دکوراسیون اتاق کودک، باید چگونه باشد؟

سایت کودکان: اتاق کودکان برخلاف اتاق پدر و مادر فقط اتاق خواب و استراحت نیست بلکه محل بازی، انجام تکالیف درسی و به طور خلاصه اتاق زندگی است. این اتاق معمولاً مساحت کمتری نسبت به اتاق پدر و مادر یا سایر بزرگترهای خانواده دارد.

اتاق کودکان برخلاف اتاق پدر و مادر فقط اتاق خواب و استراحت نیست بلکه محل بازی، انجام تکالیف درسی و به طور خلاصه اتاق زندگی است. این اتاق معمولاً مساحت کمتری نسبت به اتاق پدر و مادر یا سایر بزرگترهای خانواده دارد. کوچک بودن اتاق همراه با خرده ریزهای فراوان کودکان و نیز تمایل فطری بچه ها به شادی، تمهیدات ویژه ای را برای ساماندهی فضای اتاق آنها می طلبد.

بنابراین برای مناسب سازی اتاق کودکان باید علایق و نکات مورد توجه آنها را شناخت و به آن (حداقل در اتاق خودشان) احترام گذاشت و از نظرات آنها استفاده کرد.

فرآیند رشد انسانها , در کودکی، تاثیر بسزایی در شخصیت آنان دارد. عقیده بسیاری از متخصصان تعلیم و تربیت بر این است که شخصیت هر انسان در ۷ سال اول زندگی او شکل می گیرد، فرآیند رشد کودک در سالهای اولیه زندگی متاثر از عوامل بسیاری است.

فعالیت، به عنوان عامل اصلی رشد و یادگیری کودک فرآیندی است که در ارتباط با فضا و محیط کودک، رشد همه جانبه او را موجب می گردد. فضاهای مرتبط با فعالیت کودکان باید دارای شرایط مناسب و مطلوب برای رشد فیزیکی، ذهنی، عاطفی و اجتماعی آنان باشد. تحقق این امر از طریق بکارگیری المانهای طراحی معماری ای که منطبق با شرایط جسمی و روانی کودک باشد، امکان پذیر است.

طراحی اتاق کودک می بایست با روحیه کودکان در تطبیق باشد و باید طوری طراحی شود که تا مدرسه رفتن کوک مورد استفاده قرار گیرد از این رو در طراحی فضاهای کودکان، شناخت کودک اهمیتی خاص می یابد.

و از آنجائی که کودکان دنیای تخیلی خاص خویش را دارند , بسیاری از آنان در سنین زیر ۷ سال , دنیا را آنطور که باید باشد مجسم می کنند، نه انگونه که هست و همین امر باعث میشود محیط کودکان آن فضائی نباشد که معمار بدون شناخت، آن را طراحی می کند. آنچنان که وقتی معماری بر نمود های سنتی زندگی از طریق تفاوتهای مفهومی تاثیر می گذارد، بر خوردهایی مطرح می شود که قبل از آن بطور کامل پنهان بودند و این چنین است که آشکار و هویدا می شوند.

شکل کلی فضای معماری کودکان از عناصری منحصر بفرد، برجسته و آنچه بر انگیزنده احساسات وی است، سرچشمه می گیرد. اشکال خالص هندسی رفتار ادراکی کودک را مورد توجه قرار می دهند و اجازه نمی دهند تا مفاهیم گوناگون در جزئیات تصوری کودکانه مدفون بماند. نقاشیهای کودکان نشان میدهد که کودکان در تصوراتشان فضا را چگونه می بینند. آنها بطور دقیق و کامل، ( بعنوان کاربر ) فضا را قبول کرده و آن را با جزئیات در ترسیماتشان بیان می کنند , که خود مایه تعجب است.

کودکان معمولآ دوست دارند در مورد اینکه که اتاقشان چگونه دیده میشود , بحث کنند.آنها اظهارات مهمی می نمایند و نظراتی در باره رنگ اتاق و دیوارها و مبلمان مناسب خود را بیان می کنند و میخواهند در مورد آنها تصمیم پذیری شود.بدینگونه کودکان فرضیه طراحان را قطعی خواهند کرد.

