پرورش کودکان خلاق، چه کار کنم؟

روزنامه سلامت: حتما شما هم روزهای مدرسه و درس را به یاد دارید. پشت میز و نیمکت های کلاس می نشستیم و گـاهـی هـم دور از چشم معلمان روی میز و نیمکت یادگاری می نوشتیم.

بعضی از ما هم پا را فراتر می گذاشتیم و در و دیوار خانه را با تخته اشتباه می گرفتیم و تمام استعدادهای ناشکفته خود را روی آنها شکوفا می کردیم و تا می توانستیم، می نوشتیم و نقاشی می کردیم، غافل از اینکه این رفتارهای ناپسند نیاز به تغییر دارد.

حتما شما هم روزهای مدرسه و درس را به یاد دارید. پشت میز و نیمکت های کلاس می نشستیم و گاهی هـم دور از چشم معلمان روی میز و نیمکت یادگاری می نوشتیم.

بـعـضـی از ما هم پا را فراتر می گذاشتیم و در و دیوار خانه را با تخته اشتباه می گرفتیم و تمام استعدادهای ناشکفته خود را روی آنها شکوفا می کردیم و تا می توانستیم، می نوشتیم و نقاشی می کردیم، غافل از اینکه این رفتارهای ناپسند نیاز به تغییر دارد.

پـدران ومـادرانی که فرزندان شان روی در و دیوار نـقـاشـی مـی کـنـنـد و می نـویـسنـد، هـمـواره در خانه با فـرزنـدشـان دچـار مـشکل مـی شـوند زیـرا آنان مرتب تـذکر می دهند امـا کودکـان بـاز هـم اگـر فـرصتی پیدا کـردند، دور از چشم آنان دسته گل به آب می دهند و شاهکارهای خود را روی دیوارهای خانه خلق می کنند.

بنابراین در نخستین قدم پیشنهاد می کنیم به اتـفـاق فـرزنـدتـان گـردش دو نـفـره ای را دور اتاق های خانه ترتیب دهید و مکان های مناسب و نامناسب را برای نوشتن و نقاشی کـردن بـه او نشان دهید. اگر کودک تان بزرگ است، او را وادارید که بگوید چرا این اماکن مناسب یا نامناسب است.

شما در مواجهه بـا مـشکل خط کشیدن و نقاشی کـردن کـودک روی در و دیـوار اتاق ها، نیازمند تغییر رفتار هستـید امـا باید توجه داشته باشید که کودکان دوست دارنـد بـنـویسند و نقاشی کنند و آنچه اهمیت دارد آن است که باید آن را انجام دهند بنابراین پیشنهاد مـی کـنـیـم حتما برای آنها لوازم هنری تهیه کنید. یک قفسه وسایل هنری مهیا کنید و در آن وسایلی بگذارید تا هنگامی که احساس خلاقیت کودک گل کرد، بتواند بدون کمک شما آن را بروز دهد.

مکان هایی را که او مـی خـواهـد کـار کـنـد، مـحـدود کـنـید. برای مثال، میز، آشـپـزخـانـه و کـف اتـاق خودش را به او نشان دهید و دستور دهید که این جاها تنها مکان هایی هستند که او می تواند در آنها کار کند. به او بگویید اگر لوازم هنری را به هر قسمت دیگر خانه ببرد، برای مدت معینی آنها را از دسـت خـواهـد داد. همچنین در گام دوم برای او وسـایـل نـوشـتـن فـراهـم کـنـیـد.

کـاغـذ، لـوازم الـتـحـریر، پـــاکـــت نـــامــه، دفـتــرچــه، مــاژیــک، مــداد و خــودکــار، سـاده تـریـن وسـایـلـی هستند که کودکان تمایل زیادی برای استفاده از آنها دارند بنابراین این ابزار را تهیه کنید و در اختیار فرزندتان قرار دهید. می توانید از فرزندان بـزرگ تـر درخـواسـت کـنـید که فهرست خرید شما را تهیه کنند یا برایتان یادداشت تشکر بنویسند. همچنین کـودکـانـی کـه قـادر به نوشتن نیستند، می توانند افکار خـودشـان را بـه شـمـا بـگـویـنـد و شـمـا آنـهـا را بـرایشان بـنــویـسـیــد.

بــرای کــودکــان امــاکـنــی را بــرای نــوشـتـن اختصاص دهید. به این منظور جایگزین های دیگری را بـرای نـوشتن و نقاشی کردن در اختیار کودک قرار دهـیــد. تـخـتــه سـیــاه، وایــت بــورد، کــاغــذهــای کـهـنـه، قـسـمــت هـای سـفـیـد کـاغـذ و تـخـتـه هـای مـخـصـوص کـودکـان از جـمـله وسایلی هستند که تهیه کردن و در اختیار گذاشتن آنها برای کودکان لذت بخش است.

بـرای کـودکـانـی کـه فـضـاهـای گـسـتـرده و باز مانند دیــوار را دوسـت دارنـد، یـک ورق کـاغـذ بـسـتـه بـنـدی قهوه ای به عنوان صفحه نقاشی تهیه کنید و یا اینکه به او اجازه دهید با گچ روی پیاده رویا دیوارهای انبارتان نقاشی بکشد.

نـظـارت والـدیـن هـمـیـشـه مـمـکن و لازم نیست اما بـدیـهـی اسـت کـه مـی تـوانـیـد بـا نـظارت بر شیوه بازی کـودک، از رفـتـار مـخـرب او جـلـوگیری کنید. مطمئن باشید که با آموزش روش های سازنده بازی می توانید بـا هـدایـت انـرژی هـای کودک، این مشکل را برطرف کـنـیـد. بـا او، روی طـرح هـای هـنـری کـار کنید و بازی مـسـتقل او را زیر نظر بگیرید تا آنجا که مطمئن شوید مکان هایی مناسب را برای فعالیت هنری یافته است.

اگر کودک تان به نوشتن روی دیوارها یا صندلی و مبلمان ادامه می دهد، باید به او نشان دهید که رفتار او پـذیـرفـتـه نـیست و چنانچه ادامه دهد، پیامدهایی را در بــرخواهد داشت. بـنـابـرایـن سـه تـوصـیـه را پـیـشـنـهـاد می کنیم: توصیه اول اینکه اگر از راه رسیدید و دیدید که کـودک تـان مـشـغـول نـوشتن در مکان نامناسبی است، دسـت کـودک را بـرای ۳۰ ثـانـیـه مـحـکـم و نـاراحت در دستان خود بگیرید به طوری که دیگر نتواند به کار خود ادامه دهد.

در همان حال به کودک تفهیم کنید که کاری که می کند برای شما پذیرفته نیست و باید به آن خاتمه دهـد. در قـدم دوم به کودک بگویید که دیوار را کثیف کـرده است و باید آن را پاک کند. شما نیز می توانید به کودک تان در پاک کردن دیوار کمک کنید. اگر احساس کـردیـد کـه کـودک تـان خـسـتـه شـده است، اجازه دهید اسـتـراحـت کند و سپس دوباره کار تمیز کردن را آغاز کـنـد.

بـاز هـم تکرار کنیـد کـه نـبـاید روی دیوار چیزی بنویسد. در قدم سوم نیز می توانید از محرومیت موقت اسـتـفـاده کنید. اگر کودک به انجام این کار ناخوشایند اصرار می ورزد، او را برای مدتی روی یک صندلی در اتاق دیگری بنشانید تا در رفتارش تغییر ایجاد کند.