفی وجود دارد. گروهی او را عارف مشهور شیعه می‌دانستند که مورد احترام مردم هند و چابهار بوده است. عده‌ای دیگر نیز او را مطربی دوره‌گرد می‌دانستند که برای شادی مردم تلاش می‌کرده است. اما نقطه اشتراک این روایات ناکامی او در شب عروسی‌اش است. می‌گویند او شخصی هندی بود که برای ازدواج با دختری چابهاری به آنجا رفته و در شب عروسی‌اش فوت کرده است. او قبل از مرگش، از مردم خواسته که به جای گریه و زاری بر سر مزارش، رقص و پایکوبی به راه بیاندازند. به همین دلیل ارادتمندان به او، هر سال در سالگرد مرگش، آخر ماه ذی‌القعده، ده روز مراسم شادی برپا می‌کردند. مراسم به این صورت بوده که دو روز نخست، آرامگاه را تمیز کرده و پس‌ از آن زنان و مردان لباس پاکیزه می‌پوشیدند و با طلوع آفتاب ساز و دهل می‌نواختند. امروزه چون پیروان سید غلام رسول شیعه‌ هستند در ماه محرم به سوگواری و روضه‌خوانی در این مقبره می‌پردازند.

موزه چابهار

اگر به دنبال دیدنی‌های چابهار با عکس‌های خاص هستید به موزه محلی چابهار بروید. این موزه در ساختمان قدیمی فرمانداری این شهر که از آثار دوران قاجاریه است، دایر شده. در طبقه همکف آن، آثار جمع‌آوری شده از چابهار در سه دوره پیش از تاریخ، دوران تاریخی و معاصر به نمایش گذاشته شده‌اند. در طبقه اول هم با لباس محلی زنان و مردان بلوچ، لوازم زندگی روزمره و صنایع دستی آن‌ها آشنا می‌شوید.

جنگل‌های مانگرو یا حرا

یکی از مناطق بکر چابهار، جنگل‌های مانگرو یا حرا هستند. در خط ساحلی از چابهار تا خلیج گواتر، گونه خاصی از گیاهان شورزی قرار دارند که به آن‌ها جنگل حرا یا مانگرو می‌گویند. جنگل‌های حرا با درختان و درختچه‌های خود در مرداب‌های نواحی گرم می‌رویند و نسبت به شرایط زیستی‌شان از 5 تا 10 متر هم بالا می‌آیند. این جنگل‌ها آن دسته از دیدنی‌های چابهار با عکس‌های متفاوت در ساعات مختلف روز هستند. زیرا هنگام مد دریای عمان، تنها تاج درخت‌ها بالاتر از سطح آب دیده می‌شود و بقیه قسمت‌های آن‌ها در آب فرو می‌روند. نوع درخت‌ها و پوشش گیاهی این جنگل‌ها خاصیت ویژه‌ای دارند؛ به طوری‌ که در برابر شوری آب دریای عمان از خود مقاومت نشان داده و نمک موجود در آب را پس می‌دهند. اگرچه تنوع گیاهی خاصی در این مناطق نیست اما به دلیل وجود آب‌ سنگ‌های مرجانی در کنارشان، محل زندگی انواع مختلف ماهی هستند. همچنین مکان مناسبی برای زندگی پرندگانی مانند فلامینگو، عقاب و مرغ ماهی‌خوارند. یکی از تفریحاتی که می‌توانید در این منطقه از آن لذت ببرید، قایق سواری در جنگل‌های حراست.

منطقه حفاظت شده باهوکلات (گاندو)

یکی از مناطق دیدنی چابهار، منطقه حفاظت شده باهوکلات (گاندو) در جنوب شرقی کشور و مرز ایران و پاکستان است. رودخانه باهوکلات یکی از پرآب‌ترین رودهای سیستان و بلوچستان است که از کوهی در نزدیکی ایرانشهر سرچشمه گرفته و پس از طی 340 کیلومتر به خلیج گواتر می‌ریزد. اهمیت ویژه این رودخانه به دلیل زیستن تمساح پوزه کوتاه ایرانی در آن است. این تمساح دارای ارزش ملی و بین‌المللی است. زیرا از خزندگانی‌ست که حدود 265 میلیون سال پیش می‌زیسته‌اند. این حیوان‌ها در آبگیرهای کم‌عمق مسیر رودخانه زندگی می‌کنند و هنگام خشکی تا چند متر در زیر آبگیرها نقب زده ‏و در داخل آن‌ها زندگی می‌کنند.

