‌انتقال نیافتن آب از چاه‌های میناب به بندرعباس؛ از داعیه تا واقعیت‌

‌به گزارش ایسنا، ‌جمعی از دوست داران محیط‌زیست طی بازدیدهای پیاپی روزانه و شبانه خود از چاه‌های انتقال آب، متوجه روشن بودن تعداد قابل‌توجهی از آن‌ها شدند و این امر اعتراض آن‌ها را برانگیخت.

40 درصد از آب رها شده از سد استقلال هدر می‌رود

مدیر امور منابع آب شهرستان میناب در جلسه شورای اداری این شهرستان، اظهار کرد: پروژه بهسازی و تجهیز شبکه آبیاری دشت میناب مطالعات آن سال 1344 هم‌زمان با سد استقلال آغاز و عملیات بهره‌برداری آن در سال 1365 انجام شده است.

مصطفی زارعی فرسوده بودن شبکه انتقال و انتقال توسط کانال‌کشی را عامل تبخیر و هدر رفتگی 40 درصد از آب رها شده از سد استقلال عنوان کرد و افزود: باغداران و کشاورزان و حق آبه بران نمی‌توانند با روش آبیاری تحت‌فشار زمین‌های خود را آبیاری کنند.

وی تصریح کرد: حدود 10 هزار مشترک در شمال دشت میناب وجود دارد و عمده مشترکین ما باغی هستند و اراضی صیفی عمده محسوب می‌شوند و عمده مشکل ما خرده مالکی بودن آن‌هاست.

انتقال آب از طریق لوله‌گذاری مناسب‌تر از کانال‌کشی است

این مقام مسئول انتقال از طریق لوله‌گذاری را مناسب‌تر از کانال‌کشی دانست و عنوان کرد: پروژه‌ای که اکنون در حال اجراست بهسازی و تجهیز شبکه آب‌رسان زهکشی میناب است که قرار است به جای آب‌رسانی توسط کانال از طریق لوله‌گذاری این کار صورت گیرد.

زارعی با بیان اینکه یکی از مزیّت‌های این طرح جلوگیری از تبخیر و نشت آب است، اضافه کرد: با انجام این روش توزیع آب بین کشاورزان و باغداران از طریق لوله‌گذاری و کنتور حجمی صورت می‌گیرد.

وی با اشاره به پروژه انتقال آب از سد شمیل و نیان به بالادست دشت میناب و توزیع آن بین کشاورزان، گفت: در سال‌هایی سدهای شمیل و نیان میزان آب بالایی داشته باشند میزان 12 میلیون مترمکعب آب از این سدها به بالادست دشت میناب تزریق می‌شود و برداشت از دشت میناب توسط کشاورزان کمتر خواهد شد.

زارعی با بیان اینکه از 6 سال گذشته تاکنون، امسال بیشترین میزان توزیع آب را به‌ حق آبه بران مینابی داشته‌ایم، خاطرنشان کرد: از اردیبهشت‌ماه سال جاری تاکنون بیشترین میزان انتقال آب را به‌حق آّبه بران مینابی داشته‌ایم و این کار با انتقال میزان 600 تا 700 لیتر آب از طریق چاه‌های حفر شده در حاشیه سد شمیل به بندرعباس صورت گرفت و این امر باعث تزریق بیشتر آب سد استقلال به باغداران و کشاورزان مینابی شد.

مدیر امور منابع آب شهرستان میناب، بیان کرد: میزان آبی که به‌حق آبه بران مینابی از سد استقلال داده می‌شود 1400لیتر در ثانیه است درصورتی‌که میزان آب انتقالی به بندرعباس 1300 لیتر در ثانیه است و این یک نوید بسیار خوب برای مردم میناب است.

حتی یک لیتر آب از طریق چاه‌های میناب به بندرعباس منتقل نمی‌شود!

