کوچ معلولیت‌زایی در مازندران به زمین حوادث

فرزاد گوهردهی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : طبق آمار از ۶۳ هزار معلول و توانخواه تحت پوشش بهزیستی مازندران حدود ۳۰ هزار و ۳۲۳ نفر معلول جسمی و حرکتی هستند که بخشی از آنها در نتیجه حوادث کار به این وضعیت دچار شده اند.

وی توضیح داد : علاوه بر این ، مازندران در حال حاضر ۱۳ هزار و ۹۰۳ معلول ذهنی ، هفت هزار . ۵۰۰ ناشنوا ، هفت هزار و ۵۴۵ نفر دارای معلولیت بینایی و همچنین ۶۲۳ مبتلا به معلولیت گفتاری دارد و معلولیت بقیه جمعیت زیر پوشش هم به خاطر افزایش سن و سالمندی است.

گوهردهی با بیان اینکه حدود نیمی از معلولیت ها در استان ناشی از نارسایی های مادرزادی است ، گفت : اما با توجه به گستردگی پوشش درمانی استان و همچنن اقدامات پیشگیرانه بهزیستی این نوع از معلولیت ها در حال کاهش است .

وی افزود : اگر چه مکانیسمی مانند آمارگیری برای تعیین میزان کاهش معلولیت های مادرزادی وجود ندارد ، اما پایش آماری از ورودی های جدید برای برخورداری از حمایت های بهزیستی نشان می دهد تعداد اینگونه معلولیت ها در استان با شیب تندی در حال کاهش است.

مدیرکل بهزیستی مازندران انجام آزمایشات و مشاوره ژنتیکی، غربالگری شنوای و بینایی برای جلوگیری از معلویت را از مهم ترین اقدامات در کاهشی شدن آمار معلولیت مادرزادی در استان برشمرد و گفت : خوشبختانه پوشش این خدمات در استان به حدود ۸۰ درصد رسیده است.

وی بزرگ ترین چالش استان در افزایش آمار معلولان را ناشی از حوادث دانست و افزود : متاسفانه حوادث رانندگی و ساختمانی رکورددار ایجاد معلولیت در استان هستند.

گوهردهی توضیح داد : متاسفانه شیب افزایش معلولیت بر اثر حوادث در مازندران تند شده است . برای مثال طی ۲ سال اخیر ۲۰ درصد به معلولان ضایعه نخایی تحت پوشش بهزیستی اضافه شده است. در واقع از ۹۵۰ نفر در سال ۹۷ به یک هزار و ۱۳۸ نفر در سال جاری رسیده ایم .

وی افزود : اگر چه یکی از چالش های این است که این نوع معلولیت ها بسیار سخت و غیرقابل درمان است ، ولی به خاطر شرایط اقتصادی بخشی از این معلولان که معلولیتشان مربوط به سال های گذشته است ، اکنون متقاضی پوشش و حمایت بهزیستی می شوند.

معلولیت سالمندی روی خط قرمز

مدیرکل بهزیستی مازندران همچنین از روند افزایشی آمار معلولیت بر اثر کهولت سن و سالمندی در استان ابراز نگرانی کرد و گفت : توانخواهان سالمند مازندران در حال حاضر بشدت در حال افزایش هستند و در سال های آینده که استان وارد پیری جمعیت می شود ، این وضعیت شتاب بیشتری خواهد گرفت.

وی با اعلام این که تعداد قابل توجهی از معلولان حوزه شنوایی ، بینایی و ذهنی در مازندران را افراد سالمند تشکیل می دهند ، افزود : می توان این روند را با تغییر سبک زندگی و همچنین آموزش آسیب دوران سالمندی کاهشی و حتی پیش گیری کرد.

آمارهای رسمی مازندران نشان می دهد این خطه از شمال کشور پا به سن پیری گذاشته است و بعد از استان گیلان جایگاه دوم کشور را در اختیار دارد. بر اساس آمارهای رسمی ۱۲.۴ درصد از جمعیت حدود سه میلیون و ۳۰۰ هزار نفری مازندران یعنی حدود ۴۰۰ هزار نفر را سالمندان تشکیل می دهند.

مسئولیت‌ناپذیری و معلولی‌زایی

مدیرکل بهزیستی مازندران همچنین از تداوم معلول‌زایی مادرزادی در استان با وجود اجرای برنامه های پیشگیرانه مختلف در سطوح مختلف انتقاد کرد و گفت : شمار قابل توجهی از این معلولیت ها در درجه اول قابل پیشگیری و در درجه بعدی قابل درمان هستند ، ولی متاسفانه به دلیل مقاومت والدین از پذیرش معلولیت فرزندانشان ، کار درمان با تاخیر شروع می شود و ضریب موفقیت اندکی دارد.

وی افزود : برای مثال بیش از ۸۰ درصد نارسایی شنوایی و بینایی کودکان در صورت غربالگری بموقع و انجام اقدامات موردنیاز قابل درمان است ، ولی خانواده ها یا این نوع نارسایی را نمی پذیرند و یا اینکه نسبت به انجام به موقع غربالگری کوتاهی می کنند.

گوهردهی گفت : در نارسایی اوتیسم نیز شرایط به همین شکل است ؛ در صورت انجام آزمایشات و مراحل درمانی ، کودک به راحتی می تواند این بیماری را پشت سر بگذارد. بهترین دوره درمانی اوتیسم بین ۶ تا ۱۸ ماه نخست تولد نوزاد است. متاسفانه به دلیل باورناپذیری والدین درمان این نارسایی با وقفه چندین ساله مواجه و به معلول زایی ختم می شود.

وی افزود : اغلب نارسایی ها مادرزادی به غیر از معلولیت جسمی، در ماه ها و حتی سال های نخست زندگی توسط افراد عادی قابل تشخیص نیست ، ولی با غربالگری قابل شناسایی و همچنین درمان است.

دکتر گوهردهی که خود پزشک است ، توضیح داد : متاسفانه خجالت از قضاوت دیگران و مقاومت والدین بزرگ ترین معضل حوزه معلولیت کودکان در مازندران است. والدین به دلیل سن کم و قابل لمس نبودن معلولیت به اشتباه تصور سالم بودن فرزندانشان را دارند و اصرار می کنند که فرزندشان هیچگونه معلولیتی ندارد ، ولی زمانی که از این وضعیت انکار و اصرار خارج می شوند که دیگر ضریب موفقیت درمان بشدت کاهش می یابد.

وی با اظهار این که کمترین میزان معلولیت در مازندران پس از گفتاری و صوتی ، مربوط به بیماران روانی مزمن است ، گفت : در حال حاضر ۶ هزار و ۵۶۰ بیمار روانی مزمن در استان شناسایی شده است که از این تعداد حدود ۵۶۰ بیمار در پنج مرکز شبانه روزی استان نگهداری می شوند و حدود ۱۰۰ متقاضی بستری نیز داریم که به دلیل محدودیت فضا فعلا در میان خانواده نگهداری می شوند.البته با توجه به افزایش معلولان یا متقاضیان بیمار روانی مزمن نیاز به توسعه مراکز شبانه روزی می باشد که در استان در دست اقدام است.

مدیرکل بهزیستی مازندران معلولیت را هزینه برترین خدمات بهزیستی عنوان کرد و افزود : بخش قابل توجهی از معلولیت ها با رعایت درست اصول ایمنی ، مراقبت ، مداخله بهنگام و همچنین تشخیص قابلیت درمان دارند.