نوسانات اقتصادی باعث ورشکستگی سرمایه‌گذاران شد/هیچ انتظاری از بانک ها نداریم

در راستای بررسی چگونگی وضعیت جزیره کیش و نحوه سرمایه گذاری پس از کرونا در این جزیره مرجانی با "مجتبی حقیریان و محسن قریب" دو تن از قدیمی های کیش و از اعضای انجمن سرمایه گذاران و کارآفرینان کیش همکلام شدیم.

*فلسفه وجودی انجمن سرمایه گذاران و کار آفرینان کیش چیست و چه افراد و تشکل هایی عضو آن هستند ؟

محسن قریب: انجمن سرمایه گذاران و کارآفرینان کیش از سال ۱۳۸۶ به عنوان یک تشکل فرا صنفی فعالیت خود را آغاز کرد و هفت دوره از فعالیت طبق اساسنامه این تشکل می‌گذرد. هدف گذاری انجمن سرمایه گذاران در خصوص رفع چالش های سرمایه گذاری، بررسی مشکلات موجود در زمینه گردشگری و مسائل عام کیش و در یک کلام تلاش برای رونق کسب و کار کیش است. در راستای رسیدن به اهداف، این انجمن به عنوان یک شورای مشورتی در کنار سازمان منطقه آزاد کیش سعی کرده است که بتواند رابط بسیار خوبی میان بخش خصوصی و صنوف و سرمایه گذاران کیش با سازمان منطقه آزاد کیش باشد . حاصل این تعامل ها، اصلاح فرایندهای اداری و مقررات خاصی که در راه سرمایه گذاری دست و پا گیر بوده است و همچنین ارائه و اعلام مشکلاتی که بخش خصوصی و سرمایه گذاران کیش در فعالیت های خود با آن مواجه هستند در جلسات مشترک با مدیرعامل و معاونین سازمان منطقه آزاد کیش ، مقامات کشوری و نمایندگان مجلس، وزرای مرتبط باموضوع و همچنین دست اندرکاران اجرایی کشور که حاصل بسیار خوبی هم در طی سنوات گذشته داشته است و عمدتاً توانسته برخی از مشکلات بر سر راه سرمایه گذاری و توسعه کیش را با حمایت جدی سازمان منطقه آزاد کیش به شرایط سهل و مناسب تبدیل کرده و برخی موانع از سر راه سرمایه گذاران برداشته شده است.

*قانون چگونگی ایجاد مناطق آزاد در سال ۱۳۷۲ به تصویب رسیده و اجرایی شد، در حال حاضر چه مقدار از این قانون در حال اجراست و نقش بخشنامه ها دستورالعمل‌های محدود کننده مناطق آزاد مانند مالیات، گمرک و ثبت سفارش و ... را در رشد و رسیدن به اهداف مناطق آزاد و همچنین جذب سرمایه گذاران جدید و حفظ سرمایه گذاران قدیمی چگونه می بینید ؟