وی در خصوص انتقال آب از طریق چاه‌های حفرشده در دشت میناب به بندرعباس، یادآور شد: از ابتدای بارندگی‌های اخیر تاکنون حتی یک لیتر آب از طریق چاه‌ها به بندرعباس منتقل نشده است.

زارعی اظهار کرد: تا زمانی که پروژه‌های سد سرنی و آب‌شیرین‌کن بندرعباس در حال انجام است باید پمپ‌های دشت میناب در حالت آماده بکار باشد و باید به اجبار حداقل ماهی یک‌بار این پمپ‌ها را روشن کنیم تا گل‌ولای پمپ‌ها از آن خارج شوند.

مدیر منابع آب شهرستان میناب ادامه داد: یکی از این چاه‌های مذکور، آب زمین ورزشی شهرداری را تأمین می‌کند و با روشن بودن این پمپ، صدا درون خط لوله انتقال آب به بندرعباس می‌پیچد و دوست داران محیط‌زیست بر این باورند که آب از طریق چاه‌ها به بندرعباس منتقل می‌شود و بنده این قول را به همه مردم میناب می‌دهم که از ابتدای بارندگی‌های اخیر تاکنون حتی یک لیتر آب از طریق چاه‌های میناب به بندرعباس منتقل نشده است.

تضاد فاحش گفته‌های مدیران آبی با واقعیت‌ها

با اوج گرفتن خیزش‌های مردمی و پویا شدن انجمن‌های مردمی پیرامون نجات دشت میناب، مدیران ارشد آب منطقه‌ای هرمزگان بارها وعده توقف عدم برداشت از چاه‌های تعبیه شده در رودخانه میناب را داده‌اند، وعده‌هایی که محقق نشدن آن‌ها ریشه‌های بی‌اعتمادی را در بین مردم رویانده است.

روشن بودن و انتقال آب از چاه‌های دشت میناب غیرقابل‌انکار است

یکی از فعالان زیست‌محیطی شهرستان میناب در گفت‌وگو با ایسنا، افزود: طی ماه‌های گذشته در موارد مختلف مسئولان شرکت سهامی آب منطقه‌ای هرمزگان اعلام کرده‌اند که از بهمن‌ماه 1395 تا امروز چاه‌های انتقال به اصطلاح اضطراری آب شرب به بندرعباس خاموش هستند و حتی یک لیتر آب از این طریق به خارج از حوزه انتقال نیافته است.

محمدعلی مؤیدی اضافه کرد: اما مشاهدات مردم و فعالان محیط‌زیست شاهد مدعای دیگری است و آن روشن بودن چاه‌های ذکرشده طی بازدیدهای متناوب شبانه و روزانه است و بر اساس شواهد روشن بودن و انتقال آب از این چاه‌ها غیرقابل‌ انکار است.

بی‌اطلاعی مسئولان غیرممکن است

وی تصریح کرد: خوشبختانه فعالان محیط‌زیست منطقه در حال حاضر از علم و آگاهی بالایی برخوردار شده‌اند و طی چند مرحله دروغ‌های گفته شده توسط مسئولان به‌راحتی قابل‌انکار با شواهد و قراین است.

این فعال زیست‌محیطی در خصوص روشن بودن چاه‌های بستر رودخانه میناب، گفت: بی‌اطلاعی مسئولان از این اتفاق غیرممکن است چراکه میزان آب انتقالی به بندرعباس روزانه از طریق پیامک به آن‌ها به‌طور اتوماتیک اعلام می‌شود و برای ما فعالان محیط‌زیست هم شواهد بسیاری مبنی بر انتقال آب وجود دارد که آن‌ها را به‌صورت مستندات دقیق و طی چند مرحله جمع‌آوری کرده‌ایم.

