ازسرگیری تلاشهای صلح از سوی افغانستان و آمریکا

به گزارش رسانه‌های افغانستان، ناجیه انوری سخنگوی وزارت امور صلح دولت افغانستان گفت که رایزنی‌های صلح در سطح بین‌المللی نیز در جریان است. خانم انوری در گفت و گو با روزنامه ۸صبح، همچنین گفت که تدوین نقشه راه صلح، هدف دیگر این مشورت‌ها است.

دولت افغانستان اواخر شهریور ماه تلاش‌های مرتبط با صلح را پیش از انتخابات ششم مهر ماه رسماً متوقف کرد. پیش از آن نیز آمریکا گفت‌وگوهایش با طالبان را متوقف و لغو کرده بود. صدیق صدیقی، سخنگوی ریاست جمهوری، در ۲۸ شهریور ماه اعلام کرد که پس از این اولویت دولت تنها انتخابات است و تلاش‌های مرتبط به صلح تا برگزاری انتخابات و روی کار آمدن دولت جدید، متوقف شده است. به دنبال آن، وزارت دفاع ملی اعلام کرد که حملات نیروهای ارتش از زمین و هوا برای درهم کوبیدن مواضع طالبان و سرکوب جنگ‌جویان این گروه تا سطح ۳۵ درصد افزایش یافته است. بعدتر محمداشرف غنی رئیس دولت وحدت ملی افغانستان در یک همایش انتخاباتی با یادآوری از تشدید حملات بر ضد طالبان گفت که در یک هفته حدود دو هزار جنگ‌جوی این گروه کشته شده‌اند هر چند طالبان این ادعا را تکذیب کرد.

اکنون ۲۴ روز پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و در حالی که اعلام نتایج اولیه انتخابات هم به تعویق افتاده، وزارت دولت در امور صلح از جاری بودن مشورت‌هایش برای تقویت و تحکیم اجماع در زمینه صلح خبر می‌دهد. ناجیه انوری، سخنگوی وزارت دولت در امور صلح، روز دوشنبه به روزنامه ۸صبح گفت که وزارت دولت در امور صلح این روزها سرگرم مشورت با گروه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی و همین‌طور کشورهای تأثیرگذار در روند صلح افغانستان به هدف تقویت و تحکیم اجماع ملی و بین‌المللی در زمینه صلح است. خانم انوری گفت که محمداشرف غنی بارها بر ضرورت تقویت اجماع ملی و بین‌المللی در زمینه صلح تأکید کرده است و وزارت دولت در امور صلح تلاش می‌کند تا این هدف به دست آید.

صدیق صدیقی سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان در توئیتی نوشته است، «مردم و دولت افغانستان خواستار صلح پایدار و با عزت است و به تمام تلاش ها، به هدف رسیدن به صلح متعهد است. صلح؛ همیشه اولویت رییس جمهور غنی بوده و حکومت افغانستان به تحقق آن متعهد است. کشور ما زمانی به یک صلح پایدار و با عزت می رسد که این پروسه توسط دولت افغانستان رهبری شود.»

دولت افغانستان پیش از توقف رسمی تلاش‌های مرتبط با صلح گفته بود که مطابق تصمیم لویه‌جرگه مشورتی صلح در راستای دست یافتن به صلح پیش خواهد رفت. این جرگه برای پنج روز از نهم تا سیزدهم اردیبهشت ۱۳۹۸ برگزار شده بود. در پایان لویه‌جرگه مشورتی صلح، محمداشرف غنی اعلام کرد که قطعنامه جرگه را برنامه «عمل» دولت در زمینه صلح قرار خواهد داد.

در لویه‌جرگه مشورتی صلح بیش از سه‌هزار نفر از سراسر افغانستان شرکت کرده بودند. در قطعنامه ۲۳ ماده‌ای این جرگه بر پایان جنگ تأکید شده بود. این جرگه پیشنهاد کرده بود که دو طرف برای اعتمادسازی و شروع گفت‌وگوها، زندانیان یکدیگر را مبادله و فوراً آتش‌بس کنند. همچنین این جرگه خواستار ایجاد دفتر سیاسی برای طالبان در داخل کشور و تهیه جدول زمانی برای خروج سربازان خارجی از افغانستان شده بود. طالبان این جرگه را «فرمایشی» خوانده و پیشنهادات آن را نپذیرفته است.