مجتبی حقیریان: این قانون در سال ۱۳۷۲ تصویب شد ولی کیش از سال ۱۳۶۵ شروع به فعالیت کرده بود و در آن زمان به صورت کلی واردات لوازم یدکی خودرو از طریق جزیره کیش انجام می شد. پایه گذاری و ریل گذاری کیش به عنوان اولین منطقه آزاد کشور از سال ۱۳۶۴ انجام شد. در آن زمان سازمان عمران کیش شروع به تدوین برخی معافیت ها و تامین کردن نیازهای کشور مانند شکر، لوازم یدکی و ... کرد که باعث جذب سرمایه گذار در کیش شد. در سال ۷۲ که مناطق آزاد قانونمند شد، یکی از مسائل بحث اراضی بود. تا قبل از آن واگذاری زمین فقط به صورت استیجاری و به مدت ۲۱ سال بود که قابلیت تمدید تا سه سال دیگر را نیز داشت ولی از سال ۷۲ فروش زمین آزاد و ساخت و سازها شروع شد و به علت جذابیت های طبیعی و امکانات موجود مانند بندر و فرودگاه، کیش را به عنوان پایلوت گردشگری در مناطق آزاد اعلام کردند. طی این سال ها سرمایه گذاری زیادی توسط بخش خصوصی انجام شد و پیشرفت قابل ملاحظه‌ای پدید آمد، امیدواریم روز به روز شاهد رشد و شکوفایی کیش باشیم. مصوبات و بخشنامه ها گذرا است ولی قانون اصل است. ما همیشه بحثمان با آقایان این است که قوانین مناطق آزاد به صورت کامل اجرا شود. نگاه به مناطق آزاد سلیقه ای است با توجه به شرایط کشور گاهی مشکلات ارزی پیش می آید، گاهی مشکلات سیاسی وجود دارد. جناح‌ها هرکدام با ایده‌های خاص خودشان با مناطق آزاد برخورد می کنند، یکسری مثبت نگاه کرده و عده ای به مناطق آزاد منفی می نگرند. کیش به عنوان یک بخش بسیار کوچک که در ساختار کشوری دهستان بوده و به تازگی بخش شده است با ۳۷ هزار نفر نسبت به ۸۵ میلیون نفر جمعیت کشور، جمعیت زیادی ندارد ولی بازدهی و اقتصاد آن یک اقتصاد پویا است. این یک مسئله محرز است و خیلی ها شاید به آن حسادت بکنند که چرا مناطق دیگر نتوانستند به اندازه آن رشد بکنند ولی ما نمی‌توانیم در تضاد با هم باشیم، بلکه هدف ما باید رشد و پیشرفت کشورمان باشد، حالا هر منطقه‌ای با هر توان و ظرفیتی که دارد باید بتواند نقش خود را ایفا کند. در کیش عمرمان را گذاشتیم، موضوع فقط پول نیست. به عنوان کسی که از سال ۶۶ تا کنون در جزیره کیش زندگی و سرمایه گذاری کرده است، آرزو دارم که روز به روز رونق کیش را ببینم. فرزندانم در کیش به دنیا آمده و بزرگ شده اند، اعتقاد دارم هیچ جای ایران به اندازه کیش رشد و پیشرفت نداشته که علت آن هم وجود و تلاش بخش خصوصی است. دولت یک ریال در اینجا سرمایه گذاری نکرده و سال گذشته هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان مالیات از جایی که معاف از مالیات است دریافت کرده است. در این سال ها در کیش هزاران شغل ایجاد شده است، از مناطق محروم که موقعیت شغلی وجود ندارد، برای کار به کیش آمده‌اند. ایجاد اشتغال، ارزآوری از نکات مثبت دیگرکیش و مناطق آزاد است. بزرگترین شرکت های صادر کننده مواد بهداشتی در جزیره کیش مشغول به فعالیت هستند و سالانه حدود ۱۵۰ میلیون دلار صادرات دارند. در حال حاضر تنگناهایی که به واسطه تحریم های ظالمانه ایجاد شده است باعث شده که دولت تصمیمات محدودکننده بگیرد.

محسن قریب: یک بخش در تکمیل سخنان مهندس حقیریان اضافه می کنم. این سوال شما را از دو منظر می توان پاسخ داد یکی کفایت این قانون است. با توجه به اینکه از سال ۷۲ تا ۹۹ بیش از ۲۷ سال از تصویب و اجرای این قوانین می‌گذرد، آیا برای اداره مناطق آزاد مکفی است؟ معمولاً قوانین برای آنکه روزآمد شوند که بتوانند پاسخ‌های هر مجموعه را بدهند دائماً مورد بازنگری قرار می‌گیرند به خصوص در جایی مانند مناطق آزاد که در تعامل مستقیم با کشورهای خارجی قرار دارند باید دائماً بازنگری شده و نیازها در آن دیده شود. برخی موارد نیز به عنوان یک ضرورت مدت هاست که راکد مانده است و اجرایی نشده، مانند بیمه و بانک های خارجی که هنوز در مناطق آزاد شکل نگرفته است و نیاز فوری این مناطق است یا بحث مالکیت زمین برای اتباع خارجی و مسائلی از این دست که ضرورت دارد در قانون دیده شود. مطلب دوم این است که همین قانونی که داریم متاسفانه مورد تعرض قرار می گیرد و به خصوص در طی یکی دو سال گذشته هجمه های زیادی را داشته‌ایم به عنوان مثال بحث ثبت سفارش از مواردی است که مناطق آزاد نباید این محدودیت را داشته باشند. طبق قانون ورود هر کالا از هر جای دنیا به مناطق آزاد مجاز است و محدودیتی ندارد و ورود کالا به سرزمین اصلی می‌تواند بحث های گمرکی داشته باشد ولی الان این موضوع معضلی برای مناطق آزاد شده است. یا بحث ورود خودروهای خارجی که معضلی برای جزیره کیش شده است. جایی مانند جزیره زیبای کیش که یکی از جذابیت های آن برای مسافرین، خودروهای لوکس و زیبا است، الان یکی دو سال است که واردات خودرو به آن ممنوع شده که هم باعث افزایش قیمت شده است و هم نیاز آن احساس می‌شود. ما از این دست موارد زیاد داریم که متاسفانه قانون توسط برخی نهادهای داخل کشور مورد هجمه قرار گرفته است و این باعث شده که ما آن پویایی خود را نداشته باشیم.

