کارت گرافیک Xe-HPG اینتل با رهگیری پرتو و پشتیبانی از حافظه GDDR6 رونمایی شد

اینتل روز گذشته مراسمی مهم با محوریت پردازند‌ه‌های گرافیکی خود برگزار کرد و در جریان برگزاری آن شاهد اعلام اخبار بسیار متنوعی بودیم. اینتل در بخشی از مراسم، نقشه‌ی راه پردازنده‌های گرافیکی خود را برای دو سال آینده به‌روزرسانی کرد تا از برنامه‌های تیم آبی، بهتر باخبر باشیم.

پردازنده‌ی گرافیکی خانواده‌ی Xe (ایکس ای) تا پیش از مراسم روز گذشته‌ی اینتل شامل مدل‌های Xe-LP و Xe-HP و Xe-HPC بود، بااین‌حال اینتل روز گذشته اعلام کرد کاربران باید انتظار عرضه‌ی چهارمین مدل از این خانواده‌ را هم داشته باشند که با نام Intel Xe-HPG شناخته می‌شود. پردازنده‌ی گرافیکی Xe-HPG که به‌طور مستقیم بازار گیمرهای حرفه‌ای را هدف قرار داده، قرار است بازی‌محور‌ترین پردازنده‌ی ساخته‌شده در تاریخ اینتل باشد. اینتل طی سال‌های گذشته تلاش کرده تنوع پردازنده‌هایی را که می‌سازد افزایش دهد؛ پردازنده‌ی گرافیکی Xe-HPG قدم روبه‌جلوی مهمی برای اینتل در این مسیر به‌حساب می‌آید.

Xe-HPG چه مشخصات و ویژ‌گی‌هایی دارد که باعث شده چنین اهمیت زیادی پیدا کند؟ Xe-HPG قطعه‌ی گم‌شده‌ی پازل اینتل در بازار پردازنده‌های گرافیکی به‌حساب می‌آید و بسیاری از ویژگی‌هایی را که برای مدل‌های پیشین خانواده‌ی Xe متصور شده‌ بودیم، در خود دارد.

Xe-HPG تراشه‌ای بسیار قدرتمند است که عملکردی عالی در حوزه‌ی گیمینگ از خود نشان خواهد داد تا بتواند در برابر رقبای قدرتمندی که امروزه در بازار هستند، شانس رقابت داشته باشد. Xe-HPG ازلحاظ نحوه‌ی کاربری درمقابل Xe-HP جای می‌گیرد؛ Xe-HP قابلیت‌هایی ویژه نظیر FP64 و «مقیاس‌پذیری Multi-Tile» برای مصارف دیتاسنتر دارد. از طرفی تفاوت‌های بین Xe-HPC و Xe-HPG حتی بیشتر از این است. به پردازنده‌ی Xe-HPG به‌عنوان چکیده‌ای از تمامی قابلیت‌ها ویژگی‌های خانواده‌ی Xe نگاه کنید. نحوه‌ی ساخت پردازنده‌ی جدید اینتل به‌گونه‌ای است که تمامی انتظارات را از یک کارت گرافیک گیمینگ قدرتمند برآورده می‌کند.

اینتل برای معرفی پردازنده‌ی گرافیکی جدید خود نیز به سنت‌هایش پای‌بند مانده. پردازنده‌های خانواده‌ی Xe اینتل عموما برای عرضه در آینده‌ای نه‌چندان نزدیک معرفی شدند و به‌همین دلیل اینتل تصمیم گرفت حرفی از قدرت پردازشی، قابلیت‌های نهایی و موارد مشابه آن‌ها نزند. این اتفاق برای پردازنده‌ی گرافیکی Xe-HPG هم رخ داده است. بااین‌حال جزئیات اندکی درباره‌ی Xe-HPG می‌دانیم تا بفهمیم که باید چه انتظاراتی از این پردازنده‌ی گرافیکی داشته باشیم. نخستین و مهم‌ترین خبری که اینتل اعلام کرده این است که پردازنده‌ی گرافیکی Xe-HPG درکنار داشتن سخت‌افزار قدرتمند، از فناوری رهگیری پرتو (Ray Tracing) هم پشتیبانی می‌کند.

