آیا فکر میکنید همه چیز را در رابطه با فیلم Oldboy که در سال 2003 توسط «پارک چان ووک» (Park Chan-wook) در کره جنوبی منتشر شد، میدانید؟
افرادی که فیلم Oldboy (اجازه دهید نسخه آمریکایی آن را نادیده بگیریم!) را دیده باشند، هیچوقت داستان ناب آن را فراموش نمیکنند. مردی متاهل به نام اوته سو توسط افراد ناشناسی به مدت 15 سال در اتاقی زندانی میشود و پس از گذشت این زمان، این افراد ناشناس او را آزاد میکنند. در این بین هیچ توضیحی هم به اوته سو در مورد دلیل زندانی شدنش و خصومتی که عامل این کار با او دارد، به اوته سو داده نمیشود. صرف نظر از فیلمبرداری فوقالعاده سکانس مبارزه در راهرو و روایت داستانی راز آلود، نکات دیگری در مورد این اثر منحصربه فرد وجود دارند که ممکن است از آنها غافل بوده باشید. بنابراین بدون اتلاف وقت از شما دعوت میکنیم که این حقایق جذاب در مورد فیلم Oldboy را مطالعه کنید:
شخصیت اصلی در هنگام فیلمبرداری به خواب رفته استاگر تماشا کردن فیلم Oldboy انرژِ زیادی از شما گرفته است، به این فکر کنید که عوامل سازنده در ساخت این اثر به چه اندازه خسته شدهاند. فشار کار بیش از همه، بر روی «چویی مین سیک» (Choi Min-sik)، بازگیر نقش اوته سو، بود چرا که او در اکثر صحنههای فیلم حضور داشته و در حال انجام کارهای طاقت فرسایی از جمله خوردن هشتپای زنده، دعوا کردن با چندین نفر و… بود. این خستگی کار سرانجام گریبانگیر بازیگر اصلی شده و در یکی از صحنهها که اوته سو باید بر روی زمین دراز میکشید، چویی مین سیک واقعا به خواب فرو میرود. عوامل سازنده فکر میکردند که او در حال بازی کردن نقشش است، اما پس از بلند نشدن، به آرامی او را از خواب بیدار کرده و باری دیگر نقشش را به او یادآور میشوند.
سکانس پایانی در نیوزیلند فیلمبرداری شدچان ووک اصرار داشت تا تماشاگران متوجه شوند که سکانس پایانی، پس از اتفاقات اصلی Oldboy رخ داده و زمان نسبتا طولانی (چندین هفته) سپری شده است. به همین خاطر تغییر فصل یکی از بهترین روشها برای نشان دادن این موضوع بود. کارگردان میخواست تا آن صحنه در قصل زمستان و موقع بارش برف ضبط شود، اما متاسفانه آن زمان برفی در کره جنوبی نبود و عوامل سازنده فیلم Oldboy مجبور شدند به نیوزیلند (نزدیکترین کشوری که آن موقع برف داشت) سفر کنند.
سکانس پایانی توسط دوربینها و لباسهای کرایهای فیلمبرداری شددر بخش قبل در مورد سفر عوامل سازنده و بازیگران فیلم Oldboy به نیوزیلند صحبت کردیم، جالب است بدانید که تمام ابزار و وسایل فیلمبرداری آنها در فرودگاه کره جنوبی جا ماند و به مقصد نرسید. به همین دلیل تیم سازنده مجبور شد تا از دوربینهای فیلمبرداری کرایهای در نیوزیلند استفاده کند و سکانس پایانی را به هر قیمت که شده جلوی دوربین ببرد. البته اجاره کردن دوربین کار چندان سختی نبود، مشکل واقعی، لباسهای دوخته شده برای بازیگران بود که تهیه دوباره آنها، مدت زمان حضور تیم در نیوزیلند را افزایش داد.
مورچههای فیلم و همچنین دستی که مورچهها بر روی آن راه میرفتند توسط کامپیوتر خلق شدندشاید باورش سخت باشد، اما صحنههای کامپیوتری یا به اصطلاح CGI زیادی در Oldboy به کار رفته است. به عنوان مثال آن صحنه مبارزه در راهرو که اوته سو از پشت خنجر میخورد، CGI بود؛ اما سنگینترین استفاده از جلوههای بصری، به سکانس مورچهها مربوط میشود. در آن صحنه اوته سو وارد توهماتش شده و فکر میکند که مورچهها به او حمله کرده و از سر و صورتش بالا میروند. هرچند CGI بودن مورچهها تا حدودی واضح بود، اما دست اوته سو در آن صحنه نیز توسط کامپیوتر رندر شده بود. مسئول جلوههای ویژه فیلم Oldboy در مصاحبهای گفته بود که ساخت یک دست کامپیتوری که مورچههای کامپیوتری بر روی آن راه میروند، بسیار آسانتر از تطبیق دادن مورچهها با دست واقعی بود. البته دست راست اوته سو که وارد کادر میشود و مورچهها را کنار میزند واقعی است.
