ستاره صبح نوشت/ علی صالح آبادی: رد صلاحیتها و مهندسـی انتخابات؟
شفقنا – علی صالحآبادی نماینده پیشین مردم مشهد در مجلس در سرمقاله امروز روزنامه ستاره صبح درمطلبی با عنوان«رد صلاحیتها و مهندسـی انتخابات؟» این گونه آورده است: روح حاکم بر قانون اساسی «انتخاب کردن» و «انتخاب شدن» را حق هر ایرانی میداند. اصل نهم قانون اساسی میگوید که با وضع قانون نمیشود آزادیهای افراد را سلب کرد؛ البته به حکم […]
شفقنا – علی صالحآبادی نماینده پیشین مردم مشهد در مجلس در سرمقاله امروز روزنامه ستاره صبح درمطلبی با عنوان«رد صلاحیتها و مهندسـی انتخابات؟» این گونه آورده است:
روح حاکم بر قانون اساسی «انتخاب کردن» و «انتخاب شدن» را حق هر ایرانی میداند. اصل نهم قانون اساسی میگوید که با وضع قانون نمیشود آزادیهای افراد را سلب کرد؛ البته به حکم دادگاه صالحه میشود فرد یا افراد را از حقوق اجتماعی مثل کاندیدا شدن برای نمایندگی مجلس محروم کرد. این مهم در ماده ۶۲ مکرر قانون مجازاتهای اسلامی آمده بود، ولی این ماده بعدها حذف شد. محرومیت افراد از حقوق اجتماعی با حکم دادگاه در کشورهای پیشرفته وجود دارد، اما اینکه بشود افراد را بدون حکم دادگاه محروم و رد صلاحیت کرد محل مناقشه بوده و هست.نعمت احمدی وکیل پایه یک دادگستری و استاد دانشگاه دراینباره میگوید: «رد صلاحیت کاندیداهای نمایندگی مجلس نیاز به حکم قضایی دارد».اگر قرار است افراد بدون حکم دادگاه رد صلاحیت شوند و از حقوق اجتماعی محروم شوند لااقل به قانون مصوب مجلس و مجمع تشخیص مصلحت نظام که در آن آمده است: تأیید یا رد صلاحیت کاندیداهای مجلس باید با مستند و با استعلام از مراجع چهارگانه ۱- وزارت اطلاعات ۲- دادستانی کل ۳- نیروی انتظامی ۴- ثبت احوال عمل و آن قانون ملاک و معیار قرار گیرد نه بهرهگیری از نظریه استصوابی که مغایر اصل ۹۹ قانون است افراد رد یا تأیید شوند، زیرا اصل مذکور وظیفه شورای نگهبان را نظارت بر انتخابات میداند نه دخالت در آن؛ فرآیندی که از انتخابات مجلس چهارم آغاز و تاکنون ادامه دارد. چون این برداشت مغایر اصل ۹۹ بوده، در ۲۸ سال گذشته شورای نگهبان نتوانسته افکار عمومی، کاندیداهای رد صلاحیت شده و حقوقدانان را اقناع کند. علی لاریجانی اصولگرا که ۱۲ سال است بر صندلی مجلس تکیه زده به رد صلاحیت نمایندگان کنونی و ادوار مجلس واکنش نشان داد و به صراحت گفت: «ملاک در رد یا تأیید کاندیداهای مجلس شورای اسلامی استعلام از مراجع چهارگانه است». رویهای که از مجلس اول تا چهارم ادامه داشت. دلیل درست بودن این حرف و نادرست بودن رد صلاحیت افراد توسط شورای نگهبان این است که اگر فردی دارای مسئلهای مثل محکومیت و … باشد، مراجع چهارگانه موظفاند مراتب را به هیئت اجرایی منعکس کنند؛ بنابراین شورای نگهبان نباید افرادی مثل نویسنده و غیره را که پس از استعلام از مراجع چهارگانه تأیید صلاحیت شده بودند، رد صلاحیت کند. به همین دلیل رئیس مجلس به این موضوع واکنش نشان داد و رد صلاحیتها را غیرقانونی دانست.به عقیده نویسنده کشور در شرایط ویژه و در یک پیچ تاریخی قرار دارد. در این شرایط باید دانست که انتخابات میتواند دو ویژگی مهم داشته باشد؛ یکی ایجاد امید به آینده و زیست بهتر ایجاد کند و دیگر ناامیدی به آینده را باعث شود؛ اولی منافع ملی را تقویت و دومی آن را تضعیف میکند. پرسش از شورای نگهبان این است که وقتی از مجلس چهارم تاکنون (به جزء مجلس ششم) همواره دایره ورود اصلاحطلبان و انقلابیون به مجلس تنگ و تنگتر شده و در مقابل دایره ورود اصولگراها باز و بازتر شده، آیا این مهندسی انتخابات نیست؟ آیا کارکرد قوه مقننه قویتر و پاکتر شده یا بلعکس؟ موضوعی که در شهرهایی مثل مشهد، سبزوار و … وجود دارد. برای مثال در شهر نجفآباد اصفهان ۶۸ نفر نامزد نمایندگی شده بودند، اما صلاحیت ۶۴ نفر از آنها رد و تنها چهار نفر باقیمانده که نماینده فعلی این شهر یکی از آنهاست.به یاد بیاورید که در حماسه دوم خرداد که سید محمد خاتمی ۲۰ میلیون رأی در برابر علیاکبر ناطق نوری کاندیدای اصولگراها آورد، این اتفاق به همت نمایندگان ادوار مجلس که در مجالس چهارم و پنجم رد صلاحیت شده بودند شکل گرفت. این اتفاق در انتخابات پیش رو میتواند میزان مشارکت را افزایش یا کاهش دهد، پس اکنون توپ در زمین شورای نگهبان است. رفتار این نهاد میتواند امید و یا یأس ایجاد کند؛ بنابراین نباید میدان برای شایستگان وجود نداشته باشد یا اندک باشد و گفتنیهای دیگر.