بدون فقه کلان نمی‌توانیم علوم انسانی اسلامی داشته باشیم

آیت الله «محسن اراکی» در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، با اشاره به جایگاه فقه در تولید علوم انسانی اسلامی به عنوان یکی از مباحث بحث برانگیز سال‌های اخیر در محافل علمی، اظهار کرد: اساسا بدون فقه کلان نمی توانیم علوم انسانی اسلامی داشته باشیم چون بستر سیر دینی علوم انسانی اسلامی، فقه کلان است.

دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی تاکید کرد: فقه کلان یعنی فقهی که جهت گیری رفتارهای کلان را در جامعه مدیریت می کند، ما بر اساس چنین فقهی است که می توانیم علوم انسانی اسلامی داشته باشیم، برای مثال نمی توانیم روان شناسی اسلامی داشته باشیم بدون آنکه فقه رفتار انسانی را تعریف کرده باشیم.

آیت الله اراکی با اشاره به فقه کلان و فقه خرد، گفت: در اینجا منظور از فقه در گستره علوم یاد شده، فقه فردی و فقه نماز و روزه نیست که البته آنها بسیار اهمیت دارند، اما برخی خیال می کنند وقتی صحبت از فقه کلان می شود یعنی فقه فردی را رد کرده ایم در حالی که اصلا بدون فقه خرد نمی توانیم فقه کلان را استنباط کنیم.

وی تصریح کرد: بستر استنباط علوم انسانی اسلامی، فقه کلان است، اکنون در حوزه ها بحث فقه اجتماع را آغاز کرده ایم، این مساله خود بسترساز جامعه شناسی اسلامی است. به هرحال نمی توانیم انتظار داشته باشیم که این جامعه شناسی را داشته باشیم بدون آنکه فقه الاجتماع یا فقه الاقتصاد را پویا کرده باشیم.

آیت الله اراکی در پایان خاطرنشان کرد: مثال دیگر علوم سیاسی اسلامی است، مثلا اگر فقه السیاسه نداشته باشیم چگونه می توانیم به علوم سیاسی اسلامی برسیم، اصلا دلیل اینکه تاکنون نتوانسته ایم درباره علوم انسانی اسلامی حرفی بزنیم از این جهت است که آن فقه را تبیین نکرده ایم.

پایان پیام/248