*در چند ماه گذشته شاهد شیوع ویروس کرونا در جهان، کشور و جزیره کیش بوده‌ایم. در این مدت به سرمایه گذاران و بخش خصوصی کیش چه گذشته است؟

محسن قریب: ویروس کرونا یک چالش بین المللی و یک عارضه جهانی است که بروز کرده و امیدواریم با تدابیر ویژه ای که به صورت یک تلاش عمومی شکل می‌گیرد هر چه زودتر این ویروس ریشه کن شود اما هر کشوری از این نظر که دولت ها چقدر از لحاظ اقتصادی قوی هستند ، راهبرد متفاوتی برای مقابله با این ویروس و مشکلات اقتصادی ناشی از آن ترسیم می کند. بعضی کشورها که اقتصاد قوی تری دارند، کارها را تعطیل کرده و افراد را ملزم به رعایت قرنطینه کرده‌اند و ماهانه به آنها کمک هزینه پرداخت می کنند تا آنها در منازل مانده و بیماری کنترل شود. در کشور ما به علت آنکه دولت توانایی این را ندارد که بتواند این حمایت مالی را انجام دهد و از جمله در مناطق آزاد باید به شیوه های خاص خودمان جلو برویم و این شیوه ها با همان شعار (هم سلامت، هم معیشت) و ذیل این شعار شکل بگیرد. یعنی مردم هم باید بتوانند به کارشان برسند و معیشت شان تامین شود و هم اینکه سلامت را کاملاً رعایت کنند. برای اجرای این شیوه متاسفانه در کشورمان خیلی روزمرگی وجود دارد و هر روز تصمیمات متفاوتی گرفته می شود و یک حرکت سینوسی برای کنترل کرونا به وجود آمده است. یک دفعه یک منطقه پاک است و سفید اعلام می شود و چند روز بعد آلوده شده و از خط قرمز هم عبور می کند. علت آن این است که سیاست‌های ما استمرار ندارد و به یک شیوه در مدتی که نیاز است عمل نمی کنیم. ما در جزیره کیش می ‌توانیم سه راه را ترسیم کنیم و بر اساس آن حداقل تا پایان سال جلو برویم و عمل کنیم.

یک شیوه این است که جزیره را تعطیل کنیم، مانند اتفاقی که در فروردین افتاد و جزیره کاملا تعطیل بود، ولی باید برای آن فکر کنیم که حالا که جزیره را می‌خواهیم تعطیل کنیم یا فقط با یکی دو پرواز اضطراری روزانه، آن را در کمترین حالت نگه داریم، برای صنوف مان چه باید بکنیم و به چه شیوه ای باید آنها را تامین کنیم . هتل ها، مجموعه های مختلف خدماتی، مراکز تجاری و ... را چگونه باید حمایت کنیم تا با یک حداقل‌هایی بتوانیم آنها را سرپا نگه داریم. شیوه دوم این است که به شکل متوسط و تبیین شده و پروازهای محدود شرایط را پیش ببریم که نه خطر داشته باشد برای ما و نه بگوییم که ورود مسافر را بسته ایم. برای این شیوه باید خیلی برنامه ریزی بکنیم و به روزی ۵ تا ۱۰ پرواز اکتفا کرده، چون این میزان پرواز را می‌توانیم کاملاً کنترل کنیم ولی این پنج یا ده پرواز نه پاسخگوی نیاز هتل ها است و نه جوابگوی بازارها، مجموعه های خدماتی، تفریحی و گردشگری و همه در حاشیه زیان می روند. در اجرای این شیوه باید برنامه‌ریزی دقیق کرد، به عنوان مثال باید نیمی از هتل‌ها را تعطیل کرد. بازار ها و مجموعه های خدماتی نیز به همین شکل به صورت متوالی و چرخشی تعطیل باشند تا این دوره را بگذرانیم پیشنهاد سوم این است که ما فعالیت عادی خود را انجام دهیم ولی تدابیر و پروتکل های بهداشتی و رعایت فاصله گذاری اجتماعی را با جدیت اجرا کنیم، برای متخلفان جریمه تعیین کنیم و با رعایت این ضوابط بهداشتی بتوانیم معیشت را به شرایط معمول جلو برده تا بخش خصوصی نیز بتوانند به کسب و کار خود پرداخته و دستشان برای خسارت طولانی مدت جلوی دولت دراز نباشد.

