کاهش محصول کشاورزی بر اثر تداوم خشکسالی در یزد

یزد - ایرنا - کاهش متوالی بارندگی و تداوم خشکسالی در 2 دهه اخیر استان یزد را با مشکل زیادی مواجه کرد که یکی از تبعات این پدیده ،کاهش محصول کشاورزی است.

به گزارش ایرنا ، علاوه بر کاهش محصول کشاورزی، ایجاد فروچاله ها و نشست زمین نیز از عوارض خشکسالی و برداشت بی رویه آب از سفره های زیرزمینی است که بیشتر متوجه ابرکوه به عنوان یکی از مهمترین مناطق کشاورزی استان است.
فرونشست زمین پدیده ای است که به علت برداشت بی رویه از منابع آب های زیرزمینی رخ می دهد، در این حالت زمین آب های میان بافت های خود را از دست می دهد و حالت اسفنجی پیدا می کند که در این شرایط زمین فرو می رود که به اصطلاح گویند زمین دچار فرونشست شده است.
یزد با وجودی که منطقه کم آبی است ، کشاورزان آن با کمترین میزان آب نه تنها در استان بلکه در بسیاری مناطق کشور همچون هرمزگان و کرمان بهترین محصول کشاورزی و زراعی را تولید و رتبه های برتر کشوری را کسب می کنند.

