پیشنیازهای حذف صفر از پول ملی
* دکتر یاور دشتبانی - پژوهشگر اقتصاد
این روزها موضوع حذف ۴ صفر از پول ملی، بسیار داغ شده و تحلیلهای کارشناسی گوناگونی را در این باره در فضای رسانههای مختلف شاهد هستیم. در بیشتر تحلیلها صحبت از ضعف در ساختار و لزوم شرایط مناسب و متناسب اقتصادی برای اجرای چنین سیاستی که بسیار هزینهبر خواهد بود، به میان آمده است.
اما در این بین کمتر سخنی از چگونگی و پیشنیازهای لازم که از آن به طور کلی با عنوان لزوم اصلاح ساختار یاد میشود، به میان آمده است.
پس ضروری است مروری بسیار سریع و کوتاه بر پیشنیازهای اصلی و مهم حذف صفر از پول ملی، با توجه به تئوریها و مطالعات تجربی اقتصادی در این زمینه کنیم:
۱- میزان استقلال بانک مرکزی در تدوین و اجرای سیاستهای پولی به منظور تدوین سیاستهای تثبیت اقتصادی در حوزه پولی و سیاستگذاران پولی؛ توضیح آنکه حذف صفر به منظور القای پایان دوران تورم شدید به جامعه بوده و در صورتی که این اعتماد و استقلال وجود نداشته باشد، آثار مثبت روانی ناشی از حذف صفر در میان مدت از بین خواهد رفت.
۲- میزان ثبات حاکم بر بازار مالی(انضباط مالی)؛ با توجه به آنکه بر اساس تجربه سایر کشورها، موضوع حذف صفر همواره پس از وقوع یک بحران اقتصادی بوده و البته آنکه بر مبنای تئوریهای اقتصادی تاثیرپذیری سیاستهای پولی از سیاستهای مالی انکارناپذیر است.
۳- توجه به نرخ تورم و روند آن؛ چراکه حذف صفر به هنگام رویارویی با ابرتورم یا تورمهای بسیار شدید در دستور کار قرار میگیرد.
۴- اجرای موازی دیگر سیاستها همزمان با حذف صفر تا یک بازه مشخص و تعیینشده کارشناسانه؛ میتوان چنین گفت که در کنار حذف صفر اقدامهای انقباضی در عرصه سیاست پولی و برقراری انضباط مالی با اجرای سیاستهای متناسب به منظور تثبیت شرایط اقتصادی و حفظ آثار مثبت حذف صفر از پول ملی انجام شود.