*تاثیر گرانی ارز و تحریم ها بر مناطق آزاد چیست و مناطق آزاد در این شرایط چه نقشی می توانند ایفا کنند؟

مجتبی حقیریان: در شرایط فعلی مشکل اصلی قیمت ارز نیست ، بلکه مشکل در واردات است، ما اجازه واردات نداریم. منطقه آزاد همیشه توانسته است به هر نحو ممکن تحریم ها را دور بزند و به قولی تنها موردی که نتوانستیم برایش کاری بکنیم تحریم بانک ها بوده است. وگرنه همیشه توانسته ایم از طریق چین، تایلند و کشور های دیگر نیاز کشور را تامین کنیم. الان مشکل ما بحث واردات است و قوانینی که برای ثبت سفارش گذاشته اند، یعنی مزیت‌های مناطق آزاد را از آن گرفته اند. از یک طرف با مناطق آزاد دشمنی می کنند و از طرف دیگر میخواهند ۲۷ منطقه آزاد را به کشور اضافه کنند. اگر مناطق آزاد خوب نیستند رساندن آنها به صدتا یعنی چه؟! هر استانی دوست دارد که یک منطقه آزاد و ویژه اقتصادی داشته باشد و در عین حال هجمه ها را نیز دارند. چند روز پیش که برای شرکت در کمیسیون اقتصادی به مجلس رفته بودیم، مشاهده کردیم که فراکسیون مناطق آزاد در مجلس بیش از ۱۲۰ عضو دارد که برای من بسیار جالب بود. نشان داده ایم که برای کمک به کشور و تامین نیازهای آن توانایی لازم را داریم ولی فقط اجازه اش را بدهند. یک بحث این است که می‌گویند اگر واردات را آزاد بگذاریم تورم ارزی به وجود می آید. از صادراتی که ما در مناطق آزاد داریم بگذارید تا واردات انجام دهیم، الان سامانه نیما وجود دارد و به میزان صادرات می شود واردات داشت. ما هم می توانیم همین کار را بکنیم فقط اجازه اش را به ما بدهند. ما در کیش توانایی اش را داریم که بتوانیم از هر کجای دنیا نیازهای کشور را تامین کنیم و البته باید دید سیاست دولت در این زمینه چیست، شاید گروه خاصی را دخیل کرده‌اند برای بحث دور زدن تحریم ها.

*نحوه تعامل بانکها با سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی در جزیره کیش به چه شکلی است؟

مجتبی حقیریان: بانک ها منافع خودشان را دارند و علت حضور آن ها در مناطق آزاد این است که از معافیت‌های مالیاتی بهره‌مند شوند و هیچ کمک و همراهی با سرمایه‌گذاران نداشته و ندارند، به جز بانک های تخصصی مانند بانک مسکن که خودشان در کیش پروژه دارند ولی بانک‌ها عملاً برای مردم عادی گرفتاری درست کردند، گرفتاری هایی که اصلاً تصورش را هم نمی توانید بنید، خیلی از پروژه ها را ول کرده و رفته اند. ما با صندوق‌های سرمایه‌گذاری صحبت کرده‌ایم که به کیش آمده و مشارکت داشته باشند و به نوعی سهام بفروشند و در پروژه های نیمه تمام سرمایه تزریق کرده تا به سر منزل مقصود برسند. ولی هیچ انتظاری از بانک ها نداریم، سپرده هایی که در اینجا جذب کرده‌اند در هیچ کجای ایران نداشته اند. بنده هم به آقای دژ پسند وزیر محترم اقتصاد گفته‌ام و هم در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، در جلسه ای هم که در بندرعباس با حضور روسای تمام بانک ها تشکیل شد اعلام کردیم که شما وقتی بحث از سقف وام ۲۰۰ میلیون تومانی می کنید، با نرخ ارز فعلی رقمی محسوب نمی شود، آن هم وقتی یک پروژه هزار میلیارد تومان برآورد شده است. بعد از آن هم باید برود در شورای تهران مصوب شود و مراحل بروکراسی اداری خود را طی کند. در کیش بزرگترین ضربه را از بانک ها خورده ایم.
*سوال بعدی ما با توجه به تجربیات و سمت هایی که آقای مهندس قریب در بحث گردشگری و برگزاری جشنواره تابستانی کیش داشته اند از ایشان است. روند برگزاری جشنواره تابستانی در سال های اخیر را چگونه می بینید و با توجه به شرایط کرونا، جشنواره امسال به کجا انجامید؟

محسن قریب: اولین جشنواره تابستانی در سال ۱۳۷۷ شکل گرفت و برگزار شد با هدف گذاری این که در فصل تابستان که کم رونق ترین زمان سفر به جزیره کیش به علت گرما و شرجی بالای هوا است، بتوانیم با تدابیر ویژه ای در قالب برگزاری فستیوال، جایزه، قرعه کشی، جنگ، کنسرت و برنامه های تفریحی مردم را علاقه مند به سفر بکنیم تا صنوف بتوانند در فصل رکود، درآمد - هزینه خود را برابر کرده و از حاشیه زیان در بیایند. حرکت بسیار خوبی بود و در طی این ۲۳ سال به علت اینکه اثرگذار بوده، ادامه پیدا کرده است و امسال بیست و سومین تابستانی است که قرار بود در قالب جشنواره برنامه ریزی شده و برگزار شود، ولی امسال ما به مشکل شیوع کرونا برخورد کردیم و تاکید بر رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی بوده و بحث رعایت پروتکل ها و اولین دستور این است که تجمع ایجاد نشود، چون تجمع باعث انتقال ویروس کرونا بین افراد می‌شود. می توان گفت تمام برنامه‌های صحنه ای ما مانند کنسرت ها، جنگ ها، برنامه های قرعه کشی و اهدای جوایز و برنامه های خیابانی، نمایشی، استقبال های فرودگاهی به حاشیه رفته و با توجه به دستورات شورای سلامت کیش قرار بر این شد که این برنامه ها اجرا نشود. عمده ترین کاری که امسال قرار شد انجام دهیم فعالیت های رسانه ای و خبری و پخش برنامه های تلویزیونی است که مردم در جریان تابستان کیش قرار بگیرند و با این اطلاع رسانی که انجام می‌شود مردم احساس بکنند جزیره کیش یک شهر سلامت بوده و شهری است که توانسته به عنوان یک شهر سفید، بر ویروس کرونا غلبه داشته باشد.

