سیپروترون کامپاند (Cyproterone Compound) از جمله دارو های ضد بارداری به شمار می آید که علاوه بر اثر پیشگیرانه برای باردای با داشتن خاصیت ضد باکتریایی و همچنین درمان آکنه های مقاوم به آنتی بیوتیک نیز مورد استفاده قرار می گیرد. از دیگر موارد مصرف سیپرترون کامپاند می توان به کاهش و درمان پر مویی نیز اشاره کرد. در ادامه به تشریح و بررسی عملکرد این دارو می پردازیم. با دکتر سلام همراه باشید.
سیپروترون به همراه استروژن، اثر ضدبارداری دارد. این دارو به دلیل آثار آنتیآندروژنیک در مردان در درمان سرطان پروستات استفاده میشود.
ترکیبات:
یک جزء استروژنی + یک جزء آنتی آندروژن Cyproterone Acetate 2 mg +Ethinylestradiol 35 mcg طبقهبندی فارماکولوژیک: ترکیب استروژن و پروژستین طبقهبندی درمانی: ضد آندروژن، جلوگیری کننده از بارداری. طبقهبندی مصرف در بارداری: رده Xنحوه و مقدار مصرف:
الف) درمان آکنه شدید و مقاوم به درمان طولانی مدت با آنتیبیوتیکهای خوراکی،درمان پرمویی خفیف تا متوسط بدون علت مشخص.
در اولین دوره درمان، از روز پنجم قاعدگی روزی یک قرص به مدت 21 روز مصرف میشود. دورههای بعدی درمان بعد از گذشت هفت روز بدون مصرف قرص، به همان ترتیب شروع میشود.
ب) جلوگیری از بارداری.
از روز پنجم قاعدگی روزانه یک قرص به مدت 21 روز مصرف میشود. سپس، به مدت یک هفته مصرف دارو قطع، و بعد از آن، دوباره همین برنامه مصرف دنبال میشود. در صورت بروز وقفه در قاعدگی، ابتدا باید احتمال بارداری را رد کرد و سپس دوره بعدی درمان را شروع نمود.
توجه: اگر چه این فرآورده اثری شبیه داروهای خوراکی جلوگیری کننده از بارداری دارد ، ولی استفاده از آن صرفاً برای این منظور توصیه نمیشود. مصرف آن در این مورد تنها برای زنانی توصیه میشود که به درمان بیماریهای پوستی وابسته به آندروژن نیاز دارند.
نحوه مصرف سیپروترون کامپاند برای پیشگیری از بارداری
سیپروترون کامپاند از جمله دارو هایی است که برای پیشگیری از بارداری و در دوره های معین مورد مصرف قرار می گیرد. البته توصیه پزشکان بیشتر بر این است که بجای استفاده از قرص ها و دارو های ضد بارداری از ابزاری مانند کاندوم استفاده شود زیرا مصرف این نوع دارو ها عوارض مختلفی را برای فرد مصرف کننده در پی خواهد داشت.
اصول مصرف قرص diane یا همان cyproterone compound به این ترتیب است که یک قرص در روز به مدت 21 روز تجویز میشود. در مان را باید از روز 5 ام قائدگی شروع کرد. در دوره های بعد..7 روز پس از قطع دارو .. درمان باید مجددا شروع شود.
طریقه اثر گذاری
این ترکیب دارای یک جزءآنتیآندروژنی (سیپروترون) و یک جزءاستروژنی (اتینیل استرادیول) میباشد.ضدیت با آثار آندروژنها موجب کاهشترشح سبوم و یا کاهش رشد موهامیگردد. فعالیت پروژستینی سیپروترونو اثر استروژنی اتینیلاسترادیول نیز درجلوگیری از بارداری موثر واقع میشود.
توجه: این دارو از تولید اسپرم میکاهد و مردها را عقیم میکند که بعد از ترک دارو معمولا بخودی خود برطرف میشود.
نکاتی که باید در هنگام مصرف به آنها توجه نمود
1- در طول درمان با این دارو، معاینه پستانها و اعضای لگنی و اندازهگیری فشار خون بیماران به طور منظم توصیه میشود.
2- درمان را تا بهبود کامل آکنه یا پرمویی بدن باید ادامه داد، و در صورت عود مجدد بیماری، دوره درمان باید تکرار شود.
3- در صورت مصرف این دارو به عنوان ضد بارداری، طی دو هفته اول مصرف، باید از روشهای دیگر جلوگیری از بارداری نیز استفاده شود.
4- عواملی مانند چاقی، سیگار کشیدن، بیماریهای قلبی- عروقی، دیابت و میگرن ممکن است خطر ترومبوز را افزایش دهند. افزایش سن،خطر ترومبوز شریانی ناشی از مصرف داروهای خوراکی ترکیبی جلوگیری کننده از بارداری را افزایش میدهد و سیگار کشیدن این وضعیت را وخیم تر میکند.
5- مصرف این دارو ممکن است بعضی از بیماریهای مزمن را تشدید کند.
6- اگر بعد از قطع مصرف دارو خونروی اتفاق نیفتد، باید قبل از شروع دوره جدید مصرف دارو، احتمال بارداری را رد کرد.
