آنانی که شاید در روزهای نخست انتشار شیوع کرونا در خانهها ماندند، این روزها در مکانهای شلوغ شهرها و روستاها جولان میدهند و هیبت مخوف کرونا را جدی نمیگیرند. کسانی که انگار واقعیت مرگ را باور ندارند و حادثه شوم دوره کرونایی را صرفاً به مثابه کابوسی گذرا میپندارند و انگار نمیدانند که با بیاحتیاطی خود، جان خویش و دیگران را در معرض تهدید قرار میدهند.
این انسانهای بیتفاوت و فاقد احساس مسوولیت، گویی اصلاً درک درستی از واژه سلامت ندارند و اگر هم دارند آن را تنها عطیهای برای خود میدانند و نگران به خطرافتادن دُردانه جان دیگران نیستند.
بیتوجهی این دسته افراد به حفظ سلامت عمومی جامعه در حالیست که برای پیشگیری از ابتلا به کرونا و انتقال آن به دیگران، تنها زدن پارچهای بر دهان و فاصله گرفتن از سایرین نیاز است و انجام چنین تمهیدی نیز اصلاً کار شاق و سختی نیست.
شاید اگر همگان بر این امر پیش پاافتاده واقف بودند و در برابر آن احساس مسوولیت میکردند، امروز خیلی از خانوادههای عزادار، غم دوری ابدی از عزیزانشان را نداشتند و هزاران درد و رنج دیگر بر جان و مال مردم این سرزمین آوار نمیشد.
در این میان، بدترین حالت ممکن این است که امروزه شنیدن خبر مرگ و میر ناشی از کرونا به یک عادت تبدیل شده است، عادت به شنیدن مُردن دیگران، بدترین حادثهایست که فضیلتهای انسانی و ابنای فرهنگی و اخلاقی جامعه را به چالش ساختاری میکشد.
وقتی شنیدن مرگ دسته دسته آدمهای بیگناهی که چوب رفتار بیملاحظه این افراد نامحتاط را خورده اند، به یک عادت روزمره تبدیل شود، دیگر باید انتظار وقوع تبعات مُخرب اجتماعی و فردی آن را در جمیع جهات در ادوار آتی زندگی جمعی هم انتظار کشید.
طبق تحقیقات صورت گرفته، ناقلان بدون علامت، نقش بسزایی در گسترش و همهگیری کرونا دارند و یکی از ابتداییترین و مهمترین راههای پیشگیری از شیوع آن هم استفاده از وسایل ساده حفاظت فردی مثل ماسک و رعایت فاصله اجتماعی است.
پدیده انسانهای مسوولیتناپذیر در قبال مرگهای کرونایی
یک روانشناس مرکز مشاوره بهزیستی اصفهان در این زمینه معتقد است: برخورد نامناسب برخی از مردم در شرایط فعلی برای مقابله و به نوعی پیشگیری از ابتلا به کرونا نشانه بیبهرهگی آنها از روح مشارکت اجتماعی و مسوولیتپذیری است.
مسعود قنبری در گفت و گو با ایرنا افزود: این افراد از کودکی آموزشی در قبال مشارکت اجتماعی و پیروی از قانون یکسان در شرایط عمومی ندیدهاند و شاید مفهوم تکروی و بیتفاوتی را به اشتباه آموختهاند.
وی ادامه داد: از سویی بیمسوولیتی در قبال دیگران، بدترین آفت زندگی اجتماعی است زیرا این روحیه اگر در افراد کثیری از اعضای جامعه وجود داشته باشند بسیاری از ملاکها و معیارهای انسانی هم نابود و جامعه به ورطه سقوط کشیده میشود.
این روانشناس با بیاناینکه برخی از این افراد با آنکه خطرات ناشی از ابتلا به کرونا را میدانند اما بازهم اهمیتی به آن نمیدهند، گفت: این افراد نسبت به زندگی بدبین و ناامیدند و هر اتفاقی را غیرواقعی و وهمناک میپندارند، در حالی که افراد واقعبین و خوشبین، همه چیز را برای خود توضیح میدهند و به نتیجه منطقی میرسند و بر مبنای آن به زندگی جمعی خود ادامه میدهند.
قنبری تاکید کرد: با توجه به وخیم شدن اوضاع انتشار کرونا در جامعه و آمار بالای مرگ و میر ناشی از آن، باید همگان در هر سطح و گروهی به تقویت باورها و تداول روح امیدآفرینی در مردم برای رعایت الزامات بهداشتی همت گمارند.
