تاریخچه، فرهنگ و آداب و رسوم جزیره کیش در تور کیش
در گذشته، این جزیره را به نام «قیس» میخواندند. شکل این جزیره بیضیمانند است و در 12کیلومتری کرانهٔ شیبکوه جای گرفتهاست. این جزیره سالانه یک میلیون نفر گردشگر را به خود جذب میکند.
----------------------- رپرتاژ آگهی ----------------------
جزیره کیش یکی از جزیرههای خلیج فارس و از توابع بخش کیش، شهرستان بندر لنگه در استان هرمزگان و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است.
در گذشته، این جزیره را به نام «قیس» میخواندند. شکل این جزیره بیضیمانند است و در ۱۲کیلومتری کرانهٔ شیبکوه جای گرفتهاست. این جزیره سالانه یک میلیون نفر گردشگر را به خود جذب میکند. در مورد تورهای مختلف تور نوروز 98 در سایت بیشتر بخوانید.
پیشینه تاریخی کیش
به گزارش سفر باتو ، از آنچه در کتب تاریخی بازگو شدهاست برمیآید که از زمان هخامنشیان و سپس اشکانیان و ساسانیان، جزیرهٔ کیش تحت تسلط ایران بوده و با گسترش اسلام، این جزیره بهدست خلفای اموی افتادهاست. این وضع تا سال ۲۴۹ ه. ق ادامه یافت. در این سال، یکی از ایرانیان اهل ری بر خلیفه خروج نمود و تمامی جزایر خلیج فارس و بحرین، ازجمله کیش را مسخر خود ساخت.
حاکمیت معنوی ایرانیان بر کیش از نامههای نگاشته توسط ایشان به زبان پهلوی کاملاً مشهود است. از دوران حکومت آلبویه کیش مجدداً به حکومت ایرانی بازگشت و بعدها در زمان سلجوقیان و اتابکان فارس و سپس ملوک هرمز و آلمظفر و تیموریان، این وضع ادامه یافت.
در دوره سلجوقیان، کیش به بزرگترین مرکز تجاری خلیج فارس تبدیل شد. در همین دوران، قیاصره در کیش به قدرت رسیدند. ایشان که در ابتدا بسیار فقیر بودند، با دزدی دریایی پایههای اقتصادی حکومت خود را مستحکم نمودند. حاکمان قیاصره که بر این جزیره حکمران بودند از نسل شخصی هستند به نام «قیس» این شخص از شهر سیراف که در منطقهٔ «بنیخالد النّصوری» قرار دارد آمده بودند. آخرین حاکم جزیرهٔ کیش یا «قیس»، که از نژاد قیاصره بودهاند: مَلِک سلطانبن مَلِک قوامالدینبن مَلِک تاجالدینبن مَلِکشاهبن قیسبن مَلِک جمشید. او بهدست سیفالدین ابونصر علیبن کیقباد، حاکم جزیرهٔ «هرمود»، به امر اتابک ابوبکر در تاریخ ۱۲ جمادیالثانی سال ۶۲۶ ه. ق (سهشنبه ۲۵ اردیبهشت ۶۰۸ خورشیدی) به قتل رسید، و با کشته شدن مَلِکسلطان، آخرین حاکم کیش، حکم سُلالهٔ قیاصره بر کیش برای همیشه پایان یافت.
در دوران طلایی کیش، مورخان زیادی راجع به آن اظهارنظر کردهاند. ابن خرداد، ابن بطوطه و یاقوت حموی یا به کیش سفر کرده و یا در باب بزرگی آن سخنوری کردهاند. سعدی در آثار خود دو جا از جزیرهٔ کیش و سفر به آن در این دوران یاد میکند.
زکریا بن محمد بن محمود قزوینی در آثار البلاد و اخبار العباد مینویسد: «قیس جزیرهایست در دریای فارس و دورش چهار فرسخ است و آبادانی دارد. شهری در کمال حسن و لطافت در آنجا بنا شدهاست و کشتیهای هندیان به آن جزیره درآیند و تجارتگاه اهل هند و عجم و عرب است. آب چاه آشامند و حوضها و آبانبارها ساختهاند.»
از سال ۹۱۲ تا ۱۰۳۱ این جزیره نیز هم چون جزیره هرمز به دست پرتغالیها افتاد و سرانجام در این سال، امام قلی خان، سپهسالار شاه عباس موفق به فتح خلیج فارس و بحرین و همه جزایر آن شد؛ و از آن پس کیش یکی از جزایر ایرانی خلیج فارس شناخته میشود.
تا سالهای آغازین حکومت محمدرضا پهلوی، کیش مرکز صید ماهی و مرکز تجارت مروارید خلیج فارس بوده است. با ورود مروارید ژاپن به بازار ایران، به تدریج از اهمیت مروارید کیش کاسته شده و کیش نیز اهمیت خود را از دست داد.
در سال ۱۳۴۹ هیئتی از مشاوران ایرانی و آمریکایی، جزیره کیش را مورد بازدید قرارداد و با توجه به ویژگیهای طبیعی، سواحل زیبای مرجانی و آبهای زلال اطراف آن، به عنوان مرکز توریستی بینالمللی انتخاب شد. محمدرضا شاه با استفاده از بودجه دولت اقدام به توسعه جزیره کیش کرد. به دستور شاه، تمام زیرساختهای مدرن از جمله هتل، نمایشگاه بینالمللی، فرودگاه، کازینو و اقامتگاهی برای استفاده شاه و خانوادهاش ساخته شد. تورهای آفری نوروز 98 کیش کیش و تور نوروز 98 را تنها با چند کیلیک می توانید ببینید.
