گودبرداری در گود بی‌توجهی

به گزارش ایسنا، آیا تا به حال به این موضوع فکر کردید که سالانه چند نفر در اثر حوادث ساختمانی، جان خود را از دست می‌دهند یا اینکه دچار جراحت بدنی و نقص عضو می‌شوند، یا چه تعداد از مأموریت‌های آتش‌نشانی و اورژانس به حوادث ناشی از گودبرداری اختصاص دارد و یا حتی چند خانوار در اثر از کار افتاده شدن سرپرست خانوار دچار آسیب می‌شوند؟

شاید دانستن و ندانستن این آمار چندان توفیری نداشته باشد، اما چیزی که مهم است به ضوابط و آیین‌نامه‌هایی مربوط می‌شود که رعایت نکردن آن‌ها ممکن است به قیمت جان انسان‌ها تمام شود. زمانی‌که حادثه‌ای اتفاق می‌افتد، مردم مالک و ناظر را متهم ردیف اول می‌دانند و آن‌ها هم به سرعت سعی در تبرئه کردن خود دارند و اذعان می‌کنند که کارگران اصول ایمنی را رعایت نکرده‌اند.

در خردادماه امسال یک کارگرزنجانی در اثر گودبرداری و ریزش آوار، جان خود را از دست داد و دو نفر هم مصدوم شدند، بی‌آنکه بخواهیم دنبال مقصر حادثه بگردیم، شاید بهتر باشد به اصول فنی ساخت و ساز قدری بیشتر توجه کنیم.

ضرورت رعایت اصول فنی در ساختمان‌سازی

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد زنجان در مورد حوادث گودبرداری اظهار می‌کند: اصولاً اگر هر نوع گودبرداری در پروژه‌های عمرانی بر اساس اصول فنی و مطابق با مقررات ملی ساختمان باشد، هیچ‌گونه نگرانی از این بابت وجود نخواهد داشت.

حمید شعبان‌زاده در مورد خطر گودبرداری‌هایی که در شهر وجود داشته و سال‌هاست که به حال خود رها شده است، تصریح می‌کند: متاسفانه گودهای رها شده و یا هر نوع گود دیگری در پروژه‌های شهری می‌تواند یک تهدید به حساب آید که ممکن است همراه با خسارت مالی و یا حتی جانی همراه باشد.

وی ادامه می‌دهد: البته باید توجه داشت شرایط خاک منطقه و شرایط دیگری، از جمله مجاورت می‌تواند تاثیرات زیادی در ناپایداری گود داشته باشد. در اینجا لازم است توجه کنیم که صدمات ناشی از گودبرداری را نمی‌توانیم حادثه بنامیم، بلکه فقط باید بگوییم خسارات جانی و مالی ناشی از عدم رعایت مقررات ملی ساختمان!

این مسئول در پاسخ به این سئوال که چرا هنوز مقررات ملی ساختمان به درستی و کامل اجرا نمی‌شود، عنوان می‌کند: این مبحث دیگری است که پیشنهاد می‌شود مسئولان ذی‌ربط باید پاسخ‌گو باشند.

شعبان‌زاده در مورد زمین مجاور پل ولیعصر که گودبرداری شده و بلاتکلیف مانده است، بیان می‌کند: البته شرایط خاک منطقه موردنظر قبلاً مطالعه شده و گود مجاور پل هم پر شده است، اما به نظر اصول فنی در پر کردن گود مذکور چندان رعایت نشده؛ هر چند که این موضوع تاثیر خاصی بر عملکرد پل نخواهد داشت.

قرار نداشتن تکنولوژی ساخت و ساز پیشرفته در اختیار عموم

رئیس گروه تخصصی عمران سازمان نظام مهندسی ساختمان استان زنجان نیز تأکید می‌کند: فاز صفر پروژه‌های ساختمانی به مطالعات و شناسایی خاک مربوط می‌شود که متاسفانه این کار در همه پروژه‌ها صورت نمی‌گیرد؛ نوع خاک و سخت و نرم بودن آن در گودبرداری خیلی مهم است.