در روز های متعدد این جزیره سفید و عاری از ویروس کرونا را شعار خود قرار دادیم، تا مردم بتوانند با آرامش به کیش سفر کنند و هم از مواهب طبیعی جزیره بهره مند شوند هم بتوانند کیش را به عنوان یک محل سکونت انتخاب کنند، با خرید منزل و استقرار در فصولی که توانایی اش را دارند یا سرمایه‌گذارانی جذب شوند که کیش را محل مناسبی برای سرمایه گذاری ببینند و علاقه مند بشوند به سرمایه گذاری. تمام این موارد برای موضوع این جشنواره در نظر گرفته شد. از نکات بسیار پر اهمیت که در برنامه های تلویزیونی به آن تاکید کرده ایم و در سطح جزیره نیز اکثریت به آن واقف هستند آماده بودن جزیره برای مقابله با کرونا است، هم در قالب رعایت پروتکل های بهداشتی و هم خرید تجهیزات آزمایش کرونا اکه بعد از بیمارستان مسیح دانشوری، بیمارستان کیش دومین مرکزی در ایران است که این تجهیزات را دارد و افراد می توانند طی ۳ ساعت جواب آزمایش کرونا خود را دریافت کنند. این امر با همکاری بخش خصوصی شکل گرفت و فعالین حقیقی و حقوقی اقتصادی کیش در خرید و نصب این دستگاه در بیمارستان کیش نقش داشتند و توانسته است یک افتخار برای جزیره کیش باشد. امیدوار هستیم با رفع این مشکلات و کنترل ویروس کرونا در سال های آینده جشنواره تابستانی را پر رنگ تر، پربارتر و به صورت گسترده تر برگزار کنیم تا بتوانیم روند ورود مسافر به جزیره کیش در ایام رکود را افزایش دهیم.

*اعضای انجمن سرمایه گذاران و کارآفرینان کیش با عنوان حقیقی خود حضور دارند یا با عناوین حقوقی خود و چه تشکل هایی عضو این انجمن هستند؟

محسن قریب: پیش بینی ما از تعداد افرادی که در قالب اعضا مورد پذیرش انجمن هستند و به تناسب وسعت و تاثیرگذاری شان در بحث های سرمایه گذاری و کارآفرینی و ایجاد اشتغال در آینده هم اضافه خواهند شد حدود ۱۰۰ نفر است، این افراد عمدتاً سرمایه‌گذارانی هستند که پروژه های مختلفی در جزیره کیش اجرا کرده‌اند، چه به صورت شخصیت حقیقی و چه به صورت شخصیت حقوقی، این افراد مستقیم سرمایه‌گذاری کرده و پروژه اجرا کرده اند. بخشی از افراد هم هستند که در جزیره کیش کارآفرینی کرده و اشتغال انجام داده اند، مجموعه این افراد اعضای انجمن سرمایه گذاران و کارآفرینان کیش هستند که هر دو سال یک بار، با برگزاری انتخابات در مجمع عمومی به عنوان هیئت امنای انجمن انتخاب می‌شوند و در قالب جلسات مکرر هفتگی نسبت به بررسی چالش های موجود در جزیره کیش و رونق بخشیدن به کسب و کارها فعالیت می‌کنند. امسال چهاردهمین سال فعالیت و پایان هفتمین دوره انجمن را داشتیم که باید در هفته گذشته مجمع عمومی برگزار می شد، به علت ممنوعیت برگزاری مجامع در شرایط کرونا، این امر به اولین فرصتی که امکان پذیر باشد موکول شد.

*چند زمان، چند شخص و چند عنوان را مطرح می کنم شما نظر خود را در این باره اعلام نمایید. کیش دهه ۶۰ و ۷۰؟

مجتبی حقیریان: دوره شکوفایی کیش

محسن قریب: همان کلماتی که ایشان به کار برد. دوران شکوفایی کیش در دهه هفتاد رخ داد و اتفاق بزرگی شکل گرفت.