به گفته اسدالله علم، تا پیش از انقلاب ایران، جزیره کیش با هوای مطبوعش در زمستانها، به عنوان محل اقامت و تفریح خانواده سلطنتی مورد استفاده قرار میگرفت.
جزیره کیش در سال ۱۳۶۱ به عنوان نخستین منطقه آزاد اقتصادی کشور برگزیده شد. امروزه اقتصاد کیش و برپایه گردشگری و تجارت استوار است.
آداب و رسوم در کیش
کیش همچون دیگر جزایر وبنادر خلیج فارس از گذشته های دور تاکنون در معرض تماس باحوزه وسیعی از فرهنگهای جهان بوده است. ازسوی دیگر جزیره کیش به تنهایی چند گروه بومی نژادی ، زبانی و مذهبی را در خود جای داده است. این گروه ها در عین حال که در طول تاریخ با یکدیگر زندگی مسالمت آمیزی داشته اند و از نظر فرهنگی بسیار به هم نزدیک شده اند، اما هر یک از آنها همچنان بخشهای مهمی از فرهنگ ویژه خود را حفظ کرده اند. بیشتر بخوانید: دانستنی های سفر به گرجستان
مهمترین مراسمی که دراین قسمت میتواند مورد توجه قرار گیرد عبارتند از : مراسم زار ، مراسم عروسی ، مراسم بومی ، اعیاد مذهبی ، عید نوروز ، مراسم نیمه شعبان ، نیمه رمضان ، پایان صفر و…
آیین ،آداب ورسوم متداول بین اقوام مختلف
آداب و رسوم مردم خلیج فارس ، به خاطر مجاورت با دریا و تماس با داخل فلات ایران ، با آداب و رسوم سایر نقاط ایران شباهت کمی دارد. از جمله این آداب و رسوم انواع رقصهایی است که ظاهراً برای درمان بعضی بادها و درمان بیماریها مفید است. ظاهراً عقاید مربوط به بادهای زار از طریق اتیوپی (حبشه) در سرزمینهای اسلامی راه یافته است و عقاید مشابه آنچه در ایران وجود دارد در مصر ، عربستان و عمان نیز تحت عنوان «زار» دیده می شود.
مسلمانان و مسیحیان اتیوپی بر این باورند که زار از جمله ارواح خبیثه است که در رودها و چشمه ها بسر می برند و گاه در کالبد انسانها نیز حلول می کنند.
انجام بعضی مراسم خصوصاً انواع رقصها این ارواح را مجبور به ترک کالبد انسانی میکنند. این عمل معمولاً به وسیله زنی انجام می گیرد و مراسم چند شبانه روز طول می کشد. رقص همراه با صدای طبلهای کوچک و بزرگ است. در سومالی نیز همین رقص به نام «سار» وجود دارد.
آیین های خاص مراسم تولد نوزاد و نام گذاری نوزاد
اولین نوزاد برای پدر و مادر عزیز است. مادر در انتظار تولد دختر است که در بزرگی در انجام کار منزل به او کمک کند. پدر هم می گوید اگر اولین فرزند پسر باشد او را در کارها یاری خواهد داد.
از نام بزرگان فوت شده طایفه برای نام گذاری نوزادان استفاده می کنند.
آیین های خاص مراسم تغسیل ، تدفین و سوگواری
هنگام فوت زن یا مرد همه نزدیکان و همسایگان اعم از دوست و دشمن جمع می شوند. ابتدا مراسم تغسیل و تدفین انجام می گیرد، سپس فاتحه خوانده و به خانه های خود باز می گردند. روز دوم ، صاحب میت ، ملایی را به مسجد یا مجلس (مضیف) آورده تا قرآن بخواند. مردم تا سه روز به مسجد یا مجلس آمده قرآن یا فاتحه می خوانند. تور کیش نوروز 98 را از دست ندهید.
از روز دوم تا سه روز ، زنان به خانه متوفی رفته و مردان به مجلس یا مسجد می روند و به فاتحه خوانی و سوگواری می پردازند. پس از سه روز که قرآن خوانی پایان یافت ، عصر روز سوم ، خوراکی که از برنج و گوشت تهیه می شود ، به مسجد آورده و به نام «صواب میت» بین مردم تقسیم می شود. در بین محلیان کیش مراسم هفت ، چهل و سال معمول نیست ، فقط روزهای عید فطر و عید قربان به گورستان میروند و فاتحه می خوانند.
آیین های خاص مراسم عروسی ، بله برون ، ازدواج
پس از انتخاب دختر توسط پدر و مادر پسر ، چند نفر از بزرگان خانواده پسر برای خواستگاری به منزل پدر دختر می روند. چنانچه با این وصلت موافقت شد در همان مجلس میزان پول جهیزیه و لباس دختر و تمام هزینه های سه روز جشن و عروسی تعیین می شود. اگر مسآله ای چون مرگ یا بیماری شدید برای دو خانواده پیش نیاید ، سه روز پس از موافقت طرفین در منزل پدر دختر اتاقی را تزیین می کنند که به گویش محلی «فرشه » می گویند که همان حجله است.
سه روز جشن گرفته و با دهل و ساز به رقص و پایکوبی می پردازند. در این روزها همه مدعوین به صرف ناهار و شام دعوت می شوند. در شب روز سوم ، مراسم عقد انجام می شود. در بین محلیان جزیره کیش ، مهریه معمول نیست ولی در هنگام صیغه عقد ۱۷ یا ۱۹ سکه بهار آزادی در تعهد داماد گذاشته می شود.