** یزد، رتبه نهم کشور در تولید محصول کشاورزی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی یزد می گوید: این استان با وجود محدودیت منابع آبی و کاهش بارندگی، جایگاه نهم کشور را در تولید محصولات کشاورزی دارد.
سید جمال سجادی پور در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: یزد با وجودی که از نظر وسعت اراضی کشاورزی در جایگاه شانزدهم کشور قرار دارد ولی به لحاظ تولید کشاورزی و دامی در رتبه نهم و بالاتر از بسیاری استان های مستعد و برخوردار از منابع آب و خاک قرار دارد.
با توجه به کاهش بارندگی سالانه در این استان بیابانی که بیشتر از سال قبل است، امسال با وجود میانگین متوسط 166.3 میلیمتر بارندگی در کشور این عدد در یزد تنها 69.1 ( از مهر ماه 96 تا 23 شهریور ماه جاری) گزارش شد که کاهش انواع محصول کشاورزی را شاهد هستیم.
میزان بارندگی سال جاری آبی ( از مهر سال قبل تا امروز ) در استان نسبت به بلند مدت 27.5 درصد و نسبت به مدت مشابه سال قبل 28.5 درصد کاهش دارد.
این کاهش در 2 دهه اخیر هر سال تکرار شده است به گونه ای که بارش سال قبل هم نسبت به بلندمدت 14.5 درصد کاهش دارد.
خشکسالی خسارت هایی به بخش کشاورزی وارده کرد که اردیبهشت ماه رئیس سازمان جهاد کشاورزی یزد به خبرنگار ایرنا گفته بود که کاهش میزان بارندگی، کم آبی و تداوم 2 دهه پدیده خشکسالی در سال زراعی جاری، 625 میلیارد تومان زیان به بخش کشاورزی وارد کرد.
زمین های قابل کشت استان 170 هزار هکتار است که به دلیل کاهش بارندگی، تداوم خشکسالی و افت سطح آب های زیرزمینی 116 هزار هکتار آن به کشت محصول زراعی و باغی اختصاص دارد.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی یزد هم با بیان اینکه سطح زیرکشت به دلیل خشکسالی، کم آبی و افت سطح آب های زیرزمینی 10 درصد کاهش یافت ، یادآور شد: در سال زراعی 97- 96 در 14 هزار و 430 هکتار زمین ‌های استان گندم ، جو و دانه روغنی کلزا کشت شد.
محمد علی حاتمی زاده در حاشیه برداشت محصول کلزا در ابرکوه به خبرنگار ایرنا گفته بود: از 116 هزار هکتار اراضی قابل کشاورزی 36 هزار هکتار آن مربوط به محصول زراعی است.
میزان خسارت در شهرستان های مختلف استان متفاوت است به گونه ای که 10 درصد سطح زیرکشت محصول زراعی ابرکوه که حدود 15 درصد محصولات کشاورزی استان را تولید می کند به دلیل کاهش بارندگی و تداوم 2 دهه خشکسالی کاهش یافته است.
سالانه در شرایط عادی از هشت هزار هکتار باغ های ابرکوه 45 هزار تن انواع محصول سردرختی تولید و روانه بازار مصرف می شود.
مدیر جهاد کشاورزی ابرکوه هم گفته بود: در 2 دهه اخیر به دلیل تداوم خشکسالی هر سال از ذخایر آبی منطقه کاسته می شود که تداوم این پدیده حیات اقتصادی کشاورزان و روستاییان را به خطر انداخته است.
مهدی غیب الهی با بیان اینکه 35 درصد اشتغال ابرکوه وابسته به فعالیت های دامداری و دامپروری است که هفت هزار و 500 خانوار از این طریق امرار معاش می کنند، افزود: آبدهی 648 حلقه چاه کشاورزی و 13 رشته قنات از 140 میلیون متر مکعب سالانه به 120 میلیون متر مکعب کاهش یافته است .
وی با بیان اینکه سطح زیرکشت اراضی باغی و زراعی شهرستان 14هزار هکتار است که نیمی از آن به محصول زراعی اختصاص دارد ، اضافه کرد: امسال سطح زیرکشت برخی محصول کاهش یافته است.
مدیر جهاد کشاورزی ابرکوه تصریح کرد: سطح زیرکشت محصول خربزه در سال زراعی 97 - 96 با 40 درصد کاهش به 70 هکتار رسید این در حالی است که سال های اخیر بیش از 250 هکتار اراضی به کشت این محصول اختصاص داشت.
وی از کاهش 70 درصدی سطح زیرکشت طالبی ، کاهش 10 درصدی تولید گندم و کاهش 20 درصدی محصول هلو و شلیل خبر داد و ادامه داد: سطح زیرکشت طالبی محلی ابرکوه با نام
« مجیدی » در سال های اخیر از 50 هکتار با 70 درصد کاهش به 15 هکتار در سال 1397 رسیده است.
غیب الهی یادآور شد: امسال 12 هزار تن گندم در این شهرستان تولید شد که این عدد نسبت به سال زراعی 96- 95، 10 درصد کاهش دارد.
وی در ادامه از برداشت 350 تن محصول هلو و شلیل از 55 هکتار باغ های شهرستان خبر داد و گفت: این میزان تولید نسبت به سال زراعی 96- 95، 20درصد کاهش دارد .
یکی دیگر از شهرستانهای استان که در تولیدات کشاورزی سرآمد است ، خاتم است که با سطح زیرکشت 16 هزار و 700 هکتار در بخش محصول باغی و 50 هزار تن محصول و 21 درصد تولید استان ، در جایگاه نخست و در محصولات گلخانه ای با 32 هکتار سطح زیرکشت در جایگاه پنجم قرار دارد.
خشکسالی ها در این شهرستان موجب کاهش آبهای زیرزمینی ، خشک شدن 30 حلقه قنات و چشمه، کاهش آب به میزان 241 لیتر در ثانیه و کاهش پنج هزار هکتار از سطح زیرکشت محصولات زراعی و باغی شده است.
همچنین کاهش 15 درصدی جو و کاهش 30 درصدی تولید انگور در بخش مروست از دیگر پیامدهای خشکسالی در خاتم است.
مدیر جهاد کشاورزی خاتم با بیان اینکه میانگین برداشت انگور در هر هکتار 3.5 تن است، گفت: این رقم نسبت به سال زراعی گذشته 15 درصد کاهش دارد.
« مجتبی آغاز» ، علت کاهش تولید را خشکسالی، چرای محصول توسط دام به خاطر علوفه و سرمازدگی اعلام کرد و یادآور شد: یکهزار هکتار از مزارع شهرستان زیر کشت جو قرار داشته است.
رئیس جهاد کشاورزی مروست خاتم هم در این خصوص با اشاره به کاهش 30 درصدی تولید انگور این منطقه در سال زراعی جاری در مقایسه با پارسال خبر داد و علت را خشکسالی ،سرمازدگی بهاره و توفان اعلام کرد.
کرامت تیموری در گفت و گو با ایرنا سطح زیرکشت انگور منطقه را یکهزار هکتار اعلام کرد و افزود: با توجه به اینکه انگور یکی از محصولات کم آبخواه هست در نظر داریم با افزایش سطح زیر کشت، باغات را به سیستم های نوین آبیاری مجهز کنیم.
وی ارقام انگور کشت شده منطقه را خلیلی ،عسکری و ریش بابا برشمرد و خاطرنشان کرد: انگور مروست علاوه بر تامین بازار داخلی، 50 درصد آن فراوری و به حوزه خلیج فارس، روسیه و کشورهای اروپایی صادر می شود.
البته در کنار خشکسالی، بخش کشاورزی شهرستان خاتم در ابتدای امسال به دلیل تگرگ، سرما و گرمازدگی، 300 میلیارد تومان آسیب دید به گونه ای که به محصولات زراعی مانند گندم، جو و کلزا با 20 درصد و به محصولات باغی همچون پسته - که قطب تولید پسته استان است - 70 درصد خسارت وارد شده است.
در شهرستان مهریز که به باغشهر استان معروف است شاهد کاهش برداشت برخی محصولات همچون گردو و انجیر به دلیل کاهش بارندگی ها و تداوم پدیده خشکسالی هستیم.
کامیار رسولی، مدیر جهاد کشاورزی مهریز از آغاز برداشت محصول انجیر از 50 هکتار باغ های شهرستان خبر داد و با اشاره به کاهش 20 درصدی تولید این محصول نسبت به پارسال گفت: سال گذشته از هر هکتار به طور متوسط 2.5 تن محصول انجیر برداشته شده بود.
در این خصوص محمدحسین حکیمی معاون جهاد کشاورزی مهریز هم در گفت و گو با ایرنا گفت: برداشت محصول گردو از 180 هکتار باغ های این شهرستان به علت کاهش بارندگی ها و تداوم پدیده خشکسالی در مقایسه با سال 1396 تا 30 درصد کاهش دارد.
در کنار تمام این محصولات تولید عسل استان در پنج ماه امسال سه درصد کاهش داشت که در این خصوص رئیس سازمان جهاد کشاورزی یزد علت آن را کاهش بارندگی ها عنوان کرد و گفت: در این مدت ، 239 تن عسل در 45 هزار واحد کلنی تولید و روانه بازار مصرف شده است.
به هر حال امیدواریم سال زراعی 1397 که از ابتدای مهر ماه آغاز می شود و تا مهر 1398 ادامه دارد، سالی پرباران و پربرکت باشد تا سال آینده تمام اخبار در باره افزایش تولید محصولات کشاورزی بویژه محصولات کم آبخواه و پربازده باشد.
1968/ 2047

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه کشاورزی

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!