*کیش دهه ۹۰، علی الخصوص نیمه دوم دهه نود؟

مجتبی حقیریان: روزنه هایی شروع شد، رشد کیش را دیدیم ولی متاسفانه به علت مسائل مختلف از جمله تحریم ها، رکود داشته ایم. ما فکر می‌کردیم دهه ۹۰ کیش جایگاه خود را در جهان پیدا خواهد کرد، فعالیت های زیادی هم انجام شد، حتی فعالیت هایی در ابعاد بین المللی... باید غیر مغرضانه دید ... ما به عنوان بخش خصوصی هیچ مشکلی نداشتیم و می توانستیم بیشتر از این نیز رشد کنیم، ولی مشکلاتی مانند تحریم ها و قوانینی که بعدها مصوب شد و موانع دیگر مانع از رسیدن به آنچه فکر میکردیم شد. به عنوان مثال رشد قیمت ها، سرمایه‌گذار برای تکمیل یک پروژه بر روی یک بودجه خاص و مشخصی برنامه ریزی می کرد و با یک نوسان و سونامی افزایش قیمت دلار مواجه می شد. پروژه را در زمانی که قیمت دلار هزار تومان بود با قیمت متری دو میلیون تومان پیش فروش کرده بودند و حالا باید متری ۸ میلیون تومان هزینه می کردند تا پروژه تکمیل شود و این در حالی بود که جریمه هم به آنها تعلق گرفته بود و عملاً این ورشکستگی ایجاد می‌کرد. تا میخواستیم که سرمایه‌گذار را به شرایط عادی برگردانیم سونامی بعدی می آمد، دلار ۱۰۰۰ تومانی رسید به سه هزار تومان و بعد به ۱۲ هزار تومان و الان هم که حدود ۲۰ هزار تومان. فردی که با دلار ۳ یا ۴ هزار تومان پیش فروش کرده است عملاً با ورشکستگی روبرو می شود. بزرگترین مشکلی که ما داریم عدم ثبات اقتصادی کشور است که اثر خود را به صورت تخریبی بر سرمایه گذاران می گذارد. با این وجود ما به آینده امیدواریم چون ما از صفر مطلق شروع کرده‌ایم، زمانی که ما به کیش آمدیم حتی دو خیابان هم وجود نداشت فقط بازار فرانسه وجود داشت و بازار عرب ها و تعدادی ویلاهای دو سه طبقه به جا مانده از زمان پهلوی ولی الان بالای ۱۰ میلیون متر مربع در کیش ساخت و ساز انجام شده است هیچ کجای ایران این میزان تمرکز ساخت و ساز وجود ندارد و سعی هم می شود که روز به روز پیشرفته تر، لاکچری تر و در استانداردهای بین المللی پروژه ها انجام شود، موفق بوده ایم و خواهش ما از دولت این است که حمایت کند. نوسانات اقتصادی باعث ورشکستگی خیلی از سرمایه‌گذاران شده است. افرادی که عمر و جوانی خود را برای مملکت گذاشته‌اند جایز نیست که سر از زندان در آورند، اعصاب ها خورد شده و زندگی ها نابود شود. ما انتظار داریم که دولت حداقل حمایتی بکند.

محسن قریب: نیمه دوم دهه ۹۰ را در حسرت فرصتهای از دست رفته می بینم به خاطر این که می گوییم دهه ۷۰ دوره شکوفایی کیش بوده است و به عنوان یک دوره خوب از آن یاد می کنیم، اگر الان از دهه هفتاد جلوتر زده بودیم هیچ وقت حسرت آن روزها را نمی خوردیم این نشان می دهد که خیلی فرصت‌سوزی کرده‌ایم.

*آینده کیش را چگونه میبینید؟

مجتبی حقیریان: توقفیی وجود ندارد، با وجود تمام فشارها و هجمه ها آینده کیش را روز به روز بهتر می بینم. دورانی را دیده ایم که در کیش، آب کم بود و ما آب کولر می خوردیم. توقف نداریم و این روزها هم گذراست یک روز مشکل کرونا است، روز دیگر مشکلات اقتصادی و تورم است و تحریم ها. همه این مشکلات را گذرانده ایم، فکر می‌کنم که روز به روز به آینده بهتر نزدیک می شویم و کسی نیست که بتواند این مجموعه ها را نابود کند. هدف ها دارد بزرگتر می شود، پروژه‌های خیلی بزرگتر و وزینتر دارد می آید. پیشنهاداتی که ارائه می شود آینده بهتری را رقم خواهد زد و فقط و فقط حمایت دولت را می طلبد، اگر حمایت هم نمی کنند لااقل قانونی که خودشان دارند را به درستی اجرا کنند.

