آموزش نماز و قرآن با تکنولوژی‌های آموزشی و روانشناسی/ طرح‌های قرآنی برای کودکان آسان شود

خبرگزاری شبستان- گیلان؛ از نظر اسلام، آموزش مفاهیم دینی از هنگام تولد شروع می‌شود و آموزش در دوره کودکی پایه و اساس دوره‌های دیگر است.

آموزش مفاهیم دینی به مانند سایر علوم نیازمند به‌کارگیری اصول و روش‌های صحیح و کارآمد است، چراکه درک و برداشت کودک از مفاهیم دینی متفاوت با بزرگسالان بوده و در حد ظرفیت ذهنی خود، مطالب دینی را می‌فهمند.

اما آنچه که حائز اهمیت است نقش مادر در تربیت دینی فرزندان است زیرا رابطه مستقیم با کودک داشته و نیازهای او را تامین می‌کند، به خواسته‌هایش پاسخ می‌دهد. به‌واقع کودک بیشترین تاثیرپذیری را از عواطف، احساسات و نگرش‌های مادر دارد.

مادر از دیدگاه اسلام، جایگاه بس والایی در خانواده و اجتماع دارد و نقش وی در تربیت دینی فرزند بسیار مهم و سرنوشت‌ساز است از این رو طرحی با عنوان «مادر ایرانی مربی قرآنی» به همت ستاد عالی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور در قالب هفتمین دوره طرح ملی کوثر رسالت در حال اجراست تا بتواند با ارائه آموزش‌های مناسب به مادران آموزه‌های قرآنی را در کودک نهادینه کند.

این دوره آموزشی سه روزه در قالب کارگاه و همایش این هفته برای مادران گیلانی برگزار می‌شود تا با شیوه‌های نوین تدریس قرآن و نماز به کودکان آشنا شوند. در این راستا گفتگویی با مهدی فاضلی مدیر موسسه قرآنی ریحانه النبی و مجری برگزاری این دوره انجام شده است.

-رویکرد موسسه ریحانه‌النبی چیست و تاکنون چه برنامه‌های ملی در سطح کشور برگزار کرده‌اید؟

موسسه ریحانه‌النبی در سال ۷۹ به‌صورت غیرانتفاعی و مردم‌نهاد تاسیس شده که دوره‌های تخصصی مختلفی را در سراسر کشور برگزار می‌کند. این موسسه با توجه به ضرورت‌های آموزش قرآن در مقطع کودک، تمام تمرکز خود را در زمینه این نوع از آموزش قرار داده است. موسسه‌ای قرآنی با رویکرد آموزش قرآن به کودکان با بهره‌گیری از روش‌های جدید و جذاب.

این موسسه با هدف تربیت مدرس تخصصی قرآن کریم طرح شکوفه‌ها را در ۵۴۰ دوره در سراسر کشور برای مربیان قرآنی کودک و مادران برگزار کرده است.

اجرای طرح شکوفه‌های بهشتی، شهر نماز خانه نماز از دیگر طرح‌های ملی اجرا شده توسط موسسه ریحانه النبی است. دوره تخصصی قرآنی ویژه مربیان کودک اعم از پیش‌دبستانی، موسسات قرآنی و مهدهای کودک نیز با هدف تربیت صحیح مربیان و آشنایی بیشتر با شیوه‌های نوین و اذت‌بخش قرآن و مفاهیم قرآنی ویژه کودکان در سراسر کشور برگزار شده است.

طرح نماز شکوفه‌ها، طرح دیگری است که کودکان طی سه ماه با تکنیک‌های مختلف از جمله دعوتِ خوش آغاز، نماز و دوستی، نماز مرحله‌ای، شخصی‌سازی نماز و جشن تولد نماز آشنا شده و موفق به یادگیری این فریضه الهی می‌شوند.

در حال حاضر نیز اجرای طرح «مادر ایرانی مربی قرآنی» در ۱۰ استان کشور به همت کانون‌های مساجد را در دست اجرا داریم.

-آموزش قرآن به کودکان باید چگونه باشد و از چه شیوه‌هایی جهت ارائه آموزش‌های قرآنی به کودکان استفاده می‌کنید؟

آموزش قرآن به خردسالان باید باانگیزه و با نگاهی پیشگیرانه انجام شود. در واقع طرح های قرآن و نماز باید ضمن آموزش علمی به کودک برای آنان آسان  و لذت‌بخش شود.

ترکیب مباحث فناوری آموزشی، روانشناسی و خلاقیت‌های آموزشی موجب می‌شود تا فراگیری آموزه‌های قرآنی و دینی برای کودکان آسان‌تر و جذاب‌ترشود. همچنین تلاش شده تا با بهره‌گیری از ابزار هنری چون شعر، بازی، قصه، نمایش ضمن نهادینه کردن فرهنگ دینی موجب اصلاح، بهبود و تغییر رفتار در کودک شویم.

