آفتی به نام اطلاع رسانی غیر اصولی در زمان بحران

چالشی در مدیریت بحران؛

در واقع رسانه ها در زمان بحران تنها مرجعی هستند که می توان به آن ها جهت کسب اطلاعات مراجعه کرد از این رو هر آنچه که رسانه ها به آن بپردازند ملاک قضاوت و واکنش سطوح مختلف جامعه و افراد خواهد بود.

در جوامع پیشرفته دنیا نقش حساس رسانه ها در مراحل مختلف بحران از جمله، پیشگیری، اقدام و بازآفرینی بیش از پیش مورد توجه سازمان های مرکزی مدیریت بحران قرار گرفته و با تعیین دستورالعمل های اجرایی لازم در جهت ساماندهی رفتاری رسانه ها در زمان بحران ها، از رسانه ها به عنوان بازوی کمکی در جهت پیشبرد سیاست های خود استفاده بهینه می کنند به گونه ای که ما شاهد هستیم. در زمان حوادث، گزارش و اطلاع رسانی فاجعه دارای فیلترهایی است که علاوه بر اطلاع رسانی عمومی صحیح و دارای چهارچوب ، آموزش و فرهنگ سازی در زمینه افزایش تاب آوری محلی و بازگرداندن شرایط به حالت عادی را نیز در برمی گیرد.

در ایران هر ساله بلایای طبیعی چون سیل، زلزله، آتش سوزی و فرونشست گریبان گیر کشور می شود و برای مدت ها فضای عمومی تحت تاثیر آن متشنج می شوند اما نکته اینجاست که علی رغم حادثه خیز بودن کشور در بیشتر مواقع رسانه ها و خبرنگاران غیر متخصص عامل پیدایش بحرانی جدید در دل بحران پیش آمده می شوند؛ به طور مثال در زلزله سر پل ذهاب و با وجود این که با توجه به وخامت حادثه و مرزی بودن منطقه ساماندهی اخبار و رسانه ها در آن زمان بیش از پیش احساس می شد اما متاسفانه ما شاهد عملکرد اشتباه برخی رسانه ها و خبرنگاران بودیم که تبعات سنگینی به دنبال داشت. یکی از این تبعات، هجوم افراد غیر بومی و سود جو و کانکس نشینی آن ها در منطقه بود که با گذشت سه سال هنوز که هنوز است با امید گرفتن زمین رایگان حاضر به ترک کانکس ها در منطقه سرپل ذهاب نمی شوند.

در واقع اطلاع رسانی در زمان بحران به دلیل حساسیت موضوع نیاز مبرم به تخصص، دانش، تحلیل و آشنایی با دستورالعمل های تخصصی این حوزه و اشراف به وجاهت قانونی پروتکل های امدادرسانی دارد که متاسفانه در کشور ما تا به امروز مورد بی توجهی قرار گرفته است، از این رو ، با توجه به اهمیت موضوع و به منظور ایجاد وحدت رویه و تعریف الگوی اقدام و استاندارسازی فعالیت خبرنگاران و رسانه ها در اقدامات مرتبط با بحران در سه مقطع قبل، حین و پس از بحران و به منظور پیشگیری از پیامدهای ناگوار سیاسی، اجتماعی، حقوقی و اقتصادی بالقوه بعدی، وجود شیوه نامه عملکرد و اقدام رسانه ها در مدیریت بحران بیش از پیش احساس می شود.

نرگس بدیعیان -خبرنگار بحران ، کارشناس اطلاع رسانی در زمان بحران