آموزش انصاف به کودکان،

تعجب آور نیست که پژوهشگران دریافته اند کودکانی کمربند ایمنی خودرو را می بندند که والدینشان هم مرتب کمربند ایمنی را می بندند. علاوه بر این پژوهشگران می گویند که اگر ما برای فرزندانمان سرمشق اخلاق باشیم، آنها بهتر آن را یاد می گیرند.

این پنج رفتاری که در زیر شرح داده می شوند، به عقیدۀ پژوهشگران در تقویت انصاف بسیار مؤثر است.

کودک شما با مشاهدۀ انتخاب ها و واکنش هایتان و گوش دادن به حرف های روزمره تان، معیارهای انصاف را می آموزد. می توانید به این پرسش ها پاسخ دهید.

- چقدر با انصاف با او برخورد می کنید؟

- آیا تبعیض قائل می شوید؟

- ایا قوانینی که می گذارید منصفانه و واقع بینانه هستند؟

- آیا به نیازهای کودکتان توجه می کنید و به نگرانی های او بدون تعصب گوش می دهید؟

- آیا انعطاف پذیر و آمادۀ سازش هستید؟ یا دربارۀ معیارها جدی و سخت گیر؟

توجه داشته باشید که فرزندتان از شما یاد می گیرد. هر شب از خود بپرسید: اگر فرزندم فقط از کارهای من تقلید کند، خواهد دانست که انصاف چه شکل و صدایی دارد؟

پژوهش ها به روشنی نشان داده اند: کودکانی که با انصاف با دیگران رفتار می کنند پدر و مادری دارند که از آنها چنین توقعی دارند. پس یکی از ساده ترین راه های پرورش انصاف این است که در خانۀ تان به آن اهمیت بدهید.

به فرزندتان بیاموزید که بی انصافی و بی رحمی هرگز مجاز نیستند و به محض مشاهده جلوی آن را بگیرید: این انصاف نیست. از تو انتظار دارم با انصاف با دوستانت رفتار کنی یا در این خانه همیشه با انصاف با یکدیگر رفتار می کنیم. با دیگران همان رفتاری را داریم که دوست داریم با ما داشته باشند.

مرتب با فرزندتان دربارۀ باورهایتان و علت آنها حرف بزنید. مهم است که او با معیارهای اخلاقی شما آشنا بشود. برنامه های تلویزیونی، فیلم ها، روزنامه ها و کتاب ها پر از مطالبی دربارۀ عدل و انصاف است، پس از آنها استفاده کنید و باورهایتان را با کودکتان در میان بگذارید.

این گفتگوها فرصت خوبی است برای آنکه دیدگاه های اخلاقی او را بشنوید و قدرت استدلال کنونی او را بسنجید. اینها چند نمونه از موارد انصاف است که می توانید دربارۀ شان با کودکتان گفتگو کنید:

عدم خشونت نسبت به حیوانات، بیزاری، نسل کشی، دفاع از حقوق قربانیان، عدم حمایت از بی رحمی پلیس، همدلی با بی خانمانی و گرانی مسکن.

برخی والدین مقاله های روزنامۀ صبح را می برند تا شب هنگام صرف غذا دربارۀ آن گفتگو کنند. آنها می گویند در نتیجۀ این کار، فرزندانشان خیلی زود دربارۀ موارد واقعی بی انصافی که طی روز دیده اند، صحبت می کنند.

یکی از ویژگی های مشترک افراد با انصاف این است که بدون پیش داوری، خوب به حرف های همه گوش می دهند. با گوش دادن دقیق نه تنها به فرزندتان نشان می دهید که برای افکار او احترام قائلید، بلکه سرمشق انصاف نیز می شوید.

مهم است که سخن فرزندتان را قطع یا ابراز عقیده نکنید، فقط گوش بدهید؛ با دقت گوش بدهید. در فرصت هایی که به طور طبیع پیش می آیند این را تمرین کنید. برای آنکه علاقۀ تان را به او نشان دهید، می توانید یکی دو کلمه ضمن حرف های او بگویید: واقعاً؟ یا عجب، یا چه جالب. با نصیحت، انتقاد یا قضاوت گفتگو را متوقف می کنید.

هر والدی آرزو دارد که فرزندش بهترین باشد. اما توجه داشته باشید خط ظریفی بین تقویت توانایی های طبیعی فرزندتان و فشار آوردن بر او وجود دارد تا آن کسی بشود که شما می خواهید. ممکن است فرزندتان این فشار را این گونه معنی کند:

تو به اندازۀ کافی خوب نیستی که موجب کاهش عزت نفس او می شود یا بهتر است مانند خواهر / برادرت باشی که حسادت بین خواهر و برادر ایجاد می کند.

برای اینکه تشخیص دهید انتظاراتتان واقع بینانه و منصفانه است یا نه، به این پرسش ها پاسخ دهید:

- آیا کودکم به اندازه ای رشد کرده که از او چنین انتظاری داشته باشم یا غیرمنصفانه او را به خارج از محدودۀ توان درونی اش هُل می دهم؟

- آیا انتظار من از کودکم همان است که او هم می خواهد یا این انتظار غیرمنصفانه و فقط برای خودم است؟

- آیا بر طبق علائق و توانایی های فرزندم از او انتظار دارم یا بی انصافی می کنم و انتظار دارم که او مانند بچۀ دیگری باشد؟