وی با اشاره به اینکه روزانه افراد بسیاری با شماره تلفنهای مراکز مشاوره بهزیستی تماس میگیرند و از هراس خود از این بیماری سخن میگویند، افزود: مشاوران این مراکز در مواجهه با چنین افرادی علاوه بر آرام کردن و ایجاد روحیه امیدواری در آنها، توصیههای ساده بهداشتی را نیز گوشزد میکنند.
قنبری تاکید کرد: اگر فرد افکار مثبت داشته باشد به این نتیجه میرسد که این بیماری میتواند خطر محسوب شود بنابراین به سراغ پیشگیری از آن میرود، اینگونه افراد براحتی توصیههای مسوولان و پزشکان را میپذیرند و به آن عمل میکنند.
ضرورت کارهای فرهنگی برای افزایش حساسیت همگانی در قبال تهدیدات کرونایی
یک پژوهشگر اجتماعی در اصفهان نیز بر ضرورت اقدامات فرهنگی برای افزایش حساسیت مردم نسبت به تهدیدات کرونا و افزایش آمار مرگ و میر ناشی از این بیماری تاکید کرد.
محبوبه طاهری در گفت و گو با ایرنا با اشاره به ضرورت افزایش آگاهی مردم و ایجاد حساسیت برای پیشگیری و مقابله با این بیماری افزود: آگاهسازی تکتک شهروندان ضروری است و این مهم نیازمند کُنش اجتماع محور است که همه افراد جامعه خود را در قبال آن مسوول بدانند.
وی ادامه داد: باید از تمام ظرفیتهای اجتماعی شامل رسانهها، هشدارهای تصویری و نصب تابلو و بنرهای بزرگ در مکانهای شلوغ برای اطلاعرسانی وسیع در این زمینه اقدام شود.
این پژوهشگر که فعالیت بسیاری در زمینه کاهش تصادفات و پیشگیری از رفتارهای مخاطرهآمیز رانندگی انجام داده است، افزود: حتی باید با ابزارهای هنری در قالب نمایشهای خیابانی با لباسهای پیشگیری از کرونا در مکانهای عمومی و پرتردد، خطرات ابتلا به این بیماری را به مردم گوشزد کرد.
وی با بیان اینکه برخی از افراد بهانه نزدن ماسک را گرانی یا نبود آن عنوان میکنند، گفت: به این منظور باید آموزش تهیه ماسک پارچهای و شیوه شست و شوی آن به مردم آموزش داده شود.
طاهری، راهاندازی پویش "نذر ماسک" که بتازگی در یکی از استانهای جنوبی کشور آغاز شده است را نیز اقدامی تاثیرگذار برای ترغیب و از بین بردن بهانههای پیشگیری نکردن از این بیماری برشمرد.
وی با تاکید بر پیامدهای بیتوجهی به تهدیدات این بیماری مسری گفت: شهروندان باید در قبال رعایت نکردن موارد پیشگیری توسط دیگران، از خاطیان مطالبهگری کنند.
وجاهت مبانی اخلاقی و عقلانی دوری از تجمعات و رعایت الزامات بهداشتی
استاندار اصفهان تاکید کرد: مردم توجه داشته باشند که دوری از تجمعات و رعایت پروتکلهای بهداشتی، عامل سلامت خود و دیگران و دستوری شرعی، اخلاقی و عقلانی است.
عباس رضایی در گفت و گو با ایرنا افزود: برخی گزارشها حاکی از انتقال گسترده ویروس کرونا در برخی اجتماعات مثل عروسیها و مراسم ترحیم و امثال آن است که به منظور حفظ سلامت جامعه باید با این موارد برخورد شود.
استاندار اصفهان با بیاناینکه بیش از هر دستگاهی خود آحاد مردم باید در این زمینه اهتمام مجدانه داشته باشند، تاکید کرد: برگزاری مجالس ختم و ترحیم بعنوان یک عمل مُستحب در این شرایط حاد، هیچ ضرورتی ندارد و برگزاری آیینهایی مثل جشن تولد و امثال آن نیز میتواند در یک زمان مناسبتر انجام شود.
رضایی اضافه کرد: بر این اساس فرمانداران باید از اجتماعات ناقل ویروس کرونا نظیر آیینهای ترحیم و عروسیها ممانعت کنند و با عوامل خاطی برخورد جدی داشته باشند.