حداقل 5 حلقه چاه جهت انتقال به بندرعباس روش است

مؤیدی با طرح سؤالاتی از مسئولان محترم آب میناب، خاطرنشان کرد: برای اثبات گفته‌های خود مبنی بر اینکه از بهمن‌ماه 1395 حتی یک قطره آب به بندرعباس منتقل نشده است به سه سؤال بنده پاسخ دهند؛

این مقام مسئول ادامه داد: سؤال اول اینکه شواهد روشن بودن چاه‌ها را ببینید و بشنوید و جوابی درخور به فعالان آب میناب بدهید چراکه شکی در روشن بودن حداقل 5 حلقه از چاه‌ها وجود ندارد؛ سؤال دوم اینکه اگر مسئولان آب از روشن بودن چاه‌ها بی‌خبرند چه کسی آن‌ها را روشن می‌کند و آب دشت به کجا می‌رود؟ و سؤال سوم اینکه اگر مسئولان آب از روشن بودن چاه‌ها خبر دارند دلیل این تضاد چیست و چه کسی مسئولیت این را بر عهده می‌گیرد؟

‌طرح آب‌رسانی میناب به بندرعباس موجب افت شدید سطح آب زیرزمینی در میناب شد

یکی از فعالان اجتماعی شهرستان میناب در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: با احداث سد استقلال دیگر سال‌هاست از سخاوت رود میناب خبری نیست و حقابه رود میناب نیز داده نمی‌شود.

طاهره عسکری با اشاره به حفر چاه‌های اضطراری در قالب طرح آب‌رسانی میناب به بندرعباس در دهه 80 اظهار کرد: این طرح که با موازین زیست‌محیطی مخالف است موجب شد تا سطح آب زیرزمینی در میناب افت شدیدی پیدا کند.

آب یکی از اساسی‌ترین عناصر زیست به شمار می‌رود و بحران آب که این سال‌ها به یکی مباحث روز در رسانه‌ها و بیانات مسئولان تبدیل شده است در واقع به سلسله چالش‌ها و مشکلات ناشی از کمبود آب و استفاده بی‌رویه و نادرست از منابع آب گفته می‌شود.

یکی از شهروندان مینابی نیز در گفت‌و‌گو با ایسنا، بیان کرد: علی‌رغم اعلام‌خطر و هشدارهای مکرر کارشناسان، فعالان اجتماعی و بسیاری از چهره‌های مطرح علمی نسبت به وضعیت اسف‌بار دشت میناب و تبعات آن اما ذره‌ای از انگیزه‌های انتقال آب از این شهرستان کاهش پیدا نکرده است.

طرح‌های انتقال آب موجب ضربه به اکوسیستم منطقه و نابودگر آمایش سرزمین است

محمد ذاکری ادامه داد: با وجود این‌که بسیاری از کارشناسان بر این عقیده و باور هستند که طرح‌های انتقال آب ضربه بزرگی به اکوسیستم و محیط‌زیست وارد می‌کند و نابود کننده آمایش سرزمین است ولی انتقال از سد و دشت میناب همچنان به قوت خود باقی است.

وی با بیان این مطلب که در گفته‌های مسئولان همواره مردم میناب و باغداران این شهر عامل افت سطح آب زیرزمینی و شکل‌گیری فروچاله‌ها معرفی می‌شوند، گفت: هیچ‌گاه درباره نقش و جایگاه مدیریت غلط منابع آبی و انتقال بیش‌از حد آب به خارج از حوزه میناب سخنی به میان نمی‌آید.

فرصتی برای بازسازی آب در آبخوان‌های دشت میناب پیدا نشده است

این شهروند مینابی اضافه کرد: هرگاه مسئولان در جمع مردم حاضر می‌شوند از خاموش بودن چاه‌های انتقال آب سخن می‌گویند، درحالی‌که واقعیت میدانی چیز دیگری است و همواره پمپ‌های انتقال روشن است.

ذاکری گفت: رشد روزافزون بندرعباس و به دنبال آن افزایش انتقال آب از میناب به‌گونه‌ای بوده که فرصت برای بازسازی آب در آبخوان‌های دشت میناب پیدا نشده است.

