مدیریت شهری نیازمند پژوهش ها و گزارش های تحلیلی است

به گزارش خبرگزاری مهر، محمد سالاری، در جلسه ای با رئیس و معاونان مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران ضمن تقدیر از به کارگیری تمام ظرفیت های مجموعه مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران در حل مسائل شهری، گفت: برنامه ریزی بر مبنای اقتضائات زمانی و مکانی، الزامات، محدودیت ها و ظرفیت های به وجود آمده، مولفه های اصلی تدوین خط مشی این سازمان هستند و مرکز مطالعات باید در انجام پژوهش ها و تهیه گزارش ها این موارد را مورد توجه قرار دهد.

وی با اشاره به اولویت های مدیریت شهری در این دوره، اولویت کیفی سازی، به خصوص در حوزه شهرسازی دانست و اثرات این رویکرد در ارتقای کیفی فضاهای شهری، تامین سرانه ها و حتی درآمدزایی برای شهرداری را یکی از خروجی ها اجرایی این طرح در بسیاری از محلات شهر تهران برشمرد و ادامه داد: یکی از موضوعاتی که اکنون برای تصمیم گیری ها در حوزه شهری باید به آن توجه بیشتری شود، ارائه پژوهش ها و گزارش های تحلیلی است. در جلساتی که با دوستان سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران نیز داشتم نیز به این موضوع اشاره کرده ام به رغم ظرفیت های خوبی که این سازمان در شهرداری تهران دارد، اما هر زمان که نیاز به گزارش های تحلیلی برای تصمیم گیری داریم خیلی نمی توانیم دریافتی از این مجموعه داشته باشیم.

رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران با تاکید بر ضرورت نیاز به گزارش تحلیلی یادآور شد: بعد از گذشت سال ها از اجرای طرح جامع و تفصیلی شهر تهران باید با صراحت اعلام کنیم روند توسعه آینده و آتی شهر به چه سمت و سویی باشد به عنوان مثال جمعیت پذیری و یا میزان بارگذاری ها در کدام مناطق بیشتر شده و تاثیرات آن در سرانه های خدماتی اکنون چگونه است؟ یا اینکه در نهایتا کیفیت زندگی در مناطق و محلات مختلف اکنون به در چه وضعیتی است و برای حل مشکلات محلات باید به چه شاخص هایی توجه کنیم و چه برنامه هایی را عملیاتی کنیم.

وی اضافه کرد: تمام این بررسی ها در صورتی که گزارش های تحلیلی در این زمینه وجود داشته باشد، میسر خواهد بود.

سالاری بیان کرد: همچنین طرح تفصیلی که قرار بوده در طول عملیاتی و اجرایی شدن منعطف باشد، ما باید در گذر زمان از این ظرفیت انعطاف پذیری بتوانیم در تصمیم گیری ها استفاده کنیم و براساس بازخوردی که از پایش و ارزیابی مبتنی بر پژوهش و گزارش های تحلیلی به دست می آوریم نسبت به تغییرات در مفاد طرح تفصیلی و تغییر میزان بارگذاری بهره ببریم. اما متاسفانه از این مسائل تنها در بازدیدهای منطقه ای و گزارش هایی که شهرداران، مدیران و شورایاری ها ارائه می دهند، میزان تاثیرگذاری این قوانین را متوجه می شویم. این در حالی است که به نظر می رسد مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران و سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری با آن ظرفیت های که دارند باید بتوانند گزارش های تحلیلی درباره موضوعات شهری در اختیار شورای شهر قرار دهند تا ما بر مبنای آن بتوانیم تصمیم گیری درستی داشته باشیم.

وی ضمن تاکید بر ضرورت عبور از برنامه ریزی های بلند مدت و سلب در کشور و مدیریت های شهری، گفت: کشورهای توسعه یافته بیش از نیم قرن است به سمت برنامه ریزی های منعطف و غلتان و اقتضایی روی آورده اند و این در حالی است که کشور ما همچنان در مدار تهیه و تصویب برنامه های بلند مدت تصمیم می گیرد و این اشتباه استراتژیک است.

سالاری افزود: در زمان تصویب و تدوین برنامه توسعه سوم شهر تهران را تصویب می کردیم بارها به اعضای شورای شهر اعلام کردم درست است که شهر تهران نیاز به یک برنامه ۵ ساله دارد که به عنوان یک قانون فرا دست از آن استفاده شود. اما اگر این برنامه ۵ ساله چه در سطح ملی و چه در سطح محله ای اگر به نتیجه نمی رسند به این دلیل است که در فرآیند تدوین، حسابرسی مالی به منظور تعیین میزان بودجه لازم برای اجرای مفاد برنامه ها انجام نمی شوند و یا میزان تحقق پذیری آن بر اساس قوانین فرادست و الزاماتی که در این زمینه وجود دارد زیاد مورد توجه و بررسی قرار نمی گیرد به همین دلیل است که غالب این برنامه ها به صورت آرمانگرایانه تدوین می شود.