محسن قریب: کیش همیشه نسبت به شهرهای دیگر یک گام جلوتر بوده است. امید همه سرمایه‌گذاران و ساکنین جزیره کیش این است که کیش با داشتن مدیران با جسارت و متخصص به آینده ای بسیار مطلوب رسیده و به یک پایلوت و الگوی خوب برای کشور تبدیل شود.

*کدام دوره مدیریتی در سازمان منطقه آزاد کیش را برای رشد و شکوفایی آن موثرتر دیده اید؟

مجتبی حقیریان: من تاکنون ۱۴ مدیرعامل در جزیره کیش دیده‌ام. هر مدیری که همراه با مردم بوده است موفق شده تا جهت پیشبرد اهداف سازمان منطقه آزاد و مردم قدم مثبت بردارد. بعضی از مدیران هم به کیش آمدند تا اینجا را پله کنند با هدف گرفتن پست های بالاتر که وزیر شوند یا شهردار تهران... آنها به دنبال رسیدن به هدف‌های خودشان بودند. آقای مظفری را فردی مردمی می دانم و از قبل هم نسبت به ایشان شناخت داشتم. نمی توانم اسم فردی را ببرم، مدیران خوب زیاد داشتیم، یزدان پناه، مهرعلیزاده، قاسمی و اگر بخواهم نام ببرم زیاد هستند و البته خیلی ها هم آمدند برای منافع خودشان. یادم هست که با یکی از این مدیران که صحبت می کردم، می گفت: در را که باز کردم، آقای احمدی نژاد گفت که کیش می روی؟ گفتم آره و ایشان گفت برو ... و در دوسال مدیریت تنها بازدهی ایشان ساخت یک زندان بود. بعضی ها هم بودند که افتخارشان فسخ قرارداد ۶۰۰ پروژه بود... به نظرم دکتر مظفری اگر به همین شکل ادامه دهند و مردمی بودن خود را حفظ کنند می‌توانند کیش را از این تلاطم نجات دهند. اهل تعریف و مجیزگویی از کسی نیستم ولی با همین استدلال که می گویم اگر با مردم همراه باشند و در اتاق شان برای همفکری باز باشد، موفق خواهند بود. بر اساس همین منطق هم بود که این انجمن پا گرفت ،اشاره ای که آقایان داشتند و افتخاری که ما داشتیم به عنوان پیشکسوتان کیش که یک بازو و مشاوری باشیم برای پیشبرد امور.هیچ چیزی هم نخواستیم، انجمن سرمایه گذاران فراصنفی است. همه روسای مجامع در آن حضور دارند، وقت می‌گذاریم جلسات متعدد برگزار می شود در این میان هیچ کس نه حقوق می‌گیرد و نه منافعی دارد. خیلی از مسائل دست و پا گیر که هر مدیری با خودش آورده و باقی مانده، آثار تخریبی داشته است. سعی کرده‌ایم که به نوعی رفع و جبران کنیم. تعامل ما با مدیریت جدید بسیار خوب است افتخار می‌کنیم که در خدمتشان هستیم.

محسن قریب: چیزی که در اذهان همه مردم کیش اعم از سرمایه گذاران و کیشوندان و آحاد مردم است یک فرد شاخص است و آن هم کسی نیست جز آقای یزدان پناه که محبوبیت خاصی در میان مردم دارند. به خاطر اینکه هم مردمی بودند و هم آگاه به مسائل، دلسوز بودند و در کیش حضور داشتند.

این نکات مهم دلیلی است که این محبوبیت در طی این ۲۵ یا ۳۰ سال گذشته ادامه داشته است. بالطبع بعد از ایشان هم مدیران مختلفی در جزیره آمده اند. برخی مدیران خوبی بوده‌اند و موفقیت داشتند، برخی هم از کیش چیزی کم کرده اند و کیش را یک پله ترقی برای خودشان دیده اند تا یک پست داخل کشوری بگیرند که آنها مغضوب کیشوندان هستند. در دوره فعلی یک ویژگی بسیار منحصر به فردی وجود دارد که امیدوارم مدیران از این ویژگی حداکثر بهره را بگیرند، یکی اینکه مدیرعامل فعلی سازمان منطقه آزاد کیش آقای دکتر مظفری هم مدیری است که به بحث بانک و بازار سرمایه و مسائل بین المللی آشنا است و هم خصلت مردمی دارد، مهمتر از همه اینها این است که هیئت مدیره ساکن جزیره کیش دارد. دو عضو هیئت مدیره سازمان، دو معاون سازمان هستند و تمام مسائل را به روز ناظر و شاهد هستند، مشکلات و موانع را می بینند و برای همه این مشکلات و چالش ها و برای خروج از این بحران ها می توانند در هیئت مدیره تدبیر کنند، اصلاح مقررات و ضوابط را انجام دهند. این فرصت طی ۲۰ - ۳۰ سال گذشته هیچگاه برای کیش به وجود نیامده بود. یک مصوبه بعضاً سه تا شش ماه می ماند تا جلسه هیئت مدیره تشکیل شود و اصلاً موضوعیت آن از بین می‌رفت ولی امروز اگر در کیش مسئله ای باشد برای فردا می‌توانند جلسه بگذارند و تصویب کنند و مشکل را حل کنند، این از از مهمترین مزیت های این دوره است که با بهره کامل بتوانیم آن را به نقطه قوتی برای کیش تبدیل کنیم.