رهگیری پرتو امروزه به قابلیتی مهم در کارت‌های گرافیک رده‌بالا تبدیل شده و حضور در آن محصول جدید اینتل خبر بسیار خوبی است. طی ماه‌های آینده کنسول‌های بازی نسل نهمی سونی و مایکروسافت قرار است با همین قابلیت دردسترس قرار گیرند و این موضوع باعث می‌شود حضور رهگیری پرتو در کارت‌های گرافیک رایانه‌های شخصی، اهمیتی دوچندان پیدا کند. این یعنی طی سال‌های پیش‌رو، قابلیت رهگیری پرتو قرار است به قابلیت اساسی تمامی پلتفرم‌های گیمینگ تبدیل شود، بنابراین نبود آن در پردازنده‌ی گرافیکی اینتل به‌شدت حس می‌شد.

در نظر داشته باشید که رهگیری پرتو یکی از قابلیت‌های بسیار مهم استاندارد دایرکت‌ایکس ۱۲ آلتیمیت (Microsoft DirectX 12 Ultimate) به‌حساب می‌آید. با درنظرگرفتن زمان معرفی پردازنده‌ی گرافیکی جدید اینتل و همچنین اهدافی که تیم آبی در سر می‌پروراند، عدم پشتیبانی از رهگیری پرتو به‌شدت ما را متعجب می‌کرد.

پردازنده‌ی گرافیکی جدید اینتل قرار است بر پایه‌ی Xe-LP ساخته شود، بااین‌حال برخی از فناوری‌های خاصی را که صرفا در Xe-HP و Xe-HPC پیدا می‌شود در خود دارد تا مجموعه‌ای قابلیت‌های متنوع را ارائه دهد. یکی از این قابلیت‌ها، مقایس‌پذیری خام است؛ بدین معنی که پردازنده‌ی گرافیکی جدید اینتل می‌تواند از Xe-LP به‌عنوان پایه و اساس خود استفاده و آن را به صدها واحد اجرایی GPU تبدیل کند.

اینتل قابلیتی را که از آن با نام «بهبودهای فرکانس‌های محاسباتی» یاد می‌کند از پردازنده‌ی گرافیکی Xe-HPC به Xe-HPG آورده است. این قابلیت درنهایت باعث می‌شود اینتل بتواند حداکثر سرعت کلاک پردازنده‌ی گرافیکی خود را به بالاترین حد ممکن برساند. با همه‌ی این‌ها اگر پردازنده‌ی جدید اینتل ازلحاظ عملکرد کلی به Xe-HP شباهت‌های زیادی داشته باشد تعجب نخواهیم کرد. البته Xe-HPG برخی قابلیت‌های حوزه‌ی سرور نظیر FP64 و مقیاس‌پذیری Multi-Tile را نخواهد داشت.

Xe-HPG قرار است مشخصه‌ای کاملا جدید را به پردازنده‌های خانواده‌ی Xe اضافه کند که پیش‌تر نمونه‌ی آن را در مدل‌های دیگر ندیده بودیم؛ این مشخصه‌ی جدید چیزی نیست جز پشتیبانی از GDDR6. اینتل به‌صورت رسمی تأیید کرده است تراشه‌ی جدیدش (یا به‌بیانی بهتر، ریزمعماری‌ای که تراشه‌ی جدید برپایه‌ی آن توسعه داده شده) به‌گونه‌ای طراحی شده که از GDRR6 پشتیبانی می‌کند؛ این قابلیت را پیش‌تر در پردازنده‌های گرافیکی Xe-HP و Xe-HPC ندیده بودیم (این دو، پردازنده‌های رده‌بالای سرور به‌حساب می‌آیند و از HBM استفاده می‌کنند). پردازنده‌ی گرافیکی Xe-LP نیز از GDDR6 پشتیبانی نمی‌کند و به‌گونه‌ای طراحی شده تا نوع‌های معمولی‌تر حافظه را پشتیبانی کند. پشتیبانی پردازنده‌ی Xe-HPG از GDDR6 اتفاقی پراهمیت است و به‌وضوح نشان می‌دهد با پردازنده‌ای گیمینگ طرف هستیم.

