پارلمان اصلاحات می‌آید

آرمان ملی- مطهره شفیعی: پارلمان اصلاحات جایگزین شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان می‌شود؟ این جابه‌جایی هنوز مطرح و تصویب نشده اما اتفاقاتی که در ایام اخیر رخ داده این گمانه را تقویت می‌کند که سازوکار جدیدی در جریان اصلاحات در حال شکل‌گیری است.

توقف قطار شورای سیاستگذاری

شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در سال 94 و برای انتخابات مجلس شورای اسلامی با اصرار احزاب شورای هماهنگی جبهه اصلاحات و با موافقت رئیس دولت اصلاحات شکل گرفت؛ این شورا در ابتدای فعالیتش توانست با ارائه لیست امید، تمام سی کرسی مجلس دهم در تهران و حدود 130 کرسی در کل کشور را به‌دست آورد. پس از آن نوبت به انتخابات شورای شهر رسید که در آن انتخابات در کسب کرسی‌ها در تهران و چند کلانشهر موفق بودند. در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 96 هم حمایت از روحانی را در دستورکار قرار دادند اما ظاهرا زمان زیادی به پایان عمر این شورا باقی نمانده است.

گلایه‌هایی که علنی شد

در اردیبهشت خبر رسید که موسوی لاری از حضور در این شورا استعفا داده و دلیل اقدام خود را شرایط خاص جسمی دانسته است. او در نامه به عارف تاکید کرده است: «در چنین شرایطی نباید از بازنگری در ساختار و سازوکار نهادهای اجماعی اصلاح‌طلبان در عرصه‌های گوناگون غفلت نمود. هرچند که این استعفا با شرایط جسمی حقیر مرتبط بوده و از ماه‌های پیش هم با شما در میان گذاشته بودم، اما گمانم این است که این استعفا می‌تواند آغازی بر تغییر ساختار و سازوکارهای نهادهای اجماعی و پررنگ شدن نقش احزاب و تشکل‌ها باشد». آنچه موسوی لاری نوشت حاکی از لزوم برخی تغییرات در این شورا بود. در همان ایام «عبدا... ناصری» فعال اصلاح‌طلب هم گفته بود: «عمر شورای سیاستگذاری با این ساختار و ماهیت و مدیریت تمام شد؛ تاکید می‌کنم هم در شکل و هم در محتوا کار این شورا تمام است؛ یعنی اگر شکل این مجموعه هم عوض شود، مدیریت و فرم آن هم تغییر کند، شورایی که یک سر آن صادق نوروزی و شکوری‌راد باشد و سر دیگر آن مصطفی کواکبیان و حسین کمالی اساسا این ساختار نمی‌تواند هیچ کاری را پیش ببرد».

استعفا

دیروز خبر رسید که محمدرضا عارف از ریاست شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان استعفا داده است. این استعفا عجیب نبود چرا که 7 تیر هم داوود محمدی، از اعضای شورای سیاستگذاری گفته بود: «استعفای عارف، مساله‌ای بوده که ما به نتیجه قطعی با او نرسیدیم». این جملات یعنی عارف استعفا داده و بحث بر سر پذیرش یا رد آن است. بار دیگر در اردیبهشت زمزمه استعفای عارف شنیده شد که در آن زمان تکذیب شد اما این‌بار هنوز استعفای آقای رئیس تکذیب نشده است.