وی در همین خصوص افزود: به عنوان مثال در برنامه سوم توسعه شهر تهران به رغم اینکه برنامه ای جامع بوده و به مسائل کلیدی تاکید دارد اما اینکه ما به چه میزان بودجه ریزی نیاز داریم و اینکه آیا براساس اسناد فرا دست امکان تحقق این برنامه ها وجود دارد، یا خیر؛ هیچ وقت توجه نمی شود بعضا شاهد این مسئله هستیم در فرایند اجرا نیز مدیران شهری بخش هایی از این برنامه ها را که خود فکر می کنند مناسب است و مورد علاقه آنهاست انجام دهند و به این ترتیب کلیت برنامه به انحراف می رود.

عضو شورای شهر تهران ادامه داد: بارها اعلام کردم که باید در کنار برنامه ۵ ساله توسعه شهر تهران به یک برنامه اولویت محور و تحقق پذیر از همان ابتدای این دوره تدوین می کردیم. اکنون با توجه به شرایط منابع درآمدی که در شهر تهران با آن روبه رو هستیم و بدهی هایی که از سال های گذشته وجود دارد محدودیت هایی برای تامین منابع در شهرداری تهران وجود دارد. به هر حال بخش های درآمدزای طرح تفصیلی هزینه شده از همه مهمتر اینکه امروز دیگر کسی به دنبال اجرای پروژه های بزرگ مقیاس مانند ساخت مال و مگامال در شهر تهران نیست چرا که در سال های گذشته بیش از اندازه کافی ساخته شده است. همچنین مدیریت شهری در دوره های گذشته بیش از حد از املاک و اراضی شهر تهران به عنوان دارایی استفاده کرده و به فروش رسانده است لذا بحث من این بود که باید براساس نیازی که محلات و مناطق شهر تهران دارند، یک برنامه اولویت محور و تحقق پذیری آن هم مبتنی بر نیازهای محلات و مناطق تدوین کنیم که اسناد فرادست امکان اجرای کامل آن را به ما بدهند. البته اکنون بعد ازدوسال شورا و شهرداری نسبت به این مهم تفاهم کردند که امیدواریم شهرداری تهران همه ظرفیت خود را در اجرای این برنامه اولویت محور و تحقق پذیر و ۱۰۰۰ پروژه محله ای مصوب به کار گیرد.

وی با بیان اینکه در یک سال گذشته در مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران مطالعات خوب و تاثیرگذاری در حال انجام است، یادآور شد: اما باید فرصت زمانی اجرای این مطالعات را نیز در نظر گرفت تا مدیران در آینده بتوانند این موضوعات را پیش ببرند. اگر ما رویکرد دوره پنجم شورای شهر تهران و همچین نگاه این دوره مدیریت شهری و مرکز مطالعات را تغییر نحوه اداره شهر تهران از کمی سازی به سوی کیفی سازی می دانیم، در شهر باید این کیفی سازی برای عموم جامعه شهری خروجی ملموسی داشته باشد. این در حالی است که می دانیم خروجی و نتایج در کیفی سازی در یک پروسه میان مدت و بلند مدت قابل رویت است و اما در همین مدت زمان باقی مانده بخش قابل توجهی از پژوهش ها و گزارشات ارائه شده در جلسه امروز با مدیران این مرکز قابلیت تحقیق دارد مشروط بر اینکه تمامی ظرفیت مرکز و همراهی های مدیریت شهری به این محورها معطوف گردد.

سالاری با تاکید مجدد بر اینکه پژوهش هایی که در مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران انجام می شود، بخش زیادی از آن در یک بازده زمانی میان مدت و کوتاه مدت و در همین دوره باید به نتیجه برسد، گفت: این کار باعث می شود تا آیندگان و جامعه شهری رویکرد و استراتژی مبتنی بر کیفی سازی و ارتقاء کیفیت توسط مجموعه مدیریت شهری را بصورت عینی مشاهده نمایند و از آیندگان نیز آن ها را مطالبه کنند.

وی افزود: خوشبختانه نگاه شهردار تهران مطالعاتی است و دکتر حناچی می تواند در مدت زمان باقی مانده اگر با شورای شهر تهران همراهی کند کارنامه خوبی را از خود به یادگار بگذارد به این دلیل که مبنای فکری ایشان پژوهش محور و کیفی سازی و توجه به هویت شهر است.