چگونه چهره مومیایی‌ها ترسیم می شوند؟

نگاهی به روند علمی بازسازی چهره واقعی مومیایی‌ها

مومیایی‌ها برای بسیاری از مردم به‌عنوان موجوداتی ترسناک و مرموز شناخته می‌شوند اما باید در نظر داشت آن‌ها هم روزگاری دورتر مانند مردم عادی بودند. سؤالی که در این میان برای بسیاری از پژوهشگران وجود دارد، بررسی و مشاهده چهره اصلی و واقعی آن‌ها در زمان حیاتشان است. برای کشف این موضوع و ارائه پاسخ مناسب، نمی‌توان تنها به بقایای جسد و نوع چهره فعلی مومیایی بسنده کرد زیرا این چهره هرچقدر هم سالم باقی‌مانده باشد، با چهره اصلی این افراد تفاوت زیادی داشته و تغییر کرده است.

پژوهشگران برای بازسازی و ترسیم چهره مومیایی‌ها در وهله اول از آن‌ها نمونه‌برداری ژنتیکی انجام داده و در صورت موفقیت در مطالعه دی ان ای و ساختار ژنتیکی فرد مومیایی‌شده، اطلاعاتی همچون رنگ چشم، پوست، و موی فرد مومیایی‌شده به‌دست‌آمده و سپس با اسکن دقیق و اندازه‌گیری چهره و جمجمه وی، ابعاد صورت وی تخمین و بازسازی می‌شود. در این میان وجود نقاشی‌های تابوتی از چهره مومیایی‌ها می‌تواند راهنمای بسیار خوبی برای دانشمندان در این حوزه محسوب شود.

از سوی دیگر در فرهنگ مصر باستان این سنت وجود داشت که چهره فرد مومیایی‌شده را روی تابوت وی ترسیم می‌کردند تا روح این شخص مرده بتواند به‌سادگی و راحت‌تر کالبد خود را پیدا کند. این رسم در طول قرون سوم و چهارم میلادی از سوی مصریان به رومی‌ها آموخته‌شده و انتقال پیدا کرد. در این دوران در تابوت‌های سنگی که پیش‌ازاین با تصاویر نمادین تزئین می‌شدند، نقاشی‌های واقع‌گرایانه‌ای روی پنل های چوبی ترسیم‌شده و نقش چهره مردگان روی آن‌ها کشیده شد.

در این میان برای دانشمندان، باستان شناسان و متخصصان تاریخ هنر، فرصتی ایده آل برای بررسی این نقاشی‌ها وجود دارد. به‌تازگی موزه دانشگاه نورث وسترن (Northwestern University) نمایشگاهی از چهره‌های ترسیم‌شده روی تابوت مومیایی‌های رومی و مصری ترتیب داده است که در آن به بررسی چهره مومیایی‌ها فارغ از شرایط فعلی جسد پرداخته می‌شود.

بازدید از این موزه، برای همه مردم امکان‌پذیر بوده و رایگان است و پژوهشگران زیادی از سراسر دنیا برای بررسی تکنیک ها و روش‌های بازسازی و ترسیم چهره مومیایی‌ها به این محل مراجعت کرده‌اند. در این میان باید اذعان داشت که تصاویر مومیایی‌هایی که کاملاً سالم باشند، به‌ندرت کشف‌شده و در ماه نوامبر سال گذشته میلادی دانشگاه نورث وسترن یکی از این تصاویر را به آزمایشگاه ملی آرگون (Argonne National Laboratory) فرستاد تا آزمایش‌های اشعه ایکس روی آن انجام شود. در پی انجام این آزمایش، اطلاعات زیادی از نحوه ترسیم نقاشی و مواد به‌کاررفته در آن به‌دست‌آمده و همچنین بامطالعه خود مومیایی، این اطلاعات تکمیل شدند.

این مومیایی به یک دختربچه 5 ساله تعلق داشت که ۱۹۰۰ سال پیش درگذشته بود و در موزه دانشگاه به نمایش گذاشته‌شده است. پژوهشگران با کمک اطلاعات به‌دست‌آمده از تصویر وی و بررسی مومیایی، تصویری دقیق‌تر از چهره وی ترسیم کردند. در این نمایشگاه، دانشجویان دانشگاه نورث وسترن از فناوری واقعیت مجاز نیز بهره برده و تورهای صوتی تصویری بسیار جالبی ترتیب داده‌اند که با کمک آن می‌توان اطلاعات بسیار زیادی درباره مومیایی‌ها به دست آورد.

در خاتمه لازم به توضیح است که پژوهشگران برای بازسازی و ترسیم چهره مومیایی‌ها در وهله اول از آن‌ها نمونه‌برداری ژنتیکی انجام داده و در صورت موفقیت در مطالعه دی ان ای و ساختار ژنتیکی فرد مومیایی‌شده، اطلاعاتی همچون رنگ چشم، پوست، و موی فرد مومیایی‌شده به‌دست‌آمده و سپس با اسکن دقیق و اندازه‌گیری چهره و جمجمه وی، ابعاد صورت وی تخمین و بازسازی می‌شود. در این میان وجود نقاشی‌های تابوتی از چهره مومیایی‌ها می‌تواند راهنمای بسیار خوبی برای دانشمندان در این حوزه محسوب شود.

ترجمه: احسان محمدحسینی

منبع: washingtonpost