GDDR6 پهنای باند موردنیاز برای انجام وظایف گرافیکی سنگین را ارائه می‌دهد و برخی هزینه‌های جانبی حافظه‌های HBM را ندارد. طی چند سال اخیر پردازنده‌های گرافیکی رده‌بالایی که از HBM پشتیبانی کرده‌اند با برخی مشکلات مواجه شده‌اند که روی تجربه‌ی کاربری ارائه‌شده توسط آن‌ها تأثیر منفی گذاشته است. نکته‌ی جالب این است که طبق شنیده‌ها، اینتل مجوز IP کنترلر GDDR را در خارج از خود شرکت گرفته که اتفاقی دور از انتظار بود و انتظار داشتیم آن را خودش توسعه دهد. این موضوع نشان می‌دهد Xe-HPG قرار است IP خارجی بسیار مهمی را در خود داشته باشد.

درکنار این‌ها شاید جالب‌توجه‌ترین نکته درباره‌ی پردازنده‌ی گرافیکی Xe-HPG برای طرفداران پروپا‌قرص اینتل و البته سرمایه‌گذاران شرکت، محل ساخت محصول جدید باشد؛ این پردازنده در اینتل ساخته نمی‌شود. اینتل در مراسم روز گذشته به‌صورت رسمی تأیید کرد که پردازنده‌ی گرافیکی جدیدش در کارخانه‌ای خارجی ساخته می‌شود. Xe-HPG درحال‌حاضر تنها عضو خانواده‌ی Xe به‌حساب می‌آید که پردازنده‌ی گرافیکی‌اش (یا حداقل المانِ پردازشی آن) به‌طور کامل در کارخانه‌ای متفرقه ساخته می‌شود.

اینتل قطعا محل تولید پردازنده‌ی گرافیکی جدید خود را رسانه‌ای نخواهد کرد و نخواهیم فهمید که TSMC وظیفه‌ی ساخت را برعهده گرفته یا سامسونگ؛ بااین‌حال ندانستن کارخانه‌ی محل تولید، چیزی از اهمیت این خبر نمی‌کاهد. این اتفاق می‌تواند آثار متعددی در پی داشته باشد. حداقلش این است که می‌توان Xe-HPG را ساده‌تر از قبل با رقبای هم‌رده‌اش که متعلق‌به انویدیا و AMD هستند مقایسه کرد؛ زیرا اینتل می‌خواهد از همان منابع استفاده‌شده برای ساخت پردازنده‌های گرافیکی انویدیا و AMD در محصول خودش بهره بگیرد.

با نگاهی کلی به نقشه‌ی راه اینتل متوجه می‌شویم که این شرکت قصد ندارد هیچ‌یک از فناوری‌های پکیجینگ پیشرفته‌ی خود را در پردازنده‌ی Xe-HPG استفاده کند. با درنظرگرفتن این حقیقت که پردازنده‌ی جدید از حافظه‌ی HBM و مقیاس‌پذیری Multi-Tile پشتیبانی نمی‌کند، قطعا هیچ نیازی به فناوری پکیجینگ EMIB وجود ندارد، این حقیقت برای فناوری Foveros هم صدق می‌کند. هنوز هم نقاط ابهام زیادی درباره‌ی آثار جانبی فناوری‌های پکیجینگ اینتل وجود دارد، بنابراین عدم استفاده از آن‌ها در Xe-HPG ممکن است نهایتا هزینه‌ی نهایی تولید را پایین بیاورد و اینتل بتواند بهتر در بازارِ پرتلاطم پردازنده‌های گرافیکی با رقبا رقابت کند.

اینتل در مراسم روز گذشته اعلام کرد جدیدترین و بازی‌محور‌ترین پردازنده‌ی گرافیکی خانواده‌ی Xe برای عرضه در سال ۲۰۲۱ برنامه‌ریزی شده است. با درنظرگرفتن این حقیقت که اینتل می‌خواهد به‌شکلی جدی‌تر در بازار پردازنده‌های گرافیکی حضور پیدا کند، قطعا در فاصله‌ی باقی‌مانده تا عرضه‌ی Xe-HPG اخبار بیشتری درباره‌ی محصولات دیگر اینتل خواهیم شنید.

دیدگاه شما کاربران زومیت درباره‌ی پردازنده‌ی گرافیکی جدید اینتل چیست؟

تصویر اصلی مقاله، مدل مفهومی کارت‌های گرافیک سری Xe اینتل است، توسط طراحی متفرقه ساخته شده و ظاهر نهایی محصول را نشان نمی‌دهد.