7- در صورت بروز اسهال یا استفراغ، ممکن است اثربخشی دارو در جلوگیری از بارداری کاهش یابد. بنابراین ، استفاده از سایر روشهای جلوگیری از بارداری در زمان باقیمانده از دوره مصرف دارو توصیه میشود.
8- در افراد چاق و فشار خون بالا با احتیاط تجویز می شود.
موارد منع مصرف قرص سیپروترون کامپاند
این ترکیب در صورتوجود اختلالات ترومبولیک یا سابقه آن ویا وجود هر نوع بیماری و حالات مرضیکه خطر بروز ترومبوز را افزایش میدهد،میگرن حاد، حملات گذرای ایسکمیکمغزی، بیماریهای کبدی و از جمله سندرمدوبین ـ جانسون و سندرم روتور، هپاتیت،پورفیری، آدنوم کبد، سنگهای صفراوی،متعاقب تخلیه مول هیدراتی فرم، سابقهکهیر، یرقان انسدادی، کارسینوم پستان یادستگاه تناسلی و خونریزیهای مهبل باعلت نامشخص نباید مصرف شود.
سایر نکات
طبقهبندی فارماکولوژیک: ترکیب استروژن و پروژستین. طبقهبندی درمانی: ضد آندروژن، جلوگیری کننده از بارداری. طبقهبندی مصرف در بارداری: رده X1- بر اساس یک نظریه عمومی مبتنی بر مشاهدات آماری، مصرف کنندگان داروهای خوراکی ترکیبی ضد بارداری بیش از افراد دیگر در معرض خطر ترومبوآمبولی وریدی ، ترومبوز شریانی (از جمله انفارکتوس مغزی و قلبی) و خونریزی زیر عنکبوتیه قرار دارند. بهبود کامل این عوارض همیشه ممکن نیست و در بعضی موارد ممکن است کشنده باشند.
2- در طول درمان با این دارو، معاینه پستانها و اعضای لگنی و اندازهگیری فشار خون بیماران به طور منظم توصیه میشود.
3- درمان را تا بهبود کامل آکنه یا پرمویی بدن باید ادامه داد، و در صورت عود مجدد بیماری، دوره درمان باید تکرار شود.
4- در صورت مصرف این دارو به عنوان ضد بارداری، طی دو هفته اول مصرف، باید از روشهای دیگر جلوگیری از بارداری نیز استفاده شود.
5- عواملی مانند چاقی، سیگار کشیدن، بیماریهای قلبی- عروقی، دیابت و میگرن ممکن است خطر ترومبوز را افزایش دهند. افزایش سن،خطر ترومبوز شریانی ناشی از مصرف داروهای خوراکی ترکیبی جلوگیری کننده از بارداری را افزایش میدهد و سیگار کشیدن این وضعیت را وخیم تر میکند.
6- مصرف این دارو ممکن است بعضی از بیماریهای مزمن را تشدید کند.
7- اگر بعد از قطع مصرف دارو خونروی اتفاق نیفتد، باید قبل از شروع دوره جدید مصرف دارو، احتمال بارداری را رد کرد.
8- در صورت بروز اسهال یا استفراغ، ممکن است اثربخشی دارو در جلوگیری از بارداری کاهش یابد. بنابراین ، استفاده از سایر روشهای جلوگیری از بارداری در زمان باقیمانده از دوره مصرف دارو توصیه میشود.
در این موارد از مصرف این دارو جلوگیری شود
مصرف این دارو توسط زنان سیگاری، بویژه افراد بالاتر از 35 سال، خطر بروز بیماری های شریانی را افزایش می دهد. در مبتلایان به زیادی فشار خون و یا افراد چاق با احتیاط تجویز گردد. در صورت سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری های شریانی در بستگان درجه یک زیر سن 45 سالگی و یا ابتلا به وریدهای واریسی، افسردگی شدید، بی حرکت ماندن به مدت طولانی، کم خونی داسی شکل و بیماری های التهابی روده مانند بیماری کرون با احتیاط تجویز شود.تداخل های دارویی
نکات تکمیلی
در صورت فراموش کردن مصرف دارو باید به محض بخاطر آوردن مصرف شود. در صورتی که تاخیر در مصرف دارو بیش از 12 ساعت باشد، بهتر است از مصرف آن نوبت خودداری شود و ضمن ادامه مصرف بقیه قرص ها به روال قبلی، از یک روش دیگر جلوگیری از بارداری نیز استفاده شود.
عده ای بر این باورند که قرص های ضد بارداری اثر لاغری دارند و موجب ایجاد کاهش وزن و لاغری می شوند؛ یه همین سبب رو به مصرف این نوع دارو ها می آورند؛ اما عوارض مصرف این دارو ها چند برابر عوارض قرص های لاغری است و حتی ممکن است منجر از دست رفتن توانایی باروری و نازایی شود. به همین سبب تا حد ممکن می بایست از مصرف این نوع دارو ها پرهیز شود.
در این باره بیشتر بخوانید: عوارض قرص ضد بارداری
تدوین و گردآوری: حسن جوانبخت
هرگونه استفاده با درج نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است