گاندو، تمساح پوزه‌کوتاه ایرانی

وقتی اسم تمساح می‌آید، اغلب افراد به این منطقه به عنوان یکی از دیدنی‌های چابهار با عکس‌های ترسناک فکر می‌کنند. اما تمساح حیوانی بسیار خجالتی، محتاط و ترسو است. حتی به‌راحتی قابل مشاهده هم نیست. همچنین، بسیار باهوش است اگر احساس خطر کند در آب فرورفته و مخفی می‌شود. ولی برای تنفس باید فورا به سطح آب برگردد. گاندو گوشت‌خوار است و انواع ماهی‌ها، خزندگان و پستانداران و حتی انسان‌ها را می‌خورد. غذای گاندوهای کوچک بیشتر حشرات، دوزیستان، سخت‌پوستان، ماهی‌های کوچک و گاندوهای بالغ پرندگان، خزندگان، ماهی‌ها و انواع پستانداران است.

محوطه باستانی دمب‌کوه

در فاصله 90 کیلومتری شمال شرقی چابهار و 5 کیلومتــری روستــای بلورمچی ناحیه باهوکلات، محوطه باستانی دمب‌کوه قرارگرفته است. در این محوطه باســـــتانی حدود 4500 تا 5000 قبر سنگی وجود دارد. این قبرها بیشتر به شکل دایره، مکعب و مستطیل‌اند. از درون آن‌ها نیز وسایلی مانند قطعات شکسته، ظرف و سنگ‌های صابونی قدیمی کشف شده‌اند.

انواع غذا در چابهار

یکی از مزایای سفر به نقاط مختلف، چشیدن غذاهای محلی و سنتی آن‌هاست. غذاهای استان سیستان‌وبلوچستان و مخصوصا چابهار، با خوراک‌های محلی و دریایی از این نظر ویژه است.

چابهار به لیل موقعیت استراتژیک خود در زمان‌های مختلف، از فرهنگ مردم گوناگون تاثیر گرفته است. معمولا در غذاهای این منطقه ادویه‌های تندی به نام «آچار» استفاده می‌شود. از سوی دیگر، غذاهای بومی، بیشتر از مواد غذایی موجود در منطقه تهیه می‌شوند. مثلا مردم چابهار و کُنارک، بیشتر از ماهی در وعده‌های غذایی خود استفاده می‌کنند. همچنین، شهرهایی که محصولات خرمای زیادی دارند، خرما را در وعده‌های غذایی خود جای می‌دهند. از غذاهای سنتی منطقه می‌توان به بتو ماش، تباهنگ، لنجو، املت سوزی، دوغ برک، دوغ پا، تنورچه، تخلان، شودوده، بتوهواری، کورک، گلوهک، ناروش، کیش، دلگ اشاره کرد. بلوچ‌ها همراه با نان خورش‌‌هایی مصرف می‌کنند که به آن واداپ (vadap) می‌گویند.

انواع نان در چابهار

مانند سایر نقاط کشورمان نان، عمده‌ترین ماده غذایی در سیستان و بلوچستان است. در شمال و جنوب استان نا‌ن‌های مختلفی پخته ‌می‌شود. به‌عنوان مثال در جنوب استان، در منطقه بلوچستان نوعی نان به نام هلکاری (halekary) طبخ می‌شود. برای پخت آن، خمیر را به‌صورت قرص‌های کوچک، در روغن سرخ می‌کنند. این نان مخصوص صبحانه است. همچنین، انواع دیگری از نان‌ها مانند نان لواش، گرده (gerdeh)، سیسرک (syserk)، پناری (ponary) و نان‌هایی که روی تابه پخته می‌شوند، در بلوچستان وجود دارند.

صنایع دستی چابهار

علاوه‌بر آثار تاریخی و جاذبه‌های طبیعی فراوان، چابهار صنایع دستی فراوان و زیبایی دارد. از جمله صنایع دستی این شهر می‌توان به سوزن دوزی، سکه‌دوزی، چادربافی، حصیربافی، گلیم‌بافی، زری‌دوزی و گل‌دوزی، سفال‌گری، تراش سنگ‌های قیمتی و معرق صدف اشاره کرد. نمونه سوزن دوزی بلوچی را در لباس محلی زنان می‌بینید و سکه‌دوزی برای تزئین رخت‌خواب‌، انواع وسایل و زینت روی گردن شتر در هنگام عروسی استفاده می‌شود. حصیربافی بیشتر در نقاطی که درختان نخل فراوان است انجام شده و گلدان، سبد خمره‌ای (کپاد)، کیف حصیری، سبد نان، فرش، بادبزن و... بافته می‌شود. چادربافی و گلیم‌بافی هم در بین عشایر این منطقه رواج دارد.

تور جزیره قشم