طرح مطالعاتی تاثیر معدن‌کاوی آبراهه‌ها بر تغییر و سرعت جریان آب در استان مرکزی انجام شد

«امیر مرادی‌نژاد» روز دوشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: به دلیل فعالیت‌های انسانی، رودخانه‌ها تحت‌فشار بسیار زیادی قرار دارند و به‌ واسطه این فشارها دستخوش تغییرات مورفولوژیکی(تغییر مسیر جریان) یا ریخت‌شناسی می‌شوند.
وی ادامه داد: توسعه روزافزون شهرها، روستاها و فعالیت‌های عمرانی نظیر جاده‌سازی به‌ویژه در مناطق پرجمعیت، تقاضای نامحدودی برای برداشت مصالح شن و ماسه، کف کنی و گودافتادگی در رودخانه‌ها را به دنبال داشته‌ است.
عضو هیات علمی و پژوهشگر بخش تحقیقات آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی خاطرنشان کرد: در این شرایط رودخانه‌ها شاهد برداشت غیرقانونی مصالح در ابعاد مختلف می‌شوند به نحوی که مورفولوژی کانال به‌شدت تغییر می‌یابد.
مرادی‌نژاد گفت: مدیریت و بهره‌برداری بهینه از رسوبات رودخانه‌های مورد پژوهش و بررسی عملکرد برداشت مصالح در تغییر الگوی جریان و بستر رودخانه شازند بخش کوکبیه، از جمله اهداف انجام این تحقیق است.
وی افزود: در این تحقیق، تغییرات ایجادشده در هندسه و مورفولوژی(تغییر جریان و سرعت جریان آب) کانال رودخانه با استفاده از آمار و اطلاعات موجود، مقایسه تصاویر ماهواره‌ای قبل و بعد از توسعه برداشت مصالح، بررسی‌های میدانی در بازه‌هایی که این عملیات اجراشده و مدل‌سازی کامپیوتری انجام شد.
عضو هیات علمی و پژوهشگر بخش تحقیقات آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی ادامه داد: بررسی وضعیت رسوب رودخانه‌های محدوده طرح، به لحاظ احداث کارگاه‌های برداشت شن و ماسه و فعالیت‌های مختلف عمرانی در حاشیه و محدوده سیلاب‌دشت رودخانه‌های موردپژوهش، تعیین رسوبات رودخانه‌ای و مشخص کردن توزیع رسوب در بخش‌های مختلف از رودخانه و ارایه دستورالعمل مدیریت و بهره‌برداری بهینه از رسوبات رودخانه‌های موردپژوهش از دیگر اهداف اجرای این طرح است.
مرادی‌نژاد افزود: تعیین پیامدهای معدن‌کاوی بر مورفولوژی(تغییر مسیر جریان) رودخانه‌ها و تعیین پیامدهای معدن‌کاوی بر بار رسوبی رودخانه‌های موردپژوهش از دیگر اهداف اجرای طرح بوده است.
وی گفت: با بررسی و پایش این تغییرات، مکان‌های ترسیب رسوبات و همچنین نقاط فرسایشی رودخانه‌های موردپژوهش، مشخص شده و در ادامه مدیریت برداشت و یا توقف برداشت مصالح رودخانه‌ای و برنامه‌ریزی برای آینده حوزه‌های موردپژوهش مشخص و اعمال خواهد شد.
عضو هیات علمی و پژوهشگر بخش تحقیقات آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی ادامه داد: اثرات کمی معدن‌کاوی در افزایش فرسایش کرانه‌ها و رژیم رسوبی رودخانه به‌منظور اقدامات پیشگیرانه آبخیزداری نیز تعیین خواهد شد.

مرکز تحقیقات کشاورزی استان مرکزی در سال ۶۲ و مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان سال ۷۲ به بهره برداری رسیده است که با ادغام وارتخانه های کشاورزی و جهاد سازندگی در سال ۷۹ با عنوان مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی سپس در سال ۹۴ با ادغام مراکز آموزش جهاد کشاورزی استان‌ها این مرکز با نام مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فعالیت کند.

این مرکز دارای بخش‌های تخصصی پژوهشی مشتمل بر گیاه پزشکی، منابع طبیعی، آبخیزداری، زراعی و باغی، فنی و مهندسی است.

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی دارای هفت ایستگاه تحقیقاتی است که بستر مناسبی برای اجرای طرح‌های تحقیقاتی فراهم کرده است.
۲ ایستگاه شامل پردیس تحقیقات و آموزش ملی لوبیای خمین و پردیس تحقیقات و آموزش انار ساوه ملی و فعالیت ایستگاه‌های منابع طبیعی مهندس یونسی خسبیجان، گیاهان دارویی علی آباد، علوم دامی فدک، آبخوان داری خشکرود و تحقیقات کشاورزی اراک استانی است.