واکنش اعضا به استعفای عارف

آذر منصوری درباره خبر استعفای محمدرضا عارف، رئیس شورای‌عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان گفت: از علت و زمان استعفای آقای ‌عارف بی‌اطلاعم، اما حرکت‌های جمعی اصلاح‌طلبان مبتنی بر اراده آزاد و آگاهانه افراد و گروه‌های اصلاح‌طلب است. قائم‌مقام حزب اتحاد ملت خاطرنشان کرد: بنابراین تصمیم ریاست شورای‌عالی محترم است؛ طبعا اصلاح‌طلبان در آینده درخصوص نحوه ادامه کار و ساختار و اهداف و راهبردهای شورای عالی تصمیم خواهند گرفت. محمود صادقی، رئیس کارگروه پایش شورای‌عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان، ضمن اظهار بی‌اطلاعی از خبر استعفای عارف، گفت: من هم مثل شما از رسانه‌ها باخبر شدم و هیچ اطلاعی ندارم. وی درباره مطرح شدن استعفای عارف در شورای‌عالی سیاستگذاری تصریح کرد: تا جایی که من اطلاع دارم موضوی استعفای آقای عارف در شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان مطرح نشده است. همچنین، شهاب‌الدین طباطبایی، سخنگوی حزب اصلاح‌طلب ندای ایرانیان، ضمن تایید خبر استعفای محمدرضا عارف از ریاست شورای‌عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان گفت: عارف از مدت‌ها پیش و در اسفندماه 98 از ریاست این مجموعه استعفا داده اما این موضوع تا امروز رسانه‌ای نشد.

پارلمان اصلاحات تشکیل می‌شود؟

اکنون به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان سازوکار جدیدی را برای فعالیت‌های خود تعیین کنند که تشکیل پارلمان اصلاحات یکی از این موضوعات است. حزب کارگزاران از جمله احزابی است که تشکیل پارلمان اصلاحات را مفید می‌داند. نمازی، از اعضای کارگزاران، درباره اهداف تشکیل پارلمان اصلاحات گفت: «به گفته آقای کرباسچی، ظاهرا قرار است که پارلمان اصلاحات با مکانیزمی مشخص و با حضور 290 نفر از نمایندگان ادوار در آینده‌ای نزدیک فعالیت خود را آغاز کند. همچنین قرار است به برخی شخصیت‌های اصلاح‌طلب مانند رئیس دولت اصلاحات و برخی اقشار از جمله صنعتگران و هنرمندان سهمیه‌ای جداگانه برای عضویت در این پارلمان تعلق بگیرد که مجموع تعداد اعضای را پس از تایید نهایی به حدود 600 نفر خواهد رساند». اوایل اسفند 97 محمد عطریانفر از موافقت اصولی لیدر اصلاحات با تشکیل پارلمان اصلاحات خبر داد و انتظار می‌رفت این پارلمان به‌سرعت تشکیل شود تا بتواند فعالیت‌های منسجم انتخاباتی را انجام دهد و نقش محوری خود برای احزاب اصلاح‌طلب را ایفا کند. 18 آبان گذشته هم غلامحسین کرباسچی، دبیرکل حزب کارگزاران گفت: پارلمان اصلاحات می‌توانست مجموعه یکپارچه‌ای از طیف اصلاح‌طلبان ایجاد کند که آقایان آن را هم بایگانی کردند. اگر پارلمان اصلاحات محقق می‌شد، حرکت ملایمی به سمت حزب واحد روی می‌داد، اما مقدمات حزب واحد زمان‌بر است و به شکلی نیست که بتوان تا 2 ماه دیگر این ساختار را به سرانجام رساند. پارلمان اصلاحات اگر تا امروز شکل گرفته و ساختار کاملی پیدا می‌کرد، قدمی بود که می‌توانست در چارچوب ارائه برنامه و انتخاب کاندیدا حرکت کند. تازه‌ترین دعوت از اصلاح‌طلبان برای تشکیل پارلمان اصلاحات در اردیبهشت بود که محمد قوچانی، عضو شورای مرکزی کارگزاران گفت: «کارگزاران برای بازسازی جبهه اصلاحات راه‌کار عملی ارائه کرده است. طرح پارلمان اصلاحات (یا مجمع ملی اصلاح‌طلبان) که به صورت مدون و مکتوب به شورای هماهنگی جبهه اصلاحات ارائه شده طرحی است که می‌تواند جبهه اصلاحات را به سازمانی متحد و منسجم در رابطه با ملت و حاکمیت بدل کند». شهاب‌الدین طباطبایی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب هم تاکید کرد: «معتقدم اصلاح‌طلبان به تشکیل پارلمان اصلاحات نزدیک می‌شوند».