این فرضیه اساس طراحی خواهد بود که تصور کودکانه، اشکال معماری و شاخص مخصوص به خود را بر می انگیزد، مثل آنچه که ، اینگونه توسط کودک بیان می شود : شبیه به ماهی است , سر و چشم دارد، مثل قایق است اما بدون پارو.

اتاق کودک قلمروئی مخصوص به آنان است. آنجا برای آنان همچون جهان بزرگ تصور می شود. آنان در آنجا به موسیقی گوش فرا می دهند , بازی می کنند، در رویاهای خود فرو می روند، کتاب می خوانند و......

از این رو کودک هواره در حال جنبش و جنبیدن است و دوست دارد کنجکاوی و کاوش را همراه با بازی در دنیای خود انجام دهد , بنابراین محیط اطرافش باید مطابق با فعل و انفعال درون کودک باشد و حواس و حس کنجکاوی او را بر انگیزد. از این رو بهترین فضا ها جهت کودکان می بایست، رنگارنگ، جاذب، پر مشغله و منظم، پر نشات ولی با این حال آرامش بخش و در عین حال بی خطر باشد.نائل گشتن بدانها تنها بوسیله برنامه ریزی دقیق میسر خواهد بود.

از این رو با مد نظر گرفتن المان های زیر خواهیم توانست در ایجاد محیطی مناسب و متناسب با حال و هوای آنان و هر آنچه در رشد و تعالی آنان تاثیر گذار است , فائق گردیم.

با کودک خود صبحت کنید.و فعالیتهای مورد علاقه او را بیابید و توجه نمائید او از چه چیزهائی لذت می برد.از صفات منحصر بفرد او به دقت مطلع شوید. و بیابید که دوست دارد محیطش چگونه آراسته شود.کودکان باید کمک کنند تا محیط خود را بیا فرینند، بدین کونه آنها یاد می گیرند , مسئولیت پذیر بوده و برای بثمر رساندن کیفیت استعداد و جودی خود کوشش نمایند.

طراحی فضا ی منطبق با شرایط کودکان به طور قطع بستگی به شناخت کافی از ویژگی های رشد آنان دارد.خصوصیات جسمی و روانی کودکان در مراحل مختلف رشد , اساس برنامه ریزی فضا و طراحی برای آنان است.اندازه میز و صندلی , کمد های اسباب بازی و نیز ارتفاع مناسب دستگیره درها , دستشوئی ها، شیر ها و .. ضروری است.

اگر فضا و عناصر آن متناسب با اندازه های کودکان باشد , آن ها به سادگی می توانند از فضا ها و وسایل مربوط به خود استفاده کنند.قطعات متنوع مبلمان , نیمکت , میز و صندلی , تابلوها , قفسه ها و غیره ای که با مقیاس و در حد و اندازه آنان ساخته می شود , اغلب برای هر بازی شکل ویژه ای بخود می گیرند.

اتاق کودک باید به طریقی چند منظوره طراحی شود و از آنجائی که کودکان از اتاقشان برای بسیاری از فعالیتها در کنار استراحت و خواب استفاده می کنند , تقسیمات و قلمرو های خاص و مشخص خود را طلب می کند. از قبیل فضائی برای مطالعه و بازیهای مهیج و همچنین فضائی برای سرگرمی.فضای بازی باید در کنار فضای خواب و استراحت کودک و در ارتباط مناسب با آن طراحی شود .تجهیزات مورد نیاز در ۴) فضای بازی شامل :

قفسه و صندلی , پارک کودک و .... است.

در صورتی که یک اتاق به طور مشترک متعلق به دو فرزند است بهتر است فضای اتاق به نحوی تقسیم شود که هر یک از فرزندان بخشی را متعلق به خود بداند. این کار با استفاده از یک پارتیشن مشبک چوبی به ارتفاع حداکثر یک و نیم متر، قفسه های قابل انعطاف اسباب بازی ها و یا کتابخانه ی دو سویه امکان پذیر است.

کودک در این مرحله کنجکاو و بی باک است.تا آنجائیکه آنها هیچگونه اطلاعی از خطر ندارند.از این رو با ایجاد قفسه ها نه تنها اشیا ئی مانند بطری و دارو در ارتفاعی مناسب و بدور از دست کودک در امان است بلکه محیط نیز نظمی دوچندان می یابد.