بازیگر نقش اوته سو واقعا هشتپای زنده را در هنگام فیلمبرداری خورده استشاید با خود فکر کنید آن صحنهای که اوته سو با ولع یک هشتپای زنده را میخورد هم CGI باشد، اما در واقع اینطور نیست. چویی مین سیک واقعا در طول فیلمبرداری هشتپای زندهای را خورده و جالبتر آنکه این سکانس در 5 برداشت گرفته شده، یعنی او 5 بار مجبور به خوردن هشتپای زنده شده است. تعجبتان جایی بیشتر میشود که بدانید چویی مین سیک یک فرد بودایی و گیاهخوار است و قبل از هر برداشت در سکانس مربوطه، از هشتپا بارها و بارها عذرخواهی میکرد. امیدواریم که هشتپا عذرخواهی مین سیک را قبول کرده باشد!
فیلم Oldboy تقریبا جایزه کن را دریافت کرده بودفیلم Oldboy در سال 2004 به جشنواره کن راه پیدا کرد و یکی از داوران جشنواره در آن سال، «کوئنتین تارانتینو» (Quentin Tarantino) بود. او به یکی از طرفداران بیچون و چرای Oldboy تبدیل شد و رای خود را به اثر جدید چان ووک داد، اما در نهایت این مستند Fahrenheit 9/11 بود که توانست جایزه بهترین فیلم کن را از آن خود کند و Oldboy در جایگاه دوم قرار گرفت. برای مدت طولانی شایعه شده بود که این اثر تنها با اختلاف یک رای از مستند ذکر شده باخته بود، اما داوران جشنواره هیچ موقع این شایعه را تایید و یا تکذیب نکردند.
یک نسخه بالیوودی از Oldboy ساخته شده استاگر با سینمای بالیوود آشنا باشید، به احتمال زیاد میدانید که در صنعت فیلمسازی هندوستان، گاهی آثاری بر روی پرده میروند که کاملا از فیلمهای هالیوودی و یا دیگر نقاط دنیا بدون کسب اجازه از سازنده اصلی، کپیبرداری شدهاند. فیلم Zinda که در سال 2006 بر روی پرده رفت، یک کپیبرداری صرف از Oldboy بود، اما پارک چان ووک هرگز از سازندگان Zinda شکایت نکرد.
یو جی تای مهارت بالایی در یوگا نداشتدر صحنهای که اوته سو سرانجام پس از کنار هم قرار دادن سرنخها متوجه هویت واقعی کسی که 15 سال زندانیاش کرده بود میشود، دوربین به یو جی تای، بازیگر نقش «لی وو جین» (Lee Woo-jin)، کات میخورد که در حال انجام دادن یکی از سختترین حرکات یوگا است. هرچند یو جی تای در آن موقع یک جوان ورزشکار 26 ساله بود، اما انجام آن حرکت که میبایست بر روی شکمش دراز بکشد و با بالا بردن پاهایش، کمر خود را تا جای ممکن خم کند، از عهدهاش خارج بود و پارک چان ووک تصمیم گرفت تا برای شکار کردن این صحنه، پاهای یو جی تای را با سیم نامرئی ببندد تا آن سکانس تماشایی را رقم بزند.
Oldboy از روی یک انیمه اقتباس شده استفیلم Oldboy درواقع اقتباسی از یک انیمه ژاپنی به شمار میرود. البته پارک چان ووک تغییرات زیادی را در داستان خود اعمال کرد و درواقع تنها از آن انیمه الهام گرفت. به عنوان مثال بخش زنا با محارم ایده خود چان ووک بود. شخصیت منفی داخل انیمه نیز دلایل متفاوتی برای آزار دادن قهرمان داستان داشت و در فیلم این مورد تغییر یافته بود.
ریمیک آمریکایی Oldboy از نسخه اصلی نیز کمتر فروختفیلم Oldboy در مدت زمان محدودی که در سینماهای آمریکا به تصویر کشیده شد، تنها توانست 700 هزار دلار به جیب بزند، این در حالی بود که 14 میلیون دلار از سینماهای دیگر نقاط جهان به دست آورده بود. این فیلم در کشور خودش به پنجمین اثر سینمایی در آن زمان تبدیل شد و استقبال زیادی به همراه داشت، اما ریمیک آمریکایی آن که توسط کارگردانی مشهور، «اسپایک لی» (Spike Lee)، و بازیگران محبوبی همچون «جاش برولین» (Josh Brolin) و «ساموئل ال جکسون» (Samuel L. Jackson) جلوی دوربین رفت و زبان انگلیسی هم داشت، در کمال تعجب به یک شکست تمام عیار تبدیل شد و تنها 4.8 میلیون دلار به صورت جهانی فروش کرد.