محمود بزرگ‌مهر یادآور می‌شود: اکنون بیش از یک سال است که در نقشه ساختمان‌هایی که زیرزمین منفی یک و منفی دو دارد، نقشه سازه نگهبان طراحی می‌شود تا گودبرداری ایمنی بیشتری داشته باشد.

این مسئول، آشنا بودن پیمانکار به مسائل مربوط به گودبرداری در مرحله اجرا را مهم دانسته و می‌افزاید: ساختمان‌هایی که تعیین مجری برای آن‌ها الزامی است، باید در هنگام گودبرداری، مجری را در جریان کار بگذارند.

وی با تأکید بر اینکه مجریان ساختمان حتما باید دارای صلاحیت مجری از سازمان نظام مهندسی ساختمان باشند، ابراز می‌کند: دانش فنی مجریان و انجام آزمایش‌های مربوطه نیز حائز اهمیت است. به عنوان مثال شیب خاک در مراحل گودبرداری به نرمی و سختی خاک بستگی دارد که بدون اطلاع از وضعیت خاک نمی‌توان اقدام به گودبرداری کرد.

بزرگ‌مهر با بیان اینکه کتاب‌ها و مباحث تئوری در مرحله اجرا کافی نیست، تصریح می‌کند: تکنولوژی در کشور ما برای عموم نیست و عوامل اجرایی باید از تجربیات کشورهای پیشرفته استفاده کنند و فناوری و امکانات در کشور وارد و بومی‌سازی شود.

وی یادآور می‌شود: بر اساس آیین‌نامه حفاظتی کارگاه‌های ساختمانی، کارگران ملزم به استفاده از لوازم ایمنی هستند و برخی پروژه‌ها باید مثل تعیین ناظر معماری، عمران، تاسیسات و غیره، مسئول ایمنی داشته باشند که با همه آیین‌نامه‌های حفاظتی و مباحث گودبرداری و ضرایب ایمنی کارگاه آشنا باشد.

رئیس گروه تخصصی عمران سازمان نظام مهندسی ساختمان استان زنجان با بیان اینکه نظام مهندسی برای پروژه‌هایی که از مسئول ایمنی استفاده می‌کنند، تخفیف ارائه می‌دهد، اظهار می‌کند: مسئول ایمنی خطرات را بررسی و راهکار ارائه می‌دهد و در صورت رعایت نکردن مقررات و ضوابط، طی نامه‌ای به شهرداری خواستار تعطیلی کارگاه می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه کارفرما موظف به تأمین تجهیزات ایمنی در کارگاه است، ادامه می‌دهد: اگر کارفرما برای خرید تجهیزات ایمنی اقدام نکند، یک صورت‌جلسه برای اقدام لازم تنظیم می‌شود و از طرف دیگر استفاده از لوازم ایمنی برای کارگران باید فرهنگ‌سازی شود و با اجبار کاری از پیش نمی‌رود و کارگران باید با میل و رغبت و آگاهی از لزوم رعایت مقررات ملی ساختمان از لوازم ایمنی استفاده کنند.

این مسئول، نداشتن مهارت لازم برای کارگران ساختمانی را از دیگر چالش‌های صنعت ساخت و ساز عنوان کرده و می‌افزاید: کارگران ساختمانی در رابطه با تخریب ساختمان، کارت مهارت ندارند و گاهی با انجام اقدامات غیراصولی، حادثه‌ای اتفاق می‌افتد.

بزرگ‌مهر ضمن تأکید به رعایت مقررات ساخت و ساز، خاطرنشان می‌کند: اخیرا پشت برگه‌های ساختمانی موارد ایمنی به شکل تصویری با اشکال مربوطه و رنگ‌های مخصوص درج شده و برای تشویق عموم ارائه می‌شود.

انتهای پیام