باید با الگوسازی والد و استفاده از مادران در فعالیت‌های شناختی، رفتاری، قرآنی و سبک زندگی، تربیت دینی را محقق ساخت. آموزش قرآن کریم به خردسالان باید با تکنولوژی آموزشی همراه باشد.

-تربیت دینی کودک باید از چه سنی آغاز شود؟ و مادر چه نقشی در تربیت دینی و قرآنی کودک دارد؟

تربیت از دوران تولد آغاز می‎شود و تا هفت سالگی دوران شکل‌گیری شخصیت کودک است. در واقع شخصیت هر فرزندی در خانواده و معمولا تا قبل از هفت سالگی شکل می گیرد و تا 11 سالگی امکان آموزش و پیشگیری دارد و تمام این دوران را از نظر زمانی فرزند در کنار مادر است.

مادر بیشترین تاثیر را در شکل گیری شخصیت فرزندان دارد. کودک به نوع رفتارها و عملکرد والدین به‌ویژه مادر توجه داشته و واکنش آنان در مسائل مذهبی بر او تأثیر عمیقی دارد.

با توجه به نقش مادر در خانواده اکثریت آموزش‌های موسسه ما مادرمحور بوده تا آموزش قرآن کریم برای کودکان لذت‌بخش شود و مادران نیز از مهارت‌های لازم در این زمینه برخوردار شوند.

یکی از مشکلات موجود در عرصه آموزش قرآن کریم به خردسالان و کودکان کمبود محصولات کمک ‌آموزشی است که با تولید محصولاتی با موضوع آموزش نماز، روخوانی قرآن کریم، نرم‌افزار، پازل و غیره تلاش کردیم تا خانواده‌ها به ویژه مادر را درآموزش قرآن کریم به کودکان دخیل کنیم تا با نهادینه شدن این آموزش‌ها در خانواده از طریق کودک در جامعه نیز گسترش یابد.

-طرح «مادر ایرانی مربی قرآنی» از طرح‌های ابتکاری موسسه ریحانه النبی با حمایت ستاد عالی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور جهت تربیت قرآنی کودک با محوریت مادر است. روش اجرای این طرح چگونه است و در چه استان‌هایی برگزار می‌شود؟

طرح «هر مادر ایرانی یک مربی قرآنی» با شعار "کودک قانونمند، والد مسئول" تا ۱۵بهمن در ۱۰استان گیلان، سمنان، قزوین، خراسان رضوی، آذربایجان غربی، لرستان، چهارمحال و بختیاری، سیستان و بلوچستان، هرمزگان و اردبیل با مرکزیت دبیرخانه نظارت بر کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد استان اردبیل اجرا می‌شود.

در این کارگاه‌های آموزشی که برای مادران دارای فرزند کمتر از ۱۰ سال برگزار می‌شود مادران باید مسئولیت پذیر رفتار فرزندانشان باشند و با فراگیری تکنیک‌های آموزش قرآن و نماز، به اصلاح و بهبود رفتار خود با کودک می‌پردازند.

با اجرای این طرح والدین تا قبل ۱۱سالگی، مهارت تربیت فرزند را پیدا کرده و به‌جای تنبیه از محبت استفاده می‌کنند، در واقع باید کودک را با برمبنای محبت تربیت کرد و اطاعت‌پذیری کودک منوط به دوستی و محبت با محوریت مادر است.

-طرح هرمادر ایرانی یک مربی قرآنی در چه محورهایی اجرا می‌شود؟

با اجرای این طرح حداقل هزار و ۵۰۰ مادر ایرانی در ۶ کارگاه شهر نماز خانه نماز، حفظ قرآن با بازی، تربیت بدون تنبیه، زنگ دوستی، کودک قانونمند والدین مسئول و شیوه‌های مقابله با بدرفتاری کودکان شرکت می‌کنند.

-تاکنون چند دوره قرآنی در ایران برگزار کردید؟

تا کنون 545 دوره با محوریت طرح ‌های قرآن و نماز برای کودکان به‌منظور آسان سازی و لذت‌بخش‌تر کردن مفاهیم توام با آموزش علمی برگزار کرده‌ایم که همگی با استقبال همراه بود

ما در مرکز ریحانه ‌النبی (س) در عرصه آموزش نماز، آموزش قرآن کریم، ارزش‌های دینی و سبک زندگی فعالیت کرده و در این موارد آموزش‌هایی به خردسالان ارائه می‌دهیم

و اما سخن آخر...

متاسفانه در سیستم آموزشی و آموزش و پرورش کشور در زمینه نحوه آموزش قرآن کریم به خردسالان تفکر گروهی حاکم نیست و از طرح‌های آموزشی موسسات بهره کافی برده نمی‌‌شود در حالیکه بسیاری از ایده‌های آموزشی در این موسسات وجود دارد.

آموزش و پرورش باید نگاهی بازتر به تجربیات مجموعه‌های آموزش قرآن کریم به ویژه در حوزه کودک که دارای مهارت‌های لازم و شیوه‌های جذاب هستند، داشته باشد.

پایان پیام/84