رضایی با اشاره به جدیت مدیریت استان در برخورد با تجمعات و واحدهای صنفی متخلف از موازین بهداشتی گفت: از اول ماه تیر ۱۴۷ واحد صنفی به دستگاه قضایی معرفی و از این تعداد ۶۷ واحد پُلمب شدند و فرمانداران موظفاند با واحدهای متخلف برخورد و آنها را به مردم معرفی کنند.
استاندار اصفهان افزود: کمیتههای سیار نظارتی نیز در ۲۴ شهرستان تشکیل شده و بر روند اجرای پروتکلهای ستاد کرونا در دستگاهها، نظارت و حتی در ادارات با کارمندانی که این پروتکلها را رعایت نکنند به عنوان تخلف اداری برخورد و موضوع در پرونده آنها ثبت میشود.
وی با بیاناینکه مساله کرونا تمام نشده است، افزود: این امر نباید عادی تلقی شود و از سوی دیگر نباید هم موجبات هراس عمومی در جامعه را فراهم ساخت.
رضایی تاکید کرد: افراد مبتلا موظف هستند ابتلای خود به اطرافیان اعلام کنند زیرا این اعلام نه تنها مایه شرمندگی نیست بلکه حاکی از شجاعت و اعتماد به نفس آنهاست و حتی مراکز درمانی و آزمایشگاهها موظفند ابتلای افراد به کرونا را به اطرافیان، محل کار و محل تحصیل آنها اطلاع دهند.
استاندار اصفهان گفت: شهروندان تلاش کنند حتیالمقدور از حضور در اماکن بپرهیزند و در صورت ضرورت از ماسک استفاده و پس از بازگشت در منزل، دستهای خود را شست و شو یا ضدعفونی کنند.
وی تصریح کرد: ابتلای به کرونا علاوه بر هزینههایی که بر فرد و جامعه به دنبال دارد، سلامت فرد و جامعه را نیز به خطر میاندازد و چه بسا موجب مرگ فرد شود.
افزایش شیب ابتلای کرونایی در اصفهان ناشی از رفتار شهروندان بیتفاوت
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان هم با اشاره به افزایش شیب ابتلا به بیماری کرونا در استان گفت: بیتفاوتی برخی مردم نسبت به شیوع دوباره کرونا بر سرعت شیب ابتلا به این بیماری افزوده است.
بهروز کلیدری در گفت و گو با ایرنا افزود: اکنون بیمارستانهای خورشید، امین و غرضی اصفهان با ظرفیت کامل به بیماران کرونایی ارائه خدمت میکنند و۲ بیمارستان شریعتی و الزهرا نیز بخشی از ظرفیت خود را به این امر اختصاص دادهاند.
وی با اشاره به جدی نگرفتن این بیماری توسط برخی از افراد جامعه هشدار داد: اگر مردم به رعایت توصیههای بهداشتی در باره زدن ماسک، گرفتن فاصله اجتماعی و پرهیز از حضور در تجمعات و مراسم عروسی و عزا اقدام نکنند وضعیت بسیار نامناسب خواهد شد.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان افزود: بنا به دستورات ستاد ملی مدیریت کرونا، در حال حاضر برگزاری مجالس عزا و و عروسی ممنوع اعلام شده است و در صورت افزایش آمار ابتلا و مرگ و میر محدودیتها شامل مراکز تفیریحی و ورزشی نیز خواهد شد.
وی با اشاره به برگزاری جلسات بسیاری در دانشگاه و ستاد کرونا در استان گفت: اگر در روزهای آینده روند صعودی بیماری به همین شکل باشد بطور قطع یکی از پیشنهادهای دانشگاه علوم پزشکی اعمال درصدی از محدودیتها برای مدتی مشخص در مرکز استان خواهد بود.
اکنون ۲۵۷ هزار و ۳۰۳ نفر در کشور بطور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و تعداد جان باختگان کرونا به ۱۲ هزار و ۸۲۹ نفر رسیده است.
هم اکنون در بین شهرستانهای استان اصفهان، کاشان و خوانسار در وضعیت قرمز و نایین، نطنز، آران و بیدگل، فریدن و خمینیشهر در وضعیت نارنجی و سایر مناطق در وضعیت زرد یا سفید قرار دارند؛ شهرستان اصفهان در وضعیت زرد است.
رنگ زرد نشانه وضعیت متوسط، رنگ نارنجی وضعیت پرخطر و رنگ قرمز وضعیت خیلی پُرخطر است.