رنگهای روشن به چشم بچه ها با شکوه هستند.برای دیوارها از کاغذ دیواری رنگی و یا رنگ شاد استفاده کنید.و رنگ و بافت را به آنها اضافه نمائید. میتوانیم حریم ها و همچنین لبه های دیوار را مشخص و بر جسته نمائیم.و ابر ها و ستارگان را بر سقف اضافه نمائیم.

کودکان رنگهای تابناک و درخشنده را دوست دارند.اما شما میتوانید با به کار بردن رنگهای شاد و تابناک در روی هر دیوار محدوهای رنگی را نیز معین کنید.رنگهای شاد و شفاف و آزاد، تصور کودکانه را بر می انگیزند و آنان را به آفرینش و خلاقیت را تشویق میکنند. همچنین پیدایش یا ظهور دیوارهای روشن از قبیل استفاده از کارکترهای کارتونی و مانند آن در دیوارهای اتاق های کوچک می تواند بسیار مفید باشد

اگر هر یک از دیوارهای اتاق به یک رنگ درآید فضایی شاد و جذاب، بدون نیاز به تزیینات بسیار فراهم می آید. رنگ های زرد و سبز در کنار رنگ سفید دیوارها علاوه بر آنکه باعث جلوه هرچه بیشتر وسایل اتاق می شود، با روحیه بالندگی و سرزندگی کودکان نیز متناسب است.

از یک نوع پارچه طرحدار برای پرده و روتختی و... استفاده کنید. همان طرح پارچه برای آباژور اتاق کودکان و قاب عکس هم می تواند استفاده شود. اگر هنگام تعویض روتختی، پرده اتاق نیازی به تعویض ندارد از پارچه جدید به عنوان والان پرده استفاده نمایید و یا آن را به صورت نواری پایین پرده بدوزید؛ یا طرح های آن را روی پرده تکه دوزی کنید.

به جای پرده می توانید از حصیرهای ریزبافت آفتابگیر استفاده کنید و سطح آن را نیز هماهنگ با سایر قسمت های اتاق نقاشی نمایید.

فضاهائی با نور طبیعی و شفاف اثر مثبت بر کودکان دارند.بعبارت دیگر اتاق های تاریک با نور مصنوعی و نامناسب اثر منفی در پی خواهند داشت.

از این رو گزیدن نحوه و میزان روشنائی در اتاق کودک اهمیتی بس مهم را ایفا مینماید و تاثیر مهمی در خواندن و نوشتن و ایجاد آرامش و تمرکز آنان دارد.نور مناسب فضا را جهت محیطی آرام و مناسب جهت مطالعه محصور می نماید.بررسی تاثیر میزان نور در شب نیز در روحیه آنان حائز اهمیت است.

پنجره و جهت آن در اتاق کودک اهمیتی ویژه دارد.از طریق آن نور شمالی به داخل می تابد و شادابی و سحرخیزی را به بار می آورد. کودکان پنجره ها یی را که در تقابل و مرتبه چشمانش است را بیشتر دوست میدارد , بطوریکه ایشان مجبور نیستند برای نگاه کردن به خارج قد بکشند.

از سوی دیگر کودکان از میان پنجره ها حرکت خورشید را دنبال می کنند تا زمانیکه به محل مشخصی برسد و غروب کند , فعالیت های خود را خاتمه می دهند.

در گرداگرد این عناصر کودکان بازی می کنند و از این طریق از تصوراتشان بهره می برند تا دنیای خودشان را بیافرینند.از این رو با ایجاد کنش و واکنش و ایجاد کنجکاوی خواهیم توانست کودک خود را به فکر فرو بریم.

ایجاد کنش دنیای جدیدی را بر روی کودک خواهد گشود.و او را در شناخت هر چه بیشتر پیرامون و دنیای پر رمز و راز خود تشویق خواهد نمود. آنجنانکه که معماری و عناصرش برانگیزنده نیروی حرکتی و تشویقی خواهند بود و آن هنگام دیگر پایانی بر این باور نخواهد بود.