دولت جدید و هزار چالش پیشرو در خاورمیانه پرتلاطم/ آیا حضور شش وزیر زن در کابینه جدید میتواند دولت لبنان را نجات دهد؟
سرانجام دولت جدید لبنان در حالی که با شرایط اقتصادی سختی مواجه است در روز سه شنبه 21 ژانویه 2020 تشکیل شد.
به گزارش فانوس، سرانجام پس از کش و قوسهای فراوان روز سهه شنبه این هفته و در اواخر نخستین ماه ۲۰۲۰ حسان دیاب کابینه تازهای تشکیل داد و هفتاد و ششمین دولت لبنان به ریاست حسان دیاب متولد شد. این کابینه شامل بیست وزیر است و جالب است که که حضور شش زن در کابینه در تاریخ لبنان بیسابقه است.
سرانجام بعد از کشمکشهای فراوان و عملکرد ناموفق سعد حریری که به مرور زمان نیز محبوبیت خود را در لبنان از دست داده بود، حسان دیان که آمریکا کاملا مخالف حضور این سیاستمدار در رای کابینه بود توانست با کسب حمایت ۶۹ نماینده پارلمان لبنان، نخست وزیری لبنان را در دست بگیرد.
حسان دیاب نخست وزیر لبنان بعد از تشکیل کابینه جدید این کشور تاکید کرد که لبنان در مرحله حساسی از تاریخ خود به سر میبرد. دولت جدید شامل افراد متخصص و شایسته بوده و حضور متوازنی از زنان نیز در آن وجود دارد و دولت جدید، دولت حزبی محسوب نمیشود. کابینه جدید تلاش میکند خواستههای معترضان لبنانی را محقق کند. این دولت در راستای ایجاد قانون جدید انتخابات کار خواهد کرد که وحدت ملی را تقویت میکند.
وی هم چنین در ادامه با تاکید بر حمایت همه جانبه از ارتش لبنان گفت: من به بازگرداندن اموال به یغما رفته و حمایت از فقیران پایبند هستم و از مردم میخواهم که به رشد و شکوفایی کشور کمک کنند.
۶ زن به یاری لبنان آمدهاند
نقطه بارز این کابینه حضور۶ وزیر زن است که سمتهای مهم شامل وزارت دفاع، دادگستری و اطلاع رسانی را برعهده دارند. انتخاب وزیر دفاع زن برای اولین بار در لبنان و جهان عرب محسوب میشود.
به نظر میرسد که کابینه جدید روی کفایت و کاردانی زنان حساب ویژه ای باز کرده است. اما کابینه جدید با چالشهای سختی باید دست و پنجه نرم کند که از جمله آنها فرونشاندن خشم معترضان و سرو سامان دادن به اقتصاد در حال فروپاشی لبنان است. بدون شک مقابله با بحران پولی و اقتصادی اولویت اصلی این دولت جدید خواهد بد و اینکه چگونه اعتماد جامعه بین المللی و سرمایه گذاران را جلب کند.
زینه عکر نخستین وزیر دفاع در جهان عرب
زینه عکر، معاون نخستوزیر و وزیر دفاع. وی علاوه بر معاونت نخست وزیر، متصدی وزارت دفاع شده تا نخستین وزیر دفاع زن در جهان عرب لقب بگیرد. وزیر جدید دفاع لبنان همچنین همسر «جواد عدرا»، سرمایه دار معروف و مدیرکل «شرکت بین المللی اطلاعات» به عنوان یکی از شاخص ترین شرکتهای فعال در زمینه نظرسنجی در این کشور میباشد.
به اعتقاد تحلیلگران؛ لبنان با بدترین بحران اقتصادی در تاریخ خود دست و پنجه نرم میکند به ویژه که روند بحران طی ماههای آتی مصیبت بارتر نیز خواهد شد. فروپاشی اقتصادی و فلج شدن بخش صنعتی به دنبال خود مشکلات اجتماعی فراوانی به بار میآورد. نرخ دلار به شکل تصاعدی در حال بالا رفتن است، کارخانهها بسته شدهاند و قیمت کالاهای مصرفی روند صعودی به خود گرفتهاند و بخش بانکی هم که داستان خود را دارد.
دولت جدید باید معترضان را قانع کند که طرح نجات بخش برای خارج کردن لبنان از بحران را تحمل کنند؛ هر چند که واکنشهای اولیه معترضان به تولد کابینه جدید خرسند کننده نبوده است.
علاوه بر آن طیفی که در دولت جدید مشارکت ندارند یعنی جریان المستقبل، حزب سوسیالیست پیشرو و حزب نیروهای لبنانی در راستای کارشکنی حرکت خواهند کرد به ویژه که آنها این دولت را تک رنگ توصیف میکنند و بعید نیست که این جریانها و احزابی که در دولت مشارکت ندارند در راستای تحریک مردم علیه حکومت حرکت کنند که این خطرات و مشکلات امنیتی را تشدید میکند.
چالش دیگر دولت جدید لبنان تعامل با جامعه جهانی است که با توجه به رویکرد خصمانه برخی کشورهای غربی و آمریکا کار دشواری پیش روی دولت جدید است. کابینه جدید لبنان باید در راستای کاستن از خشم معترضان حرکت کند و کارگروهی برای حل بحران پولی و اقتصادی شکل دهد.
قدر مسلم آن است که هر دولتی با چالشهایی روبرو است و حامیان و مخالفانی دارد و میزان مخالفان با ناکارآمدی آن افزایش مییابد و طرفداران آن هم با موفقیت دولت بیشتر میشوند و به عبارت دیگر اینکه بتواند نیازها و خواستههای مردم را تا چه اندازه برآورده کند، نقش مهمی در توفیق کابینه جدید دارد. شکست در بخش سیاسی، اقتصادی، آموزشی و بهداشتی و امنیتی و نیز عدم توجه به حقوق مردم، کار هر دولتی را به شکست و تشدید نارضایتی سوق میدهد.
برنامه ریزی و اداره و اجرا نقش مهمی در توفیق هر کابینه و دست اندرکاران آن دارد. مردم لبنان به دنبال اصلاحات واقعی هستند که در عمل نتایج آنرا مشاهده کنند نه اصلاحات نمایشی و کاغذی. دولت جدید لبنان باید بحران مالی، برق، آب، آموزشی، مسکن، بهداشت، زیست محیطی، سیاسی، امنیتی، فقر، بیکاری، فرار مغزها و… را حل کند.
این دولت به مثابه آخرین فرصت برای نجات لبنان است و باید موفق شود. اگر رئیس جمهوری و نخست وزیری لبنان هر وزیری که کارآیی نداشته باشد و خلاق و موفق نباشد را سریعاً کنار بگذارد، موفق خواهد شد. از سویی دولت جدید باید تمام توان خود را به کار گیرد و مشاورانی زبده و کارکشته به کار گیرد.
گزارش از فرید حائری