تأثیر کاربری زمین و تراکم ساختمانی بر ایجاد جزایر گرمایی

صلاح الدین شوشتری- دانشجوی دکتری تخصصی شهرسازی گرایش شهرسازی اسلامی دانشگاه هنر اصفهان در پایان نامه خود به بررسی «تأثیر کاربری زمین و تراکم ساختمانی بر ایجاد جزایر گرمایی با تأکید بر نقش فضای سبز نمونه موردی کلان‌شهر اصفهان» پرداخت.

پدیده جزایر گرمایی شهری در پی گسترش بدون برنامه شهرها با تأثیر از اقلیم کلان منطقه، مواد و مصالح استفاده‌شده در سطوح و شکل بافت شهری ایجاد می‌شود. در این رساله، بررسی وضعیت حرارتی کلان‌شهر اصفهان و شناسایی و ترکیب روش‌ها و عوامل به وجود آورنده جزایر گرمایی کلان‌شهر اصفهان مورد بررسی قرارگرفته است. ازجمله سؤالات اصلی این پژوهش، بررسی تراکم ساختمانی و فضای سبز بر ایجاد جزایر گرمایی در کلان‌شهر اصفهان است.

با فرض این‌که تراکم ساختمانی تأثیر بیشتری از فضای سبز شهری در تشکیل جزایر گرمایی دارد. با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای شامل تصویر حرارتی روزانه ماهواره لندست و همچنین تصویر شبانه ماهواره مدیس و داده‌های سامانه اطلاعات جغرافیایی به همراه داده زمینی نزدیک‌ترین ایستگاه هواشناسی شهری به محل‌های منتخب، جزایر گرمایی شهر اصفهان مورد بررسی قرارگرفته است.

با بر هم اندازی لایه‌های تصاویر حرارتی با کاربری‌های شهری در محدوده شهرداری اصفهان وضعیت حرارتی منطقه، محدوده‌های خاص با توازن حرارتی، همچنین نقاط و محدوده‌های حاد شناسایی شد.

به گزارش ایسنا، در این راستا میزان تأثیرپذیری کاربری‌های مختلف بر ایجاد و شدت جزایر گرمایی در اصفهان بررسی‌شده و بر پایه یافته‌های تحقیق پیشنهادهای قابل‌اجرا در حوزه فعالیت شهری با نگاه ویژه‌بر روی فضای سبز داده‌شده است. تناوب زمانی تغییرات و یا تدوین سناریوهای کاربردی بر اساس تغییرات پیشنهادی توسط نرم‌افزار شبیه‌سازی زیست‌محیطی «ان وی مت توسط» انجام شد. در این پژوهش، کل وضعیت شهر، مناطق پانزده گانه شهر اصفهان، سه همسایگی شهری و محیط‌های باز شهری از جمله چند میدان و محدوده شهری مورد بررسی قرارگرفته‌اند.

این پژوهش نتایج کاربردی برای مدیریت شهری در جهت تعدیل اثرات منفی جزایر گرمایی ارائه می‌دهد. آماده‌سازی داده‌ها و تلفیق روش‌ها ازجمله مواردی است که برای مدیریت شهری مفید است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که فضای سبز حجمی از تأثیر ویژه‌ای برای تعدیل اثرات جزایر گرمایی برخوردار است. همچنین علاوه بر فضاهای سبز متراکم فضاهای سبز پراکنده هم به‌نوبه خود تأثیر شایانی در جهت تعدیل دمایی عمل می‌کنند.

نتایج شبیه‌سازی‌ها نشان می‌دهد که ترکیب بدنه‌های آبی و فضای سبز بهترین عملکرد را در تعدیل جزایر گرمایی داشته‌اند. در بررسی‌های سطوح مختلف خصوصیات جزایر گرمایی در ارتباط با کاربری‌های مرتبط، تأثیرات زمین‌های بایر، معابر بدون پوشش گیاهی مناسب در مقابل محدوده‌های با تراکم ساختمانی تأثیر بالاتری دارند. همچنین زمین‌های بایر در محدوده‌های شهری و معابر اصلی بدون پوشش گیاهی مناسب از مهم‌ترین عوامل در تشکیل‌های محورهای حرارتی علاوه بر نقاط حساس حرارتی شناخته شدند.

انتهای پیام