با این حال، ناجیه انوری، سخنگوی وزارت دولت در امور صلح، می‌گوید که این وزارت در پی این مشورت‌ها، «نقشه راه صلح» را نیز تدوین خواهد کرد. این‌که «نقشه راه صلح» مورد نظر این وزارت دارای چه ویژگی‌هایی می‌تواند باشد، هنوز روشن نیست. اما قدر مسلم این است که حکومت این‌بار، «آتش‌بس» را مقدم بر هر نوع گفت‌وگو در زمینه صلح قرار داده است. پیش‌تر صدیق صدیقی، سخنگوی ریاست جمهوری، به روزنامه ۸صبح گفته بود که برای شروع گفت‌وگوهای صلح بین دولت و طالبان، لازم است تا آتش‌بس جامع و سراسری برقرار شود.

به گفته سخنگوی وزارت دولت در امور صلح، بتازکی نمایندگان چین، آلمان و نروژ با دولت افغانستان برای همکاری در زمینه صلح در تماس بوده اند و هدف این تماس‌ها، تسهیل زمینه‌ها برای شروع گفت‌وگوهای صلح و همین‌طور پیش‌رفت این روند بوده است. ناجیه انوری ابراز امیدواری کرد که در پی تلاش‌های جاری در زمینه صلح، گفت‌وگوهای بین‌الافغانی آغاز شود.

رولاند کوبیا، نماینده ویژه اتحادیه اروپا برای افغانستان، روز یکشنبه ۲۸ مهر ماه در یک نشست خبری در کابل خواستار از سرگیری گفت‌وگوها بین آمریکا و طالبان شد. او همزمان تأکید کرد که برای شروع این گفت‌وگوها باید به «آتش‌بس» اولویت داده شود. کوبیا از جانب دیگر هشدار داد که اگر نتیجه صلح بازگشت «امارت» باشد، اتحادیه اروپا کمک‌هایش به افغانستان را قطع خواهد کرد.

** سفرهای اروپایی نماینده ویژه آمریکا در امور صلح افغانستان

اقدامات دولت افغانستان برای پیشبرد روند صلح در حالی است که زلمی خلیل‌زاد، نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان نیز دور تازه‌ای از سفرهایش را به کشورهای اروپایی در ارتباط با روند صلح افغانستان آغاز کرده است.

وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه در بیانیه ای اعلام کرد که دور جدید سفرهای خلیل‌زاد از بیستم ماه جاری میلادی به فرانسه، روسیه و بلژیک آغاز شده است.

مأموریت خلیل‌زاد در پاریس و بروکسل بحث با متحدان اروپایی امریکا، ناتو و سازمان ملل متحد، روی تسریع تلاش‌ها برای رسیدن به صلح در افغانستان و جلب حمایت آن‌ها از این روند اعلام شده است. خلیلزاد همچنین در مسکو با هماتایان روسی و چینی خود دیدار خواهد کرد تا در مورد منافع مشترک در قبال پایان دادن به جنگ افغانستان بحث و گفت‌وگو کند.

امریکا سال گذشته مذاکرات صلح با گروه طالبان را آغاز کرد. هدف این مذاکرات حل مسالمت‌آمیز جنگ افغانستان و خروج سربازان امریکایی خوانده می‌شد. آمریکا و گروه طالبان ۹ دور باهم دور میز مذاکره نشستند که هر دو جانب از پیش‌رفت در مذاکرات سخن می‌گفتند اما با افزایش انتقادها از ابهامات توافق آمریکا و طالبان زمانی که دو طرف در آستانه امضای توافق‌نامه نهایی قرار داشتند، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا روز ۱۶ شهریور ماه دستور توقف مذاکرات را داد. علت این اقدام حمله مرگ‌بار گروه طالبان در کابل خوانده شد که در آن ۱۲ نفر از جمله یک سرباز امریکایی کشته شدند. ترمپ بعدها عدم پذیرش آتش‌بس از سوی طالبان را دلیل توقف مذاکرات خواند.

در همین حال و در هفته جاری وزیر دفاع امریکا و یک هیأت از مجلس نمایندگان این کشور در سفرهای جداگانه به کابل سفر کردند و با رهبران دولت وحدت ملی دیدار و گفت‌وگو کردند. محور این گفت‌وگوها روند صلح، حمایت از نیروهای امنیتی و انتخابات اعلام شده است.