تخریب محیط‌زیست و اراضی کشاورزی، گرمایش زمین، هجوم ریز گردها، آلودگی آب، خاک و هوا، کاهش منابع طبیعی و نابودی جنگل‌ها و مراتع، از بین رفتن منابع تولید انرژی و بروز انواع بیماری‌ها تنها بخشی از پیامدهای زیان‌بار بحران آب است.

سوءاستفاده از اعتماد مردم موجب ایجاد شکاف بین مردم، دولت و نظام می‌شود

یکی از دیگر شهروندان مینابی نیز با اشاره به سخنان مدیرعامل آب منطقه‌ای هرمزگان در جمع مردم میناب در شهر تیرور و در حاشیه سفر مدیریت منابع آب ایران مبنی بر خاموش بودن چاه انتقال آب از بهمن سال گذشته، اظهار کرد: بررسی‌های میدانی بیانگر این است که چاه‌های انتقال آب در بستر رودخانه میناب روشن هستند و این با گفته‌های مسئولان در تعارض است.

عباس رسولی افزود: دروغ‌گویی، بی‌صداقتی و سوءاستفاده از اعتماد مردم موجب ایجاد شکاف بین مردم و دولت و افزایش بی‌اعتمادی مردم نسبت به‌ نظام می‌شود که عامل اصلی آن نیز مسئولان تصمیم گیر در حوزه آب استان هستند.

نبودن اعتبار و انگیزه برای احداث آب‌شیرین‌کن در هرمزگان حیرت‌آور است

وی با تأکید بر لزوم تسریع در راه‌اندازی آب‌شیرین‌کن بندرعباس، گفت: حیرت‌آور است چرا برای احداث آب‌شیرین‌کن و تأمین آب مردم استانی که قطب اقتصادی کشور محسوب می‌شود اعتبار و انگیزه لازم وجود ندارد.

امروز بحران آب میناب نه‌تنها زندگی مینابی‌ها بلکه حیات دوسوم از جمعیت هرمزگان را با تهدید جدی مواجه کرده است.

بحران آب ابعاد نهفته بسیار سختی دارد

یک فعال زیست‌محیطی در میناب با بیان این‌که ضرورت تصمیم بر اساس معیار پایداری اجتماعی در طرح‌های توسعه منابع آب از مباحث مهمی است، اظهار داشت: افت سطح آب در سفره‌های زیرزمینی که بیشتر ناشی از انتقال بین حوضه‌ای آب است موجب شده تا بخش اعظمی از باغات از بین برود و درآمد و رفاه مردم روستاهای میناب به خطر افتد.

آرش زمانی با بیان این که بحران آب ابعاد نهفته بسیار سختی دارد، گفت: به‌طورقطع کاهش درآمد مردم و به‌تبع آن افزایش تنش‌ها و آسیب‌های اجتماعی تنها بخش کوچکی از این ابعاد است.

با ادامه روند انتقال آب از میناب باید منتظر فاجعه‌ای عظیم بود

زمانی خاطرنشان کرد: اگر روند انتقال آب از میناب ادامه داشته باشد، در آینده‌ای نه‌چندان دور در کنار فقر و بدبختی توده عظیم مردم و رشد انحرافات اجتماعی و تنش‌های شدید باید منتظر فاجعه‌ای عظیم بود.

به گزارش ایسنا، حال باید دید شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان، که گویا "فعالیت‌ها و اقدامات جامع‌نگرانه‌" خود را در حفر متعدد و ادامه‌دار چاه‌های اضطراری خلاصه کرده، آیا توان تغییر دید، از چاره‌جویی‌هایی کوتاه‌مدت به سمت بلندمدت را دارد، یا اینکه قرار است این مجموعه عریض و طویل همان‌طور که بسیاری از کارشناسان نیز معتقدند، به "مدیریت و اعمال نگاه‌های روزانه و مسکن‌وار" خود در تأمین آب به‌ویژه برای بندرعباس ادامه دهد.

گزارش از: عین‌الله چملی نژاد، خبرنگار ایسنا، منطقه خلیج‌فارس

‌

‌انتهای پیام