روزنامه جامجم نوشت: برای سالها فقط گاهی صحبت از ساخت سریال «سلمان فارسی» میشد؛ سریالی که ساخت آن ذهن داوود میرباقری نویسنده و کارگردان را به خود مشغول کرده بود. تا اینکه او سرانجام با نگارش طرح کلی داستان، عزم جدی خود را برای ساخت سریال پرزحمت و سخت سلمان فارسی نشان داد.
آنچه ذهنیت کارگردان را برای روایت قصه سلمان به مرحله عمل رساند، همراهی با تهیهکننده سریال حسین طاهری بود، زیرا پیش از پیوستن حسین طاهری به پروژه «سلمان» دو تهیهکننده دیگر بخشی از امور را در دست گرفته بودند، اما به دلیل پیش نرفتن کارها در دوره آنان، حسین طاهری کار را در سال 1395 تحویل گرفت. به این ترتیب یکی از جدیترین دغدغههای کارگردان به واقعیت رسید و گروه بخشهایی از سریال سلمان فارسی را اواخر آذرماه تصویربرداری کردند. تا اینکه کرونا برنامهریزی همه را به هم زد. این موضوع هم شامل حال پروژه سلمان فارسی شد و گروه تصویربرداری را متوقف کردند. حالا اما دوباره قرار است بعد از ماه رمضان تصویربرداری سریال شروع شود و بخشهایی از آن در شهرک سینمایی نور ضبط خواهد شد. گزارش جزئیات این سریال بخوانید.
*** سهگانه میرباقری
امام علی (ع)
داستان: این سریال از اواخر دوره خلافت عثمان بن عفان شروع میشود و تا پنج سال انتهایی و دوران خلافت و زندگی علی بن ابیطالب میپردازد.
آغاز ساخت: 1373
پایان ساخت: 1377
بودجه: ۲۶۹ میلیون تومان
تعداد بازیگران: 150 بازیگر اصلی و بیش از5000 هنرور
مختارنامه
داستان: درباره زندگی و قیام مختار ثقفی به کارگردانی داوود میرباقری در 40 قسمت تولید شد.
آغاز ساخت: 1382
پایان ساخت:1388
بودجه: هزینه ساخت مجموعه تاریخی مختارنامه از سوی داوود میرباقری در همایش «قیام تا قیام» ۲۰ میلیارد تومان اعلام شد.
تعداد بازیگران : ۱۱۰ بازیگر اصلی و ۴۰۰ بازیگر فرعی
سلمان فارسی
داستان: میرباقری قصه سلمان فارسی را در سه مقطع دیده است: تولد و جوانی او در ایران باستان دوران ساسانیان، مهاجرت او به بیزانس و بخش عمدهای زندگی او که در آن دوره میگذرد و بخش سوم گرویدن او به دین اسلام و قصهای که در حجاز میگذرد.
آغاز ساخت: 27 آذر 98
تعداد بازیگران : 20 هزار بازیگر از سراسر کشور شناسایی شده و 1500 شخصیت در سریال حاضرند.
دلخوشی ملازم هندی
در مرحله اول از سریال سلمان فارسی، محمدرضا هدایتی نقش ویشنو ملازم هندی را بازی کرده و با کاروانی که به سمت شامات در سفر است، حضور دارد.
ویشنو تنها دلخوشیاش میمون کوچکی است که از هندوستان با خود آورده است. محمدرضا هدایتی به خاطر نقشهای کمدیاش در سریالهای مهران مدیری در میان مخاطبان به شهرت رسید، اما پیش از آنکه به شهرت برسد در تئاتر بازی میکرد. او در این سالها هم نقشهای کمدی بازی کرد و هم جدی. بازی در سریال سلمان فارسی، نخستین تجربه این بازیگر در یک اثر تاریخی جدی است.
همچنین در مرحله اول تصویربرداری که در شهداد کرمان و قشم انجام شد، فرهاد اصلانی برای نقش تاجر رومی جلوی دوربین رفت.
مرحله اول تصویربرداری سریال از 27 آذرماه سال 98 شروع شد و اولین صحنه از سریال در کویر شهداد کرمان شروع شد.
همچنین تصویربرداری این مرحله کار در جزیره قشم به پایان رسید. در مرحله اول، عبور سلمان از مرز ایران و روم و از بین قبایل لخمیان تصویربرداری شده است.
چرا ترکیه، نه؟
طبیعی است برای به تصویر درآوردن آن دوره از تاریخ نیاز به ساخت و ساز برای فراهم کردن فضاهای مربوط به جی و تیسفون محل تولد و گذران دوران جوانی سلمان فارسی ضروری است. در خارج از کشور نیز برای به نمایش کشیدن بخشهای مربوط به بیزانس بررسیهایی انجام شد. حسین طاهری، تهیهکننده این سریال در این باره میگوید: طبق برنامهریزیهای انجامشده قرار بود بهار امسال برای ادامه تصویربرداری راهی کشورهای دیگر از جمله ترکیه و ارمنستان شویم، اما به علت شیوع ویروس کرونا این سفر به زمان دیگری موکول شد.
طاهری با تأکید بر اینکه ساخت سریال سلمان فارسی، بدون وقفه ادامه دارد به تغییرات ایجادشده در روند تولید این سریال اشاره کرده و ادامه میدهد: بخشهایی از فصل بیزانس را که قرار بود در ترکیه تصویربرداری کنیم به داخل کشور از جمله شهرک سینمایی نور منتقل کردیم.
تهیهکننده سریال سلمان فارسی با بیان اینکه جابهجایی لوکیشنها، نیاز به برنامهریزی مجدد داشت و این امر کار بسیار پیچیده و سختی بود تاکید میکند: البته این جابهجاییها برای پروژه بزرگی مانند سریال سلمان فارسی اجتنابناپذیر است و همکاران ما با نهایت انعطاف و حرفهایگری، پروژه را همراهی میکنند تا این اثر فاخر ملی، بدون خلل به مسیر ساخت خود ادامه دهد.