*سخن پایانی با مسئولان و کیشوندان:

مجتبی حقیریان: افتخار می کنم که یک کیشوند هستم. همه جای ایران و یا همه جای دنیا می‌توانستم سرمایه گذاری کنم. سرمایه گذاری مادی جای خودش را دارد و سرمایه گذاری معنوی بیشتر... اعتقادی که ما به کیش داشتیم و بعد از گذشت سالها که به امروز رسیده ایم سربلند هستم. همه تلاش کردیم که کیش همه گیر شد. سالیانه ۲ تا ۳ میلیون نفر به کیش سفر می کنند و اینها به عشق کیش می آیند چون ما نمی‌توانیم خودمان را با دوبی یا ترکیه مقایسه کنیم. از لحاظ قوانین و رعایت شعائر اسلامی، محدودیت هایی نسبت به آن کشورها داریم. با همان حداقل هایی که به وجود آمده است طی این سال ها خیلی ها ترغیب شدند و در کیش ملک خریدند، خیلی ها با وجود گرمای ۵۰ درجه ساکن کیش شدند چون در مملکت خودشان هستند. از همه مردم درخواست می کنیم به جای سرمایه گذاری در در کشورهای غریبه و خارجی نیم نگاهی و گوشه چشمی هم به جزیره کیش داشته باشند چون مملکت خودمان هست اگر این دید و اعتقاد به وجود بیاید مسلّماً کیش روزبه‌روز رونق خواهد گرفت. کیشوندان نیز از این مسئله خوشحال خواهند بود. در این مسئله ویروس کرونا نیز همه همدلی کردند و می دانستند که باید پای کار باشند. درآمد ماه فروردین برای تجار و بازاریان کیش معادل ۵ ماه است، ولی از آن چشم پوشی کردند چون ما روزهای سخت تر از این هم داشته ایم. امید ما به آینده است و این مشکلات گذرا است. همه کیشوندان با سربلندی و افتخار نام کیش را می آورند بزرگترین آرزوی ما این است که ببینیم فرزندانمان ادامه دهنده این راه هستند. چیز دیگری توقع نداریم و چیزی هم به ما نداده اند. همه این زیرساخت‌ها و پروژه ها با سرمایه های بخش خصوصی بوده است که زندگی خود را گذاشتند و با تمام هجمه های موجود ایستادند. آینده روشنی در پیش داریم، کسی نمی تواند که کیش را حذف کند. خلیج‌فارس همیشه خلیج فارس خواهد بود و کیش هم بخشی از خلیج فارس است. به نمایندگی از دوستان قدیمی که عمرشان را در این جا گذاشتند، اینجا هستم.

محسن قریب: بر اساس نظر سنجی که سال گذشته از آحاد مردم کیش به عمل آمد بالغ بر ۸۰ درصد از مردم که در این نظرسنجی شرکت کردند به بودن در کیش و زندگی در کیش بسیار علاقه مندی نشان دادند و کیش را بهترین مکان برای زندگی تشخیص دادند، این اعتقاد همه ماست و افتخار می‌کنیم که کیشوند هستیم. جزیره کیش با توجه به زیبایی ها و پتانسیلی که دارد سالانه پذیرای حدود ۲ میلیون مسافر از سراسر کشور است. از ۱۸ فرودگاه کشور به کیش سفر انجام می شود این حجم سفر به کیش، فرودگاه کیش را تبدیل به سومین فرودگاه پرتردد کشور بعد از تهران و مشهد کرده است. این ها نشان می‌دهد که کیش می‌تواند بسیار درخشان تر از امروز گام بردارد. در ترمینال فرودگاهی جدید کیش، که تا پایان سال افتتاح خواهد شد پیش‌بینی پذیرش ۶ میلیون مسافر شده است. همه از بودن در کیش و تنفس در کیش در کنار کیشوندان لذت می بریم. کیش یک جامعه یکپارچه است و تمام کسانی که در اینجا زندگی می کنند، کیش را به عنوان وطن خودشان انتخاب کردند و علاقه بسیار ویژه‌ای به آن دارند و امیدوار هستیم که این تعلق خاطر باعث شود که گام‌های بعدی را پر صلابت تر و موفق تر برای رسیدن به اهداف عالیه منطقه آزاد کیش برداریم.

انتهای پیام