کج شدن رحم، علت تا درمان

در برخی زنان رحم یا زهدان به سمت عقب کج می‎شود و به طرف کمر متمایل می‎گردد. این وضعیت زیر عنوان رحم به عقب برگشته، رحم کج شده یا کج شدگی رحم شناخته می‎شود. به طور معمول رحم در حالت سر بالا در یک وضعیت عمودی یا بالا و پایین قرار دارد. کج شدن رحم وضعیت بسیار شایعی است و از هر 100 زن 20 نفر آنان دچار این اختلال می‎شوند.

رحم یک دستگاه گلابی شکل توخالی است که در بخش پایین لگن زنان قرار دارد. رحم جایی است که جنین در طول دورۀ بارداری در آنجا به رشد خود ادامه می‎دهد.

زنان به چند دلیل مختلف ممکن است دچار کج شدن رحم شوند:

پس از یائسگی یا پس از زایمان، غضروف‎های تقویت کنندۀ رحم ممکن است شل یا تضعیف شوند. در نتیجه رحم به سمت عقب کج شده یا حالت کج به خود می‎گیرد.

بزرگ شدن رحم به علت بارداری، فیبروئید یا تومور نیز می‎تواند سبب بروز حالت کج شدگی در رحم شود.

رحم ممکن است بر اثر برخی اختلالات شامل اندومتریوز، عفونت، یا جراحی قبلی دچار زخم شود. این بافت جای زخم می‎تواند رحم را به سمت عقب براند و سبب کج شدن آن گردد.

برخی از زنان با رحمی که به شکل مادرزادی در حالت اریب یا کج قرار گرفته به دنیا می‎آیند

بسیاری از زنان نگران این موضوع هستند که کج بودن رحمشان بر توانایی بارداری آنان تأثیر منفی خواهد داشت. به هر جهت، وضعیت قرارگیری رحم معمولاً بر باروری تأثیر منفی ندارد. دکترها هنگامی این وضعیت را مشکل تلقی می‎کنند که زن در باردار شدن دچار مشکل شود، اما این موضوع صرفاً هنگامی در دستور کار قرار خواهد گرفت که دیگر علل مرتبط به باروری از تشخیص خارج شده باشند.

کج بودن رحم در زنان بر توانایی آنها در برخورداری از بارداری سالم تأثیر منفی ندارد. در واقع، باردار شدن ممکن است سبب شود که رحم در حال رشد به سمت عقب منحرف گردد. در اغلب موارد این وضعیت در وضع حمل یا زایمان نیز تأثیری ندارد.

دردناک بودن مقاربت می‎تواند مشکلی برای زنان دچار کجی رحم باشد. پزشکان در مورد علت این ناراحتی مطمئن نیستند، با وجود این چند نظریه در این مورد مطرح است:

-رحم کج می‎تواند باعث شود که گردن رحم به شکل متفاوتی درون واژن جایگیر شود. درد مزبور ممکن است ناشی از طریقی باشد که آلت تناسلی مرد در طول مقاربت به گردن رحم برخورد می‎کند.

-رباط‎های تقویت کنندۀ رحم ممکن است دچار کشیدگی شوند و در مسیری جدا از رحم به حرکت درآیند. این وضعیت می‎تواند به درد و ناراحتی در کوران رابطه منجر شود.

-نظریۀ دیگری بر آن است که کج بودن رحم باعث ایجاد حالت احتقان وریدی برای لگن می‎شود، که بدین معنی است که وریدهای دستگاه‎های تولید مثل متسع شده و با خون پر می‎شوند.

گاهی از اوقات صرفاً تغییر حالت مقاربت می‎تواند باعث کاهش میزان آزارندگی درد نزدیکی شود. بسیاری از زنان دچار کجی رحم معمولاً وضعیت‎هایی را ترجیح می‎دهند که در آنها بتوانند با شریک جنسی خود حالت رودررو داشته باشند. این موضوع مهم است که زنان با شریک جنسی خود در مورد آرامش خویش در کوران رابطه و موارد منجر به آرامش آنان حرف بزنند.

برخی نشانه‎ها شامل موارد مندرج در زیر در زنان دچار کجی رحم شایع بوده و حالت عمومیت دارند:

-احساس درد در هنگام نزدیکی

-درد یا کرامپ در عادت ماهانه

-احساس درد پشت در طول مقاربت جنسی

-بی‏‌اختیاری ادراری خفیف

-عفونت‎های مکرر دستگاه ادراری

-احساس ناراحتی در هنگام جاگذاری تامپون

کج بودن رحم به آسانی در طول یک معاینۀ متعارف لگن تشخیص داده می‎شود. دکتر دو انگشت خود را درون واژن فرو می‌برد و به نرمی روی گردن رحم فشار می‎آورد.

در مرحلۀ بعد دست دیگر پزشک روی قسمت بالای شکم قرار گرفته و به نرمی روی آن فشار وارد می‎کند تا رحم در محدودۀ بین دو دست محصور شود. این وضعیت به پزشک امکان می‎دهد تا رحم را برای تعیین شکل، اندازه و حالت قرارگیری آن مورد بررسی قرار دهد و هر گونه رشد غیر نرمال را احساس کند.

زنانی که در طول سکس دچار درد می‎شوند یا دارای دیگر علایم مرتبط به کج بودن رحم هستند باید با پزشک مشورت کنند. این علایم در عین حال می‎توانند نشانه‎ای از اختلالات دیگر و جدی‎تر باشند و دکتر می‎تواند از تست‎های تشخیصی برای ایجاد تمایز میان وضعیت مورد بحث و مسائل جدی‎تر استفاده کند.

چند راه حل درمانی برای کمک به تصحیح وضعیت قرارگیری رحم وجود دارد.

این راه حل‏‌ها را می‎توان در صورتی که علایم مبتلابه زنان شدید باشد و در زندگی آنان یا توانایی بارداری آنها تأثیر منفی بگذارند مورد استفاده قرار داد.

پساری دستگاهی است که درون واژن جاگذاری می‎شود. این دستگاه به تقویت دیواره‎های واژن، رحم، و دیگر ساختارهای لگن کمک می‎کند و عاملی کمکی برای تغییر وضعیت قرارگیری رحم محسوب می‎شود. پیساری اثری موقتی بر تثبیت وضعیت قرار گرفتن رحم دارد زیرا با برداشتن آن رحم دوباره به موقعیت قبلی خود برمی‎گردد.

در مورد برخی زنان، جراحی می‎تواند باعث تجدید وضعیت قرارگیری رحم شود. جراحی تعلیق رحم یک عمل سرپایی است. نتایج ادامه‎دار و بهبود درد در زمان سکس به طور معمول بر اثر جراحی حاصل می‎شوند.

اگرچه راه حلی دایمی محسوب نمی‎شود، بالا آوردن زانو به طرف قفسۀ سینه در حالت درازکش، می‎تواند باعث حرکت موقتی رحم به سمت یک وضعیت آرام‌بخش‎تر و راحت‎تر ‎شود.

دورنما برای زنان دچار کجی رحم خوب است. اگرچه برخی از زنان بر اثر نحوه قرار گرفتن رحم دچار ناراحتی می‎شوند، مشکلات جدی سلامت مرتبط به این وضعیت معمول نیست.

این موضوع همیشه حائز اهمیت است که زنان با پزشک خود در مورد احساس درد در هنگام نزدیکی یا دیگر علایم مشورت کنند، حتی اگر مطمئن باشند که کج بودن رحم عامل بروز درد مورد اشاره است.