شال و ستره لری، لباسی به قدمت پادشاهان ایرانی


شال و ستره لری، لباسی به قدمت پادشاهان ایرانی

شواهد تاریخی نشان می دهد، شال و ستره همان لباسی است که در دین زرتشت به پوشیدن آن تأکید فراوانی شده و ستره پوششی از واجبات آیین زرتشت بوده و جوانان زرتشتی بعد از آنکه به سن بلوغ می رسیدند، طی مراسم خاصی این لباس را به تن می کردند. در اوستا بارها به بستن شال و سدره تأکید شده و در کتاب پهلوی مینوی خرد نیز آمده است که: «بدون شال و سدره راه مرو»...

لرها یکی از اقوام اصیل ایرانی هستند که در مناطق مختلفی از کشورمان سکونت دارد. لباس محلی این قوم یکی از زیباترین البسه محلی ایرانی به شمار می رود.

شواهد تاریخی نشان می دهد، شال و ستره همان لباسی است که در دین زرتشت به پوشیدن آن تأکید فراوانی شده و ستره پوششی از واجبات آیین زرتشت بوده و جوانان زرتشتی بعد از آنکه به سن بلوغ می رسیدند، طی مراسم خاصی این لباس را به تن می کردند. در اوستا بارها به بستن شال و سدره تأکید شده و در کتاب پهلوی مینوی خرد نیز آمده است که: «بدون شال و سدره راه مرو» (تفضلی، مینوی خرد، 1354)

علاوه بر این، آن گونه که از گفته های دیاکنوف درباره لباس درباریان ماد مستفاد می شود، آن ها نیز لباسی که شباهت بسیار زیادی به شال و ستره لرها داشته، می پوشید، می دانیم که لرستان (پشتکوه و پیشکوه) یکی از ایالات استراتژیک در زمان مادها بوده و دیاکنوف در کتاب تاریخ ماد به کرات از استراتژیک بودن سیمره در زمان مادها سخن می گوید. این فرضیه را دیگر شواهد نیز تأیید می کنند، چنانکه گزنفون گزارش می دهد: «کوروش هخامنشی لباس مادی می پوشد و نزدیکان خود را بر آن داشت تا این لباس ها را بپوشند، مهم ترین حسن این پوشاک نشان ندادن معایب است و اشخاص را بزرگ تر و شکیل تر می نمایاند.»

جدا از اینکه شال و سدره به دلیل فرم خاص خود همان حسن را دارد که کوروش به آن اشاره داشته است، در نقوش تخت جمشید نیز یکی از بزرگان ماد به نام فَرنَکه در مقابل داریوش هخامنشی در حال تعظیم است که اگر به لباس او توجه شود، به طرز شگفتی با شال و ستره لرها شباهت دارد. جالب این است که او نیز همانند لرها کلاه نمدی بر سر دارد. بنابراین می توان گفت پیشینه شال و ستره مردم لر که امروزه در حال منسوخ شدن است، به هزاره های پیش از میلاد می رسد و لباسی بوده که در آن دوره زمانی، درباریان و پادشاهان می پوشیدند. چنانکه فرنکه مادی یکی از درباریان بلندپایه هخامنشی آن را به تن دارد و کوروش هخامنشی، ضمن اینکه خود شال و ستره می پوشید، بزرگان را هم تشویق به پوشیدن این لباس می کرد.

انواع لباس لری مردانه
لباس لری مردانه در هر کدام از مناطق لرنشین متفاوت است. مناطق لرنشین کشورمان به سه دسته تقسیم می شوند:

مناطق لرنشین فیلی: این مناطق شامل لرنشینان شهرهای لرستان، همدان و ایلام است.

مناطق لرنشین بختیاری: عشایر لرزبان بختیاری در مناطق غرب اصفهان، شرق لرستان و مناطق شرق، شمال شرق و جنوب شرق خوزستان سکونت دارند.

مناطق لرهای جنوبی: مناطق لرنشین قسمت های جنوبی کشور ایران شامل مناطق غربی استان های فارس، کهگیلویه و بویر احمد، چهارمحال و بختیاری، جنوب شرقی خوزستان و شمال و غرب استان بوشهر است.

« دنیای سفر » این نوشته را از « میراث آریا » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه گردشگری

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!



بیشترین بازدید یک ساعت گذشته


متن دیکته شب کلاس دوم ابتدایی برای همه درس ها