دهکردی در لباس سپاهیان
علی دهکردی سال 70 با بازی در فیلم از کرخه تا راین ابراهیم حاتمیکیا در میان مخاطبان به شهرت رسید. او در این سالها کارنامه پررنگ و لعابی در تلویزیون و سینما دارد و لباس شخصیتهای متفاوت را به تن کرده است. البته این هنرمند تجربه بازی در سریالهای تاریخ گذشته همچون شیخ بهایی و تاریخ معاصر سریال معمای شاه را در کارنامه دارد. بنابراین با فضا و روند سریالهای تاریخی آشنا است.
دهکردی در مرحله اول از تصویربرداری سریال به عنوان یکی از سپاهیان جلوی دوربین رفت.
چه خبر از 1400؟
طاهری با اشاره به اینکه تصویربرداری این سریال، بعد از ماه مبارک رمضان در لوکیشنهای داخل کشور از جمله شهرک سینمایی نور ادامه خواهد یافت، بر رعایت پروتکلهای بهداشتی ستاد ملی مبارزه با کرونا در تمام مراحل کار تاکید و عنوان میکند: روند ساخت سریال سلمان با رعایت تمام موازین بهداشتی پیش خواهد رفت تا توقفی در زنجیره برنامهریزی ایجاد نشود. در مرحله دوم از سریال سلمان فارسی که بخشهایی از آن در شهرک سینمایی نور تصویربرداری میشود، قرار است بخشهایی ضبط شود که مربوط به ورود سلمان فارسی به روم و شهرهای دمشق، موصل و عموریه است. همچنین با توجه به کرونا، گروهی مشغول بررسی بخشهای مرکزی ایران هستند که در صورتی که کرونا از بین نرفت، گروه برای ضبط درگیر مشکل لوکیشن نشوند. فصل ایران از سریال سلمان فارسی هم قرار است سال 1400 ضبط شود و گروه، مشغول فراهم کردن ساخت و سازها برای این بخش از کار هستند. سریال سلمان فارسی تحت نظر مرکز سیما فیلم از جمله بزرگترین اثر نمایشی تاریخ کشور محسوب میشود.
*** به بهانه از سرگیری مجدد تصویربرداری سریال سلمان فارسی
با کاروان سلمان
احسان ناظم بکایی در یادداشتی کوتاه نوشت: «تصویربرداری سریال سلمان فارسی، با جابهجایی در لوکیشنها، بعد از ماه رمضان ادامه پیدا می کند.» این خبر، به چند دلیل مهم است.
اول اینکه از سرگیری سریال سلمان فارسی به عنوان بزرگترین پروژه نمایشی در حال ساخت کشور، میتواند دل گرمی خاصی به مابقی فیلمسازان و سریالسازان و حتی اهالی تئاتر بدهد. اینکه میتوان با رعایت پروتکلهای بهداشتی و مسائل مراقبتی، پروژههای متوقف شده را از سرگرفت.
دوم اینکه چرخش صنعت سریالسازی آن هم سریالی مانند سلمان فارسی با ابعاد مختلفش، نقش مهمی در چرخش چرخ زندگی دهها نفر از عوامل جلو و پشت دوربین دارد و نشان میدهد چرخ تولید سریالهای فاخر ما همچنان میچرخد. نکته مهم دیگر اینکه سازندگان سریال سلمان فارسی، تهدید ممنوعیت ترددهای برون مرزی را به فرصتی برای جایگزینی لوکیشنهای داخلی تبدیل کردهاند. طبیعتا این کار برای پروژه بزرگی مانند این سریال، پیچیده است و نیاز به تجدید برنامهریزی دارد که انجام گرفته و حالا قرار است بخشی از لوکیشنهای روم (بیزانس) به جای استودیوها و دکورهای ترکیه در شهرک سینمایی نور تصویربرداری شود.
آنها که به شهرک سینمایی نور رفتهاند میدانند این مجموعه، شهرک سینمایی مدرنی با تجهیزات به روز است که نقش بسزایی در افزایش بهره وری و کاهش هزینهها خواهد داشت. این جابهجایی، فرصتی برای بهره مندی از فرصتهای داخلی برای تصویربرداری است. علاوه بر این، انعطاف در ساخت سریال را هم نشان میدهد. در واقع جابهجایی لوکیشنها، برون رفت از بحران توقف تصویربرداری سریال بوده است. سریالی که تصویربرداریش آخر پاییز سال گذشته بالاخره شروع شد و بعد از کرمان و قشم قرار بود به ترکیه برسد که حالا به شهرک نور میرسد.
آنچه جلوی دوربین رفته بخشهای جوانی سلمان و عبور از مرز ایران و روم است. آنچه در شهرک سینمایی نور تصویر میشود، بخشهای حضور سلمان در روم خواهد بود و قرار است بخشهای ایران و حجاز هم بهزودی وارد فاز تولید شود. این یعنی پازل سفر سلمان به مرور کامل میشود و کمکم کنجکاویها برای دیدن سریالی که داوود میرباقری، مشتاقانه میخواست آن را بسازد، افزایش بیشتری مییابد.
این شبها که همچنان بعد از 33 سال، سریال امام علی(ع) روی آنتن میرود و بینندههای خوبی را هم پای شبکه افق نشانده، شاهدیم که این دست سریالها و بهخصوص آثار داوود میرباقری، چه جایگاه بلندی در حوزه آثار نمایشی دارد؛جایگاهی که هیچگاه، رنگ و بوی کهنگی نمیگیرد.