تاثیر کرونا بر عملکرد نهادهای قانون‌گذار در اروپا

به گزارش روز شنبه ایرنا،‌ پارلمان بسیاری از ممالک غربی در بهار گذشته، پس از یک دوره تعطیلی کوتاه مدت، تدابیر جدیدی را برای تداوم فرآیندهای دمکراتیک به اجرا گذاشتند. در برخی کشورها مانند فرانسه و هلند نیروهای کلیدی در پارلمان باقی مانده و سایر کارکنان روانه خانه شده تا از راه دور فعالیت کنند. در سوئد و استونی اما به تمام نیروهای پارلمانی گفته شد که تنها در صورت بروز علائم کرونا در خانه بمانند. برخی کشورها مانند ترکیه، رومانی، لهستان، لوگزامبورگ و ایتالیا نیز برای تردد افراد به داخل پارلمان از دما سنج استفاده می‌کنند.

استفاده از ظرفیت‌های فناوری

قریب به اتفاق کشورهای اروپایی پس از پایان موج نخست کرونا به برگزاری جلسات مجازی با استفاده از ویدیو کنفرانس متوسل شدند. پارلمان‌های قبرس و لوگزامبورگ کمی دیرتر از سایر کشورها با شرایط جدید منطق شدند و در آمریکا هم به دلیل مقاومت نمایندگان نسبت به برگزاری جلسات از راه دور، رویه مشخصی برای رای گیری به این شیوه تعریف نشد.

مجلس نمایندگان آمریکا اواخر مارس (اوایل فروردین) گذشته تلاش کرد تا طرحی که قبلا به اجماع احزاب سیاسی رسیده بود از راه دور به تصویب برساند اما سرانجام به تشکیل جلسه حضوری برای برگزاری رای‌گیری اعضا تن داد.

مجلس عوام کانادا نیز اوایل مارس (اواخر اسفند ۱۳۹۸) تصمیم گرفت تا به مدت ۵ هفته پارلمان را تعطیل کند. اما نمایندگان ۲۳ مارس (۴ فروردین) ناگزیر برای تصویب بسته اقتصادی کرونا تشکیل جلسه داده و پس از اتمام رای‌گیری روانه خانه شدند.

هرچند استفاده از فناوری،‌ زمینه تعامل نمایندگان مجلس را در دوره شیوع کرونا تسهیل کرده اما باید اذعان کرد که این روش به رغم گذشت ۹ ماه از زمان شیوع کرونا هنوز جا نیفتاده و بی نقص و ایراد نیست. چنانچه در اولین نشست مجازی پارلمان نیوجرسی، شنیده شدن صداهای پس‌زمینه مانند جیغ بچه، پاس سگ و صدای مخلوط کن به سوژه رسانه‌ها تبدیل شد.

با عبور از موج نخست کرونا، کشورها به تدریج تصمیم گرفتند تا با اجرای طرح تقسیم‌بندی نمایندگان حاضر و مجازی، به برگزاری جلسات سر و سامان دهند. در ایرلند مجلس این کشور موسوم به «دایل ایرین» مقرر کرد که یک سوم نمایندگان در پارلمان حاضر و مابقی از طریق مجازی در جلسات حضور یابند.

در پارلمان انگلیس هم این شیوه از تابستان گذشته به اجرا گذاشته شد و حتی نخست وزیر این کشور از طریق ویدئو کنفرانس به سوالات نمایندگان پاسخ داد. بوریس جانسون دو هفته پیش به دلیل تماس با فرد مبتلا به کرونا موفق به حضور در جلسه هفتگی پرسش و پاسخ از نخست وزیر نشد و برای اولین بار از ابتدای شیوع کرونا به جای تعیین جانشین حضوری، از راه دور در جلسه شرکت کرد

همچنین در پارلمان استرالیا فاصله مکان سخنرانی اعضای دولت با حزب مخالف را بیشتر کردند تا اصول بهداشتی رعایت شود. اما در سوئیس نمایندگان پارلمان به یک سالن کنفرانس نقل مکان کردند تا فاصله‌گذاری اجتماعی بهتر رعایت شود. در آلمان و نیوزیلند نیز قوانین برگزاری جلسات پارلمان به‌گونه‌ای تغییر یافت که حداقل حضور نمایندگان باز هم کمتر تعدیل پیدا کند.

تارنمای پارلمان اروپا در گزارشی پیرامون نحوه عملکرد خود در اوضاع کرونا نوشته است که این بحران باعث کاهش برگزاری جلسات حضوری و افزایش فعالیت‌ها از راه دور شده است.

بر اساس این گزارش پارلمان اروپا سامانه‌ ایمنی را برای مشارکت نمایندگان در جلسات مجازی تعبیه کرده که فقط از تاریخ ۲۸ مهر لغایت ۲ آبان، ۱۸ جلسه و ۱۳ رای گیری از راه دور میزبانی کرده است.

دیوید ساسولی رئیس پارلمان اروپا می‌گوید: نمی‌توان دمکراسی را در میانه چنین بحران فاجعه‌باری تعلیق کرد و ما به عنوان قانون‌گذار وظیفه کمک رسانی داریم. وی ابراز امیدواری کرد که با ریشه کن شدن کرونا، جلسات حضوری پارلمان هرچه سریع‌تر از سر گرفته شود.

کشف واکسن کرونا عمدتا توسط دو شرکت فایزر بیونتک و مادرنا که اثر بخشی آن‌ها حدود ۹۴ درصد اعلام شده، بارقه‌ای از امید را برای بازگشت به شرایط پیش از بروز این بحران ایجاد کرده است.

در انگلیس عملیات واکسیناسیون سراسری کرونا قرار است از سه‌شنبه آینده آغاز شود. بوریس جانسون نخست وزیر این کشور هم برای نظارت بر این عملیات معاونت جدید واکسن کرونا را در وزارت بهداشت تشکیل داده است.

آلمان و فرانسه نیز خود را برای آغاز عملیات واکسیناسیون در هفته‌های آماده می‌کنند. سایر کشورهای اروپایی هم به فراخور زمان دسترسی به واکسن کرونا در حال برنامه ریزی برای اجرای طرح واکسیناسیون هستند.

با فرض اینکه بحران کرونا پس از آغاز طرح سراسری واکسیناسیون در کشورهای مختلف، ماه‌های واپسین حیات خود را سپری می‌کند، اما سبک زندگی جامعه بشری در ۹ ماه گذشته تغییر کرده است. از سیاستمداران، صاحبان سرمایه، نهادها و ارگان‌های مختلف دولتی و غیر دولتی گرفته تا اقشار مختلف مردم در سطح جامعه اینک نگاه متفاوتی به وضع جهان در آینده دارند.

طرفداران تئوری توطئه بر این باورند که این بحران با افزایش وابستگی مردم به فضای مجازی، زمینه نقض بیشتر حریم خصوصی افراد را فراهم کرده است. طرفداران محیط زیست نیز اعمال محدودیت‌های کرونایی و قرنطینه را فرصتی برای تنفس زمین از آلودگی‌های صنعتی می‌دانند.

به هر روی باید منتظر ماند و دید که به دنبال ریشه کن شدن ویروس کرونا چه تحولی در انتظار جامعه بشری است. آیا کشورها به سنت‌های قبل بازگشته یا از تجربیات این دوران در آینده بهره‌برداری خواهند کرد.